Οικονομική και κοινωνική κρίση κατά τον 4ο αιώνα
Η περίπτωση της Αθήνας
Κάποιοι ιστορικοί θεώρησαν ότι μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, πολλοί γεωργοί αναγκάστηκαν να πωλήσουν τις γαίες τους σε χαμηλές τιμές, για να εγκατασταθούν στην πόλη, θεωρήθηκε επίσης, κάποιες φορές ότι κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα και άλλοι γεωργοί θα αναγκάστηκαν να χρεωθούν και να υποθηκεύσουν τις γαίες τους.
Για την τεκμηρίωση αυτών των απόψεων ορισμένες φορές παρατίθεται ένα απόσπασμα από τον Οικονομικό του Ξενοφώντα [ΧΧ.22-26]:
“Ο πατέρας του Ισχόμαχου πλούτισε αγοράζοντας γαίες, η καλλιέργεια των οποίων είχε διακοπεί. Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο πατέρας του Ισχόμαχου μεταπουλούσε αυτές τις γαίες, αφού τις έθετε πάλι σε καλλιέργεια πρόκειται βέβαια για κερδοσκοπία, αλλά δεν θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι οδηγεί σε συγκέντρωση της εγγείου ιδιοκτησίας. Από την άλλη, οι στήλες των υποθηκών (όροι) που βρίσκονται στην Αττική κατά τον 4ο αιώνα δεν έχουν καμιά σχέση με οποιοδήποτε χρέος φτωχών γεωργών”