Μήπως ανησυχείτε υπερβολικά για όλα;

Οι σκέψεις από μόνες τους δεν έχουν καμία δύναμη. Το ότι το σκεφτήκατε δεν σημαίνει ότι θα συμβεί.

Της Δρ Τέσσας Χριστοδούλου PhD

Κλινικής και Δικαστικής Ψυχολόγου

Νευροψυχολόγου

Τα συμπτώματα του έντονου άγχους οφείλονται σε έναν δυσλειτουργικό και διαστρεβλωμένο τρόπο σκέψης όπου κυριαρχεί η ανησυχία και η ανάγκη για διαρκή έλεγχο. Αν και στους περισσότερους μπορεί να συμβεί να θεωρούμε ότι «ξεχάσαμε τον θερμοσίφωνα ανοιχτό», ωστόσο υπάρχουν και κάποιες σκέψεις έντονης ανησυχίας που δεν έχουν λογική βάση όπως για παράδειγμα «κάποιος έχει θυμώσει μαζί μας γιατί δεν απαντάει στο τηλέφωνο». Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις το άτομο μπορεί να έχει σκέψεις που να χαρακτηρίζονται και ως «παράλογες» ή «ακραίες».

Κάποιες από αυτές μπορεί να είναι:

1. Μήπως είπα κάτι που δεν έπρεπε. Σε πολλούς μπορεί να τύχει σε μία παρέα ή συζήτηση να κάνουμε κάποιο σχόλιο είτε με χιούμορ είτε με ποιο σαρκαστική διάθεση και μετά να ανησυχούμε σε υπερβολικό βαθμό μήπως κάποιος προσβλήθηκε. Η ανησυχία αυτή μπορεί να γίνει παθολογική αν μας απασχολήσει για πολλή ώρα και παρόλη την προσπάθειά μας δεν μπορεί να φύγει από το μυαλό μας αλλά αντίθετα ενεργοποιεί και σωματικά συμπτώματα (σφίξιμο, ταχυπαλμία κτλ). 
   2. Μήπως αργήσω σε κάποιο ραντεβού ή συνάντηση. Πολλά άτομα εκ των προτέρων ανησυχούν υπερβολικά μήπως αργήσουν να φτάσουν στον προορισμό τους λόγω κίνησης ή κάποιας άλλης μη αναμενόμενης καθυστέρησης και για αυτόν τον λόγο ξεκινούν πολύ νωρίτερα. Σε ανάλογες σκέψεις εμφανίζεται η ανάγκη του ελέγχου ή της σιγουριάς και η μη ανοχή στο αναπάντεχο. 
   3. Ο φόβος ότι κάτι κακό θα συμβεί στο ίδιο το άτομο ή σε κάποιον δικό τους π.χ. στη μητέρα ή στον πατέρα κτλ. Ή ακόμα και ότι λόγω αδυναμίας δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και για αυτό θα αποκτήσει χρέη. 
   4. Η ανησυχία ότι ξέχασε κάτι σημαντικό όπως κάποια γενέθλια, να πάρει ένα τηλέφωνο, να πληρώσει έναν λογαριασμό ή ακόμα ότι ξέχασε να κλείσει την βρύση. Το αποτέλεσμα είναι ότι το άτομο θα αναπτύξει κάποια τελετουργία (καταναγκασμό) για να είναι σίγουρο ότι ελέγχει το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι από δική του ευθύνη. 
   5. Η διαρκής ανάγκη να γνωρίζει το άτομο τι θα συμβεί μετά σχετίζεται με την έλλειψη αυτοπεποίθησης και την εμπιστοσύνη ότι μπορεί να διαχειριστεί κάποιο πρόβλημα όταν και αν αυτό προκύψει.
   6. Η ανάγκη να γίνουν όλα «τέλεια», «σωστά» και «όπως πρέπει» προκειμένου να αποφευχθεί η κριτική.
   7. Και τέλος να μην ενεργοποιηθεί το άγχος μου και το καταλάβουν οι άλλοι ή να μην μου συμβεί κάτι λόγω του άγχους και γελοιοποιηθώ. 
   Υπάρχουν πολλές τεχνικές αντιμετώπισης των παραπάνω σκέψεων ώστε να μπορέσετε να μετριάσετε το άγχος σας. Το πιο σημαντικό είναι να κατανοήσετε πώς οι σκέψεις μας είναι ένα φυσιολογικό προϊόν νοητικής λειτουργίας. Με πιο απλά λόγια, ο εγκέφαλος μας παράγει καθημερινά άπειρες σκέψεις αλλά στο άγχος ξεχωρίζουν οι αρνητικές οι οποίες απομονώνονται. Επίσης, ως άνθρωποι έχουμε την τάση να έχουμε περισσότερες αρνητικές αυτόματες σκέψεις, ενώ οι θετικές χρειάζονται προσπάθεια για να έρθουν συνειδητά στο μυαλό μας.

Οι σκέψεις από μόνες τους δεν έχουν καμία δύναμη. Το ότι το σκεφτήκατε δεν σημαίνει ότι θα συμβεί. Αν όμως συνεχίσετε να ανησυχείτε τότε θα δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος που θα ενισχύει το άγχος και τις αρνητικές σκέψεις οδηγώντας σε μη ωφέλιμη συμπεριφορά. 
Σκεφτείτε πόσο πιθανό είναι να συμβεί κάτι. Κάντε λογικές ερωτήσεις στον εαυτό σας για να αποδυναμώσετε το αίσθημα του φόβου και να αποστασιοποιηθείτε από την κατάσταση. Επίσης βάλτε τον εαυτό σας στη θέση ενός τρίτου και συμβουλέψτε τον για το πώς να διαχειριστεί μία ανάλογη κατάσταση.

Τέλος κάντε κάτι που θα σας αποσπάσει την προσοχή από την αγχώδη σκέψη. Μην προσπαθήσετε να την διώξετε, να την ελέγξετε ή να την εξουδετερώσετε γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει αυτήν την ικανότητα. Ασχοληθείτε με κάτι ευχάριστο ή καταγράψτε την σε ένα χαρτί προσπαθώντας να βρείτε πιο ωφέλιμες εναλλακτικές θετικές απαντήσεις.

emo

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ