Ήταν οι Οθωμανοί ο μεγαλύτερος εχθρός των Τούρκων;

 

Η μορφή του σύγχρονου τουρκικού κράτους συνδέεται άμεσα με την προσωπικότητα και το έργο του Κεμάλ.

Είναι εντυπωσιακό πώς αυτός ο άνθρωπος κατάφερε μέσα σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα να αλλάξει αντιλήψεις και νοοτροπίες αιώνων, για να μην πω χιλιετιών.

Αλλά μάλλον δεν κατάφερε να τις ξεριζώσει εντελώς. Οι παραδοσιακές ισλαμικές αρχές ξανάρχονται σήμερα στο προσκήνιο, έστω και με πιο δυτικοποιημένη μορφή.

Οι αριστεροί διανοούμενοι κι οι αστοί κεμαλιστές αποφεύγουν τη χρήση οθωμανικών λέξεων και εκφράσεων. Αντίθετα, ο αγροτικός πληθυσμός και οι συντηρητικοί των πόλεων χρησιμοποιούν πολλά στοιχεία της παλιάς αραβοπερσικής οθωμανικής διαλέκτου.

Η σύγκρουση θρησκευόμενων-ισλαμιστών και κεμαλιστών-κοσμικών έχει ξαναφουντώσει. Οι κεμαλιστές κατηγορούν την οθωμανική εξουσία πως εξέτρεψε τους Τούρκους απ’ τον πραγματικό τους προορισμό κι η αυτοκρατορία απέτυχε επειδή δεν καλλιέργησε τη φυλετική καθαρότητα.

Ο Κεμάλ, γύρω στα 1925, είχε αναθέσει σε κορυφαίους ιστορικούς να αποδείξουν πως οι Τούρκοι είχαν διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην εξέλιξη του δυτικού πολιτισμού, και πως στην ουσία αυτοί είναι η πηγή κάθε ανθρώπινου επιτεύγματος. Η πρώτη γλώσσα του κόσμου ήταν η τουρκική, κι από αυτή προήλθαν όλες οι άλλες. Όλα αυτά τα επιτεύγματα αποσιωπήθηκαν, κατά τη γνώμη των Κεμαλιστών, απ’ τους Οθωμανούς. 

Οι θεωρίες αυτές, που θυμίζουν αντίστοιχες παρανοϊκές απόψεις κάποιων δικών μας εθνόκαυλων, εγκαταλείφθηκαν οριστικά τη δεκαετία του ’30. Αρκετά είχε γελοιοποιηθεί η τουρκική ιστοριογραφία.

Τελικά αποδείχθηκε πως ο τουρκικός εθνικισμός δεν μπόρεσε να καλύψει το χάσμα που κάποτε κάλυπτε το Ισλάμ. Η θρησκεία αναβιώνει ήδη ραγδαία στην τουρκική κοινωνία. 

Απομένει να δούμε αν μαζί της θ’ αναβιώσει κι η οθωμανική κληρονομιά του σεβασμού της διαφορετικότητας. Τότε που οι διάφοροι λαοί και οι θρησκείες συνυπήρχαν ειρηνικά...

 

 psonthomfanix

 

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ