Η ιστορία των κηδεμόνων, από τον Ιπποκράτη μέχρι σήμερα, για διόρθωση των παθήσεων σπονδυλικής στήλης.

του Δημήτρη Παπαδόπουλου, Ορθοπαιδικού Χειρουργού

Ο όρος κηδεμόνας πιθανόν να έλκει την ονομασία του από την ιταλική γλώσσα, όπου η λέξη tutore σημαίνει προστάτης και αναφέρεται στο βοήθημα στήριξης ή διόρθωσης παθήσεων του σκελετού.

Η ιστορία των κηδεμόνων, για διόρθωση των παθήσεων σπονδυλικής στήλης, στην ουσία αρχίζει από τον Ιπποκράτη , που πρώτος περιέγραψε τις παθήσεις αυτές με τους όρους που χρησιμοποιούμε και σήμερα και στην συνέχεια μέσω του θεωριών του Παύλου του Αιγινήτηκαι μέχρι τον μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκαν ξύλινοι νάρθηκες για την διόρθωση της σκολίωσης.

Ο Ambroise Paré (1510 - 1590 μ.Χ.) με την χρήση μεταλλικών ναρθήκων σαν πανοπλίες, πάτησε επάνω στις Ιπποκρατικές θεωρίες για την σκολίωση και έκανε την αρχή στην ουσιαστική θεώρηση για την συντηρητική θεραπεία της σκολίωσης.

Ο Guillaume Levacher (1738-1806 μ.Χ.) με τους ενεργητικούς διορθωτικούς κηδεμόνες του μέχρι την αρχή του 20ου αιώνα με τον Abott (1911μ.Χ.), που προτείνει τον γύψινο νάρθηκα.

Και στα μέσα του 20ου αιώνα με τον Blount και Schmidt (1945 m.X.) που δημιουργούν τον κηδεμόνα Milwaukee μέχρι τον Stagnara (1949 μ.Χ.) που εξελίσει τον κηδεμόνα Milwaukee.

Οι προσπάθειες των ορθοπαιδικών να τιθασεύσουν την σκολίωση συνεχίστηκαν μέχρι την δεκαετία του '70 με την, για πρώτη φορά κατασκευή κηδεμόνα μετά από λήψη εκμαγείου, από θερμοπλαστικό υλικό και τους λεγόμενους υπομασχάλιους κηδεμόνεςBoston.

Δυστυχώς διεθνώς επέμεναν ειδικά οι Αγγλοσάξονες ορθοπαιδικοί, στην χρήση του ανεπαρκούς κηδεμόνα Boston, με αποτέλεσμα στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 να έχουν πλήρως απογοητευτεί από τις ελάχιστες διορθώσεις που επέφερε αυτός ο κηδεμόνας στην ΄΄ φυσική εξέλιξη αυτής της πάθησης ΄΄ και να στραφούν σχεδόν αποκλειστικά στην χειρουργική αντιμετώπιση με σπονδυλοδεσία.

Στην Ελλάδα στις αρχές του ΄80 στο ΚΑΤ ο Δ. Αντωνίου σχεδίασε μια παραλλαγή του κηδεμόνα Boston, που την ονόμασε DDB (Dynamic Derotation Brace), που με την χρήση βεργών ντουραλουμινίου και ελασμάτων προσπάθησε να εξουδετερώσει τις στροφές, που ο Boston δεν τα κατάφερνε. Τα αποτελέσματα ήταν ικανοποιητικά όσον αφορούσε τις ακτινολογική διόρθωση, αλλά δεν ξέφευγε από αυτήν ακριβώς την αρχή, την διόρθωση δηλαδή της ακτινογραφίας και όχι της Σκολίωσης. Αυτός είναι και ο λόγος που στην καλύτερη περίπτωση και αυτός ο κηδεμόνας επιμένει στην συγκράτηση της Σκολίωσης και όχι στην μερική τουλάχιστον διόρθωσης της, μετά την αφαίρεση του.

 Η προσπάθεια συμμετρικής συμπίεσης όπως στους κηδεμόνες Boston και τύπου Boston (DDB κλπ) μπορεί να δημιουργήσει προσωρινά μια διόρθωση της πλάγιας κλίσης, αλλά σε βάθος χρόνου δημιουργεί προβλήματα στη συμμετρία σε 3 διαστάσεις. Προβλήματα όπως το φαινόμενο της επίπεδης πλάτης (hollow back).

Στα μέσα της δεκαετίς του 70, ο Γάλλος Jaques Cheneau, ανάπτυξε την θεωρία της τρισδιάστατης διόρθωσης της σκολίωσης και επινόησε τον ομώνυμο κηδεμόνα τύπου Cheneau. Τον οποίο συνεχώς βελτίωνε  μεχρι πρίν λίγα χρόνια που ήταν ενεργός.  

30 χρόνια μετά ο Emanuel Rigo, το 2005 στην Barcelona, πατώντας στην θεωρία και τα σχέδια του Cheneau, δημιουργεί τον τελευταίο σπουδαίο κηδεμόνα τον Rigo – Cheneau, που άνοιξε νέους ορίζοντες με επιτυχία στην θεραπεία της σκολίωσης

Τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, μετά από τα απογοητευτικά αποτελέσματα της χειρουργικής επέμβασης, άρχισε μια προσπάθεια από κάποιους συναδέλφους, με την δημιουργία της διεθνούς επιστημονικής εταιρείας SOSORT, να διερευνάται περισσότερο αποτελεσματικά και σοβαρά, η σκολίωση και η θεραπείας της, με προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς της και παρέμβαση στην συμπτωματολογία της.

Δημήτριος Παπαδόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός

medlabgr

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ