“Και τι πταίει η γλαυξ η θρηνούσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της χώρας”, έγραφε στην εφημερίδα Ακρόπολις, το 1896, ο Παπαδιαμάντης, προφανώς για την τότε χρεοκοπία επί Τρικούπη. Τόσο επίκαιρος μόνον ο άγιος εκείνος των Γραμμάτων μας θα μπορούσε να είναι.
Κι εμείς, οι ανώνυμοι πολίτες, που η αθωότητά μας δεν μπόρεσε να μας σώσει, όπως το είπε ο Κάφκα, θρηνούμε επί των ερειπίων μας σαν τη γλαύκα του Παπαδιαμάντη. Και βιώνουμε ως τα βάθη του παραλόγου αυτή την χαώδη πραγματικότητα που έγινε η ζωή μας.
“Τις ημύνθη περί πάτρης; λέει ακόμα ο σοφός. Τις εξ αυτών;”
Όταν ρώτησαν τον Αισχύλο τι θα ήθελε να γράψουν στον τάφο του, απάντησε: “Ότι υπήρξα μαραθωνομάχος”. Αυτό ήταν για τον μεγάλο τραγικό μας πιο σημαντικό από την ποίηση.
Όμως εδώ και δεκαετίες όλα αυτά θεωρούνται ξεπερασμένες αξίες. Εδώ και δεκαετίες χάνουμε τις αξίες μας. Τα ιερά μας. Από τότε που αρχίσαμε να ξεπουλάμε τον τόπο μας νόμιμα στους λογιών “βαρβάρους”.
Από τότε που η παιδεία μας αναγκάστηκε να γίνει συνδικαλισμός. Από τότε που η αναξιοκρατία έγινε επίσημη πληγή – και τα παιδιά μας παίρνουν τον δρόμο της ξενιτιάς κουβαλώντας μέσα τους μια Ελλάδα που τα πλήγωσε. Από τότε που το παιδί αντί να μάθει στο σχολειό του για την ομορφιά του λόγου και του πνεύματος ή για τους αγώνες του γένους, μαθαίνει πώς θα διεκδικεί και πώς θα κερδίζει χρήματα γρήγορα και εύκολα. Αυτό μαθαίνει ως πρώτη αξία: το χρήμα.
Όμως το χρήμα δεν είναι “αξία” είναι μονάδα μετρήσεως. Και όσοι φωτισμένοι δάσκαλοι είχαν απομείνει δεν μπόρεσαν να αναχαιτίσουν τον καταιγισμό των γεγονότων. Από τότε άρχισε η κατάρρευση.
Με πρώτο σκαλοπάτι πτώσης: την θλιβερή συρρίκνωση της γλώσσας. Γιατί οι εκάστοτε αρμόδιοι της παιδείας μέλημα και στόχο δεν είχαν τον πολιτισμό του τόπου και τον πολιτισμό του προσώπου αλλά τις εύκολες απλουστευτικές ανάγκες των καιρών.
Το ίδιο και οι αρμόδιοι του πολιτισμού – από άλλους δρόμους θεωρώντας την τέχνη και το πνεύμα, τους συγγραφείς και το θέατρο ως σημεία παρακμής των καιρών, μη επιχορηγούμενα σωματεία ως άχρηστα. Πεθαίνει το Θεατρικό Μουσείο, λιώνει μέσα στην υγρασία του υπογείου ο θεατρικός μας πλούτος και η μνήμη από έλλειψη της ελάχιστης επιχορήγησης.
Όμως πολιτισμός δεν είναι τα όσα έτοιμα μας δόθηκαν.
Πολιτισμός είναι η αντίληψή μας για τον πολιτισμό.
Και ίσως από εκεί να απορρέει η απαξία.
Το έχω πει ξανά αυτό και το λέω πάλι γιατί το πιστεύω.
Όσο για εκείνους, τους εκτός Ελλάδας “ντυμένους φίλους”, που ονειρεύονται τον αφανισμό του τόπου μας, ας θυμούνται πως ο δυτικός πολιτισμός θεμελιώθηκε πάνω στην ελληνική σκέψη. Και ας το σεβαστούν αυτό.
Πριν μας “κηδέψουν” στα στοιχήματα τους, να θυμούνται ότι η Ελλάδα, ακόμη και αν την “ταπεινώσουν” κάποιες ατυχείς συγκυρίες, θα εξακολουθεί να υπάρχει σε όλες τις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες τους. Και σε όλα τα επίσημα λεξικά τους θα κατέχει το μέγιστο.
Οι χιλιάδες λέξεις που χρησιμοποιούν καθημερινά στην επιστημονική, τη φιλοσοφική, την πολιτική, την οικονομική, την κοινωνική ζωή τους, δεν είναι απλά λέξεις. Είναι οι σηματωροί του μεγάλου πολιτισμού που, μαζί με τη ποίηση των τραγικών μας και τα φιλοσοφικά και κοσμολογικά οράματα, κυριαρχούν μέχρι σήμερα στο παγκόσμιο πνεύμα.
Και πάλι θα θυμηθώ τον μέγα διανοητή του αιώνα και φιλόσοφο George Steiner.
«Επιστροφή στην ελληνική σκέψη σημαίνει επιστροφή στις ρίζες μας, είναι ο επαναπατρισμός του πνεύματος» είπε.
'Ομως ο τόπος που γέννησε τη δημοκρατία, το μέγιστο αυτό δημιούργημα του ανθρώπινου πνεύματος, δεν μπορεί παρά να βρει τις αρχέγονες δυνάμεις του – ο ίδιος ο τόπος.
Είναι σαν να προκαλείς το θαύμα.
Και η Ελλάδα είναι ο τόπος που γέννησε το “θαύμα” πραγματικά και μεταφορικά.
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.