Η ανάγκη για Μη-Σκέψη

Οι υπολογιστές διαθέτουν ήδη περισσότερα κυκλώματα από τους νευρώνες που διαθέτει ο ανθρώπινος εγκέφαλος και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερη πυκνότητα. Ωστόσο κανένας δεν διανοείται να πει πως οι υπολογιστές είναι «άνθρωποι» (ήτοι διαθέτουν συνείδηση), αν και σε πολλά θέματα επίλυσης προβλημάτων μας έχουν ξεπεράσει εδώ και χρόνια. 

Έτσι και αλλιώς η πνευματικότητα σε κάθε φιλοσοφικό σύστημα ήταν πιο κοντά στη Μη-Σκέψη παρά την αναλυτική σκέψη που προωθεί η σημερινή επιστήμη (και η οποία αποτελεί αυτό που προσπαθούν να μιμηθούν οι υπολογιστές). Με τα άρθρα της Harmonia Philosophica (βλέπε Harmonia Philosophica) τονίστηκε η σημασία του Παραλόγου στην ανθρώπινη πρόοδο και στην κατανόηση του ακατανόητου. Και αυτό πρέπει να το θυμόμαστε πάντα. 

Αποκτούμε μεγαλύτερη συνείδηση της σημασίας που έχουμε σε αυτόν τον μυστηριώδη κόσμο που μας έχουν ρίξει μόνο αν κλείσουμε τα μάτια και δούμε το Σύμπαν σε όλη του την απεραντοσύνη και σε όλο του το μεγαλείο. Όχι επιλύοντας προβλήματα ή κάνοντας περισσότερους υπολογισμούς!

 Η Μη-Σκέψη είναι αυτή που απελευθερώνει από τον ψυχρό κόσμο των δογμάτων και μας φέρνει πιο κοντά σε αυτό το κάτι που διαισθανόμαστε ότι έχει σημασία, αλλά το οποίο ποτέ δεν καταφέρνουμε να συλλάβουμε με τις επιστημονικές μας μεθόδους…

Κάθε φορά που προσπαθούμε να κατανοήσουμε κάτι «λογικά» (όπως ορίζουν οι περισσότεροι τη λογική σήμερα), καταλήγουμε σε αντιφάσεις που δεν μπορούμε να επιλύσουμε. Θεωρούμε πως κάτι είναι ή αλήθεια ή ψέματα.

 Όμως δεν μπορούμε να αποφασίσουμε ούτε για την αλήθεια της φράσης «Αυτή η φράση είναι ψευδής» [βλ. αυτοαναφορικά παράδοξα των μαθηματικών]… Θεωρούμε πως τα πράγματα αλλάζουν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε πότε ένα πράγμα είναι «το ίδιο» [βλ. παράδοξο του Πλοίου του Θησέα]…

 Θεωρούμε πως τα πράγματα είναι φτιαγμένα από άλλα πράγματα, αλλά αν ξεκινήσουμε να τα διαιρούμε σε συστατικά δεν ξέρουμε πώς να σταματήσουμε [βλ. τα σχετικά με το Άπειρο παράδοξα]… Θεωρούμε πως τα πράγματα αρχίζουν να υπάρχουν από ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο και μετά, αλλά δεν γνωρίζουμε τι είναι το Είναι (για να μην αναφέρω την τελείως πλασματική έννοια του «χρόνου»)… Βασίζουμε τις θετικές επιστήμες μας σε μετρήσιμα πράγματα, αλλά τα σημαντικότερα πράγματα στην προσωπική μας ζωή είναι μη-μετρήσιμα… Ζούμε για να πεθάνουμε. Και η λογική μας δεν μπορεί να το κατανοήσει αυτό… Μας αρέσει η Τέχνη για έναν περίεργο αδιευκρίνιστο λόγο. Και η λογική μας δεν μπορεί να το κατανοήσει αυτό… Λέμε ότι η ενέργεια διατηρείται, πως κάτι μπορεί ταυτόχρονα να είναι και να μην είναι (βλ. κβαντομηχανική). 

Και όμως η «λογική» μας λέει πως κάτι μπορεί να «πεθάνει» και να σταματήσει να υπάρχει… Κλείνοντας τα μάτια πολλές φορές βλέπουμε καλύτερα και όμως επιμένουμε να πιστεύουμε στις αισθήσεις μας… Γνωρίζουμε από τη Λογική πως δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τα πάντα (βλ. Θεώρημα της Μη Πληρότητας του Gödel) και όμως κάθε μέρα είμαστε παράλογοι και προσπαθούμε να κατανοήσουμε το ακατανόητο… 

Γνωρίζουμε «λογικά» πως δεν είμαστε τίποτα παραπάνω από σακιά από κόκκαλα και αίμα, αλλά βαθιά μέσα μας γνωρίζουμε «παράλογα» πως είμαστε κάτι παραπάνω από τις πέτρες ακόμα και αν δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε… Όταν καθίσουμε στη μέση μιας ερήμου και κλείσουμε τα μάτια, εύκολα θα δούμε πως υπάρχουν πολλά περισσότερα από όσα αποκαλύπτονται με μια πρώτη ματιά…

Από την (παράλογη) φιλοσοφία του Ζεν στον ιδρυτή του ιρρατιοναλισμού (irrational = παράλογο) Νίτσε, από τον Ντανταϊσμό (το παράλογο στην Τέχνη) στον Σεστώφ (κατεξοχήν υπέρμαχος του Παράλογου), η φιλοσοφία σήμερα έχει βρει το δρόμο της προς την άρνηση του «Ορθολογισμού» που τόσο είχε υπερεκτιμηθεί αρχικά… 

Ας πάψουμε να δίνουμε ονόματα σε πράγματα που δεν έχουν όνομα και μετά να σκεφτόμαστε για αυτά τα πράγματα. Η σκέψη αυτή διαιρεί τον κόσμο σε πολλά μέρη. Όμως ο κόσμος είναι Ένα. Αν αφαιρέσουμε τη σκέψη, αυτό που μένει είναι η διαίσθηση και το παράλογο. Και αυτά μας οδηγούν σε έναν κόσμο πιο ολοκληρωμένο και πιο αληθινό από κάθε άλλον…

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ