ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ: ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ

Είναι αλήθεια τυχαίο που μία μερίδα αυτών που θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει «η ελίτ» της σημερνής δυτικής κοινωνίας έχουν στρέψει το βλέμμα της σε μια πανάρχαια τεχνική της ανατολής;

Τα μεγαλύτερα ονόματα του αθλητισμού, πλήθος διάσημων από κάθε καλλιτεχνικό χώρο και επιτυχημένοι επαγγελματίες στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε μία πρακτική που αριθμεί περισσότερα από 2500 χρόνια ζωής: το διαλογισμό.

Τι είναι ο διαλογισμός

Ένα από τους πιο συνηθισμένους μύθους που αφορούν τον διαλογισμό είναι ότι κατά τη διάρκειά του δεν πρέπει να σκέφτεσαι τίποτα.

Ο διαλογισμός συνίσταται στο να εστιάζεις όλη τη δύναμη του μυαλού σου σε ένα πράγμα. Αυτό είναι συνήθως η αναπνοή σου, ένα συναίσθημα, μία φράση, αν και τεχνικά μπορεί να είναι οτιδήποτε. Αυτό που στην πραγματικότητα ΄έχεις να κάνεις είναι να επαναφέρεις την προσοχή σου σε αυτό όταν το μυαλό σου ξεφεύγει από το αντικείμενο στο οποίο έχεις στρέψει την προσοχή σου.

Ο βασικός στόχος της παραπάνω τεχνικής δεν είναι να αδειάσεις το μυαλό σου. Αντίθετα αυτό που πρέπει να μάθεις είναι πώς να ηρεμείς και να χαλαρώνεις το μυαλό σου ανεξάρτητα από οτιδήποτε είναι αυτό που συμβαίνει μέσα σε αυτό.

Ακόμα και στις περιπτώσεις διαλογισμού ελεύθερης εστίασης όπως θα δούμε παρακάτω το μυαλό δεν μένει άδειο. Παρατηρείς και καταγράφεις όλα όσα διαδραματίζονται σε αυτό. Απλά δεν εστιάζεις την προσοχή σου σε κάποιο από αυτά. Τα αφήνεις να φύγουν.

Η σημασία του να εστιάζεις την προσοχή σου

Ο διαλογισμός έχει συνδεθεί άμεσα με την αύξηση της παραγωγικότητας. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί είναι ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για να μάθει κανείς να εστιάζει την προσοχή του. Σε μία εποχή που η διάσπαση της προσοχής μπορούμε να πούμε ότι αποκτά σχεδόν διαστάσεις επιδημίας, μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς τη σημασία μίας πρακτικής που έχει ως βασικό στόχο την εξάσκηση της εστίασης του ενδιαφέροντος σε ένα μόνο πράγμα.

Η ικανότητα να εστιάζει κανείς να την προσοχή του μπορεί να σου δώσει πολλά οφέλη βελτιώνοντας αρκετούς τομείς της ζωή σου προς το καλύτερο.

Ανάμεσα σε αυτά τα οφέλη είναι:

• Η βελτίωση των κοινωνικών και προσωπικών σχέσεων
• Το άνοιγμα του μυαλού και της καρδιάς
• Η επαναφορά των ρυθμών μας σε επίπεδο που μας επιτρέπει μία καλή ποιότητα ζωής
• Η αποδοχή των πραγμάτων που δεν είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε

Τα οφέλη του διαλογισμού

Τα οφέλη του διαλογισμού δεν περιορίζονται σε μία κατηγορία. Αντίθετα απλώνονται σε πολλούς διαφορετικούς τομείς της ζωής μας. Έτσι μέσα από το διαλογισμό μπορεί κανείς να αποκομίσει συναισθηματικά, ψυχολογικά ή σωματικά οφέλη παράλληλα με πνευματικά ή επαγγελματικά πλεονεκτήματα.

Ήδη μιλήσαμε παραπάνω για την ενίσχυση της εστίασης της προσοχής και τη σημασία της στο χώρο της εργασίας μας. Παράλληλα ο διαλογισμός ενισχύει την ικανότητα για ομαδική εργασία, την κριτική σκέψη, ενώ αποτελεί τη ιδανική επιλογή για την προετοιμασία μιας παρουσίασης ή μίας παράστασης.

Τα οφέλη του διαλογισμού έχουν εδώ και καιρό κινήσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας. Πλήθος έρευνες έχουν πραγματοποιηθεί προκειμένου να εξακριβώσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί θετικά στο μυαλό και το σώμα. Και οι έρευνες αυτές έχουν δώσει αποτέλεσμα αποδεικνύοντας με το πιο έγκυρο τρόπο όλα εκείνα που μπορεί να αποκομίσει κανείς μέσα από την πρακτική του διαλογισμού.

Ήδη από το 1960 η επίδραση του διαλογισμού στη μείωση του στρες μέσα από την έρευνα του Δρ. Herbert Benson.

Από το 1971 και μετά η ερευνητική μελέτη του διαλογισμούς και της επίδρασής του στον άνθρωπο γίνεται εντονότερη αναδεικνύοντας μια σειρά από σωματικά, ψυχολογικά και πνευματικά οφέλη όπως η μείωση της αρτηριακής πίεσης και η καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, η μείωση του στρες και του άγχους, η αύξηση της ευεξίας.

Η ανάπτυξη της νευροεπιστήμης φέρνει στη επιφάνεια τον θετικό τρόπο με τον οποίο επιδρά ο διαλογισμός στον ανθρώπινο εγκέφαλο φανερώνοντας αλλαγές ακόμα και στον όγκο ορισμένων περιοχών του. Πιο συγκεκριμένα ο διαλογισμός:

• προφυλάσσει τον εγκέφαλο από τη γήρανση
• έχει αντικαταθλιπτική επίδραση
• βελτιώνει την ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής
• συντελεί στη καταπολέμηση των εθισμών.

Τεχνικές διαλογισμού

Όλες οι τεχνικές του διαλογισμού μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο βασικές προσεγγίσεις. Αυτές είναι ο διαλογισμός με εστιασμένη ευαισθητοποίηση και ο διαλογισμός με ελεύθερη ευαισθητοποίηση. Οι δύο αυτές προσεγγίσεις εξυπηρετούν στην πραγματικότητα τους ίδιους στόχους που δεν είναι άλλοι από την χαλάρωση, την ηρεμία, τη συγκέντρωση, την καθαρότητα της σκέψης.

Στην πρώτη περίπτωση πραγματοποιείται εστίαση της σκέψης σε κάτι συγκεκριμένο – οτιδήποτε κι αν είναι αυτό. Οι τεχνικές που ανήκουν σε αυτή την προσέγγιση θεωρούνται καταλληλότερες για κάποιον που ξεκινάει το διαλογισμό και στην πρακτική των μοναχών μπορεί να διαρκέσει για αρκετά χρόνια.

Η δεύτερη προσέγγιση  βασίζεται στην προσπάθεια να μην εστιάσεις σε κάτι συγκεκριμένο αφήνοντας στην ουσία οτιδήποτε έρχεται στο μυαλό σου – εικόνες, συναισθήματα, να φεύγουν και θεωρείται συνήθως περισσότερο προχωρημένη.

Ορισμένες από τις βασικότερες τεχνικές διαλογισμού είναι οι παρακάτω.

Διαλογισμός με μάντρα

Πραγματοποιείται με την εστίαση της προσοχής και τη σιωπηρή επανάληψη μίας λέξης ή φράσης.

Διαλογισμός με κίνηση

Οι τεχνικές αυτές συνδυάζουν την οπτικοποίηση, την κίνηση και την εστίαση της προσοχής. Τα Tai Chi και Qigong αποτελούν τις δύο πιο γνωστές τεχνικές αυτής της κατηγορίας στην οποία μπορούν να συμπεριληφθούν το περπάτημα, το τρέξιμο και η γιόγκα όταν πραγματοποιούνται με εστίαση της προσοχής.

Μέτρηση της αναπνοής

Πρόκειται για μία πολύ απλή τεχνική διαλογισμού κατά την οποία αυτό που πρέπει να κάνει κανείς είναι να εστιάσει την προσοχή του στην αναπνοή του μετρώντας κάθε κύκλο της.

Μπορείς να δεις ένα παράδειγμα αυτής της τεχνικής παρακάτω.

Διαλογισμός Vipassana

Πρόκειται για ία τεχνική ελεύθερης εστίαση κατά την οποία παρατηρούνται όλες οι αισθήσεις που συμβαίνουν στο σώμα και οι σκέψεις που περνάνε από το μυαλό. Κάθε βίωμα κατά τα διάρκεια του διαλογισμού θα πρέπει να παρατηρείται και να καταγράφεται χωρίς ωστόσο η προσοχή να μένει εστιασμένη σε αυτό.

Καθοδηγούμενος Διαλογισμός

Είναι ο διαλογισμός που πραγματοποιείται με την βοήθεια καθοδήγησης. Αποτελεί ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο τρόπο διαλογισμού κατάλληλο ακόμα και για κάποιον που βρίσκεται στο ξεκίνημά του.

Οδηγός για αρχάριους

Παρακάτω υπάρχουν κάποιες πληροφορίες και συμβουλές για κάποιον που θέλει να ξεκινήσει να εξασκείται στο διαλογισμό, που θα τον βοηθήσουν να πετύχει σε αυτόν, βάζοντας μία νέα ευεργετική συνήθεια στη ζωή του.

• Πρακτικά μπορείς να κάνεις διαλογισμό οποιαδήποτε ώρα της ημέρα. Ιδανικά ωστόσο η πιο κατάλληλη ώρα θεωρείται ότι είναι το πρωί.
• 5 με 10 λεπτά την ημέρα είναι ιδανικός χρόνος για το ξεκίνημα. Μπορεί ωστόσο να είναι και ακόμα λιγότερος. Ακόμα και 2 λεπτά.
• Δεν απαιτείται κάποιο συγκεκριμένο είδος αναπνοής εκτός από κάποιες συγκεκριμένες ασκήσεις της γιόγκα.
• Θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για μια σειρά από καινούργια αισθήματα με κάποια από αυτά ίσως δεν είσαι εξοικειωμένος ή άνετος. Το ζήτημα είναι να παραμένεις ήρεμος ότι κι αν βιώνεις.
• Κάνε το διαλογισμό συνήθεια. Εξασκήσου κάθε μέρα την ίδια ώρα και στον ίδιο χρόνο. Έτσι μόνο μπορείς να κερδίσεις όλα τα οφέλη του διαλογισμού.
• Σημείωσε την πρόοδό σου. Αυτό θα σε βοηθήσει να κάνεις το διαλογισμό μία συνήθεια με διάρκεια.
• Εξασκήσου μαζί με άλλους. Αυτό όχι μόνο θα λειτουργήσει σαν ένα μοχλός θετικής πίεσης αλλά μπορεί να σου χαρίσει και μία πραγματικά μοναδική εμπειρία.

Ένας απλός διαλογισμός για το ξεκίνημα

Βρες ένα ήσυχο και άνετο μέρος. Κάθισε σε μία καρέκλα ή σε ένα μαξιλάρι με σταυρωμένα πόδια στο πάτωμα. Είναι σημαντικό να είσαι άνετα προκειμένου να μην αλλάξεις στάση κατά τη διάρκεια του διαλογισμού.

Κλείσε τα μάτια σου ή εστίασε το βλέμμα σου σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Πάρε μία εισπνοή νοιώθοντας τον αέρα να γεμίζει τους πνεύμονές σας. Βγάλε ήρεμα τον αέρα μετρώντας 1. Ξαναπάρε εισπνοή και στην επόμενη εκπνοή μέτρα 2. Μόλις φτάσεις στο 5 ξεκίνα να μετράς από τη αρχή.

Αν διασπαστεί η προσοχή σου μην το βάλλεις κάτω απλά ξεκίνα από την αρχή.

Διαλογισμός με τη βοήθεια της τεχνολογίας

Παρακάτω μπορείς να δεις τρεις εφαρμογές για διαλογισμό. Και οι 3 είναι δωρεάν και είναι κατάλληλες για iPhone και android με υψηλό rate και στα δύο.

Calm

Αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο να ξεκινήσει κάποιος το διαλογισμό. Στη free έκδοση περιλαμβάνει ένα 7-ήμερο πρόγραμμα στο οποίο περιλαμβάνει ήχους αι σκηνές από τη φύση που μπορείς να προσαρμόσεις ανάλογα με τις ανάγκες σου. Η ίδια δυνατότητα παρέχεται και σε σχέση με το χρόνο που διαρκεί ο διαλογισμός. Η εφαρμογή έχει αρκετούς καθοδηγούμενους και μη καθοδηγούμενους διαλογισμούς.

Headspace

Στη free έκδοση περιλαμβάνεται το πρώτο επίπεδο που είναι ιδανικό για κάποιον που θέλει να ξεκινήσει το διαλογισμό. Παρέχει 10-λεπτες συνεδρίες και σου δίνει τη δυνατότητα να εστιάσεις το ενδιαφέρον σου σε τομείς όπως η υγεία ή η απόδοση.

Omvana

Πολλοί καθοδηγούμενοι διαλογισμοί με ειδικούς. Μπορείς να επιλέξεις από αρκετές κατηγορίες όπως στρες, εστίαση της προσοχής, χαλάρωση αυτούς που σε ενδιαφέρουν. Η εφαρμογής διαθέτει μίκτη ήχου έτσι ώστε να δημιουργήσεις το υπόβαθρο που είναι ιδανικό για εσένα.

balancelife

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ