Το αποτέλεσμα του Κάρμα (των πράξεων) στη διαμόρφωση του χαρακτήρα

Από το βιβλίο «Κάρμα-Γιόγκα» του Σουάμι Βιβεκάναντα

 Η λέξη Κάρμα προέρχεται από τη Σανσκριτική λέξη Κρι, «πράττειν». Κάθε πράξη είναι κάρμα. Τεχνικά η λέξη αυτή σημαίνει επίσης τα αποτελέσματα των πράξεων. Μεταφυσικά καμιά φορά σημαίνει τα αποτελέσματα των πράξεων του παρελθόντος μας. Αλλά στην Κάρμα Γιόγκα έχουμε απλώς να κάνουμε με τη λέξη κάρμα που σημαίνει εργασία, έργο. 

Ο στόχος της ανθρώπινης ζωής είναι η γνώση. Αυτό είναι το κύριο ιδανικό που μας θέτει η Ανατολική φιλοσοφία. Ο σκοπός του ανθρώπου δεν είναι η απόλαυση αλλά η γνώση. Η απόλαυση και η χαρά έχουν ένα τέλος. Είναι λάθος να νομίζει κανείς ότι ο στόχος είναι η απόλαυση. Όλα τα δεινά που υπάρχουν στον κόσμο ξεκινάνε από το γεγονός ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ανόητα πως οφείλουν να έχουν ως ιδανικό την απόλαυση και να αγωνίζονται γι' αυτήν.

Αλλά, μετά από καιρό, ο άνθρωπος ανακαλύπτει ότι δεν πορεύεται προς την ευτυχία, αλλά προς τη γνώση. Μαθαίνει ότι και η χαρά και ο πόνος είναι μεγάλοι παιδαγωγοί, μαθαίνει ότι εξίσου διδάσκεται, τόσο από τον κακό όσο και από το καλό. Καθώς παρελαύνουν η απόλαυση και ο πόνος μπροστά στην ψυχή, αποτυπώνονται σ'αυτήν διάφορες εικόνες, και το σωρευτικό αποτέλεσμα όλων αυτών των αποτυπωμάτων αποτελεί τον αποκαλούμενο "χαρακτήρα" του ανθρώπου.

Αν εξετάσετε τον χαρακτήρα κάποιου, δε θα βρείτε παρά μια συσσώρευση ροπών, ένα ολικό άθροισμα τάσεων. Θα ανακαλύψετε ότι ο χαρακτήρας του είναι εξίσου προϊόν της χαράς όσο και του πόνου. Η χαρά και η στενοχώρια έχουν μια ίση συμμετοχή στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και η στενοχώρια είναι μερικές φορές καλύτερος παιδαγωγός από τη χαρά. Αν μελετήσουμε τους μεγάλους χαρακτήρες που φανερώθηκαν στον κόσμο, δεν αμφιβάλλω πως στη πλειονότητα των περιπτώσεων θα βρούμε ότι η λύπη τους δίδαξε περισσότερα από τα πλούτη και ότι ενεργοποιήθηκαν περισσότερο από τα πλήγματα παρά από τους επαίνους.

Η γνώση είναι έμφυτη στον άνθρωπο. Καμιά γνώση δεν έρχεται «απ΄έξω». Υπάρχει όλη μέσα μας. Αυτό που ο άνθρωπος «μαθαίνει», είναι στην πραγματικότητα αυτό που «ανακαλύπτει», όταν αφαιρεί το κάλυμμα από την ψυχή του, που είναι ένα ορυχείο απέραντης γνώσης. Λέμε ότι ο Νεύτωνας ανακάλυψε τη βαρύτητα. Μήπως αυτή καθόταν σε καμία γωνία και τον περίμενε; Υπήρχε μέσα στο νου του. Η άπειρη βιβλιοθήκη του σύμπαντος βρίσκεται μέσα στο νου σας. Ο εξωτερικός κόσμος δεν είναι παρά μια περίσταση, μια ευκαιρία που σας ωθεί να μελετήσετε τον ίδιο σας το νου. Η πτώση κάποιου μήλου έδωσε την ευκαιρία στο Νεύτωνα να μελετήσει το νου του. Ανασύνταξε όλους τους προϋπάρχοντες κρίκους της σκέψης του κι ανακάλυψε ένα νέο κρίκο ανάμεσά τους, που ονομάζουμε νόμο της βαρύτητας.


Επομένως όλη η γνώση, εγκόσμια ή πνευματική, βρίσκεται μέσα στο νου. Η γνώση ενυπάρχει στο νου όπως η φωτιά ενυπάρχει στη τσακμακόπετρα. Κάποιο ερέθισμα δημιουργεί την τριβή που φανερώνει τη γνώση. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με όλα μας τα συναισθήματα και με όλες μας τις δραστηριότητες – με τα δάκρυα μας και τα χαμόγελα μας, με τις χαρές μας και τις λύπες μας, με το θρήνο μας και το γέλιο μας, με τις κατάρες μας και τις ευλογίες μας, με τους επαίνους μας και τις κατηγορίες μας. Αν ερευνήσουμε τους εαυτούς μας με ψυχραιμία, θα βρούμε ότι το καθένα από αυτά φανερώθηκε από μέσα μας μετά από κάποια χτυπήματα. Το αποτέλεσμα, το άθροισμα όλων αυτών των χτυπημάτων ονομάζεται κάρμα -δηλαδή, πράξη, δραστηριότητα. Κάθε νοερό ή σωματικό χτύπημα που βιώνει η ψυχή, που την κάνει - τρόπος του λέγειν - να σπινθηρίσει και να αποκαλύψει τις δυνάμεις και τις γνώσεις της, αποτελεί την ευρύτερη έννοια του όρου "κάρμα".

Όλοι μας δημιουργούμε συνέχεια κάρμα. Εγώ σας μιλάω: αυτό είναι κάρμα. Εσείς με ακούτε: κάρμα. Αναπνέουμε: είναι κάρμα. Περπατάμε: κάρμα. Κάθε πράγμα που κάνουμε, φυσικό ή διανοητικό, είναι κάρμα και αφήνει τα ίχνη του πάνω μας.

Το Κάρμα και τ’ αποτελέσματά του στο χαρακτήρα είναι η πιο καταπληκτική δύναμη που έχει ν’ αντιμετωπίσει ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος είναι, κατά μια έννοια, ένα κέντρο, που έλκει όλες τις δυνάμεις του σύμπαντος προς αυτόν. Μέσα σ’ αυτό το κέντρο τις συγχωνεύει και τις στέλνει πάλι πίσω σαν ένα μεγάλο ρεύμα. Το καλό και το κακό, η δυστυχία και η ευτυχία, όλα ρέουν προς αυτόν και προσκολλώνται γύρω απ’ αυτόν. Από αυτά τα στοιχεία κατασκευάζει τον παντοδύναμο χείμαρρο των τάσεων που ονομάζεται χαρακτήρας και τον προβάλλει προς τα έξω. Όπως έχει τη δύναμη να προσελκύσει οτιδήποτε, με τον ίδιο τρόπο μπορεί και να το στείλει πίσω.

Όλες οι πράξεις που βλέπουμε στον κόσμο, όλες οι κινήσεις της ανθρώπινης κοινωνίας, όλα τα έργα που υπάρχουν γύρω μας, δεν είναι παρά η επίδειξη της σκέψης, η εκδήλωση της ανθρώπινης θέλησης. Κι αυτή η θέληση οφείλεται στο χαρακτήρα και ο χαρακτήρας κατασκευάζεται από το Κάρμα.

Έχουμε ευθύνη για αυτό που είμαστε. Και οτιδήποτε θέλουμε να γίνουμε, έχουμε τη δύναμη να το κάνουμε. Εάν αυτό που είμαστε σήμερα είναι το αποτέλεσμα των πράξεων του παρελθόντος μας, συνεπάγεται πως οτιδήποτε θέλουμε να γίνουμε στο μέλλον μπορεί να παραχθεί από τις πράξεις μας του παρόντος.

Να θυμάστε πως κάθε δράση είναι απλώς η εκδήλωση της δύναμης του νου - δύναμης που προϋπάρχει, το ξύπνημα της ψυχής.

fosendon

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ