Ο Καλλισθένης και η συνωμοσία των Παίδων

Ο Φίλιππος Β, πατέρας του Μ. Αλεξάνδρου, είχε καθιερώσει να υπηρετούν το βασιλιά τα παιδιά των επιφανών Μακεδόνων, μόλις έμπαιναν στην εφηβεία.
Καθήκον τους ήταν να τον φροντίζουν, να τον φρουρούν όταν κοιμόταν, να εκτελούν χρέη ιπποκόμου στις εξόδους του, να τον βοηθούν να ιππεύσει με τον περσικό τρόπο και να συμμετέχουν στους βασιλικούς κυνηγετικούς αγώνες. 

Συναναστρεφόμενα το βασιλιά και τους κοντινούς σ’ αυτόν αξιωματούχους, αποκτούσαν γνώσεις και εμπειρία, τόσο στα πολιτικά όσο και στρατιωτικά πράγματα. 

Με λίγα λόγια το «Σώμα των παίδων» αποτελούσε το φυτώριο των μελλοντικών αξιωματούχων του Μακεδονικού κράτους. 

Ένας από τους παίδες, ο Ερμόλαος του Σώπολι, σε κάποιο βασιλικό κυνήγι αγριόχοιρου σκότωσε το θήραμα και ο Αλέξανδρος, που έχασε την ευκαιρία επειδή καθυστέρησε, θύμωσε μαζί του. Του πήρε το άλογο και διέταξε να τον μαστιγώσουν μπροστά στα άλλα παιδιά. Ο Ερμόλαος προσεβλήθη βαθύτατα και είπε στο Σώστρατο του Αμύντα, που ήταν συνομήλικος του, ότι δεν μπορούσε να ζήσει χωρίς να τιμωρήσει τον Αλέξανδρο. 

Αυτό ήταν και το προοίμιο της συνωμοσίας ενάντια στον Αλέξανδρο.
Ο εμπνευστής της, ο Ερμόλαος, είχε κλίση στη φιλοσοφία και έγινε μαθητής και θαυμαστής του Καλλισθένη. 

Αυτή η σχέση ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να βγει από τη μέση ο σημαντικότερος πολέμιος της προσκύνησης. 

Ο Καλλισθένης λοιπόν συνελήφθη κατηγορούμενος ως ο ιθύνων νους της συνωμοσίας. Κατά τους Αριστόβουλο και Πτολεμαίο οι παίδες ομολόγησαν ότι αυτός τους είχε ξεσηκώσει. 

Κανείς άλλος όμως δεν πίστεψε την ανάμιξη του Καλλισθένη και όλοι υποστηρίζουν ότι, όσο κι αν βασανίστηκαν ο Ερμόλαος και οι συνεργάτες του, αρνήθηκαν να τον αναμίξουν.

Μάλιστα ο Πλούταρχος λέει ότι αυτό το παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Αλέξανδρος σε επιστολές του προς τους Αλκέτα, Κρατερό και Άτταλο. Παρά ταύτα ο Καλλισθένης δεν κρίθηκε αθώος. 

Δεν έχει καταγραφεί απολογία του Καλλισθένη, ίσως διότι δεν ήταν Μακεδόνας, αλλά Χαλκιδέας επί Θράκης από την Όλυνθο και συνεπώς δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής στην εκκλησία των Μακεδόνων, που συνεδρίαζε ως δικαστήριο. 

Ο θάνατός του αποτελεί ακόμα σημείο διαφωνίας των αρχαίων πηγών:

Κατά τον Αριστόβουλο, αφού τον διαπόμπευσαν, προφανώς για να τρομοκρατήσουν τους οπαδούς των απόψεών του, τον έριξαν στη φυλακή, όπου πέθανε από αρρώστια. 

Κατά τον Πτολεμαίο, τον βασάνισαν στον τροχό και τον κρέμασαν.
Κατά τον Χάρι τον Μυτιληναίο παρέμεινε στη φυλακή περιμένοντας να φτάσει ο Αριστοτέλης, για να παραστεί στη δίκη, και πέθανε από φθειρίαση, φυλακισμένος. 

Αυτή η αναφορά στον Αριστοτέλη σχετίζεται ασφαλώς με την ψυχρότητα στις σχέσεις του πρώην μαθητού με το δάσκαλό του και ίσως με τη θεωρία της δηλητηρίασης του Αλεξάνδρου. 

Το βιβλίο του Διόδωρου έχει χάσμα, αλλά από τα διασωθέντα περιεχόμενά του βλέπουμε ότι πραγματευόταν το θάνατο του Καλλισθένη αμέσως μετά το φόνο του Κλείτου. 

Κατά τον Κούρτιο ο Καλλισθένης υπεβλήθη σε βασανιστήρια και πέθανε και ο Αλέξανδρος μετάνιωσε γι’ αυτή τη βάρβαρη πράξη του. 

Ο Ιουστίνος σε άλλο σημείο λέει ότι εκτελέστηκε με την κατηγορία της προδοσίας και σε άλλο ότι ο Αλέξανδρος τον έκλεισε σε κλουβί σαν άγριο θηρίο και ότι ο Λυσίμαχος τον δηλητηρίασε, για να τον λυτρώσει. 

Άλλοι έγραψαν ότι ο Αλέξανδρος έριξε ένα λιοντάρι να τον κατασπαράξει. 

Προφανώς, φίλοι Μυθολόγοι, το μένος μεταξύ Αλεξανδρινών και αντιαλεξανδρινών ήταν τέτοιο, ώστε ακόμη και οι αυτόπτες μάρτυρες , Αριστόβουλος και Πτολεμαίος, είδαν τα πράγματα διαφορετικά και ο τρόπος θανάτου του Καλλισθένη ν’ αποτελεί ακόμα θέμα προς έρευνα για τη διασαφήνισή του.

 The Mythologists 

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ