Το άγχος για την υγεία

“Ο πονοκέφαλος είναι “όγκος στο κεφάλι”, η μελανιά στο πόδι είναι “λευχαιμία”, η ναυτία είναι είτε “καρκίνος”, είτε”καρδιακή προσβολή” και ο προηγούμενος γιατρός όπως και ο παρά- προηγούμενος, είναι “κομπογιαννίτης”- δεν μου βρήκε τίποτα. Ευτυχώς, έχω κλείσει ραντεβού για αύριο και μεθαύριο, ώστε να πάρω τη γνώμη ενός καρδιολόγου και ενός νευρολόγου.”

Κάπως έτσι είναι ο κόσμος ενός ατόμου που φοβάται υπερβολικά για την υγεία του, που είναι “κατά φαντασία ασθενής” ή αλλιώς υποχόνδριος.

Ένα τέτοιο άτομο κάνει άσκοπες εξετάσεις, οι οποίες το καθησυχάζουν μόνο παροδικά- συνήθως μέχρι το επόμενο σωματικό σύμπτωμα. Το άτομο δυσκολεύεται να πεισθεί πως οργανικά είναι υγιής και κάποιες φορές δείχνει μέχρι και να απογοητεύεται- μοιάζει σαν να μην μπορεί να αποδεχτεί τη ψυχολογική φύση των συμπτωμάτων του. Ταυτόχρονα, το άτομο βρίσκεται σε συνεχή επαγρύπνηση για τον εντοπισμό σωματικών αλλαγών, τις οποίες παρερμηνεύει ως αποδείξεις κάποιας ασθένειας. Δεν μπορεί να δεχθεί πως πρόκειται απλώς για αντιδράσεις που αφορούν τις καταστάσεις και τα συναισθήματα που βιώνει.

Αν έχεις κοινά στοιχεία με το παραπάνω άτομο, ήρθε η ώρα να δράσεις κατάλληλα και να σταματήσεις να “υπακούς” στο άγχος σου. Πώς θα το καταφέρεις;

Μείνε μακριά από το διαδίκτυο: Ο Mr Google είναι γεμάτος λάθος διαγνώσεις. Εισάγοντας ένα σύμπτωμα, σου βγάζει λίστες με οτιδήποτε μπορεί να έχεις, από μια σκωληκοειδίτιδα ως καρκίνο παχέος εντέρου. Δεν έχει νόημα να αφιερώνεις τόσο πολύ χρόνο- χρόνο που μπορείς να αξιοποιήσεις διαφορετικά- ψάχνοντας και ξανά- ψάχνοντας τι έχεις.

Μείνε σταθερός/η σε ένα γιατρό: Πηγαίνοντας από γιατρό σε γιατρό, αυξάνεις τις πιθανότητες των περιττών εξετάσεων, των περιττών εξόδων, της περιττής ταλαιπωρίας και του περιττού άγχους. Ξέρω πως “αναγκάζεσαι” να ζητάς δεύτερη γνώμη, καθώς σε υπνωτίζει το άγχος σου. Όμως, μείνε πιστός/η σε ένα γιατρό, τον οποίο εμπιστεύεσαι και δημιούργησε καλή σχέση μαζί του. Στο μέλλον, εκείνος θα ξέρει κάθε λεπτομέρεια της κατάστασης της υγείας σου και θα είναι έτοιμος να διαγνώσει πιο εύκολα τι έχεις. Μίλησε μαζί του για τις ανησυχίες σου και ζήτησε του για μια τελευταία φορά πληροφορίες ή διάγνωση. Από εκεί και έπειτα, σταμάτα να αμφισβητείς τις γνώσεις και την αξιοπιστία του. Είναι εκείνος που ξέρει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο πότε κάτι είναι ανησυχητικό και πότε όχι. Εμπιστεύσου τον.

Ξέχνα τους αυτό-ελέγχους: Σταμάτα να μετράς τους παλμούς σου ή την πίεση σου. Σταμάτα να εστιάζεις στην αναπνοή σου και σε σημάδια στο σώμα σου. Αντίθετα, εστίασε σε κάτι πιο δημιουργικό και ευχάριστο, για παράδειγμα τι θα μαγειρέψεις ή τι θα κάνεις το Σαββατοκύριακο. Όταν βιώνεις σωματικές αλλαγές, υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι “Αυτές δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια υπερβολή των φυσιολογικών σωματικών συμπτωμάτων που αισθάνεται ο καθένας μας, όταν βιώνει στρες. Δεν είναι επιβλαβείς, ούτε επικίνδυνες παρά μόνο δυσάρεστες. Αν δεν εστιάσεις σε αυτές, θα περάσουν”.

Σταμάτα κάθε τρομακτική σου σκέψη και παρατήρησε αυτό που συμβαίνει όντως στο σώμα σου, όχι αυτό που φοβάσαι ότι συμβαίνει ή ότι θα συμβεί. Ταυτόχρονα, δώσε χώρο στο φόβο σου να εκφραστεί και να εξαφανιστεί. Αποδέξου τον και μην τον μάχεσαι. Κλείσε τα μάτια σου και φαντάσου πως ήδη υποχωρεί και δεν σου υπαγορεύει πια τι να κάνεις. Φαντάσου πως γίνατε”φίλοι” και σταμάτησε να σε ελέγχει.

Εστίασε στις σχέσεις σου: Αν η κατάσταση της υγείας σου σε έχει αποξενώσει, τότε είναι ευκαιρία να επανορθώσεις, παίρνοντας, για παράδειγμα, ένα φίλο σου τηλέφωνο και κανονίζοντας μία έξοδο. Δοκίμασε να βγεις για ένα φαγητό ή ένα ποτό και να εστίασεις στο φίλο σου και όχι στο σώμα σου, στη συζήτηση σας, στο περιβάλλον και στη μουσική.

Φρόντισε την υγεία σου και κάνε γυμναστική. Η σωματική άσκηση, μέτριας έντασης όπως ένας περίπατος, μας βοηθάει στην αντιμετώπιση του άγχους και της θλίψης.

Συμφιλιώσου με την αβεβαιότητα της υγείας. Όλοι μα όλοι έχουμε νιώσει, κάποια στιγμή στη ζωή μας, άγχος για την υγεία μας. Το άγχος για την υγεία μας, όταν βρίσκεται σε μέτρια κλίμακα, είναι προσαρμοστικό καθώς μας κινητοποιεί να κάνουμε εξετάσεις ή να προσέξουμε τη διατροφή μας.

Ωστόσο, ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα στην προσωπική σου ζωή, όταν υπερεστιάζεις στις σωματικές αλλαγές και είσαι έτοιμος να βρεις τι έχεις; Ζεις σε μόνιμο άγχος, δεν είναι έτσι; Αξίζει τον κόπο να χάνεις στιγμές: στιγμές που μπορείς να απολαύσεις διασκεδάζοντας, βγαίνοντας, παίζοντας με τα παιδιά σου, κτλ για την πιθανότητα να αρρωστήσεις; Δεν αρρωσταίνεις κάθε μέρα από το φόβο σου μήπως αρρωστήσεις;

Κανείς δεν ξέρει πότε και αν θα του χτυπήσει την πόρτα κάποια ασθένεια. Όμως, μέχρι να γίνει αυτό- αν ποτέ γίνει-, μπορείς να απολαύσεις το δωμάτιο στο οποίο βρίσκεσαι τώρα- μπορείς να απολαύσεις το γεγονός ότι οι εξετάσεις σου είναι καθαρές και είσαι υγιής.

Τέλος, αν το άγχος σου για την υγεία παραμένει σταθερό, ζήτησε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.

Καλή δύναμη!

Φλώρα Χατζημανώλη

ΨΥΧΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ