Πράγματα που μάθαμε λάθος: Το βιβλίο της άγνοιας και άλλα...

 

Μια αναδρομή σε πράγματα που είμαστε σίγουροι πως ξέρουμε, αλλά μάλλον τα μάθαμε λάθος, ή έχουν επικρατήσει ώς αστικοί ή ιστορικοί μύθοι. Με πηγές απο το «Βιβλίο της γενικής άγνοιας», την wikipedia, άρθρα δημοσιογράφων, ιστορικών και μουσείων, προσπαθούμε να διορθώσουμε κάποιες γνώσεις που έχουν γίνει πλέον στερεότυπα.

Όπως έχει πει ο Γούντι Άλεν, «κάποιοι πίνουν βαθιά από το ποτάμι της γνώσης, ενώ κάποιοι άλλοι κάνουν γαργάρα»!  Η ημιμάθεια χειρότερη της αμάθειας όπως λέει και ο λαός μας

Πότε εφευρέθηκε η ατμομηχανή;

Η σωστή απάντηση είναι περί το 60 μετά Χριστόν! Εφευρέτης ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς, μέγας μαθηματικός και γεωμέτρης της εποχής και μέγας δάσκαλος στη Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας. Παρότι υπάρχουν ενδείξεις ότι με τον ατμό πειραματίστηκε και ο Αρχιμήδης, η πρώτη μηχανική κατασκευή με ατμό είναι του Ήρωνος. Η «αιολόσφαιρα» ή «ατμοστρόβιλος» χρησιμοποιούσε ατμό ως προωθητικό αέριο για να κάνει μια σφαίρα να περιστρέφεται. Δυστυχώς, ο Ήρων δεν κατάφερε να δει τις πιθανές εφαρμογές της ανακάλυψης του κι έτσι η «αιολόσφαιρα» θεωρήθηκε κάτι σαν πρωτότυπο παιχνίδι. Το απίστευτο είναι ότι ο σιδηρόδρομος -δηλαδή οι ράγες πάνω στις οποίες μπορεί να κινείται ένα όχημα- είχε εφευρεθεί αιώνες νωρίτερα από τον Περίανδρο τον Κορίνθιο! Ναι, ο τύραννος για τον οποίο κάτι έχετε μάθει στο σχολείο είχε δημιουργήσει τη «διολκό» στον -τότε- ισθμό της Κορίνθου, για να μεταφέρονται τα καράβια πάνω σε ράγες από τη μία άκρη του στην άλλη.

Ποιο ζώο κρύβει το κεφάλι του στην άμμο;

Όχι! Όχι, σάς λέω, δεν έχει δει κανείς ποτέ στρουθοκάμηλο να χώνει το κεφάλι της στην άμμο! Οπότε και η έκφραση «στρουθοκαμηλισμός», άκυρη! Ο μύθος ίσως βγήκε γιατί το πουλί αυτό ξαπλώνει φαρδύ-πλατύ με το λαιμό και το κεφάλι στο έδαφος. Το λάθος πρωτοέκανε ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, ρωμαίος ιστορικός, που επίσης υποστήριζε ότι οι στρουθοκάμηλοι καταφέρνουν να εκκολάψουν τα αβγά τους κοιτάζοντάς τα με ένταση! Από εκεί να καταλάβετε! Αν το κεφάλι του μπει στο χώμα, το πτηνό θα πεθάνει από ασφυξία!

Πόσα πόδια έχει η σαρανταποδαρούσα;

Δεν είναι σαράντα - ούτε και εκατό, όπως υποδεικνύει το λατινικής ρίζας όνομα centipede. Η σαρανταποδαρούσα μπορεί να έχει από 15 έως 91 ζευγάρια πόδια - βασικό χαρακτηριστικό της, ο αριθμός των ζευγών είναι μονός! Συνήθως γεννιέται με 7 ζευγάρια πόδια, τα οποία αυξάνονται με το χρόνο. Μπρρρ...

Ποιος ζει σε ιγκλού;

Μάλλον κανένας πια... Ιγκλού στη γλώσσα της φυλής Ινουίτ σημαίνει σπίτι, και τα σπίτια τους χτίζονται από πέτρα ή δέρματα. Ιγκλού από πάγο έχτιζαν οι προγενέστεροι των Ινουίτ, Θούλι, και τα χρησιμοποιούσαν μέχρι αρκετά πρόσφατα στον κεντρικό και ανατολικό Καναδά. Και μόνο εκεί. Ούτε οι Εσκιμώοι της Αλάσκας ούτε αυτοί της Γροιλανδίας κατοικούν σε ιγκλού. Για να καταλάβετε, ήδη τη δεκαετία του 1920, σε μια απογραφή στην παγωμένη Γροιλανδία, μόνο 300 από 14.000 Εσκιμώους είχαν δει ιγκλού στη ζωή τους. Σήμερα απομένουν ελάχιστα τέτοια κτίσματα από χιόνι.

Ποιες ανθρώπινες κατασκευές φαίνονται από τη Σελήνη;

Αν είπατε το Σινικό Τείχος, καίγεστε! Καμία ανθρώπινη κατασκευή δεν είναι ορατή από το φεγγάρι, με γυμνό μάτι με το ζόρι διακρίνονται οι ήπειροι! Προσοχή, άλλο το Διάστημα και άλλο η Σελήνη. Το Διάστημα ξεκινάει στα 100 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης. Κι από εκεί πολλά ανθρώπινα επιτεύγματα είναι ορατά· πόλεις, δρόμοι... Η Σελήνη απέχει πάνω από 400.000 χιλιόμετρα! Και μην ακούτε τι λέει το «Trivial Pursuit», δεν υπάρχει καμία ενδιάμεση απόσταση απ' όπου να διακρίνεται μόνο το Σινικό Τείχος!

Τι έκαναν οι φεμινίστριες με τα σουτιέν τους;

Ε, όχι! Δεν τα έκαψαν! Πρόκειται για άλλη μια παραπλάνηση των μίντια -και ένα κλασικό δείγμα για το πώς δημιουργούνται οι αστικοί μύθοι. Ξακουστή διαδήλωση φεμινιστριών ήταν αυτή που έγινε έξω από τα καλλιστεία για τη Miss America το 1968. Δεν ήταν πολλές, αλλά έκλεψαν τις εντυπώσεις, με πλακάτ που έλεγαν «Ας κριθούμε ως άνθρωποι» και «Ain't she sweet; making profits off her meat» (Τι γλυκούλα! Βγάζει κέρδη από το κρέας της). Τα κορίτσια έστεψαν ένα πρόβατο «Μις Αμέρικα» και μετά πέταξαν τακούνια, σουτιέν, τσιμπιδάκια για τα φρύδια και ρόλεϊ μέσα σ' ένα «Δοχείο απορριμμάτων της ελευθερίας». Τα σουτιέν τους δεν τα έκαψαν.  Όμως, μια δημοσιογράφος της «New York Post», η Λίντσι βαν Γκέλντερ, έγραψε ένα άρθρο στο οποίο ανέφερε ότι οι φεμινίστριες ήθελαν να κάψουν τα σουτιέν και τις ζαρτιέρες τους. Ο «υλατζής» -κατά την ελληνική ορολογία- το πήγε λίγο παραπέρα, βάζοντας στον τίτλο τη φράση «BRA BURNERS» (αυτές που καίνε τα σουτιέν). Οι άλλες εφημερίδες άρπαξαν τον τίτλο και τον έκαναν μύθο.

 Τι έκανε ο Νέρωνας ενώ η Ρώμη καιγόταν;

Πάντως δεν συνέθετε μελωδίες με την άρπα, εμπνεόμενος από την καταστροφή, πόσω μάλλον με βιολί- που δεν εμφανίστηκε παρά 1.000 χρόνια αργότερα! Η αλήθεια είναι -κατά τον Τάκιτο- ότι βρισκόταν περίπου 56 χιλιόμετρα μακριά -στο Άντιουμ, στα παραθαλάσσια θερινά του ανάκτορα. Όταν έμαθε για την πυρκαγιά, έσπευσε να επιστρέψει στην πόλη, όπου ανέλαβε προσωπικά το συντονισμό για την πυρόσβεση! Ο λόγος που ο εμπρησμός καταλογίστηκε στον Νέρωνα ήταν ότι είχε μακρόπνοα σχέδια για την οικιστική ανάπτυξη της πόλης - και τα έβαλε όντως σε λειτουργία μετά τη φωτιά. Το γεγονός πάντως είναι ότι, όντως, την πλήρωσαν οι χριστιανοί!

Πόσες αισθήσεις έχει ο άνθρωπος;

Τουλάχιστον εννέα! Οι 5 αισθήσεις που απαγγείλατε μόλις διαβάσατε την ερώτηση (όραση, ακοή, όσφρηση, αφή, γεύση) καταγράφηκαν από τον Αριστοτέλη. Ε, έχει κι άλλες, τουλάχιστον τέσσερις είναι αποδεκτές, αν και οι νευρολόγοι κατά καιρούς επιχειρηματολογούν για περισσότερες. Ιδού με τους λατινικούς τους όρους:
1. Thermoception: η αίσθηση της θερμότητας (ή της απουσίας θερμότητας) στο δέρμα.
2. Equilibrioception: η αίσθηση της ισορροπίας.
3. Nociception: η αίσθηση του πόνου.
4. Proprioception: η συνείδηση του σώματος, το να γνωρίζεις πού βρίσκονται τα διάφορα μέλη του σώματός σου.
Και, βέβαια, λένε οι ειδικοί, τι είναι η αίσθηση της πείνας ή της δίψας ή η αίσθηση του βάθους; Άσε που άλλα πλάσματα έχουν αισθήσεις που εμείς δεν έχουμε. Οι καρχαρίες, για παράδειγμα, έχουν electroception (νιώθουν τα ηλεκτρικά πεδία), έντομα και πουλιά έχουν ιmagnetoception (αντιλαμβάνονται μαγνητικά πεδία), ενώ οι κουκουβάγιες, μεταξύ άλλων, έχουν υπέρυθρη όραση!

Ποιος είπε πρώτος ότι η Γη δεν είναι επίπεδη και ότι Κινείται;

Μα φυσικά ο Γαλλιλαίος είπε πως δεν είναι επίπεδη και ο Κοπέρνικος είχε πει πως κινείται όπως μας μάθαιναν στα σχολεία. Πόσα λίγα ξέρουμε για τους προγόνους μας τελικά...

 Από τον 7ο, όμως, π.Χ. αιώνα, πρώτος ο Θαλής ο Μιλήσιος κι έπειτα ο Αναξίμανδρος, ο Πυθαγόρας και ο Παρμενίδης υποστήριξαν ότι η Γη είναι στρογγυλή. Περίπου δύο αιώνες αργότερα, ο Αριστοτέλης επιβεβαίωσε και πειραματικά τις φιλοσοφικές θέσεις των προγενέστερων, όπως άλλωστε και ο Αρχιμήδης.

Οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι προχώρησαν ακόμα περισσότερο και υποστήριξαν ότι η Γη δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Αντίθετα με τα όσα πίστευαν έως τότε, οι Πυθαγόρειοι απέδειξαν ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της και γύρω από τον Ήλιο. Ο Ηρακλείδης ο Ποντικός και ο Αρίσταρχος ο Σάμιος είναι οι πρώτοι που συνέλαβαν τη μεγάλη αλήθεια. Όμως, ο Αριστοτέλης είχε αντίθετη άποψη κι αυτή τελικά επικράτησε.

Πρώτος ο Κοπέρνικος, στις αρχές του 16ου αιώνα μ.Χ., επανέλαβε αυτά που ο Αρίσταρχος, ο Σάμιος είχε διδάξει πριν από 1.800 χρόνια: Η Γη δεν είναι ακίνητη. Κινείται γύρω από τον Ήλιο και γύρω από τον άξονα της. Κέντρο του Σύμπαντος είναι ο Ήλιος.

Πόσο διαρκεί μια μέρα;

Δεν μπορεί, κάπου θα το έχετε ακούσει πως δεν διαρκεί 24 ώρες.

Ως ημέρα, ορίζεται ο χρόνος που απαιτείται για μια πλήρη περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της. Η περιστροφή αυτή λοιπόν, λόγω της τριβής που προκαλείται από τις παλίρροιες, τα καιρικά φαινόμενα και τα γεωλογικά επεισόδια, μπορεί να είναι 50 δευτερόλεπτα λιγότερα ή περισσότερα από 24 ώρες!

Από ποιον πήρε το όνομα της η Αμερική;

Προσπερνάμε τους άσχετους που θα ψιθυρίσουν διστακτικά “o Κολόμβος” και πάμε να κοροϊδέψουμε τους εξυπνάκηδες που όλο αυταρέσκεια θα πούνε “Αμέρικο Βεσπούτσι”.  Έχετε δει πολλά μέρη άλλωστε να παίρνουν το όνομα τους από το όνομα και όχι το επώνυμο ενός εξερευνητή;

Ο εύπορος έμπορος από την Ουαλία, ονόματι Ρίτσαρντ Άμερυκ, υπήρξε ο κύριος χρηματοδότης του δεύτερου υπερατλαντικού ταξιδιού του Τζον Κάμποτ (ή αλλιώς Τζοβάνι Καμπότο). Ο τελευταίος έφτασε στο Λαμπραντόρ το 1497 και ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που αποδεδειγμένα πάτησε σε αμερικάνικο έδαφος (εννοείται αιώνες μετά τους Έλληνες). Ο Κάμποτ χαρτογράφησε την ακτογραμμή της Βόρειας Αμερικής από τη Νέα Σκοτία μέχρι τη Νέα Γη.

Στο ημερολόγιο του Μπριστόλ (το μέρος που ζούσε ο Άμερυκ) εκείνης της χρονιάς, υπάρχει η εξής καταχώρηση: “… ανήμερα του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (24 Ιουνίου), οι έμποροι του Μπριστόλ ανακάλυψαν τη χώρα Αμερική, με ένα πλοίο του Μπριστόλ που λεγόταν Μάθιου“. Πιθανότατα ο Άμερυκ θα είχε την απαίτηση να δοθεί το όνομα του στη νέα γη. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε η λέξη Αμερική. Ο ίδιος ο Βεσπούτσι ποτέ δεν ανάφερε τα μέρη που πήγε (στη Νότια Αμερική μιας και στο Βορρά δεν πάτησε ποτέ) ως Αμερική (δεν ήταν τόσο ψώνιο μιας και δεν έχουμε πουθενά κάποιο μέρος που να λέγεται “Γη του Βεσπούτσι”.

Τι ξέρετε για την κατάρα του Τουταγχαμών;

Φαντάζομαι πάρα πολλά έτσι; Ίσως μάλιστα έχετε αποστηθίσει τι γράφει η επιγραφή: “Όσοι εισέρχονται σε αυτό τον ιερό τάφο θα βρεθούν πολύ γρήγορα στην αγκαλιά του θανάτου”. Και αν κάνετε ένα γρήγορο googlάρισμα θα ανακαλύψετε αμέτρητα άρθρα για τα θύματα της κατάρας με ονόματα και διευθύνσεις.

Να σας στεναχωρήσω;

Δεν υπάρχει καμία επιγραφή, καμία κατάρα, ελάχιστα πτώματα που, με υποθέσεις τραβηγμένες από τα μαλλιά, μπορούν να συνδεθούν με το άνοιγμα αιγυπτιακών τάφων.

Ο ανταποκριτής της Daily Express, θέλοντας να κάνει πιο πικάντικη την ανακάλυψη του Χάουαρντ Κάρτερ το 1922, ανέφερε στο άρθρο του και αυτή την επιγραφή (όπως συνηθίζουν τις σάλτσες οι δημοσιογράφοι). Η είδηση αναπαράχθηκε από την Daily Mail και τους New York Times και έγινε πια αδιαμφισβήτητο γεγονός. Αμέτρητοι συγγραφείς (μεταξύ τους ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόυλ) αναπαρήγαγαν μέσα στα έργα τους το ψέμα. Στην ουσία όμως, όλοι τους, εκμεταλλεύονταν την ιδέα που χρησιμοποίησε η Αγγλίδα μυθιστοριογράφος Τ.Λ. Γουέμπ, που πρώτη σκέφθηκε την ιδέα ενός καταραμένου αιγυπτιακού τάφου στο έργο της “Η Μούμια” (1828).

Όπως αποκάλυψε η διεξοδική έρευνα που δημοσιεύτηκε στην Αγγλική Ιατρική Επιθεώρηση του 2002, από τους 21 θανάτους που υποτίθεται ότι προκάλεσε η “κατάρα”, μόνο 6 έλαβαν χώρα μέσα στη δεκαετία που ακολούθησε το άνοιγμα του τάφου. Μάλλον οι πιστοί της θα συμπεριέλαβαν και το θάνατο από γηρατειά στις μακάβριες επιπτώσεις της.

Τι προέλευσης είναι το Κιλτ, η Γκάιντα και το Ουίσκι;

Αν και είμαι οπαδός των Σκοτσέζων και της μούρλας που κουβαλάνε (το πώς γίνεται όλες οι τρελές φυλές να ζούνε πάνω από την πιο ξενέρωτη ράτσα στον πλανήτη, είναι ένα ακανθώδες ερώτημα στο οποίο δεν βρίσκω απάντηση), δεν μπορώ να παρά να μαρτυρήσω την αλήθεια. Κανένα από τα πράγματα του τίτλου δεν γεννήθηκε στη Σκωτία.

Το κιλτ υπήρξε επινόηση των Ιρλανδών αν και η λέξη προέρχεται από τα δανικά και το kilte op που σημαίνει πτυχώνω ύφασμα.

Οι γκάιντες αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη αλλά και την ελληνική ποίηση του 4ου αιώνα πχ (ναι, ναι, όλα οι Έλληνες τα εφηύραν), ενώ η πρώτη τους εμφάνιση έγινε πιθανότατα στην Κεντρική Ασία. Οι Ρωμαίοι είναι εκείνοι που μάλλον έφεραν την γκάιντα στη Βρετανία και κατέληξε στα χέρια των Σκοτσέζων που πραγματικά την λάτρεψαν.

Το ουίσκι αποτελεί επινόηση των Κινέζων και έφτασε στη Σκωτία από την Ιρλανδία. Άλλωστε η ίδια η λέξη προέρχεται από ιρλανδικό uisge beatha που με τη σειρά του προέρχεται από το λατινικό aqua vitae, “το νερό της ζωής”.

Σε τι χρησιμεύουν οι ζώνες αγνότητας;

Αν πιστεύετε πως ήταν ο τρόπος για να διασφαλίσει ο σταυροφόρος, ο βασιλιάς κοκ την παρθενία ή την τιμιότητα γενικά της γυναίκας του, ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ να βλέπετε ταινίες εποχής. Η όλη υπόθεση αποτελεί φαντασιοπληξία των συγγραφέων του 19ου αιώνα. Υπάρχουν ελάχιστα αποδεικτικά στοιχεία για τη χρήση της ζώνης αγνότητας στο Μεσαίωνα. Το παλαιότερο σκίτσο που υπάρχει χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Σε βιβλίο που γράφτηκε πολύ μετά τις Σταυροφορίες, από τον Κόνραντ Κύσερ, και περιγράφει τον στρατιωτικό εξοπλισμό της εποχής, παρουσιάζει τη “σιδερένια περισκελίδα” ως ένα αντικείμενο που το φορούσαν οι γυναίκες για να προστατεύσουν τον εαυτό τους από τις ανεπιθύμητες εκδηλώσεις θαυμασμού των ντόπιων αρσενικών. Το κλειδί δε που άνοιγε τη ζώνη, το κατείχαν οι ίδιες.

Οι περισσότερες “μεσαιωνικές” ζώνες αγνότητας που εκτίθενται σε μουσεία, θεωρούνται πλέον αμφίβολης γνησιότητας και αποσύρονται.

 

Η Σβάστικα είναι ναζιστικό έμβλημα;

Το σύμβολο είναι τόσο παλιό που η αρχή του χάνετε στην προϊστορία.

Μία απ’ τις παλαιότερες γνωστές Σβάστικες βρέθηκε σε μια παλαιολιθική σπηλιά και ζωγραφίστηκε τουλάχιστον 10,000 χρόνια πριν. Σχεδόν 2,000 χρόνια πριν, όταν ο Βουδισμός μεταδόθηκε από την Ινδία στην Κίνα, και οι Κινέζοι δανείστηκαν την Σβάστικα και την έννοια της τύχης που κουβαλούσε.

Γενικά, η σβάστικα, ή αγκυλωτός σταυρός, σχηματίζετε από ένα συνδυασμό από τέσσερα Γ ή τέσσερα L. Το σύμβολο αυτό είναι πανάρχαιο και το συναντάμε για πρώτη φορά σε αρχαϊκά ελληνικά αγγεία, στην αρχαία Ρώμη, σε βουδιστικά είδωλα, σε κινέζικα νομίσματα του 315 π.χ., σε ινδικά της Βόρειας Αμερικής και σε αιγυπτιακά ανάγλυφα. 

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η σβάστικα στην αρχαιότητα ήταν σύμβολο του Ήλιου και χρησιμοποιήθηκε σαν μέρος ενός ηλιακού ημερολογίου που αργότερα ξεχάστηκε η σημασία του.

Οι συμβολισμοί που πήρε κατά καιρούς ήταν τροχός της ζωής, τροχός του ήλιου, οι τέσσερις ακμές της πυξίδας, οι τέσσερις άνεμοι, σύμβολο της ινδιάνικης φυλής των Χόπι για την εμφάνιση τους στον κόσμο και άλλα.

Η δεξιόστροφη σβάστικα συμβολίζει την ζωή και ονομάζεται με το ινδικό όνομα "σβάστικα".

Η αριστερόστροφη συμβολίζει τον θάνατο σύμφωνα με την ανατολίτικη παράδοση και ονομάζεται κανονικά "σωβάστικα".

 Στην αρχαία Ελλάδα συναντάται με το όνομα "γραμμάδων" (επειδή σχηματίζει ένα τετραπλό "Γ").

Ο Σταυρός είναι Χριστιανικό σύμβολο

Ο σταυρός, αυτό το σύμβολο-έμβλημα της Χριστιανικής θρησκείας που μπροστά του γονατίζουν και προσκυνούν τόσους αιώνες εκατομμύρια πιστών Χριστιανών, είναι στην πραγματικότητα ένα από τα αρχαιότερα γνωστά σύμβολα -αρχαιότερο ακόμα και του κύκλου- άμεσα συνδεδεμένο με τις αρχαίες θρησκείες και λατρείες της Μεγάλης Μητέρας Θεάς Γης, του Θεού Ήλιου και της Θεάς Σελήνης.

Τις πρώτες εικόνες σταυρού τις συναντάμε σε σπηλιές της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, που χρονολογούνται την Λίθινη εποχή. Αργότερα, με την εμφάνιση των πρώτων –πρωτόγονων ακόμα- οργανωμένων κοινωνιών και θρησκειών, ο σταυρός έκανε την εμφάνισή του παγκοσμίως, σε κάθε περιοχή του πλανήτη μας, συμβολίζοντας τους εκάστοτε τοπικούς Θεούς. Κοσμούσε και κοσμεί μέχρι σήμερα ναούς ανά την υφήλιο και οι παραλλαγές του έφτασαν τις αρκετές δεκάδες. Υπήρξε σύμβολο της Μητέρας Γης (μέχρι και σήμερα, το κινέζικο ιδεόγραμμα για τη Γη είναι ένας ισοσκελής σταυρός μέσα σε τετράγωνο) και της ένωσης του Ουρανού με τη Γη (πρωταρχικών Θεών του πρωτόγονου ανθρώπου). Κατ’ επέκταση, έγινε σύμβολο της ζωής, της γονιμότητας, της αθανασίας, των 4 εποχών του χρόνου, των 4 στοιχείων της φύσης, των 4 ανέμων και των 4 κατευθύνσεων του ορίζοντα.

Τι είπε τελικά ο Κίσιγκερ για την Ελλάδα;

Μια διαχρονική «δήλωση»


Υπήρξε αναμφίβολα η συνωμοτική θεωρία της δεκαετίας. Ο λόγος για την περιβόητη «δήλωση Κίσινγκερ», που -παρά την οφθαλμοφανή πλαστότητά της- περιφέρθηκε (και εν μέρει εξακολουθεί να περιφέρεται) ως μέγα ντοκουμέντο από ΜΜΕ σε ΜΜΕ, «αποδεικνύοντας»:

(α) ότι οι Ελληνες, ως τέτοιοι, αποτελούμε έναν από τους βασικούς στόχους των «σκοτεινών κέντρων» της παγκόσμιας πολιτικής, και (β) ότι βασικό όχημα αυτής της επίθεσης συνιστά η προσπάθεια των παραπάνω σκοτεινών κύκλων να αποκοπεί ο «ελληνισμός» από τις «ρίζες» της γλωσσικής, θρησκευτικής, κ.λπ. παράδοσής του. 

Ο ρόλος του ίδιου του Κίσινγκερ στην όλη μυθοπλασία είναι προφανής: εκτός από νεκροθάφτης της ενιαίας Κύπρου το 1974, ο μυστικοπαθής πάλαι ποτέ σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας και υπουργός Εξωτερικών του Νίξον έχει το επιπλέον «προσόν» της γερμανοεβραϊκής καταγωγής, που λειτουργεί προωθητικά για όσες συνωμοτικές θεωρίες δεν αρκούνται στον απλό αντιαμερικανισμό. Εξυπακούεται, βέβαια, ότι πρώτο θύμα αυτής της παραφιλολογίας είναι η προσπάθεια για μια ορθολογική ανάλυση της ίδιας της ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ. 

Ας επιστρέψουμε, όμως, στο ιστορικό της «δήλωσης». Ηταν Φεβρουάριος του 1997, όταν το περιοδικό «Νέμεσις» της Λιάνας Κανέλλη δημοσίευσε, ως ένθετο σε μια πολυσέλιδη συνέντευξη με τον αρχιεπίσκοπο Κύπρου, το παρακάτω «απόσπασμα ομιλίας του Χένρι Κίσινγκερ από [sic] τη βράβευσή του από προσωπικότητες του επιχειρηματικού κόσμου των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον», που (υποτίθεται ότι) είχε γίνει το Σεπτέμβριο του 1994:

«Ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι' αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να επικρατήσει, για να μη μας παρενοχλεί στα Βαλκάνια, να μη μας παρενοχλεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, σε όλη αυτή τη νευραλγική περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για μας, για την πολιτική των ΗΠΑ».

Ως πηγή του δημοσιεύματος υποδεικνύεται η αγγλόγλωσση τουρκική εφημερίδα «Turkish Daily News» της 17.2.97.

Παρά τον προφανή παραλογισμό του, το «ντοκουμέντο» έγινε πανηγυρικά δεκτό από μια πλειάδα αναλυτών που έσπευσαν, αντιγράφοντας ο ένας τον άλλο, να το επικαλεστούν ως το απόλυτο επιχείρημα υπέρ της «ανάγκης» για «εθνική καθαρότητα»: από το «Νέμεσις», η «δήλωση Κίσινγκερ» περνά έτσι στο «Χρόνο» της Κομοτηνής (12.3.97) κι από κει στο επετειακό μήνυμα Σαρτζετάκη για την 25η Μαρτίου, την «Εστία» και τα «Πολιτικά Θέματα» (30.5.97) ταυτόχρονα την αναδημοσιεύουν αλυσιδωτά η «Ελεύθερη Ωρα», το «Δικαίωμα» (3.1997), ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» (14.8.97) και, στο «Βήμα», οι Χρήστος Γιανναράς (24.8.97) και Μάριος Πλωρίτης (31.8.97). Καθένας προσθέτει και το δικό του «ερμηνευτικό» αλατοπίπερο, με κοινή συνισταμένη την «απόδειξη» της «συνωμοσίας» από τα ίδια τα πράγματα: η «αδιαφορία στην Ελλάδα για την προκλητικά ωμή δήλωση 
του Κίσινγκερ», γράφει χαρακτηριστικά ο Γιανναράς, «είναι απτή απόδειξη ότι η στρατηγική που εισηγήθηκε ο πολύς Χένρι έχει τεθεί σε εφαρμογή με εντυπωσιακά κιόλας αποτελέσματα»...

-Τι κι αν η «δήλωση» διαψεύσθηκε (ως γεγονός και ως περιεχόμενο) γραπτώς από τον ίδιο τον Κίσινγκερ («Πολιτικά Θέματα» 13.6.97);

-

Τι κι αν η πρωτότυπη «πηγή» της ακόμη αναζητείται, όπως αμήχανα ομολογεί εκ των υστέρων η ίδια η Κανέλλη («Νέμεσις» 10.1997), απορώντας που «δεν βρίσκεται το φύλλο αυτό» της «Turkish Daily News» ούτε στο Ιντερνετ ούτε στα γραφεία της εφημερίδας;

 Οσοι προσπάθησαν να εξηγήσουν την απάτη, όπως ο καθηγητής Ν. Αλιβιζάτος, λοιδωρούνται σαν «τοποτηρητές και αμύντορες εν Ελλάδι της υπολήψεως του Κίσινγκερ» (Χρ. Σαρτζετάκης), ενώ το πλαστό «ντοκουμέντο» θα υιοθετήσουν και αρθρογράφοι όπως ο Κ. Μπέης («Ε» 15.10.97), ο Στ. Παπαθεμελής («Βήμα» 2.8.98) ή ο Ν.Ψυρούκης («Ελλοπία» 11.1998). Γιατί να πιστέψει κανείς τον πάλαι ποτέ «μάγο» της αμερικανικής διπλωματίας; 

Κι όμως... Η καλύτερη απόδειξη για την πλαστότητα της «δήλωσης» είναι το γεγονός ότι αυτή είχε δημοσιευθεί οκτώ τουλάχιστον χρόνια πριν από τότε που υποτίθεται πως έγινε! Στην «Ελευθεροτυπία» της 26.1.1987, ο δικηγόρος Θ. Σταυρόπουλος τη χρησιμοποιεί -κι αυτός- ως επιχείρημα για την «ανάγκη» επιστροφής των αρχαίων στα γυμνάσια. Η μόνη διαφορά, εδώ, αφορά τη χρονολόγησή της: Νοέμβριος του 1973, «ακριβώς μετά τη σφαγή του Πολυτεχνείου»...

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ