Κουβαλάμε τους πόνους που δεν μπορέσαμε να εκφράσουμε στην παιδική μας ηλικία και τους εξωτερικεύουμε μέσω των αντιδράσεών μας, χωρίς να το συνειδητοποιούμε

Αν σε ενοχλεί μια κατάσταση, ποιο προσωπικό σου θέμα αντανακλάται στη σύγκρουση;

«Προβάλω στον άλλον τις πλευρές του εαυτού μου που περισσότερο απορρίπτω.

Μόλις συνειδητοποιήσω πόσο με ενοχλεί κάτι πάνω του, διερευνώ πόσο με ενοχλεί αυτό το ίδιο πράγμα πάνω σ’ εμένα.

Αν θεωρώ πως δεν έχω στο χαρακτήρα μου τίποτα απ’ όσα με ενοχλούν στον άλλον, πρέπει να προσπαθήσω να συνειδητοποιήσω ποιο δικό μου χαρακτηριστικό εμπλέκεται, γιατί αν δεν εμπλεκόταν κάτι δικό μου, τότε δεν θα με ενοχλούσε και στον άλλον.»

Από εκείνο το σημείο και μετά έχω δυο πιθανότητες ή να προσπαθήσω να καταστρέψω την τρομερή απειλή της σκιάς μου καταστρέφοντας μαζί και τον άλλον ή να δεχτώ την ευκαιρία να ενωθώ με την σκιά μου και να τελειώνω μια και καλή με την απειλή της.

Αναμφίβολα, αυτό αλλάζει ριζικά την οπτική και την κατανόηση των προβλημάτων δυο ανθρώπων. Παύω να ενοχοποιώ τον άλλον για ό,τι κάνει, και αρχίζω να βλέπω τι βάζω εγώ στη συγκεκριμένη σύγκρουση. Αντί να χρησιμοποιώ την ενέργειά μου να αλλάξω τον άλλον, τη χρησιμοποιώ για να παρατηρήσω τον εαυτό μου και, από εκεί και πέρα, να μιλήσω για μένα, για αυτά που εγώ χρειάζομαι, για το τι μου συμβαίνει εξαιτίας της συμπεριφοράς του.

Του είναι πολύ πιο εύκολο να ακούσει αυτό.

Για παράδειγμα, μπορώ να σου κάνω ολόκληρη σκηνή επειδή δεν ήρθες στην ώρα σου, κι έτσι ο καβγάς επικεντρώνεται σε αυτήν την προφανή διαφωνία, ενώ πρόκειται για κάτι άλλο: η καθυστέρηση είναι ένα πρόσχημα.

Αν εξοργίζομαι επειδή αργείς, μπορεί, το να έρχεσαι στην ώρα σου να μην αρκεί για την επίλυση του προβλήματός μου. Θα έπρεπε να δω τι είναι αυτό που με πειράζει τόσο, ποια ερμηνεία δίνω στην αργοπορία σου, τι είναι αυτό που χρειάζομαι από σένα, τι σου ζητάω απαιτώντας ακρίβεια. Να μου αποδείξεις ότι νοιάζεσαι για μένα; Να με εκτιμάς; Να με λάβεις υπόψη σου; Τι θέλω να πω όταν αντιδρώ έτσι;

Όταν επικεντρωνόμαστε υπερβολικά στον εαυτό μας, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει στον άλλον και γινόμαστε εγωκεντρικοί.

Γι’ αυτόν που βλέπει απ΄έξω, η συμπεριφορά μας μοιάζει τουλάχιστον υπερβολική – αν όχι εντελώς παράλογη. Και πιθανότατα είναι, γιατί αυτές οι τόσο πρωτόγονες αντιδράσεις προέρχονται στην πραγματικότητα από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, από τους τρόπους συμπεριφοράς που μάθαμε για να προστατευόμαστε από τα τραύματα της παιδικής ηλικίας.

Ο Τζον Μπράντσο ονομάζει αυτήν την ανάμνηση του πρωτογενούς τραύματος «το πληγωμένο παιδί».  Αυτό το πληγωμένο παιδί που φέρουμε μέσα μας είναι που μας κάνει να αντιδρούμε έτσι.

Κουβαλάμε τους πόνους που δεν μπορέσαμε να εκφράσουμε στην παιδική μας ηλικία και τους εξωτερικεύουμε μέσω των αντιδράσεών μας, χωρίς να το συνειδητοποιούμε.

Αυτό σημαίνει πως τοποθετούμαστε πριν καλά καλά μπορέσουμε να σκεφτούμε. Αυτού του είδους οι αντιδράσεις είναι που δημιουργούν τα περισσότερα προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Δυστυχώς, όταν βιώνουμε μία σχέση, τους πόνους και τους θυμούς που δεν βρήκαν διέξοδο στο παρελθόν, τους αναπλάθουμε στο παρόν μας, εμπλέκοντας και τον άλλον στις αντιδράσεις μας.

Γενικά, αυτοί οι παλιοί πόνοι δεν εμφανίζονται μέχρι να βρεθούμε σε μία ερωτική σχέση. Η σχέση και ο γάμος ξύνουν αυτές τις παλιές πληγές και υποθέτουμε πως είναι ο σύντροφός μας που τις προκαλεί.

Συνήθως αυτό δε συμβαίνει από την αρχή, αλλά σιγά σιγά, όσο αισθανόμαστε πραγματικά δεμένοι με τον άλλον. Αυτό το πληγωμένο παιδί που κουβαλάμε μέσα μας είναι σαν μία μαύρη τρύπα που ρουφάει τα πάντα, σαν ένας πονόδοντος.

Όταν παρουσιάζεται δεν μπορούμε να σκεφτούμε τίποτε άλλο, ο πόνος κυριαρχεί στη ζωή μας.

Η αντίδρασή μου προκαλεί τη δική σου, κι έτσι ο ένας επηρεάζει αρνητικά τον άλλον.

Όταν κουβαλάμε μέσα μας το πληγωμένο παιδί, έχουμε την αίσθηση πως ποτέ δεν βρισκόμαστε στο παρόν. Πάντα αντιδρούμε για πράγματα που μας συνέβησαν πριν πολλά χρόνια. Αυτό καθιστά τη σχέση με τον άλλον αδύνατη.

Όσο δεν ασχολούμαι με το πληγωμένο παιδί, αυτό θα συνεχίσει να αντιδρά και να επιδεινώνει τις προσωπικές μου σχέσεις, καθώς ο μόνος που μπορεί να το ακούσει είμαι εγώ ο ίδιος όταν σκύβω πάνω στη θλίψη και την οργή του. Τότε μόνο το παιδί παύει να αντιδρά, γιατί τότε μόνο το στηρίζω.

Το πληγωμένο παιδί ζητάει την επικύρωση του πόνου του. Μόνο όταν ένας άνθρωπος αισθάνεται επιβεβαίωση μέσα στον πόνο του, μπορεί να τον εκφράσει και να τον ξεπεράσει.

Για να αγγίξω το σημείο που με πονάει είναι απολύτως απαραίτητο να σταματήσω να κατηγορώ τον άλλον και να παρατηρήσω μέσα από τις αντιδράσεις μου τι είναι αυτό που μου συμβαίνει.

Όταν θεμελιώνουμε μια σχέση κάνουμε μια ασυνείδητη συμφωνία ότι, για παράδειγμα, εγώ περιμένω πως θα είσαι ο πατέρας που δεν πρόκειται να με εγκαταλείψει, κι εσύ περιμένω πως εγώ θα είμαι η μητέρα που θα σε αποδέχεται άνευ όρων, όπως είσαι. Κι όταν αυτό δεν συμβαίνει, επειδή είναι αδύνατον ο άλλος να θεραπεύσει τα τραύματά μου αρχίζω να τον κατηγορώ.

Στις χειρότερες περιπτώσεις, όταν ένα ζευγάρι νιώθει αυτό το κενό που δεν μπορεί να γεμίσει με τους δυο, αποφασίζει να κάνει ένα παιδί… καθώς κι αυτοί που δείχνουν ενήλικοι, δεν είναι παρά δύο απελπισμένα παιδιά που ψάχνουν σωτηρία στο κοινό παιδί τους.

Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να είναι λαμπροί ως ενήλικες, αλλά όταν αποτραβιούνται στην οικειότητα των πιο στενών τους σχέσεων δεν είναι παρά παιδιά, που χρειάζονται διαρκώς βοήθεια και αντιδρούν στην έλλειψη στοργής, προσοχής ή αναγνώρισης.

Πάρα πολλές φορές οι ενήλικες δεν μπορούν να συμφωνήσουν γιατί στην πραγματικότητα ο κάθε ένας εκφράζει το δικό του πληγωμένο παιδί. Ο κάθε ένας ζει μια σκηνή της παιδική του ηλικίας απαιτώντας από τη μαμά ή τον μπαμπά του διαφορετικά πράγματα, που ο άλλος δεν μπορεί να του τα δώσει γιατί κι αυτός ζητάει τα δικά του.

Να μάθουμε να εκμεταλλευόμαστε κάθε δυσκολία που συναντάμε στο δρόμο μας, για να εμβαθύνουμε περισσότερο και να έρθουμε σε ουσιαστικότερη επαφή, όχι μόνο με τον σύντροφό μας, αλλά και με την δική μας προσωπική κατάσταση, ως ζωντανά πλάσματα.

Χόρχε Μπουκάι, Να βλέπεις στον έρωτα, opera

boloudaki

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ