Αυτός ο “άλλος” που πάντα φταίει

Αρκετά συνηθισμένο στις μέρες μας είναι η “απόδοση ευθυνών” σε άλλα πρόσωπα. Για κάθε τι καινούριο που προκύπτει, πάντα υπάρχει κάποιος άλλος που φταίει. Το αξιοπερίεργο όμως, είναι, ότι ποτέ και για κανένα λόγο, δεν ευθύνεται ο ίδιος ο “φταίχτης”. Είναι σαν ένας μακρινός κρίκος της κοινωνικής αλυσίδας να έχει ραγίσει και ο μέσος άνθρωπος θεωρεί πώς δεν φέρει καμία ευθύνη για αυτό, αλλά επωμίζεται τις συνέπειες ενός προβλήματος που κάποιοι άλλοι προκάλεσαν.

Γιατί γίνεται αυτό;

Κατά την περίοδο της παιδικής ηλικίας ο άνθρωπος έχει μάθει δίνει αναφορά απέναντι στους γονείς του και το σχολείο. Να ακολουθεί κατά γράμμα συμβουλές, εντολές όπως και προσδοκίες τρίτων. Ενώ όμως, έχει “καλουπωθεί” και έχει συνηθίσει σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο πειθαρχίας από τόσο μικρός, στην ενήλικη ζωή του παρουσιάζει μια δόση ανευθυνότητας. Αδυνατεί να διαχειριστεί σωστά τον χρόνο του, απομυθοποιεί γεγονότα και επιρρίπτει τυχόν ευθύνες που του αναλογούν για σημαντικά ζητήματα σε τρίτους. Και όλα αυτά γιατί; Γιατί πολύ απλά δεν έχει μάθει να ξεχωρίζει τις ευθύνες που αναλογούν στο εξωτερικό του περιβάλλον και τι ευθύνη φέρει για τον δικό του εαυτό. Όπως αναφέρει και ο Κλινικός Ψυχολόγος -Ψυχαναλυτής, Σάββας Σαλπιστής,  σε ανάλογο άρθρο του: ¨Το πρόβλημα δεν είναι η υπευθυνότητα σε κάτι ή σε κάποιους αλλά η έλλειψη ισορροπίας ανάμεσα στην ευθύνη απέναντι στους άλλους και στον ίδιο μας τον εαυτό“.

Ευθύνη:

Απέναντι στους άλλους:

Ο σεβασμός, η κατανόηση και ο αλτρουισμός είναι βασικές προδιαγραφές για να μπορέσει να διαμορφωθεί αλλά και για να διατηρηθεί μια υγιής σχέση (είτε φιλική είτε ερωτική). Εκτός από αυτά, θα πρέπει να τίθενται όρια και να μην παραγκωνίζεται η ελευθερία του συνανθρώπου. Οι υποχρεώσεις, οι δουλειές και ο χρόνος είναι έννοιες άπιαστες κυριολεκτικά και μεταφορικά. Παρ’ όλα ταύτα, είναι πράγματα που πρέπει να γίνουν και εξαρτώνται άμεσα από εμάς. Το να διατηρούνται συγκεκριμένοι τρόποι συμπεριφοράς και ορισμένοι κώδικες ευγενείας μόνο καλό μπορούν να επιφέρουν στην ομαλή λειτουργία τόσο των διαπροσωπικών σχέσεων όσο και ολόκληρης της κοινωνίας.

Απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό:

Ο καθένας ξεχωριστά οφείλει να σέβεται και να τιμά το σώμα, την ψυχή και την ζωή που του έχει προσφερθεί. Να γνωρίζει τα θέλω, τις επιθυμίες και τις προσδοκίες του για το μέλλον. Αν κάποιος ξέρει τι θέλει και τι ζητά πραγματικά από την ζωή και τους γύρω του τότε, μπορεί να ανακαλύψει τον ίδιο του τον εαυτό. Μπορεί να χαρτογραφήσει τον χαρακτήρα του και να συνειδητοποιήσει τις δυνατότητες και τα χαρίσματα του. Τυχόν ελαττώματα, παραξενιές, που σαν κατάλοιπα υπάρχουν σε διαφορετικό βαθμό στον κάθε άνθρωπο, μπορούν τότε να διορθωθούν και να περιοριστούν.

Τρόποι ανάληψης ευθυνών:

• Το πρόγραμμα μέσα στην δύσκολη καθημερινότητα. Ένα πρόγραμμα πάντα βοηθά, κατηγοριοποιεί καταστάσεις και τις ταξινομεί μέσα στον χρόνο. Όταν το άτομο γνωρίζει πώς μέσα στην ημέρα έχει πέντε σημαντικά ραντεβού, σε συγκεκριμένες ώρες, έχει περιορίσει σε ένα βαθμό το καταστροφικό άγχος. Δώδεκα ώρες και πέντε ταξινομημένα ραντεβού είναι μόνο πέντε σημαντικές υποχρεώσεις. Επομένως, σίγουρα θα υπάρξει ελεύθερος χρόνος για ξεκούραση και προσωπική χαλάρωση.
• Το έξυπνο κόλπο του ΝΑΙ και ΟΧΙ. Το άτομο δεν είναι “καροτσάκι” να τρέχει από εδώ και από εκεί διαρκώς. Σίγουρα ορισμένες δουλειές είναι αρκετά σημαντικές και πρέπει να γίνουν μέσα σε ορισμένα χρονικά πλαίσια. Υπάρχουν όμως και άλλες που είναι δυνατό να μετακινηθούν μέσα στο χρόνο. Δεν χρειάζεται να τρέχει ο άνθρωπος διαρκώς. Αν έχει την ορθή κρίση να επιλέγει το σημαντικό από το μικρότερης σημασίας τότε έχει κατακτήσει ένα μερίδιο ελευθερίας. Ναι σε αυτό που “τρέχει” και επείγει. Όχι σε κάτι που μπορεί να πάρει παράταση χρόνου.
• Η προσωπική επιθυμία σε αντίθεση με το ομαδικό πνεύμα. Πάντα μέσα στην ομάδα υπάρχουν προστριβές και διαφωνίες, γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει ξεχωριστά ενδιαφέροντα. Στο σημείο αυτό, ας μην παραμερίζεται πάντα η προσωπική ελευθερία για χάρη του γενικού συμφέροντος. Το κάθε άτομο γνωρίζει ποιες είναι οι δυνατότητες, οι αντοχές και οι υποχρεώσεις του. Μπορεί επομένως να επιλέξει τι είναι καλύτερο για τον ίδιο του τον εαυτό και να μην γίνεται έρμαιο συνεχώς μιας “παρέας”.
• Η ειλικρίνεια και ο σεβασμός είναι σημαντικά κομμάτια εξίσου. Γνωρίζεις τι ζητάς αλλά πάντα σέβεσαι την επιθυμία του διπλανού σου. Το κάθε άτομο σίγουρα πρέπει να λειτουργεί αρχικά για το δικό του προσωπικό καλό αλλά δεν πρέπει το προσωπικό συμφέρον να έρχεται σε ρήξη με το γενικό στόχο.

“Το δικαίωμα της επιλογής προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης“. Μόνο όταν το άτομο γνωρίζει καλά τον εαυτό του μπορεί να μάθει να κάνει σωστές επιλογές και να τις στηρίζει μέχρι το τέλος. Σίγουρα, ο κίνδυνος των λανθασμένων επιλογών ελλοχεύει παντού, αλλά κανείς δεν είναι τέλειος. Όταν το δικαίωμα της επιλογής συνδεθεί με την ευθύνη που φέρουμε στον ίδιο μας τον εαυτό, τότε θα καταφέρει το άτομο να προχωράει “ενεργητικά” και με θετική σκέψη μπροστά.

Πηγές: 

1. Η ιστοσελίδα της ψυχοθεραπεύτριας Τάνια Μανωλούδη:  https://manoloudi.com/2015/05/%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%AF%CF%83%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82/
2. Η ηλεκτρονική ιστοσελίδα i-psyxologos: http://www.i-psyxologos.gr/euthini/
3. Η ηλεκτρονική ιστοσελίδα e-psychology: https://www.e-psychology.gr/selfhelp/603-euthinh-zohs.html
4. Η ηλεκτρονική ιστοσελίδα autognosia.gr: https://www.aftognosia.gr/methodoi-psixotherapias/200-a-sp-826556594.html

maxmag

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ