Το χαρακτηριστικό προσωπικότητας που σχετίζεται με την χρόνια απογοήτευση

Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που απαντάται όλο και περισσότερο στους νέους.

---

Η επιστημονική κοινότητα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα κριτήριο της ναρκισσιστικής διαταραχής «η αίσθηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων» (δηλαδή, μη λογικές προσδοκίες για ιδιαίτερα ευνοϊκή μεταχείριση ή αυτόματη συμμόρφωση των άλλων με τις προσδοκίες του)*, σαν χαρακτηριστικό προσωπικότητας, μπορεί να οδηγήσει σε έναν αναπόδραστο κύκλο απογοήτευσης.

Ειδικότερα, με τον όρο «η αίσθηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων» νοείται η πεποίθηση ότι είσαι καλύτερος από τους άλλους και αξίζεις περισσότερα από αυτούς. Δυστυχώς, άτομα που διακατέχονται από την εν λόγω αίσθηση αυθαίρετης ανωτερότητας, υιοθετούν μία συμπεριφορά που αποβαίνει τοξική. Από τον θυμό μεταπηδούν στην επιθετικότητα και καταλήγουν να κατηγορούν τους άλλους, ενώ ταυτόχρονα εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους ξεχωριστό.

Ο Dr Joshua Grubbs, βασικός συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε:«Στην ακραία της μορφή, η αίσθηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων αποτελεί κριτήριο ναρκισσιστικής διαταραχής και εκθέτει κατ’ επανάληψη τους ανθρώπους σε δυσάρεστα συναισθήματα οργής, δυσαρέσκειας και απογοήτευσης από τη ζωή. Συχνά, τα πράγματα σε ό,τι αφορά τη ζωή, την υγεία, την ηλικία, τις κοινωνικές μας σχέσεις δεν πηγαίνουν όπως θα τα θέλαμε. Κάτι τέτοιο ωστόσο φαντάζει εξαιρετικά απειλητικό προς αυτά τα άτομα καθώς καταρρίπτει ολόκληρη την κοσμοθεωρία τους γύρω από την προσωπική τους ανωτερότητα».

Συνοψίζοντας 170 μελέτες, οι ερευνητές κατέληξαν ότι τα άτομα με «η αίσθηση ιδιαίτερων δικαιωμάτων» οδηγούνται στον παρακάτω φαύλο κύκλο:

1. Απογοητεύονται λόγω των υψηλών προσδοκιών τους.

2. Η απογοήτευση μετουσιώνεται σε θυμό και άλλα δυσάρεστα συναισθήματα.

3. Τα δυσάρεστα αυτά συναισθήματα κατευνάζονται με την επαναφορά της πεποίθησης ότι είναι ξεχωριστά.

Η καθηγήτρια Julie Exline, συν-συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε:«Η νοοτροπία αυτών των ατόμων τα στρέφει εναντίον των υπόλοιπων ανθρώπων. Από τη στιγμή που πιστεύουν ότι θα έπρεπε να έχουν ό,τι θέλουν και μάλιστα χωρίς κανένα κόστος, υπονομεύουν τόσο τις διαπροσωπικές τους σχέσεις όσο, τελικά, και την ίδια τους την ευτυχία».

Στρατηγική Αντιμετώπισης

Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που απαντάται όλο και περισσότερο στους νέους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας. Το να αντικαταστήσει κανείς τα αισθήματα ανωτερότητας που τον κατακλύζουν με αυτά της ευγνωμοσύνης και της ταπεινότητας είναι ο καλύτερος τρόπος για να σπάσει τον προαναφερθέντα κύκλο απογοήτευσης.

Δεν υπάρχει ανθρώπινο ον που να μην υποφέρει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό προσπαθώντας να αποδεχτεί τα όρια του. Όμως, τα συγκεκριμένα άτομα βρίσκουν πάρα πολύ δύσκολο να διαχειριστούν τέτοιου είδους σκέψεις.

Ο Dr Grubbs δήλωσε: «Ίσως, βέβαια, να ζητάμε πάρα πολλά. Τα άτομα αυτά απορρίπτουν κατηγορηματικά την περίπτωση να μην αποτελούν την εξαίρεση στον κανόνα».

---

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Psychological Bulletin” (Grubbs & Exline et al., 2016).

* Επίσημη ορολογία σύμφωνα με το DSM-IV (σ.430)

psychologynow

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ