Μετ. Παναγιώτης Χαρτάλος
Η φύση του νου σας, είναι στην πραγματικότητα καθαρή. Η φύση του νου σας είναι καθαρό φως, που δεν κηλιδώνεται και δεν αναμιγνύεται με την άγνοια. Αν και έχετε άγνοια, το πνεύμα σας δεν είναι ένα με την άγνοια. Αν και έχετε προσκόλληση και οργή, η φύση του νου σας δεν είναι ένα με την προσκόλληση και την οργή.
Η φύση του νου σας είναι καθαρή. Το πρόβλημα είναι ότι συσκοτίζετε αυτή την καθαρή φύση ακολουθώντας, εγωιστικές στάσεις και λανθασμένες αντιλήψεις. Αυτές, ρυπαίνουν το νου σας και σταματούν την ανάπτυξη της ικανότητας να αποκτήσετε διαρκή συμβατική και ύστατη ευτυχία για τον εαυτό σας και ιδιαίτερα μέσα από την ανάπτυξη του δυναμικού του νου σας, να κάνετε όλες τις αισθανόμενες υπάρξεις να αποκτήσουν την συμβατική και την ύστατη ευτυχία.
Όταν ακολουθείτε λανθασμένες αντιλήψεις, ο νους σας μολύνεται και δεν μπορεί να αναπτύξει αυτή την ικανότητα, καθώς οι αντιλήψεις αυτές εμπλέκονται στην αφύπνιση του πνεύματός σας. Όσο περισσότερο αφήνετε ένα καθρέπτη εκεί που υπάρχει σκόνη, τόσο περισσότερο θαμπός γίνεται από τη σκόνη. Αν και ο καθρέπτης έχει την ικανότητα να δίνει αντανάκλαση, η σκόνη που τον καλύπτει τον εμποδίζει να αντανακλά. Εάν δεν καθαρίσεις τον καθρέπτη και τον αφήνεις συνεχώς μέσα στην σκόνη, αν και ο καθρέπτης έχει τη δυνατότητα να δώσει όλες τις αντανακλάσεις, δεν θα μπορέσει να το κάνει. Παρόμοια, όταν ακολουθείτε λάθος αντιλήψεις ο νους σας συσκοτίζεται διαρκώς. Εάν δεν εξασκείστε στο διαλογισμό πάνω στον ορθό δρόμο, ο οποίος μπορεί να απαλείψει αυτές τις νοητικές κηλίδες και συσκοτίσεις, οι συσκοτίσεις γίνονται όλο και πιο πυκνές, παρ' όλο που η φύση του νου σας είναι εντελώς καθαρή και δεν είναι ένα με αυτές τις συσκοτίσεις. Και τότε γίνεται πολύ δύσκολο να αναπτύξετε τις δυνατότητες του νου σας.
Έχετε την δυνατότητα να αναπτύξετε πλήρως αυτή την υπέροχη ικανότητα του νου που έχετε μέσα σας. Μπορείτε να επιτύχετε για τον εαυτό σας οποιαδήποτε ευτυχία, και ιδιαίτερα την ύστατη ευτυχία, και να δώσετε ένα τέλος στη συνέχιση των προβλημάτων και των πόνων σας. Μπορείτε να πραγματώσετε μεγάλα έργα για όλα τα αισθανόμενα πλάσματα, φέρνοντας κάθε βασανισμένη ύπαρξη στην ευτυχία της ύστατης απελευθέρωσης. Έχετε αυτό το απίστευτο δυναμικό για να προσφέρετε άπειρο όφελος, τόσο στον εαυτό σας όσο και στις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις του άπειρου διαστήματος. Μπορείτε να προσφέρετε πάρα πολλά καλά πράγματα σε αμέτρητα αισθανόμενα όντα.
Έχετε όλο αυτό το δυναμικό, αλλά λείπει η κατανόηση του δρόμου ο οποίος μπορεί να καθαρίσει πραγματικά την νοητική σας ροή, διαχωρίζοντάς την εντελώς από τις συσκοτίσεις και τις κηλιδώσεις. Δεν κατανοείτε την κατάπαυση των βασάνων και την μέθοδο με την οποία επιτυγχάνεται.
Δεν αντιλαμβάνεστε επίσης τα διάφορα επίπεδα των βασάνων και τις εσώτερες αιτίες αυτών. Βασικά αυτό είναι μια έλλειψη κατανόησης της φύσης του ίδιου σας του νου. Όταν κατανοείτε την φύση του νου σας πολύ καλά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Το βασικό πρόβλημα του κόσμου είναι η έλλειψη κατανόησης της φύσης του νου. Η βασική αιτία προβλημάτων όπως οι θρησκευτικές διαμάχες, είναι η μη ορθή κατανόηση της φύσης του νου. Εάν σκεφτείτε ευρύτερα για τον κόσμο, θα δείτε ότι ολόκληρο το πρόβλημα ξεκινάει από αυτό. Ακόμα κι αν υπάρχει κάποια μικρή κατανόηση του νου, δεν έχει γίνει καμία συνεχής προσπάθεια ώστε να αναπτυχθεί αυτή η κατανόηση.
Προς το παρόν, η φύση του νου σας είναι σαν ένα βρώμικο ρούχο ή σαν ένα καθρέπτη καλυμμένο από σκόνη. Επειδή το ρούχο δεν είναι ένα με τη βρωμιά, υπάρχει η δυνατότητα να πλυθεί και να ξεχωρίσει η βρωμιά από το ρούχο. Εάν το ίδιο το ρούχο ήταν ένα με την βρωμιά, δεν θα υπήρχε τρόπος να καθαριστεί. Ο ορισμός του καθαρού ρούχου είναι το ρούχο χωρισμένο από τη βρώμα. Το ίδιο και με τον καθρέπτη η σκόνη που σκεπάζει εντελώς τον καθρέπτη μπορεί να καθαριστεί. Εάν ο καθρέπτης ήταν ένα με τη σκόνη, δε θα υπήρχε τρόπος να βγει, εκτός κι αν σβήνατε τον ίδιο τον καθρέπτη. Παρόμοια, η φύση του νου σας δεν είναι ένα με τις συσκοτίσεις, αλλά είναι προσωρινά συσκοτισμένη, ακριβώς όπως ένα βρώμικο ρούχο είναι προσωρινά καλυμμένο από τη βρώμα.
Είναι σίγουρο ότι μπορείτε να καθαρίσετε ένα σπίτι βασιζόμενος σε εξωτερικά υλικά όπως το νερό, το σαπούνι και η ηλεκτρική σκούπα. Το ίδιο σίγουρο είναι ότι μπορείτε να καθαρίσετε το νου. Μπορείτε να διώξετε όλες τις νοητικές ακαθαρσίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη της εσωτερικής γαλήνης και της ύστατης ευτυχίας και φέρνουν τόση μεγάλη σύγχυση και τόσα πολλά προβλήματα στη ζωή. Μπορείτε να τις καθαρίσετε βασιζόμενος στον ίδιο το νου. Με τις ορθές επιδέξιες σκέψεις, με τις ορθές πραγματώσεις, μπορείτε να διαλύσετε τις λανθασμένες αντιλήψεις ώστε να μην εμφανίζονται και μολύνουν την νοητική σας ροή, αλλά μπορείτε επίσης να εξαγνίσετε τις κηλίδες του παρελθόντος.
Υπάρχει πάντα αυτή η δυνατότητα, αυτή η ελευθερία. Είναι μόνο θέμα προσπάθειας μετακίνησης όλων των νοητικών κηλίδων μέσα από ακούσματα, στοχασμούς και διαλογισμό. Εξαρτάται μόνο από το αν το κάνετε ή όχι. Η δική σας εσωτερική γαλήνη και ύστατη ευτυχία εξαρτάται απόλυτα από εσάς. Ακόμα και όταν δεν διαλογίζεστε ή δεν εξασκείστε στο Ντάρμα, αλλά ακολουθείτε λανθασμένες αντιλήψεις και δημιουργείτε αδέξιες πράξεις ή αρνητικό κάρμα που μολύνει τη νοητική σας ροή, ακόμα και τότε η φύση του νου σας είναι καθαρή. Πόσο μάλλον όταν εξασκείτε το Ντάρμα.
Ακόμα και όταν είστε ανήμπορος να εξασκήσετε το Ντάρμα, αυτό το σημαντικό δυναμικό είναι εκεί. Κατανοώντας αυτό έστω και λίγο, βλέπετε πώς είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ο νους σας, ακόμη κι αν προς το παρόν είναι εντελώς κυριευμένος από εγωισμό, χωρίς καμία σκέψη φροντίδας και ωφέλειας για τους άλλους. Για την ώρα πιθανόν να θεωρείτε σαν μοναδική ιδιότητα του νου σας την εγωιστική στάση με την οποία είναι πλήρως απασχολημένος, ή τον θυμό που τον κατακυριεύει και που εμφανίζεται κάθε φορά που θα συναντήσετε κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο, ή όταν αυτός σας μιλήσει. Παρόλο που ο νους σας μπορεί να λειτουργεί έτσι, κατανοώντας ότι η φύση του νου σας είναι καθαρή, δεν χρειάζεται να αισθάνεστε καταθλιμμένος ή απελπισμένος, σκεπτόμενος ότι είναι αδύνατον να αλλάξει και ότι η ζωή σας θα είναι συνεχώς αναστατωμένη. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Δε χρειάζεται να αισθάνεστε κατάθλιψη και να σκέφτεστε έτσι. Γνωρίζοντας την φύση του νου σας θα δείτε ότι υπάρχει μεγάλη ελπίδα. Έχετε την δυνατότητα να αλλάξετε έτσι ώστε να έχετε γαλήνη του νου και μια καλύτερη ζωή.
Ο ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΤΗΣ ΝΟΥΣ
Όπως έχουμε πει σχετικά με τη φύση του νου, η ροή της συνείδησης μπορεί να διαχωριστεί πλήρως απ' όλες τις νοητικές κηλίδες και τις συσκοτίσεις. Έτσι τελείως καθαρή απ' όλες τις κηλίδες η ροή της συνείδησης γίνεται ο παντογνώστης νους. Είναι σαν να καθαρίζεις ένα βρώμικο ρούχο. Στην αρχή φεύγει η βρώμα αφήνοντας όμως κάποια μυρωδιά. Όταν φύγει ακόμα και η μυρωδιά, το ρούχο είναι τελείως καθαρό. Παρόμοια, καθώς γεννιέται στον νου σας το θεραπευτικό μονοπάτι, αφαιρεί τις χονδροειδείς συσκοτίσεις, τις διαταραγμένες σκέψεις, καθώς επίσης και τις λεπτοφυείς συσκοτίσεις. Τότε η συνέχεια της παρούσας νοητικής ροής γίνεται ο παντογνώστης νους.
Αυτός ο πλήρως αφυπνισμένος νους μπορεί να δει την απόλυτη αλήθεια - την κενότητα που είναι η πραγματικότητα όλης της ύπαρξης - καθώς και τη συμβατική αλήθεια. Αυτός ο νους είναι ικανός να δει ευθέως και με διαύγεια το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον κάθε φαινομένου, όπως όταν κοιτάς ένα μήλο στο χέρι σου. Την ώρα αυτή ο νους σας είναι ικανός να δει ευθέως όλες τις υπάρξεις των τριών χρόνων ταυτόχρονα. Ενώ βλέπετε το παρελθόν, μπορείτε την ίδια στιγμή να βλέπετε το παρόν και το μέλλον. Πραγματοποιώντας την τελική πνευματική ανάπτυξη του παντογνώστη νου, έχετε την τέλεια δύναμη να δείτε όλα τα διαφορετικά επίπεδα και τα χαρακτηριστικά κάθε αισθανόμενης ύπαρξης και να τα φωτίσετε.
Με αυτό οδηγό μπορείτε να εργαστείτε για τα αισθανόμενα πλάσματα, ασταμάτητα και φυσικά, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια. Μόνο ένας ήλιος ή ένα φεγγάρι ανατέλλει, αλλά οι αντανακλάσεις τους είναι αμέτρητες, γιατί υπάρχει τόσο πολύ νερό σ' αυτή τη γη, στις λίμνες, στα πηγάδια, ακόμα και στις σταγόνες της δροσιάς. Μόλις ο ήλιος ή το φεγγάρι ανατέλλει, παντού όπου υπάρχει νερό που δεν σκιάζεται από βράχους ή δέντρα, άμεσα και αβίαστα υπάρχει αντανάκλαση σε όλο αυτό το νερό, ακόμα και στη δροσοσταλίδα. Η αντανάκλαση εμφανίζεται ακόμα κι αν ο ήλιος ή το φεγγάρι δεν έχουν αυτή την πρόθεση: "Και τώρα θα στείλω την αντανάκλασή μου σε όλο αυτό το νερό". Χωρίς κανένα κίνητρο όλες αυτές οι αντανακλάσεις εμφανίζονται στο νερό.
Το ίδιο συμβαίνει όταν έχετε αναπτύξει πλήρως τον παντογνώστη νου. Όπως οι αντανακλάσεις έρχονται ακατάπαυστα και αβίαστα, έτσι και εσείς είστε ικανός να εργαστείτε για το καλό όλων των αισθανόμενων υπάρξεων. Μέχρι τα αισθανόμενα όντα να φωτιστούν, εσείς αδιάκοπα και αμερόληπτα τους προσφέρετε βοήθεια. Εκείνη την ώρα δεν κάνετε διακρίσεις, ευεργετώντας αυτούς που σας αγαπούν και σας προσφέρουν, και εγκαταλείποντας εκείνους που δεν σας λατρεύουν, αλλά σας επικρίνουν κάνοντας παράπονα για σας και δεν σας προσφέρουν τίποτα. Και ο λόγος που δεν υπάρχει κίνδυνος να συμβεί κάτι τέτοιο είναι ότι αυτές οι τέλειες δυνάμεις του παντογνώστη νου έχουν επιτευχθεί με την άσκηση του νου στη συμπόνια για κάθε αισθανόμενο πλάσμα. Εκείνη την ώρα η άσκηση του νου στη συμπόνια είναι πλήρης και ολοκληρωμένη.
Συμβαίνει συχνά στον κόσμο, όταν κάποιος έχει τη δύναμη να βοηθήσει, να βοηθάει μόνον αυτούς που τον αγαπούν και να μην δίνει βοήθεια σ' εκείνους που τον κατακρίνουν. Από αυτό το παράδειγμα μπορείτε να καταλάβετε ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν υπάρχει ίση συμπόνια προς όλους. Έχετε συμπόνια για κάποιον που σας αγαπά και σας βοηθάει, αλλά δεν έχετε συμπόνια γι' αυτόν που σας επικρίνει ή σας βλάπτει. Όταν ωφελείτε τους άλλους με το σώμα το λόγο και το νου σας, το κάνετε για ορισμένες αισθανόμενες υπάρξεις, αυτές που σας αγαπούν. Δεν δείχνετε συμπόνια σε εκείνους που δεν σας ωφελούν. Επειδή δεν έχετε ασκήσει το νου σας ώστε να γεννιέται μέσα σας συμπόνια γι' αυτούς που σας βλάπτουν ή σας επικρίνουν, γεννιέται ο θυμός, που έχει σαν αποτέλεσμα την αντιπάθεια και την μεροληπτική σκέψη, οι οποίες σας εμποδίζουν να τους ωφελήσετε. Επιπλέον είναι εξ αιτίας αυτών των σκέψεων που βλάπτετε αυτές τις αισθανόμενες υπάρξεις.
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΠΗΓΑΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΣΑΣ ΤΟ ΝΟΥ
Αυτό το σώμα από τα νύχια των ποδιών σας μέχρι το κεφάλι σας, έχει προέλθει από την δική σας συνείδηση. Υπήρξαν εξωτερικές συνεργάσιμες αιτίες, όπως οι γονείς σας, αλλά στην πραγματικότητα το σώμα σας προήλθε από την ροή της συνείδησής σας η οποία φέρει τα αποτυπώματα, σαν σπόρους. Το σώμα σας προήλθε από το δικό σας νου. Όχι μόνον αυτό, αλλά και τα όμορφα και επιθυμητά αντικείμενα, και οι άνθρωποι που συναντάτε κάθε μέρα προέρχονται από τον δικό σας νου· οι άσχημοι ανεπιθύμητοι άνθρωποι και τα αντικείμενα προέρχονται από τον δικό σας νου· το ίδιο συμβαίνει και με τα αδιάφορα αντικείμενα. Όλα προέρχονται από τον δικό σας νου.
Είναι ακριβώς σαν να προβάλλεις μία ταινία που έχει πολλά πράγματα καταγραμμένα. Με ηλεκτρισμό και μία μηχανή προβολής, αυτή η ταινία μπορεί να προβληθεί στην οθόνη. Ότι προβάλλεται εξαρτάται απόλυτα από το αρνητικό τού φιλμ. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αποτυπώματα στη συνείδηση. Όλα αυτά τα αποτυπώματα στη συνείδηση τα έχετε αφήσει εσείς, ο καλλιεργητής. Όπως ο ηλεκτρισμός και η μηχανή προβολής σε συνδυασμό προβάλλουν μία ταινία, έτσι και ένα αποτύπωμα σε συνδυασμό με το κάρμα, όταν αυτό έχει ωριμάσει πλέον, πραγματοποιεί ένα φαινόμενο. Με το σπόρο της συνείδησης και το καρμικό χωράφι, το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται, όπως η εικόνα που βλέπετε στην οθόνη.
Το κάρμα είναι σαν το χωράφι. Το κάρμα είναι μία σκέψη ή μία πράξη. Η σκέψη έρχεται από την κύρια συνείδηση και πείθει το σώμα και το λόγο να δράσουν. Το κάρμα είναι σκέψη. Όλα γεννιούνται από το κάρμα. Οι πολλοί και διάφοροι κόσμοι γεννιούνται από το κάρμα. Όλα τα καλά και τα κακά φαινόμενα από τη γέννηση ως το θάνατο συμπεριλαμβανομένου και του σώματός σας, προέρχονται από το χωράφι του κάρμα, από τις σκέψεις σας. Γενικότερα, τα πάντα προέρχονται από τον ίδιο σας τον νου. Ειδικότερα, το κάθε τι προέρχεται από την παρούσα συνείδησή σας και τις σκέψεις σας, τον δευτερεύοντα νου. Όλα τα φαινόμενα πηγάζουν από τον ίδιο σας τον νου.
Τα πάντα προέρχονται από τον νου σας γι' αυτό δεν υπάρχει κανένας και τίποτα για να κατηγορήσετε. Οποιοδήποτε πρόβλημα κι αν έχετε δεν υπάρχει παρά μόνον ο εαυτός σας να κατηγορήσετε. Ακολουθώντας τις λανθασμένες αντιλήψεις και τις διαταραγμένες σκέψεις, εσείς ο ίδιος συσσωρεύσατε αυτό το κάρμα, έτσι δεν υπάρχει άλλος εκτός από εσάς που να ευθύνεται γι' αυτό. Αν κάποιος σας κατακρίνει, σας βλάψει ή έρθει να σας σκοτώσει, δεν ευθύνεται κανένας άλλος εκτός από εσάς. Η εμφάνιση αυτού του προσώπου που σας κατακρίνει, προέρχεται από τις δικές σας κακές σκέψεις, ή το άσχημο κάρμα. Επίσης οι άνθρωποι που σας σέβονται και σας βοηθούν προέρχονται από τον δικό σας νου - από τις καλές σκέψεις, ή το καλό σας κάρμα.
Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να θυμώνετε με κάποιον, καθώς επίσης ούτε κανένας λόγος να γραπώνεστε από οτιδήποτε. Το φαινόμενο που βλέπετε προέρχεται από τον νου σας· είναι δικό σας δημιούργημα. Το φτιάχνετε και μετά αρπάζεστε από αυτό, δημιουργώντας τόσα πολλά προβλήματα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσκολλάστε. Παρομοίως, δεν υπάρχει κανένας λόγος να ζηλεύετε ή να υπερηφανεύεστε. Συσχετίστε το αυτό και με τις άλλες διαταραγμένες σκέψεις. Αν δεν είχατε δημιουργήσει - εξ αιτίας της άγνοιας - το κάρμα το οποίο άφησε το αποτύπωμα αυτό, δεν θα είχατε τώρα όλα αυτά τα προβλήματα: προβλήματα σχέσεων ή την κριτική και το κακό που σας κάνουν οι άλλοι. Τα χτυπήματα, η κριτική, και η κακομεταχείριση που δέχεστε, είναι μόνο το κάρμα που έχετε δημιουργήσει στο παρελθόν. Βιώνετε εσείς ο ίδιος το αποτέλεσμα όλου του κάρμα που δημιουργήσατε στο παρελθόν. Συνεπώς δεν υπάρχει κανένας λόγος να θυμώνετε. Όταν ασκείτε συνεχώς την συνειδητότητα, απλά και μόνον διαλογιζόμενοι πάνω στους δώδεκα κρίκους, στην προέλευση των πάντων από τον νου σας, δεν βρίσκετε κανένα άλλο αντικείμενο να κατηγορήσετε, και αυτό φέρνει αρμονία και γαλήνη σε εσάς και στους άλλους. Αυτό ακριβώς το πράγμα μετατρέπεται σε άσκηση υπομονής, και έλεγχο του θυμού. Ελέγχει επίσης τον ανικανοποίητο νου και τη δυνατή προσκόλληση, που φέρνουν πολλά προβλήματα. Η άσκηση αυτή της συνειδητότητας σταματάει πολλά προβλήματα.
Κάθε φορά που βλέπετε μία διαφορετική χώρα ταξιδεύοντας με το αεροπλάνο, όλες οι εικόνες όμορφες ή άσχημες προέρχονται από τον ίδιο σας τον νου. Την ίδια στιγμή που κάποιοι άνθρωποι βλέπουν ένα απίστευτα όμορφο τοπίο, κάποιοι άλλοι βλέπουν ένα φοβερά άσχημο τοπίο. Αυτό που κάποιος άνθρωπος βλέπει πολύ όμορφο, κάποιος άλλος ίσως το θεωρήσει φοβερά ανεπιθύμητο. Αν εκατό άνθρωποι δούνε μία χώρα, κάθε ένας από αυτούς θα σχηματίσει μια διαφορετική εικόνα. Όσον αφορά εσάς, όλες αυτές οι εικόνες προέρχονται από τον δικό σας νου. Όποια εικόνα κι αν σχηματίζετε για μια χώρα πηγάζει από τον ίδιο σας τον νου. Το ίδιο συμβαίνει όταν διασχίζετε με το αυτοκίνητο διάφορες πόλεις χωριά και βουνά. Κάθε ώρα, κάθε λεπτό, βλέπετε διαφορετικά πράγματα: δέντρα, λουλούδια, βουνά. Κάθε λεπτό που οδηγείτε, η κάθε εικόνα ή θέα προέρχεται από τον ίδιο σας τον νου. Ακόμα και η λέξη "θέα" έχει να κάνει με τον νου σας, με τον τρόπο σκέψης σας. Είναι πολύ χρήσιμο να κάνετε διαλογισμό με περπάτημα. Πάντα κοιτούσατε γύρω σας, αλλά τώρα κοιτάξτε μ' αυτήν την καινούργια επίγνωση. Έχοντας στον νου σας τα έξη αντικείμενα των αισθήσεων, συγκεντρωθείτε στον τρόπο που κάθε πράγμα, όπου κι αν πάτε, στο διάστημα ή στη γη, οι άνθρωποι, τα λουλούδια, κάθε τι γύρω σας προέρχεται από τις δικές σας σκέψεις.
Όλα προέρχονται από τις ίδιες σας τις σκέψεις. Αυτός ο διαλογισμός της άσκησης της συνειδητότητας, όπου εσείς ο ίδιος είστε ο δημιουργός της ευτυχίας σας, καθώς και ολόκληρου του πόνου και των προβλημάτων σας, είναι η βασική κατανόηση του βουδδισμού. Κανένας άλλος δεν είναι ο δημιουργός της ευτυχίας και του πόνου σας. Το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτό το διαλογισμό είναι ότι κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, πρέπει να προσέχετε τον νου σας. Εφόσον τα πάντα προέρχονται από τον νου σας, πρέπει να είστε προσεκτικός με τον νου σας. Πρέπει να παρακολουθείτε συνεχώς τον νου σας και να μην αφήνετε τις αρνητικές σκέψεις να εμφανιστούν. Όσο το δυνατόν περισσότερο κρατείστε τον νου σας στην αρετή με θετικές σκέψεις και θετική στάση όλη την ώρα. Η ουσία είναι να έχετε καλή καρδιά, να μην βλάπτετε τους άλλους, και πάνω απ' όλα να τους ωφελείτε.
Μαθητής: Ποια είναι η φύση του αποτυπώματος που καταγράφτηκε στη συνείδηση από το κάρμα; Ρίνποτσε: Το αποτύπωμα ή η εντύπωση, δεν είναι ύλη· δεν είναι νους· δεν είναι ούτε νοητικός παράγοντας. Δεν είναι ούτε νοητικός παράγοντας ούτε έχει φυσική υπόσταση. Δεν είναι μόνιμο. Είναι ένα αιτιολογικό φαινόμενο. Αυτό είναι όλο.Παραδείγματος χάριν χθες είδατε ένα όμορφο αντικείμενο σ' ένα μαγαζί· σήμερα το θυμάστε και πάτε να το αγοράσετε. Το είδατε χθες, αλλά σήμερα το θυμάστε ακόμα, κι αυτό σας δίνει την ευκαιρία να πάτε να το αγοράσετε. Νομίζω ότι ο τρόπος με τον οποίο η συνείδηση μεταφέρει το αποτύπωμα το οποίο άφησε η πράξη του παρελθόντος είναι παρόμοιος.
Όταν ο σπόρος που φυτεύεται κάτω από το έδαφος βρει την τέλεια θερμοκρασία και τα κατάλληλα μέταλλα -όλα μαζί- φτιάχνει τον βλαστό. Το αποτύπωμα λειτουργεί παρόμοια. Η υλοποίηση του καρμικού αποτυπώματος, σας δίνει τα δικά σας φαινόμενα. Με αυτό το αντικείμενο βιώνετε ένα αδιάφορο συναίσθημα, με εκείνο ένα ευχάριστο συναίσθημα και με τ' άλλο πόνο.
Πράγματα που έχετε μάθει ή έχετε δει, μπορείτε να τα θυμηθείτε ή να τα ξεχάσετε. Αλλά αυτά τα αποτυπώματα που έχουν μείνει στη συνείδηση από το αρνητικό κάρμα δεν εξαφανίζονται χωρίς τη δική σας προσπάθεια να τα εξαφανίσετε. Πρέπει να καταβάλετε προσπάθεια για να τ' αλλάξετε, να τα μειώσετε ή να τα εξαφανίσετε. Μπορείτε να ξεχάσετε πράγματα χωρίς καμία προσπάθεια, αλλά τα καρμικά αποτυπώματα που παραμένουν στη συνείδηση δεν εξαφανίζονται έτσι απλά μετά από κάποιο διάστημα, μερικές εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια. Χωρίς προσωπική προσπάθεια, δεν αλλάζουν, δεν μειώνονται, δεν εξαφανίζονται. Τα καρμικά αποτυπώματα δεν εξαφανίζονται από μόνα τους. Όσον αφορά τα αισθανόμενα όντα, μπορούν με τη δική τους προσπάθεια να αφαιρέσουν τα καρμικά αποτυπώματα που έχουν μείνει από τις διαταραγμένες σκέψεις, και να δημιουργήσουν το θεραπευτικό μονοπάτι μέσα τους, μέσα από την ανάπτυξη της σοφίας της κενότητας.
Όσο τα αποτυπώματα από τις διαταραγμένες σκέψεις παραμένουν στη ροή της συνείδησής σας, οι νοητικές κηλίδες και συσκοτίσεις θα εμπλέκονται στη νοητική σας συνέχεια, εμποδίζοντας την επίτευξη της παντογνωσίας. Εάν δεν γίνετε παντογνώστες, δεν μπορείτε να δείτε το επίπεδο του νου και τα χαρακτηριστικά κάθε μιας αισθανόμενης ύπαρξης, και έτσι δεν μπορείτε να διακρίνετε τις διαφορετικές μεθόδους που τους ταιριάζουν. Σ' αυτήν την περίπτωση δεν μπορείτε να είστε τέλειος οδηγός για τις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Αυτό είναι το πρόβλημα.
Μαθητής: Πώς μπορούν τ' αποτυπώματα, τα οποία δεν έχουν μορφή να καθορίσουν κάτι φυσικό όπως τα σώματά μας;
Ρίνποτσε: Αυτό είναι πολύ απλό. Οι ίδιες σου οι καθημερινές εμπειρίες δίνουν την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα. Σκέψου, όταν είσαι θυμωμένος τι κάνεις; Υπάρχουν φυσικές συνέπειες και αλλαγές από αυτό το θυμό. Το ίδιο συμβαίνει όταν έχεις έντονη προσκόλληση ή έντονη υπερηφάνεια. Και εξ αιτίας αυτών των αλλαγών μέσα σου, οι άλλοι επηρεάζονται. Αν σκεφτείς τις εμπειρίες αυτές, θα δεις ότι οι ίδιες είναι η απάντηση. Βασικά είναι σαν τον αρχιτέκτονα που σχεδιάζει κάτι. Πρώτα το φαντάζεται, και μετά το πραγματοποιεί. Ειδικά όταν υπάρχει έντονος θυμός ή προσκόλληση, το σώμα αλλάζει τελείως και ακόμα και οι άλλοι επηρεάζονται. Είναι απλά η δύναμη του νου.
Όλες οι επιθυμητές απολαύσεις σ' αυτόν τον κόσμο, και όλα τα καταστροφικά ανεπιθύμητα πράγματα, προέρχονται από τη δύναμη του νου. Εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώνονται, μία ολόκληρη χώρα καταστρέφεται εξ αιτίας της δύναμης του άμορφου νου, του αρνητικού νου. Και όλα τα καλά πράγματα προέρχονται από τη δύναμη του θετικού νου. Ένας άνθρωπος αναπτύσσοντας καλοσύνη και σοφία, μπορεί να ωφελήσει πολλά εκατομμύρια ανθρώπων σε αυτή τη γη. Μπορεί επίσης να και το αντίθετο. Ένας άλλος άνθρωπος με τη δύναμη του αρνητικού νου του, μπορεί να καταστρέψει πολλές χώρες και να βλάψει πολλά εκατομμύρια ανθρώπων. Αμέτρητες αισθανόμενες υπάρξεις μπορούν να οδηγηθούν σε πρόσκαιρη και ύστατη ευτυχία χάρη στη θετική δύναμη του νου ενός ανθρώπου.
Ένας άνθρωπος ο οποίος παραδείγματος χάριν ταξιδεύει σε κάθε χώρα του κόσμου, το κάνει αυτό χάριν της δύναμης του νου του. Ο νους είναι εξαιρετικά ισχυρός - και απίστευτα επικίνδυνος, αν δεν του δοθεί εξαιρετική προσοχή, όχι μόνο για το ίδιο το άτομο αλλά και για αμέτρητες άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Αλλά επίσης αν φροντίσετε τον νου σωστά, αν τον εξασκήσετε καλά στη στοργική καλοσύνη και τη συμπόνια, μπορείτε να προσφέρετε ασύλληπτα οφέλη σε αμέτρητα αισθανόμενα όντα.
Το ερώτημα πώς η μορφή μπορεί να προέλθει από το άμορφο, εξηγείται στην πραγματικότητα με τους δώδεκα κρίκους, που είναι η περιγραφή τού πώς όλα προέρχονται από τον νου. Η συνείδηση μεταφέρει τις δυνατότητες ή αποτυπώματα, όπως ένα τελεφερίκ μεταφέρει ανθρώπους. Αυτό από μόνο του εξηγεί πώς η μορφή προέρχεται από το άμορφο. Όλα τα ακάθαρτα και τα καθαρά πράγματα προέρχονται από τον νου με τον ίδιο βασικά τρόπο. Όταν ξαφνικά αντιμετωπίσεις το ερώτημα πώς η μορφή προέρχεται από το άμορφο, η απάντηση φαίνεται δύσκολη. Αν προσπαθήσεις να σκεφτείς κάποια εξήγηση άλλη από τους δώδεκα κρίκους - το κάρμα που αφήνει το αποτύπωμά του στη ροή της συνείδησης - δεν θα βρεις απάντηση. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να εξηγήσετε την μορφή που προέρχεται από άμορφους νοητικούς παράγοντες. Η ερώτηση φαίνεται δύσκολη αλλά δεν είναι. Αν σκεφτείτε το κάρμα, είναι πολύ εύκολο να καταλάβετε.
Από την ώρα της γέννησής σας, θυμηθείτε όλα τα σκαμπανεβάσματα, όλα τα προβλήματα σχέσεων και τις άσχημες συνθήκες. Μετά θυμηθείτε όλες τις όμορφες συνθήκες και την ευτυχία στη ζωή σας. Σχετικά μ' αυτή τη ζωή μόνο, από τη γέννηση μέχρι τώρα, όλα όσα έχετε περάσει προήλθαν από τον ίδιο σας τον νου. Από την γέννησή σας έως τον θάνατό σας, όλα τα αντικείμενα του θυμού, της προσκόλλησης και της άγνοιας, όλα τα ευχάριστα, αδιάφορα και οδυνηρά συναισθήματα, όλα αυτά - συμπεριλαμβανομένου και του σώματός σας - προέρχονται από την συνείδηση, που είναι σαν το χωράφι και από το κάρμα, που είναι σαν το σπόρο. Ο ορισμός του κάρμα είναι η σκέψη που προέρχεται από την συνείδηση η οποία κρατάει τις δυνατότητες ή αποτυπώματα, και από το κάρμα ή σκέψη, το οποίο αφήνει τα αποτυπώματα. Αυτή είναι η απάντηση.
Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΒΟΥΔΔΑ
Να μην κάνεις καμία κακή πράξη,
να χαίρεσαι την τέλεια αρετή
και να γαληνεύεις τον νου σου.
Αυτή είναι η διδασκαλία του Βούδδα.
Η ουσία της διδασκαλίας του Βούδδα είναι αυτή η συμβουλή. Όλη η άγνοια και οι συσκοτίσεις που προξενούν σύγχυση στη ζωή, προέρχονται από τον νου· και η επίτευξη της απελευθέρωσης, εντελώς καθαρής από κάθε είδους συσκοτίσεις, καθώς επίσης και του παντογνώστη νου, με τις άπειρες αρετές που ωφελούν αμέτρητες αισθανόμενες υπάρξεις, δημιουργούνται από τον νου. Το όλο θέμα έχει να κάνει με τον νου σας. Όλη η ευτυχία και ο πόνος στη ζωή σας προέρχονται από τον νου σας.
Ο σκοπός για τον οποίο ο γκουρού Σακυαμούνι Βούδδας κατέβηκε σ' αυτή τη γη, ήταν μόνο για να οδηγήσει τις αισθανόμενες υπάρξεις στην απελευθέρωση, την κατάπαυση της οδύνης, και στην μεγάλη απελευθέρωση της κατάστασης του παντογνώστη νου. Ο μόνος του σκοπός ήταν να οδηγήσει τις αισθανόμενες υπάρξεις στην ευτυχία. Ο Βούδδας δεν είχε κανένα άλλο λόγο να κατέλθει σ' αυτή τη γη.
Με ποιο τρόπο ο Βούδδας οδηγεί τις αισθανόμενες υπάρξεις στην απελευθέρωση; Αυτό εξηγείται στις διδασκαλίες: οι δυνατοί, δεν ξεπλένουν το αρνητικό κάρμα με νερό· δεν εκμηδενίζουν τα βάσανα με τα χέρια τους· ούτε και μεταφυτεύουν τις δικές τους πραγματώσεις σε άλλους. Οι αισθανόμενες υπάρξεις απελευθερώνονται όταν τους φανερωθεί η πραγματικότητα, η αλήθεια.
Οι Βούδδες δεν οδηγούν τις αισθανόμενες υπάρξεις προς τη φώτιση, ερχόμενοι με χιλιάδες φορτηγά γεμάτα νερό για να τις καθαρίσουν. Οι Βούδδες δεν ελευθερώνουν τις αισθανόμενες υπάρξεις πλένοντάς τες με νερό. Το ότι δεν εξαφανίζουν τα βάσανα με τα χέρια τους σημαίνει ότι δεν διώχνουν τα βάσανα σαν να βγάζουν ένα αγκάθι από το δέρμα. Μπορεί κάποιος να σκεφτεί: "Μπορεί οι Βούδδες να μεταδίδουν τις πραγματώσεις τους στα αισθανόμένα όντα." Όχι, ούτε αυτό γίνεται.
Τότε με ποιο τρόπο ο Βούδδας ελευθερώνει τις αισθανόμενες υπάρξεις από τον πόνο; Αποκαλύπτοντας τις διδασκαλίες. Ο Βούδδας αποκάλυψε τις διδασκαλίες για την οδύνη και τις αιτίες της οδύνης τις οποίες είχε ο ίδιος πραγματώσει, το δρόμο της απελευθέρωσης, δηλαδή της κατάπαυσης της οδύνης, καθώς και το δρόμο της μεγάλης απελευθέρωσης ή φώτισης που είναι η κατάπαυση ακόμη και των πιο λεπτών συσκοτίσεων του νου. Έχοντας κατανοήσει και πραγματώσει ο ίδιος το δρόμο αυτό, ο Βούδδας εξήγησε τις εμπειρίες του στις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Με αυτό τον τρόπο ώθησε τις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις να ασκηθούν και τις οδήγησε στο δρόμό της απελευθέρωσης και της μεγάλης απελευθέρωσης της φώτισης.
Εδώ, πραγματικότητα ή αλήθεια σημαίνει την διδασκαλία ειδικά πάνω στη κενότητα ή σουνυάτα. Ο Βούδδας έδωσε όλες τις γενικές διδασκαλίες και στη συνέχεια εξήγησε ιδιαίτερα την διδασκαλία πάνω στην κενότητα, για να ξεριζώσει τη ρίζα της σαμσάρα, τη ρίζα ολόκληρου του πόνου. Για να φθάσει κανείς στη φώτιση, υπάρχουν δύο δρόμοι: Ο δρόμος της σοφίας και ο δρόμος της μεθόδου. Ο Βούδδας δίδαξε 84.000 διδασκαλίες για την θεραπεία των 84.000 διαταραγμένων σκέψεων που έχουν οι αισθανόμενες υπάρξεις. Η θεμελιώδης διδασκαλία όλων αυτών είναι οι Τέσσερις Ανώτερες Αλήθειες. Αφού ο Γκουρού Σακυαμούνι Βούδδας φωτίστηκε, γύρισε τον πρώτο τροχό του Ντάρμα με την διδασκαλία για τις Τέσσερις Ανώτερες Αλήθειες στη Σάρνατ τον ιερό τόπο στην Ινδία. Όλες οι άλλες διδασκαλίες που εξηγούν τον δρόμο της μεθόδου δόθηκαν στις αισθανόμενες υπάρξεις σαν τα μέσα για να πραγματοποιηθεί η σοφία της σουνυάτα ή η απόλυτη αλήθεια. Οι διδασκαλίες της κενότητας είναι αυτές που ελευθερώνουν τα αισθανόμενα όντα από τον πόνο.
ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ
Η αρρώστια πρέπει να κατανοηθεί,
η αιτία πρέπει να αποκηρυχθεί,
το φάρμακο είναι για να βασιστείς σ' αυτό,
και η θεραπεία είναι για να επιτευχθεί.
Ο Μαιτρέγια Βούδδας το δίδαξε αυτό στο Στολίδι της Σούτρας ή Σουτραλαμκάρα. Έτσι, ο πόνος πρέπει να γίνει γνωστός, η αιτία του πρέπει να εγκαταλειφθεί, το μονοπάτι να ακολουθηθεί και η κατάπαυση του πόνου πρέπει να πραγματοποιηθεί.
Όταν κάποιος θέλει να φροντίσει την υγεία του ώστε να ζήσει περισσότερο, πηγαίνει ίσως σε ένα γιατρό για μια γενική εξέταση. Ο γιατρός τον εξετάζει και του λέει: "Έχεις έιτζ" ή "έχεις καρκίνο". Ο άνθρωπος δεν το γνώριζε αυτό πριν την εξέταση, και αυτό τον κάνει ν' αναζητήσει την αιτία. Αν ο ασθενής θέλει να μάθει την αιτία και ο γιατρός μπορεί να την εξηγήσει, το κάνει. Μετά από αυτή την εξήγηση ο ασθενής ξέρει πώς να απελευθερωθεί από την αιτία της ασθένειας που έχει όποια κι αν είναι αυτή· ξέρει πώς να επιτύχει τη χαρά της θεραπείας. Μαθαίνοντας την ασθένεια, ανακαλύπτει την αιτία την οποία πρέπει να εγκαταλείψει. Εγκαταλείποντας ή εξαλείφοντας την αιτία και την ασθένεια, ο ασθενής στηρίζεται στο φάρμακο για να επιτύχει τη χαρά της θεραπείας.
Με τον ίδιο τρόπο, ο Βούδδας για να ελευθερώσει τις αισθανόμενες υπάρξεις από τον πόνο, πρώτα τους γνωστοποιεί όλο το φάσμα του πόνου, το οποίο αυτός γνωρίζει, αλλά για το οποίο τα αισθανόμενα όντα αγνοούν. Όταν ο ασθενής δεν γνωρίζει τις ασθένειές του ο γιατρός τις αναλύει. Έτσι ο ασθενής θα πάρει το φάρμακο για να θεραπευτεί. Αν ο γιατρός δεν του εξηγήσει την ασθένεια, τότε ο ασθενής ακόμη κι αν του δοθεί το φάρμακο, δεν θα βρει λόγο να το πάρει. Το ίδιο συμβαίνει και με την εξάσκηση στο Ντάρμα. Ο Βούδδας γνωστοποιεί στις αισθανόμενες υπάρξεις τους πόνους και τα προβλήματα που γνωρίζει, αλλά αυτές αγνοούν. Οι αισθανόμενες υπάρξεις βιώνουν αληθινή οδύνη και δεν το γνωρίζουν. Καθώς οι αισθανόμενες υπάρξεις ερευνούν αν η οδύνη έχει μια αιτία, ο Βούδδας εξηγεί την αιτία της οδύνης. Τότε καθώς οι αισθανόμενες υπάρξεις βλέπουν ότι η κατάπαυση της αληθινής αιτίας της οδύνης είναι η υπέρτατη ευτυχία και ερευνούν αν υπάρχει μια μέθοδος για να την επιτύχουν, ο Βούδδας αποκαλύπτει τον αληθινό δρόμο.
Πολλοί από εσάς γνωρίζουν καλά τις διδασκαλίες του Λάμα Τσονγκάπα ο οποίος είπε: Αν δεν προσπαθήσεις να στοχαστείς πάνω στους περιορισμούς της σαμσάρα, δεν θα έχεις την επιθυμία να επιτύχεις την απελευθέρωση. Αν δεν στοχαστείς πάνω στην πολύμορφα εμφανιζόμενη βαθμιαία είσοδο στη σαμσάρα δεν θα μάθεις πώς να κόβεις τη ρίζα της σαμσάρα. Σαμσάρα δεν σημαίνει αυτό το σπίτι, αυτός ο τόπος ή αυτή η χώρα. Σημαίνει αυτά εδώ τα σύνολα. Αυτό το σύνολο σώματος και νου που έχετε αυτή τη στιγμή, το οποίο είναι η βάση για πολλά προβλήματα, ονομάζεται σαμσάρα.
Είναι αυτό το σύνολο σώματος - νου που βιώνει τον πόνο της επαναγέννησης, τα γηρατειά, την αρρώστια και τον θάνατο, όπως και πολλά άλλα προβλήματα, τη ζέστη και το κρύο, την πείνα και τη δίψα. Όσο δεν σπάτε την συνεχή ανακύκλωση αυτών των συνόλων στη σαμσάρα, από τη μια ζωή στην άλλη, θα είστε αναγκασμένοι να βιώνετε συνεχώς πόνο. Πέρα από τις οκτώ μορφές πόνου που βιώνετε από τη γέννηση μέχρι το θάνατο, γι' αυτά τα σαμσαρικά σύνολα ακόμα και οι στιγμές που υπάρχει ευχαρίστηση εξαρτιέται από τα εξωτερικά αντικείμενα των αισθήσεων των οποίων η φύση τους είναι ο πόνος. Μπορείτε να το κατανοήσετε αυτό αναλύοντας τη φύση τους. Αυτή είναι, η σχέση σώματος - νου που βιώνει τον πόνο της αλλαγής. Ακόμα και η ευχαρίστηση που βιώνεται δεν διαρκεί, και μετατρέπεται σε πόνο. Καθώς η εμπειρία συνεχίζεται, η ευχαρίστηση μειώνεται διαρκώς. Ακόμα και το συναίσθημα που φαίνεται ευχάριστο σε αυτό το σύνολο σώματος - νου, όσο συνεχίζεται, γίνεται όλο και λιγότερο ευχάριστο, όλο και περισσότερο οδυνηρό - ο πόνος του πόνου. Αυτή η εμπειρία είναι σαμσάρα.
Όταν παραδείγματος χάριν είστε πεινασμένος και τρώτε την πρώτη μπουκιά, το αίσθημα της πείνας αλλάζει. Το βάσανο της πείνας αρχίζει να μειώνεται. Και αμέσως μόλις η τροφή μπει στο στομάχι σας, η ενόχληση του στομαχιού αρχίζει. Μετά από μία ή δύο μπουκιές φαγητού, μια πολύ μικρή, πολύ λεπτή ενόχληση αρχίζει στο στομάχι σας. Καθώς τρώτε το φαγητό, το προηγούμενο πρόβλημά σας της πείνας αρχίζει να μειώνεται, αλλά τότε αυτό το δεύτερο πρόβλημα της στομαχικής ενόχλησης αρχίζει να αυξάνεται. Το αίσθημα των λίγων εκείνων λεπτών που το προηγούμενο πρόβλημα αρχίζει να μειώνεται ονομάζεται "ευχαρίστηση". Σε σύγκριση με την προηγούμενη μεγάλη πείνα, αυτή η αλλαγή του αισθήματος είναι ευχαρίστηση. Και εξ αιτίας αυτού, παίρνει το χαρακτηρισμό "ευχαρίστηση".
Παραδείγματος χάριν: Μπορεί να έχετε πονοκέφαλο σήμερα, αλλά λιγότερο από χθες, έτσι σήμερα είστε "καλύτερα". Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σήμέρα είστε ευτυχισμένος και ότι έχετε ανακτήσει εντελώς τις δυνάμεις σας. Σε σχέση με χθες ο πονοκέφαλος είναι μικρότερος, και έτσι λέτε: είμαι καλύτερα. Το ίδιο συμβαίνει και με την τροφή. Επειδή η προηγούμενη δυσαρέσκεια μειώθηκε, ονομάζετε αυτό το αίσθημα "ευχαρίστηση". Αλλά μπορείτε να δείτε ότι η βάση αυτού που αποκαλείτε "ευχάριστο" είναι μονάχα ο πόνος. Επειδή είναι μόνο πόνος, καθώς συνεχίζετε να τρώτε, το προηγούμενο ευχάριστο αίσθημα μειώνεται και η ενόχληση που έχετε στο στομάχι σας από την τροφή αυξάνεται.
Αυτό το δεύτερο πρόβλημα αρχίζει αμέσως μετά την πράξη του φαγητού. Η ενόχληση στο στομάχι σας από την τροφή έχει αρχίσει ήδη από τη στιγμή που αλλάξατε την προηγούμενη κατάσταση της πείνας στην πράξη του φαγητού. Και αυτή η ενόχληση δυναμώνει καθώς συνεχίζετε να τρώτε. Αυτό το δεύτερο πρόβλημα γίνεται τότε μεγαλύτερο από το πρώτο. Επειδή η βάση αυτού που ονομάζετε "ευχαρίστηση" είναι μόνο πόνος, η ευχαρίστηση δεν διαρκεί με το να τρώτε όλο και περισσότερο. Αν η βάση αυτού που ονοματίζετε "ευχαρίστηση" δεν ήταν πόνος, τότε καθώς θα συνεχίζατε να τρώτε - όλη μέρα κι όλη νύχτα για μέρες, μια βδομάδα, ένα μήνα, ένα χρόνο, συνέχεια - θα είχατε, ακόμη κι από την πρώτη νύχτα, απίστευτη ευδαιμονία και άνεση. Και μετά από μια βδομάδα, ένα μήνα, ένα χρόνο που θα εξακολουθούσατε να τρώτε χωρίς διακοπή, θα υπήρχε ακόμα μεγαλύτερη ευδαιμονία. Όμως αυτό δεν συμβαίνει. Από αυτό το παράδειγμα μπορείτε να καταλάβετε τον πόνο της αλλαγής.
Να μην τρως είναι πρόβλημα· να τρως είναι πρόβλημα. Και τα δύο είναι προβλήματα. Το ίδιο συμβαίνει και όταν κάθεσαι. Να κάθεσαι είναι πρόβλημα· να μην κάθεσαι είναι πρόβλημα. Να κοιμάσαι είναι πρόβλημα· να μην κοιμάσαι είναι πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει με όλες τις σαμσαρικές δραστηριότητες. Όσο δεν είστε ελεύθερος από τη σαμσάρα, όποια πράξη κι αν κάνετε ή δεν κάνετε με αυτό το σύνολο σώματος-νου, είναι πόνος. Ακόμη κι όταν υπάρχει ένα ευχάριστο συναίσθημα, είναι μόνο πόνος. Ακόμα και το συναίσθημα της αδιαφορίας είναι πόνος, γιατί αυτό το σύνολο είναι μολυσμένο από τον σπόρο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων. Επειδή είστε κυριευμένος από το κάρμα και τις διαταραγμένες σκέψεις, ακόμα και το συναίσθημα της αδιαφορίας είναι πόνος. Μέχρι να απελευθερωθείτε από τη σαμσάρα, βιώνετε κάποιο από αυτά τα βάσανα συνεχώς, χωρίς ανάπαυλα ενός λεπτού ή ενός δευτερολέπτου. Εξ αιτίας της άγνοιας, εμφανίζονται οι υπόλοιπες διαταραγμένες σκέψεις.
Εάν αυτό το σύνολο σώμα - νους δεν βίωνε τον πόνο του πόνου: επαναγέννηση, γηρατειά, αρρώστια, θάνατο και όλα τ' άλλα προβλήματα της ζέστης, του κρύου, της πείνας και της δίψας· εάν αυτό το σύνολο δεν βίωνε τον πόνο της αλλαγής, με αισθήματα που αρχικά φαίνονται ευχάριστα αλλά που γίνονται ο πόνος του πόνου εάν συνεχιστούν· και τρίτον, εάν αυτό το σώμα - νους δεν βίωνε την κατάσταση του να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της άγνοιας, του θυμού, της προσκόλλησης και της δράσης του κάρμα, τότε αυτό δεν θα ήταν σαμσάρα. Αν αυτό το σώμα - νους δεν βίωνε κανένα από αυτά τα προβλήματα δεν θα ήταν σαμσάρα. Αν αυτό το σώμα - νους βιώνει ένα από αυτά τα τρία προβλήματα, τότε είναι σαμσάρα. Αυτό είναι η απόδειξη.
Η ΑΠΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΑΜΣΑΡΑ
Εάν δεν στοχαστείτε πάνω στην πολύμορφα εμφανιζόμενη βαθμιαία είσοδο στην σαμσάρα, δεν θα ξέρετε πώς να κόψετε τις ρίζες της σαμσάρα. Κατανοώντας τι σας δένει στη σαμσάρα, θρέψτε μέσα σας την λαχτάρα της απάρνησης της σαμσάρα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Από τη στιγμή που δεν θέλετε να βιώνετε προβλήματα, η ουσιώδης συμβουλή του Λάμα Τσονγκάπα είναι ότι θα πρέπει να αισθανθείτε αποστροφή για τη σαμσάρα. Θα μπορέσετε ν' απαρνηθείτε τη σαμσάρα κατανοώντας τι σας κρατά σε αυτήν, σαν ένα ψάρι πιασμένο στο αγκίστρι. Στην πραγματικότητα, αν το ψάρι είναι αρκετά έξυπνο και δεν πλησιάσει να πάρει το δόλωμα, αν δεν γραπωθεί από το δόλωμα που κρέμεται στο αγκίστρι, δε θα έχει κανένα πρόβλημα. Δεν λέω ότι δεν θα έχετε εσείς πρόβλημα. Λέγω ότι αν το ψάρι - καταλαβαίνοντας ότι αυτό είναι ένα αγκίστρι και υπάρχει κίνδυνος αν ακολουθήσει τον αρπαχτικό νου του - δεν παραδινόταν στη λαχτάρα του, θα ξέφευγε από τον κίνδυνο να αγκιστρωθεί και να σκοτωθεί.
Είστε παγιδευμένοι στη σαμσάρα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Όπως λέει ο Λάμα Τσονγκάπα, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβετε τι σας δένει στη σαμσάρα. Όταν δεν καταλαβαίνετε τι σας κάνει να πιάνεστε στη σαμσάρα είστε ακριβώς σαν το ψάρι που πιάνεται επειδή δεν ξέρει τι το κάνει να πιαστεί στο αγκίστρι. Λόγω της άγνοιάς του, κάθε φορά που γεννιέται σαν ψάρι, ακολουθεί την σφοδρή επιθυμία του και πιάνεται στο αγκίστρι. Όσο δεν το ξέρει αυτό και ακολουθεί την επιθυμία του, το ίδιο θα συμβαίνει συνέχεια. Έτσι και εσείς πιάνεστε ξανά και ξανά. Αν δεν μάθετε τι σας δένει στη σαμσάρα και δεν εξασκηθείτε στην απάρνηση της σαμσάρα, σαν το ψάρι ξανά και ξανά θα πιάνεστε στη σαμσάρα. Και τότε βιώνετε όλα τα προβλήματα της σαμσάρα, το ένα μετά το άλλο.
Ο Λάμα Τσονγκάπα έγραψε: "Εγώ, ο γιόγκι, έχω εξασκηθεί με αυτό τον τρόπο..." που σημαίνει ότι εξασκούμενος έτσι ο ίδιος, πέτυχε την απελευθέρωση. "Εγώ ο γιόγκι, έχω ασκηθεί με αυτό τον τρόπο. Εσένα που ζητάς την απελευθέρωση, σου ζητώ να ασκηθείς με τον ίδιο τρόπο".
Εάν τα μόνα βάσανα που καταλαβαίνει κάποιος είναι η συνάντηση με τα ανεπιθύμητα αντικείμενα και ο χωρισμός από τα επιθυμητά, ή τα βάσανα της επαναγέννησης, των γηρατειών, της αρρώστιας, του θανάτου, της ζέστης, του κρύου, της πείνας και της δίψας, τότε η κατανόηση και η επιθυμία του για απελευθέρωση θα είναι περιορισμένη. Δεν θα λαχταρά την ύστατη απελευθέρωση, αλλά μόνο ελευθερία από αυτούς τους τύπους προβλημάτων. Χωρίς την κατανόηση των άλλων δύο βασάνων - του πόνου της αλλαγής και του διάχυτου πόνου - έχοντας μόνο κατανοήσει αυτόν τον πρώτο πόνο, τον πόνο του πόνου, δεν θα έχει τρόπο να επιτύχει την παντοτινή ευτυχία της ύστατης απελευθέρωσης.
Υπάρχουν τρία σαμσαρικά βασίλεια: το βασίλειο της επιθυμίας στο οποίο βρισκόμαστε, το βασίλειο της μορφής και το βασίλειο χωρίς μορφή. Στο βασίλειο της μορφής δεν υπάρχει ο πόνος του πόνου, κανένα από αυτά τα προβλήμάτα του πόνου της επαναγέννησης, του θανάτου και όλα τα άλλα. Υπάρχουν τόσοι συνηθισμένοι άνθρωποι στον κόσμο που χωρίς να διαλογίζονται ή να μελετούν το Ντάρμα, αναγνωρίζουν και θέλουν να ελευθερωθούν από τον πόνο του πόνου. Για τους ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν τα άλλα δύο λεπτότερα επίπεδα του πόνου, το βασίλειο της μορφής όπου δεν υπάρχει ο πόνος του πόνου θα ήταν η υπέρτατη ευτυχία και απελευθέρωση. Παρ' όλο που δεν είναι η ύστατη απελευθέρωση αυτοί οι άνθρωποι θα θεωρούσαν μια τέτοια κατάσταση σαν την ύστατη απελευθέρωση και έτσι, η επιθυμία τους για απελευθέρωση δεν θα ήταν ακριβής.
Ένας άνθρωπος ίσως γνωρίζει τον δεύτερο, λεπτότερο πόνο της σαμσάρα, τον πόνο των αλλαγών. Όσο περισσότερο προσπαθείτε να έχετε τις σαμσαρικές απολαύσεις, τόσο η ευχαρίστηση μειώνεται και γίνεται όλο και μεγαλύτερος ο πόνος του πόνου. Η ευτυχία του Ντάρμα μπορεί να αναπτυχθεί και να ολοκληρωθεί. Η ευτυχία που αντλείται από τον συγκεντρωτικό διαλογισμό ή τις αληθινά ταντρικές ασκήσεις μπορεί να αναπτυχθεί. Όσο περισσότερο διαλογίζεστε, τόσο περισσότερο αναπτύσσεται ηρεμία και ευδαιμονία στον νου σας· δεν μειώνεται. Όσο περισσότερο διαλογίζεστε η ευδαιμονία μεγαλώνει. Και αυτό μπορεί να φτάσει σε ολοκλήρωση. Η εξάσκηση στο Ντάρμα έχει πραγματικά ένα τέλος, αλλά όχι και οι σαμσαρικές απολαύσεις. Όσες φορές κι αν προσπαθήσετε, ξανά και ξανά, αυτές δεν ολοκληρώνονται. Δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Εφόσον η επιθυμία συνεχίζει να γραπώνεται από τις σαμσαρικές απολαύσεις, η απασχόληση με αυτές δεν έχει τέλος.
Με οποιαδήποτε σαμσαρική απόλαυση, σε κάποιο σημείο η ευχαρίστηση μειώνεται και κατόπιν σταματά. Έτσι εσείς προσπαθείτε ξανά και ξανά και η ευχαρίστηση έχει φύγει. Προσπαθείτε ξανά, αλλά αυτή έχει φύγει. Κάθε φορά προσπαθείτε με την προσδοκία να πάρετε ικανοποίηση, επειδή στην καρδιά σας υπάρχει πάντα κάτι που λείπει. Έχετε διαρκώς ένα είδος τρύπας μέσα σας. Ακόμα και τη στιγμή που βιώνετε ευχαρίστηση εξ αιτίας κάποιων εξωτερικών συνθηκών, αν συνειδητά ελέγξετε τον νου σας: "Είμαι πραγματικά χαρούμενος ή όχι;" θα δείτε ότι δεν είστε εντελώς ικανοποιημένος. Κάτι λείπει. Έχετε ένα αίσθημα κενού μέσα σας.
Με την επιθυμία να προσκολλάται στις σαμσαρικές απολαύσεις και με την προσδοκία να πάρετε ικανοποίηση, προσπαθείτε ξανά και ξανά, ξανά και ξανά, ξανά και ξανά. Όσο υπάρχει η επιθυμία που προσκολλάται στις απολαύσεις της σαμσάρα, δεν υπάρχει τέλος στην εμπειρία του πόνου της αλλαγής και στον πόνο του πόνου που προέρχεται από αυτό. Όταν η ευχαρίστηση σταματά, ανησυχία και δυσαρέσκεια αρχίζει - ο πόνος του πόνου. Είναι πάντα έτσι όσο βρίσκεστε κάτω από τον έλεγχο της επιθυμίας και του κάρμα. Με αυτήν την επιθυμία, κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των ψευδαισθήσεων, επαναλαμβάνετε ξανά την πράξη. Αυτός είναι ο τρίτος πόνος, ο πόνος που διεισδύει τα πάντα. Μπορείτε να δείτε και μόνο από αυτό, με ποιο τρόπο βιώνετε τους τρεις τύπους της οδύνης.
Έτσι, όσο η επιθυμία που προσκολλάται στις σαμσαρικές απολαύσεις δεν αποκηρύσσεται, το σαμσαρικό έργο δεν έχει τέλος. Δεν υπάρχει τρόπος να τελειώσει. Και το αποτέλεσμα είναι τα τρία είδη της οδύνης. Βιώνετε προβλήματα και βάσανα αδιάκοπα. Κάθε φορά που προσπαθείτε να πάρετε ικανοποίηση, επειδή ακολουθείτε την επιθυμία, αντί να παίρνετε ικανοποίηση, παίρνετε δυσαρέσκεια. Αυτό είναι το αποτέλεσμα και αυτό είναι που σας κάνει να γυρνάτε διαρκώς γύρω-γύρω. Τώρα μπορείτε να καταλάβετε το παράδειγμα του ψαριού. Η λαχτάρα και η επιθυμία, σας κάνουν να δημιουργείτε διαρκώς την αιτία της σαμσάρα, την πολλαπλασιαζόμενη πράξη. Διαρκώς. Κάθε φορά που υπάρχει σφοδρή επιθυμία και πολλαπλασιαζόμενη πράξη, δημιουργείτε την μελλοντική σαμσάρα - ξανά και ξανά, ξανά και ξανά. Ο Λάμα Τσονγκάπα εξηγεί ότι αυτό είναι το χειρότερο βάσανο. Προσπαθείς να πάρεις ικανοποίηση αλλά, επειδή ακολουθείς την επιθυμία, δεν υπάρχει τρόπος να βρεις ικανοποίηση. Όσο ακολουθείτε την λαχτάρα και την επιθυμία, δεν θα βρείτε ποτέ ικανοποίηση. Η απόδειξη είναι ότι προσπαθήσατε ξανά και ξανά με αυτόν τον τρόπο για άπειρο χρόνο, με άπειρες επαναγεννήσεις μέχρι τώρα, αλλά ακόμα δεν έχετε πάρει ικανοποίηση.
Το να χαίρεσαι τα αντικείμενα των αισθήσεων δεν σημαίνει από μόνο του ότι υπάρχει επιθυμία που προσκολλάται στα αντικείμενα αυτά. Οι Άρχατς και οι υψηλοί ταντρικοί γιόγκι, με επιτεύξεις του καθαρού φωτός και αυτού που είναι γνωστό σαν το απατηλό σώμα, έχουν απίστευτη ικανοποίηση. Βιώνουν τα πάντα σε ευδαιμονία. Βιώνουν ευτυχία που είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την συνηθισμένη ευχαρίστηση, αλλά μόνο το ότι νοιώθουν ευχαρίστηση δεν σημαίνει ότι έχουν σαμσαρική επιθυμία.
Οι Βούδδες έχοντας ολοκληρώσει την αρετή όλων των πραγματώσεων καθώς και την κατάπαυση όλων των νοητικών συσκοτίσεων και κηλίδων, έχουν την μεγαλύτερη απόλαυση, την υπέρτατη ευτυχία. Η ευδαιμονία τους είναι πλήρης. Αδιάκοπα, χωρίς διακοπή ούτε ενός δευτερολέπτου, παραμένουν σε απαράμιλλη ευτυχία. Να βιώνεις ένα αντικείμενο δεν σημαίνει αναγκαστικά να ακολουθείς την επιθυμία.
Μέχρι τώρα, μετά από άπειρες επαναγεννήσεις, έχετε ακολουθήσει την επιθυμία αλλά δεν έχετε πάρει ικανοποίηση. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι δεν υπάρχει τέλος και είναι μια προφητεία για το μέλλον: δεν θα πάρετε ποτέ ικανοποίηση ακολουθώντας την επιθυμία. Ο Λάμα Τσονγκάπα εξηγεί ότι ακολουθώντας την επιθυμία, όχι μόνο δεν παίρνετε ικανοποίηση, αλλά αποκτάτε και πολλά άλλα προβλήματα. Από το κυνήγι της επιθυμίας, έρχονται εκατοντάδες άλλα προβλήματα. Όταν η επιθυμία για σαμσαρική ευχαρίστηση αποκηρύσσεται, έρχεται άμεση ικανοποίηση. Κάθε φορά που γίνεται μια πράξη απάρνησης, έρχεται άμεση ικανοποίηση. Αυτό τελειώνει το σαμσαρικό έργο· αυτό δίνει ένα τέλος στα τρία είδη του πόνου και στα ποικίλα προβλήματα που προκύπτουν από αυτούς. Όλα αυτά σταματούν εκείνη ακριβώς τη στιγμή.
Ο Λάμα Τσονγκάπα λέει ότι είναι σημαντικό να θελήσετε ν' αναπτύξετε την απάρνηση της σαμσάρα και να κατανοήσετε τι σας δένει σ' αυτήν. Κάποιος ίσως αντιλαμβάνεται τον πόνο των αλλαγών, ότι η φύση των συνηθισμένων ευχαριστήσεων που εξαρτώνται από τα εξωτερικά αντικείμενα των αισθήσεων, είναι πόνος. Αλλά αν δεν αντιληφθεί τον τρίτο πόνο που είναι να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, τότε πάλι η επιθυμία του για απελευθέρωση είναι περιορισμένη. Εάν δεν γνωρίζει τον θεμελιώδη πόνο, του να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, δεν θα επιθυμήσει την ύστατη, την πλήρη απελευθέρωση, αλλά μόνο την απελευθέρωση από τον πόνο του πόνου και τον πόνο των αλλαγών.
Αυτός ο τρίτος θεμελιώδης πόνος, ο διαπεραστικός, αυξητικός πόνος, που σημαίνει να βρίσκεσαι κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, είναι το θεμέλιο αυτών των δύο άλλων προβλημάτων. Γνωρίζοντας αυτόν τον τρίτο πόνο κάποιος θα ευχόταν την κατάπαυση του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων. Αυτό θα ήταν το νόημα της ύστατης απελευθέρωσης γι' αυτόν. Το άτομο που θα συνειδητοποιήσει ότι απελευθέρωση σημαίνει κατάπαυση του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, θα ψάξει να βρει αν υπάρχει δρόμος για να την επιτύχει. Και τότε, ασκούμενος στο δρόμο αυτό, θα επιτύχει την ύστατη απελευθέρωση.
Συνεχίζεται...Κατανοώντας τον Νου (2)
Lama Zopa Rinpoche
translatum
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ
Η φύση του νου σας, είναι στην πραγματικότητα καθαρή. Η φύση του νου σας είναι καθαρό φως, που δεν κηλιδώνεται και δεν αναμιγνύεται με την άγνοια. Αν και έχετε άγνοια, το πνεύμα σας δεν είναι ένα με την άγνοια. Αν και έχετε προσκόλληση και οργή, η φύση του νου σας δεν είναι ένα με την προσκόλληση και την οργή.
Η φύση του νου σας είναι καθαρή. Το πρόβλημα είναι ότι συσκοτίζετε αυτή την καθαρή φύση ακολουθώντας, εγωιστικές στάσεις και λανθασμένες αντιλήψεις. Αυτές, ρυπαίνουν το νου σας και σταματούν την ανάπτυξη της ικανότητας να αποκτήσετε διαρκή συμβατική και ύστατη ευτυχία για τον εαυτό σας και ιδιαίτερα μέσα από την ανάπτυξη του δυναμικού του νου σας, να κάνετε όλες τις αισθανόμενες υπάρξεις να αποκτήσουν την συμβατική και την ύστατη ευτυχία.
Όταν ακολουθείτε λανθασμένες αντιλήψεις, ο νους σας μολύνεται και δεν μπορεί να αναπτύξει αυτή την ικανότητα, καθώς οι αντιλήψεις αυτές εμπλέκονται στην αφύπνιση του πνεύματός σας. Όσο περισσότερο αφήνετε ένα καθρέπτη εκεί που υπάρχει σκόνη, τόσο περισσότερο θαμπός γίνεται από τη σκόνη. Αν και ο καθρέπτης έχει την ικανότητα να δίνει αντανάκλαση, η σκόνη που τον καλύπτει τον εμποδίζει να αντανακλά. Εάν δεν καθαρίσεις τον καθρέπτη και τον αφήνεις συνεχώς μέσα στην σκόνη, αν και ο καθρέπτης έχει τη δυνατότητα να δώσει όλες τις αντανακλάσεις, δεν θα μπορέσει να το κάνει. Παρόμοια, όταν ακολουθείτε λάθος αντιλήψεις ο νους σας συσκοτίζεται διαρκώς. Εάν δεν εξασκείστε στο διαλογισμό πάνω στον ορθό δρόμο, ο οποίος μπορεί να απαλείψει αυτές τις νοητικές κηλίδες και συσκοτίσεις, οι συσκοτίσεις γίνονται όλο και πιο πυκνές, παρ' όλο που η φύση του νου σας είναι εντελώς καθαρή και δεν είναι ένα με αυτές τις συσκοτίσεις. Και τότε γίνεται πολύ δύσκολο να αναπτύξετε τις δυνατότητες του νου σας.
Έχετε την δυνατότητα να αναπτύξετε πλήρως αυτή την υπέροχη ικανότητα του νου που έχετε μέσα σας. Μπορείτε να επιτύχετε για τον εαυτό σας οποιαδήποτε ευτυχία, και ιδιαίτερα την ύστατη ευτυχία, και να δώσετε ένα τέλος στη συνέχιση των προβλημάτων και των πόνων σας. Μπορείτε να πραγματώσετε μεγάλα έργα για όλα τα αισθανόμενα πλάσματα, φέρνοντας κάθε βασανισμένη ύπαρξη στην ευτυχία της ύστατης απελευθέρωσης. Έχετε αυτό το απίστευτο δυναμικό για να προσφέρετε άπειρο όφελος, τόσο στον εαυτό σας όσο και στις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις του άπειρου διαστήματος. Μπορείτε να προσφέρετε πάρα πολλά καλά πράγματα σε αμέτρητα αισθανόμενα όντα.
Έχετε όλο αυτό το δυναμικό, αλλά λείπει η κατανόηση του δρόμου ο οποίος μπορεί να καθαρίσει πραγματικά την νοητική σας ροή, διαχωρίζοντάς την εντελώς από τις συσκοτίσεις και τις κηλιδώσεις. Δεν κατανοείτε την κατάπαυση των βασάνων και την μέθοδο με την οποία επιτυγχάνεται.
Δεν αντιλαμβάνεστε επίσης τα διάφορα επίπεδα των βασάνων και τις εσώτερες αιτίες αυτών. Βασικά αυτό είναι μια έλλειψη κατανόησης της φύσης του ίδιου σας του νου. Όταν κατανοείτε την φύση του νου σας πολύ καλά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Το βασικό πρόβλημα του κόσμου είναι η έλλειψη κατανόησης της φύσης του νου. Η βασική αιτία προβλημάτων όπως οι θρησκευτικές διαμάχες, είναι η μη ορθή κατανόηση της φύσης του νου. Εάν σκεφτείτε ευρύτερα για τον κόσμο, θα δείτε ότι ολόκληρο το πρόβλημα ξεκινάει από αυτό. Ακόμα κι αν υπάρχει κάποια μικρή κατανόηση του νου, δεν έχει γίνει καμία συνεχής προσπάθεια ώστε να αναπτυχθεί αυτή η κατανόηση.
Προς το παρόν, η φύση του νου σας είναι σαν ένα βρώμικο ρούχο ή σαν ένα καθρέπτη καλυμμένο από σκόνη. Επειδή το ρούχο δεν είναι ένα με τη βρωμιά, υπάρχει η δυνατότητα να πλυθεί και να ξεχωρίσει η βρωμιά από το ρούχο. Εάν το ίδιο το ρούχο ήταν ένα με την βρωμιά, δεν θα υπήρχε τρόπος να καθαριστεί. Ο ορισμός του καθαρού ρούχου είναι το ρούχο χωρισμένο από τη βρώμα. Το ίδιο και με τον καθρέπτη η σκόνη που σκεπάζει εντελώς τον καθρέπτη μπορεί να καθαριστεί. Εάν ο καθρέπτης ήταν ένα με τη σκόνη, δε θα υπήρχε τρόπος να βγει, εκτός κι αν σβήνατε τον ίδιο τον καθρέπτη. Παρόμοια, η φύση του νου σας δεν είναι ένα με τις συσκοτίσεις, αλλά είναι προσωρινά συσκοτισμένη, ακριβώς όπως ένα βρώμικο ρούχο είναι προσωρινά καλυμμένο από τη βρώμα.
Είναι σίγουρο ότι μπορείτε να καθαρίσετε ένα σπίτι βασιζόμενος σε εξωτερικά υλικά όπως το νερό, το σαπούνι και η ηλεκτρική σκούπα. Το ίδιο σίγουρο είναι ότι μπορείτε να καθαρίσετε το νου. Μπορείτε να διώξετε όλες τις νοητικές ακαθαρσίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη της εσωτερικής γαλήνης και της ύστατης ευτυχίας και φέρνουν τόση μεγάλη σύγχυση και τόσα πολλά προβλήματα στη ζωή. Μπορείτε να τις καθαρίσετε βασιζόμενος στον ίδιο το νου. Με τις ορθές επιδέξιες σκέψεις, με τις ορθές πραγματώσεις, μπορείτε να διαλύσετε τις λανθασμένες αντιλήψεις ώστε να μην εμφανίζονται και μολύνουν την νοητική σας ροή, αλλά μπορείτε επίσης να εξαγνίσετε τις κηλίδες του παρελθόντος.
Υπάρχει πάντα αυτή η δυνατότητα, αυτή η ελευθερία. Είναι μόνο θέμα προσπάθειας μετακίνησης όλων των νοητικών κηλίδων μέσα από ακούσματα, στοχασμούς και διαλογισμό. Εξαρτάται μόνο από το αν το κάνετε ή όχι. Η δική σας εσωτερική γαλήνη και ύστατη ευτυχία εξαρτάται απόλυτα από εσάς. Ακόμα και όταν δεν διαλογίζεστε ή δεν εξασκείστε στο Ντάρμα, αλλά ακολουθείτε λανθασμένες αντιλήψεις και δημιουργείτε αδέξιες πράξεις ή αρνητικό κάρμα που μολύνει τη νοητική σας ροή, ακόμα και τότε η φύση του νου σας είναι καθαρή. Πόσο μάλλον όταν εξασκείτε το Ντάρμα.
Ακόμα και όταν είστε ανήμπορος να εξασκήσετε το Ντάρμα, αυτό το σημαντικό δυναμικό είναι εκεί. Κατανοώντας αυτό έστω και λίγο, βλέπετε πώς είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ο νους σας, ακόμη κι αν προς το παρόν είναι εντελώς κυριευμένος από εγωισμό, χωρίς καμία σκέψη φροντίδας και ωφέλειας για τους άλλους. Για την ώρα πιθανόν να θεωρείτε σαν μοναδική ιδιότητα του νου σας την εγωιστική στάση με την οποία είναι πλήρως απασχολημένος, ή τον θυμό που τον κατακυριεύει και που εμφανίζεται κάθε φορά που θα συναντήσετε κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο, ή όταν αυτός σας μιλήσει. Παρόλο που ο νους σας μπορεί να λειτουργεί έτσι, κατανοώντας ότι η φύση του νου σας είναι καθαρή, δεν χρειάζεται να αισθάνεστε καταθλιμμένος ή απελπισμένος, σκεπτόμενος ότι είναι αδύνατον να αλλάξει και ότι η ζωή σας θα είναι συνεχώς αναστατωμένη. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Δε χρειάζεται να αισθάνεστε κατάθλιψη και να σκέφτεστε έτσι. Γνωρίζοντας την φύση του νου σας θα δείτε ότι υπάρχει μεγάλη ελπίδα. Έχετε την δυνατότητα να αλλάξετε έτσι ώστε να έχετε γαλήνη του νου και μια καλύτερη ζωή.
Ο ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΤΗΣ ΝΟΥΣ
Όπως έχουμε πει σχετικά με τη φύση του νου, η ροή της συνείδησης μπορεί να διαχωριστεί πλήρως απ' όλες τις νοητικές κηλίδες και τις συσκοτίσεις. Έτσι τελείως καθαρή απ' όλες τις κηλίδες η ροή της συνείδησης γίνεται ο παντογνώστης νους. Είναι σαν να καθαρίζεις ένα βρώμικο ρούχο. Στην αρχή φεύγει η βρώμα αφήνοντας όμως κάποια μυρωδιά. Όταν φύγει ακόμα και η μυρωδιά, το ρούχο είναι τελείως καθαρό. Παρόμοια, καθώς γεννιέται στον νου σας το θεραπευτικό μονοπάτι, αφαιρεί τις χονδροειδείς συσκοτίσεις, τις διαταραγμένες σκέψεις, καθώς επίσης και τις λεπτοφυείς συσκοτίσεις. Τότε η συνέχεια της παρούσας νοητικής ροής γίνεται ο παντογνώστης νους.
Αυτός ο πλήρως αφυπνισμένος νους μπορεί να δει την απόλυτη αλήθεια - την κενότητα που είναι η πραγματικότητα όλης της ύπαρξης - καθώς και τη συμβατική αλήθεια. Αυτός ο νους είναι ικανός να δει ευθέως και με διαύγεια το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον κάθε φαινομένου, όπως όταν κοιτάς ένα μήλο στο χέρι σου. Την ώρα αυτή ο νους σας είναι ικανός να δει ευθέως όλες τις υπάρξεις των τριών χρόνων ταυτόχρονα. Ενώ βλέπετε το παρελθόν, μπορείτε την ίδια στιγμή να βλέπετε το παρόν και το μέλλον. Πραγματοποιώντας την τελική πνευματική ανάπτυξη του παντογνώστη νου, έχετε την τέλεια δύναμη να δείτε όλα τα διαφορετικά επίπεδα και τα χαρακτηριστικά κάθε αισθανόμενης ύπαρξης και να τα φωτίσετε.
Με αυτό οδηγό μπορείτε να εργαστείτε για τα αισθανόμενα πλάσματα, ασταμάτητα και φυσικά, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια. Μόνο ένας ήλιος ή ένα φεγγάρι ανατέλλει, αλλά οι αντανακλάσεις τους είναι αμέτρητες, γιατί υπάρχει τόσο πολύ νερό σ' αυτή τη γη, στις λίμνες, στα πηγάδια, ακόμα και στις σταγόνες της δροσιάς. Μόλις ο ήλιος ή το φεγγάρι ανατέλλει, παντού όπου υπάρχει νερό που δεν σκιάζεται από βράχους ή δέντρα, άμεσα και αβίαστα υπάρχει αντανάκλαση σε όλο αυτό το νερό, ακόμα και στη δροσοσταλίδα. Η αντανάκλαση εμφανίζεται ακόμα κι αν ο ήλιος ή το φεγγάρι δεν έχουν αυτή την πρόθεση: "Και τώρα θα στείλω την αντανάκλασή μου σε όλο αυτό το νερό". Χωρίς κανένα κίνητρο όλες αυτές οι αντανακλάσεις εμφανίζονται στο νερό.
Το ίδιο συμβαίνει όταν έχετε αναπτύξει πλήρως τον παντογνώστη νου. Όπως οι αντανακλάσεις έρχονται ακατάπαυστα και αβίαστα, έτσι και εσείς είστε ικανός να εργαστείτε για το καλό όλων των αισθανόμενων υπάρξεων. Μέχρι τα αισθανόμενα όντα να φωτιστούν, εσείς αδιάκοπα και αμερόληπτα τους προσφέρετε βοήθεια. Εκείνη την ώρα δεν κάνετε διακρίσεις, ευεργετώντας αυτούς που σας αγαπούν και σας προσφέρουν, και εγκαταλείποντας εκείνους που δεν σας λατρεύουν, αλλά σας επικρίνουν κάνοντας παράπονα για σας και δεν σας προσφέρουν τίποτα. Και ο λόγος που δεν υπάρχει κίνδυνος να συμβεί κάτι τέτοιο είναι ότι αυτές οι τέλειες δυνάμεις του παντογνώστη νου έχουν επιτευχθεί με την άσκηση του νου στη συμπόνια για κάθε αισθανόμενο πλάσμα. Εκείνη την ώρα η άσκηση του νου στη συμπόνια είναι πλήρης και ολοκληρωμένη.
Συμβαίνει συχνά στον κόσμο, όταν κάποιος έχει τη δύναμη να βοηθήσει, να βοηθάει μόνον αυτούς που τον αγαπούν και να μην δίνει βοήθεια σ' εκείνους που τον κατακρίνουν. Από αυτό το παράδειγμα μπορείτε να καταλάβετε ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν υπάρχει ίση συμπόνια προς όλους. Έχετε συμπόνια για κάποιον που σας αγαπά και σας βοηθάει, αλλά δεν έχετε συμπόνια γι' αυτόν που σας επικρίνει ή σας βλάπτει. Όταν ωφελείτε τους άλλους με το σώμα το λόγο και το νου σας, το κάνετε για ορισμένες αισθανόμενες υπάρξεις, αυτές που σας αγαπούν. Δεν δείχνετε συμπόνια σε εκείνους που δεν σας ωφελούν. Επειδή δεν έχετε ασκήσει το νου σας ώστε να γεννιέται μέσα σας συμπόνια γι' αυτούς που σας βλάπτουν ή σας επικρίνουν, γεννιέται ο θυμός, που έχει σαν αποτέλεσμα την αντιπάθεια και την μεροληπτική σκέψη, οι οποίες σας εμποδίζουν να τους ωφελήσετε. Επιπλέον είναι εξ αιτίας αυτών των σκέψεων που βλάπτετε αυτές τις αισθανόμενες υπάρξεις.
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΠΗΓΑΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΣΑΣ ΤΟ ΝΟΥ
Αυτό το σώμα από τα νύχια των ποδιών σας μέχρι το κεφάλι σας, έχει προέλθει από την δική σας συνείδηση. Υπήρξαν εξωτερικές συνεργάσιμες αιτίες, όπως οι γονείς σας, αλλά στην πραγματικότητα το σώμα σας προήλθε από την ροή της συνείδησής σας η οποία φέρει τα αποτυπώματα, σαν σπόρους. Το σώμα σας προήλθε από το δικό σας νου. Όχι μόνον αυτό, αλλά και τα όμορφα και επιθυμητά αντικείμενα, και οι άνθρωποι που συναντάτε κάθε μέρα προέρχονται από τον δικό σας νου· οι άσχημοι ανεπιθύμητοι άνθρωποι και τα αντικείμενα προέρχονται από τον δικό σας νου· το ίδιο συμβαίνει και με τα αδιάφορα αντικείμενα. Όλα προέρχονται από τον δικό σας νου.
Είναι ακριβώς σαν να προβάλλεις μία ταινία που έχει πολλά πράγματα καταγραμμένα. Με ηλεκτρισμό και μία μηχανή προβολής, αυτή η ταινία μπορεί να προβληθεί στην οθόνη. Ότι προβάλλεται εξαρτάται απόλυτα από το αρνητικό τού φιλμ. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αποτυπώματα στη συνείδηση. Όλα αυτά τα αποτυπώματα στη συνείδηση τα έχετε αφήσει εσείς, ο καλλιεργητής. Όπως ο ηλεκτρισμός και η μηχανή προβολής σε συνδυασμό προβάλλουν μία ταινία, έτσι και ένα αποτύπωμα σε συνδυασμό με το κάρμα, όταν αυτό έχει ωριμάσει πλέον, πραγματοποιεί ένα φαινόμενο. Με το σπόρο της συνείδησης και το καρμικό χωράφι, το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται, όπως η εικόνα που βλέπετε στην οθόνη.
Το κάρμα είναι σαν το χωράφι. Το κάρμα είναι μία σκέψη ή μία πράξη. Η σκέψη έρχεται από την κύρια συνείδηση και πείθει το σώμα και το λόγο να δράσουν. Το κάρμα είναι σκέψη. Όλα γεννιούνται από το κάρμα. Οι πολλοί και διάφοροι κόσμοι γεννιούνται από το κάρμα. Όλα τα καλά και τα κακά φαινόμενα από τη γέννηση ως το θάνατο συμπεριλαμβανομένου και του σώματός σας, προέρχονται από το χωράφι του κάρμα, από τις σκέψεις σας. Γενικότερα, τα πάντα προέρχονται από τον ίδιο σας τον νου. Ειδικότερα, το κάθε τι προέρχεται από την παρούσα συνείδησή σας και τις σκέψεις σας, τον δευτερεύοντα νου. Όλα τα φαινόμενα πηγάζουν από τον ίδιο σας τον νου.
Τα πάντα προέρχονται από τον νου σας γι' αυτό δεν υπάρχει κανένας και τίποτα για να κατηγορήσετε. Οποιοδήποτε πρόβλημα κι αν έχετε δεν υπάρχει παρά μόνον ο εαυτός σας να κατηγορήσετε. Ακολουθώντας τις λανθασμένες αντιλήψεις και τις διαταραγμένες σκέψεις, εσείς ο ίδιος συσσωρεύσατε αυτό το κάρμα, έτσι δεν υπάρχει άλλος εκτός από εσάς που να ευθύνεται γι' αυτό. Αν κάποιος σας κατακρίνει, σας βλάψει ή έρθει να σας σκοτώσει, δεν ευθύνεται κανένας άλλος εκτός από εσάς. Η εμφάνιση αυτού του προσώπου που σας κατακρίνει, προέρχεται από τις δικές σας κακές σκέψεις, ή το άσχημο κάρμα. Επίσης οι άνθρωποι που σας σέβονται και σας βοηθούν προέρχονται από τον δικό σας νου - από τις καλές σκέψεις, ή το καλό σας κάρμα.
Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να θυμώνετε με κάποιον, καθώς επίσης ούτε κανένας λόγος να γραπώνεστε από οτιδήποτε. Το φαινόμενο που βλέπετε προέρχεται από τον νου σας· είναι δικό σας δημιούργημα. Το φτιάχνετε και μετά αρπάζεστε από αυτό, δημιουργώντας τόσα πολλά προβλήματα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσκολλάστε. Παρομοίως, δεν υπάρχει κανένας λόγος να ζηλεύετε ή να υπερηφανεύεστε. Συσχετίστε το αυτό και με τις άλλες διαταραγμένες σκέψεις. Αν δεν είχατε δημιουργήσει - εξ αιτίας της άγνοιας - το κάρμα το οποίο άφησε το αποτύπωμα αυτό, δεν θα είχατε τώρα όλα αυτά τα προβλήματα: προβλήματα σχέσεων ή την κριτική και το κακό που σας κάνουν οι άλλοι. Τα χτυπήματα, η κριτική, και η κακομεταχείριση που δέχεστε, είναι μόνο το κάρμα που έχετε δημιουργήσει στο παρελθόν. Βιώνετε εσείς ο ίδιος το αποτέλεσμα όλου του κάρμα που δημιουργήσατε στο παρελθόν. Συνεπώς δεν υπάρχει κανένας λόγος να θυμώνετε. Όταν ασκείτε συνεχώς την συνειδητότητα, απλά και μόνον διαλογιζόμενοι πάνω στους δώδεκα κρίκους, στην προέλευση των πάντων από τον νου σας, δεν βρίσκετε κανένα άλλο αντικείμενο να κατηγορήσετε, και αυτό φέρνει αρμονία και γαλήνη σε εσάς και στους άλλους. Αυτό ακριβώς το πράγμα μετατρέπεται σε άσκηση υπομονής, και έλεγχο του θυμού. Ελέγχει επίσης τον ανικανοποίητο νου και τη δυνατή προσκόλληση, που φέρνουν πολλά προβλήματα. Η άσκηση αυτή της συνειδητότητας σταματάει πολλά προβλήματα.
Κάθε φορά που βλέπετε μία διαφορετική χώρα ταξιδεύοντας με το αεροπλάνο, όλες οι εικόνες όμορφες ή άσχημες προέρχονται από τον ίδιο σας τον νου. Την ίδια στιγμή που κάποιοι άνθρωποι βλέπουν ένα απίστευτα όμορφο τοπίο, κάποιοι άλλοι βλέπουν ένα φοβερά άσχημο τοπίο. Αυτό που κάποιος άνθρωπος βλέπει πολύ όμορφο, κάποιος άλλος ίσως το θεωρήσει φοβερά ανεπιθύμητο. Αν εκατό άνθρωποι δούνε μία χώρα, κάθε ένας από αυτούς θα σχηματίσει μια διαφορετική εικόνα. Όσον αφορά εσάς, όλες αυτές οι εικόνες προέρχονται από τον δικό σας νου. Όποια εικόνα κι αν σχηματίζετε για μια χώρα πηγάζει από τον ίδιο σας τον νου. Το ίδιο συμβαίνει όταν διασχίζετε με το αυτοκίνητο διάφορες πόλεις χωριά και βουνά. Κάθε ώρα, κάθε λεπτό, βλέπετε διαφορετικά πράγματα: δέντρα, λουλούδια, βουνά. Κάθε λεπτό που οδηγείτε, η κάθε εικόνα ή θέα προέρχεται από τον ίδιο σας τον νου. Ακόμα και η λέξη "θέα" έχει να κάνει με τον νου σας, με τον τρόπο σκέψης σας. Είναι πολύ χρήσιμο να κάνετε διαλογισμό με περπάτημα. Πάντα κοιτούσατε γύρω σας, αλλά τώρα κοιτάξτε μ' αυτήν την καινούργια επίγνωση. Έχοντας στον νου σας τα έξη αντικείμενα των αισθήσεων, συγκεντρωθείτε στον τρόπο που κάθε πράγμα, όπου κι αν πάτε, στο διάστημα ή στη γη, οι άνθρωποι, τα λουλούδια, κάθε τι γύρω σας προέρχεται από τις δικές σας σκέψεις.
Όλα προέρχονται από τις ίδιες σας τις σκέψεις. Αυτός ο διαλογισμός της άσκησης της συνειδητότητας, όπου εσείς ο ίδιος είστε ο δημιουργός της ευτυχίας σας, καθώς και ολόκληρου του πόνου και των προβλημάτων σας, είναι η βασική κατανόηση του βουδδισμού. Κανένας άλλος δεν είναι ο δημιουργός της ευτυχίας και του πόνου σας. Το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτό το διαλογισμό είναι ότι κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, πρέπει να προσέχετε τον νου σας. Εφόσον τα πάντα προέρχονται από τον νου σας, πρέπει να είστε προσεκτικός με τον νου σας. Πρέπει να παρακολουθείτε συνεχώς τον νου σας και να μην αφήνετε τις αρνητικές σκέψεις να εμφανιστούν. Όσο το δυνατόν περισσότερο κρατείστε τον νου σας στην αρετή με θετικές σκέψεις και θετική στάση όλη την ώρα. Η ουσία είναι να έχετε καλή καρδιά, να μην βλάπτετε τους άλλους, και πάνω απ' όλα να τους ωφελείτε.
Μαθητής: Ποια είναι η φύση του αποτυπώματος που καταγράφτηκε στη συνείδηση από το κάρμα; Ρίνποτσε: Το αποτύπωμα ή η εντύπωση, δεν είναι ύλη· δεν είναι νους· δεν είναι ούτε νοητικός παράγοντας. Δεν είναι ούτε νοητικός παράγοντας ούτε έχει φυσική υπόσταση. Δεν είναι μόνιμο. Είναι ένα αιτιολογικό φαινόμενο. Αυτό είναι όλο.Παραδείγματος χάριν χθες είδατε ένα όμορφο αντικείμενο σ' ένα μαγαζί· σήμερα το θυμάστε και πάτε να το αγοράσετε. Το είδατε χθες, αλλά σήμερα το θυμάστε ακόμα, κι αυτό σας δίνει την ευκαιρία να πάτε να το αγοράσετε. Νομίζω ότι ο τρόπος με τον οποίο η συνείδηση μεταφέρει το αποτύπωμα το οποίο άφησε η πράξη του παρελθόντος είναι παρόμοιος.
Όταν ο σπόρος που φυτεύεται κάτω από το έδαφος βρει την τέλεια θερμοκρασία και τα κατάλληλα μέταλλα -όλα μαζί- φτιάχνει τον βλαστό. Το αποτύπωμα λειτουργεί παρόμοια. Η υλοποίηση του καρμικού αποτυπώματος, σας δίνει τα δικά σας φαινόμενα. Με αυτό το αντικείμενο βιώνετε ένα αδιάφορο συναίσθημα, με εκείνο ένα ευχάριστο συναίσθημα και με τ' άλλο πόνο.
Πράγματα που έχετε μάθει ή έχετε δει, μπορείτε να τα θυμηθείτε ή να τα ξεχάσετε. Αλλά αυτά τα αποτυπώματα που έχουν μείνει στη συνείδηση από το αρνητικό κάρμα δεν εξαφανίζονται χωρίς τη δική σας προσπάθεια να τα εξαφανίσετε. Πρέπει να καταβάλετε προσπάθεια για να τ' αλλάξετε, να τα μειώσετε ή να τα εξαφανίσετε. Μπορείτε να ξεχάσετε πράγματα χωρίς καμία προσπάθεια, αλλά τα καρμικά αποτυπώματα που παραμένουν στη συνείδηση δεν εξαφανίζονται έτσι απλά μετά από κάποιο διάστημα, μερικές εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια. Χωρίς προσωπική προσπάθεια, δεν αλλάζουν, δεν μειώνονται, δεν εξαφανίζονται. Τα καρμικά αποτυπώματα δεν εξαφανίζονται από μόνα τους. Όσον αφορά τα αισθανόμενα όντα, μπορούν με τη δική τους προσπάθεια να αφαιρέσουν τα καρμικά αποτυπώματα που έχουν μείνει από τις διαταραγμένες σκέψεις, και να δημιουργήσουν το θεραπευτικό μονοπάτι μέσα τους, μέσα από την ανάπτυξη της σοφίας της κενότητας.
Όσο τα αποτυπώματα από τις διαταραγμένες σκέψεις παραμένουν στη ροή της συνείδησής σας, οι νοητικές κηλίδες και συσκοτίσεις θα εμπλέκονται στη νοητική σας συνέχεια, εμποδίζοντας την επίτευξη της παντογνωσίας. Εάν δεν γίνετε παντογνώστες, δεν μπορείτε να δείτε το επίπεδο του νου και τα χαρακτηριστικά κάθε μιας αισθανόμενης ύπαρξης, και έτσι δεν μπορείτε να διακρίνετε τις διαφορετικές μεθόδους που τους ταιριάζουν. Σ' αυτήν την περίπτωση δεν μπορείτε να είστε τέλειος οδηγός για τις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Αυτό είναι το πρόβλημα.
Μαθητής: Πώς μπορούν τ' αποτυπώματα, τα οποία δεν έχουν μορφή να καθορίσουν κάτι φυσικό όπως τα σώματά μας;
Ρίνποτσε: Αυτό είναι πολύ απλό. Οι ίδιες σου οι καθημερινές εμπειρίες δίνουν την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα. Σκέψου, όταν είσαι θυμωμένος τι κάνεις; Υπάρχουν φυσικές συνέπειες και αλλαγές από αυτό το θυμό. Το ίδιο συμβαίνει όταν έχεις έντονη προσκόλληση ή έντονη υπερηφάνεια. Και εξ αιτίας αυτών των αλλαγών μέσα σου, οι άλλοι επηρεάζονται. Αν σκεφτείς τις εμπειρίες αυτές, θα δεις ότι οι ίδιες είναι η απάντηση. Βασικά είναι σαν τον αρχιτέκτονα που σχεδιάζει κάτι. Πρώτα το φαντάζεται, και μετά το πραγματοποιεί. Ειδικά όταν υπάρχει έντονος θυμός ή προσκόλληση, το σώμα αλλάζει τελείως και ακόμα και οι άλλοι επηρεάζονται. Είναι απλά η δύναμη του νου.
Όλες οι επιθυμητές απολαύσεις σ' αυτόν τον κόσμο, και όλα τα καταστροφικά ανεπιθύμητα πράγματα, προέρχονται από τη δύναμη του νου. Εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώνονται, μία ολόκληρη χώρα καταστρέφεται εξ αιτίας της δύναμης του άμορφου νου, του αρνητικού νου. Και όλα τα καλά πράγματα προέρχονται από τη δύναμη του θετικού νου. Ένας άνθρωπος αναπτύσσοντας καλοσύνη και σοφία, μπορεί να ωφελήσει πολλά εκατομμύρια ανθρώπων σε αυτή τη γη. Μπορεί επίσης να και το αντίθετο. Ένας άλλος άνθρωπος με τη δύναμη του αρνητικού νου του, μπορεί να καταστρέψει πολλές χώρες και να βλάψει πολλά εκατομμύρια ανθρώπων. Αμέτρητες αισθανόμενες υπάρξεις μπορούν να οδηγηθούν σε πρόσκαιρη και ύστατη ευτυχία χάρη στη θετική δύναμη του νου ενός ανθρώπου.
Ένας άνθρωπος ο οποίος παραδείγματος χάριν ταξιδεύει σε κάθε χώρα του κόσμου, το κάνει αυτό χάριν της δύναμης του νου του. Ο νους είναι εξαιρετικά ισχυρός - και απίστευτα επικίνδυνος, αν δεν του δοθεί εξαιρετική προσοχή, όχι μόνο για το ίδιο το άτομο αλλά και για αμέτρητες άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Αλλά επίσης αν φροντίσετε τον νου σωστά, αν τον εξασκήσετε καλά στη στοργική καλοσύνη και τη συμπόνια, μπορείτε να προσφέρετε ασύλληπτα οφέλη σε αμέτρητα αισθανόμενα όντα.
Το ερώτημα πώς η μορφή μπορεί να προέλθει από το άμορφο, εξηγείται στην πραγματικότητα με τους δώδεκα κρίκους, που είναι η περιγραφή τού πώς όλα προέρχονται από τον νου. Η συνείδηση μεταφέρει τις δυνατότητες ή αποτυπώματα, όπως ένα τελεφερίκ μεταφέρει ανθρώπους. Αυτό από μόνο του εξηγεί πώς η μορφή προέρχεται από το άμορφο. Όλα τα ακάθαρτα και τα καθαρά πράγματα προέρχονται από τον νου με τον ίδιο βασικά τρόπο. Όταν ξαφνικά αντιμετωπίσεις το ερώτημα πώς η μορφή προέρχεται από το άμορφο, η απάντηση φαίνεται δύσκολη. Αν προσπαθήσεις να σκεφτείς κάποια εξήγηση άλλη από τους δώδεκα κρίκους - το κάρμα που αφήνει το αποτύπωμά του στη ροή της συνείδησης - δεν θα βρεις απάντηση. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να εξηγήσετε την μορφή που προέρχεται από άμορφους νοητικούς παράγοντες. Η ερώτηση φαίνεται δύσκολη αλλά δεν είναι. Αν σκεφτείτε το κάρμα, είναι πολύ εύκολο να καταλάβετε.
Από την ώρα της γέννησής σας, θυμηθείτε όλα τα σκαμπανεβάσματα, όλα τα προβλήματα σχέσεων και τις άσχημες συνθήκες. Μετά θυμηθείτε όλες τις όμορφες συνθήκες και την ευτυχία στη ζωή σας. Σχετικά μ' αυτή τη ζωή μόνο, από τη γέννηση μέχρι τώρα, όλα όσα έχετε περάσει προήλθαν από τον ίδιο σας τον νου. Από την γέννησή σας έως τον θάνατό σας, όλα τα αντικείμενα του θυμού, της προσκόλλησης και της άγνοιας, όλα τα ευχάριστα, αδιάφορα και οδυνηρά συναισθήματα, όλα αυτά - συμπεριλαμβανομένου και του σώματός σας - προέρχονται από την συνείδηση, που είναι σαν το χωράφι και από το κάρμα, που είναι σαν το σπόρο. Ο ορισμός του κάρμα είναι η σκέψη που προέρχεται από την συνείδηση η οποία κρατάει τις δυνατότητες ή αποτυπώματα, και από το κάρμα ή σκέψη, το οποίο αφήνει τα αποτυπώματα. Αυτή είναι η απάντηση.
Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΒΟΥΔΔΑ
Να μην κάνεις καμία κακή πράξη,
να χαίρεσαι την τέλεια αρετή
και να γαληνεύεις τον νου σου.
Αυτή είναι η διδασκαλία του Βούδδα.
Η ουσία της διδασκαλίας του Βούδδα είναι αυτή η συμβουλή. Όλη η άγνοια και οι συσκοτίσεις που προξενούν σύγχυση στη ζωή, προέρχονται από τον νου· και η επίτευξη της απελευθέρωσης, εντελώς καθαρής από κάθε είδους συσκοτίσεις, καθώς επίσης και του παντογνώστη νου, με τις άπειρες αρετές που ωφελούν αμέτρητες αισθανόμενες υπάρξεις, δημιουργούνται από τον νου. Το όλο θέμα έχει να κάνει με τον νου σας. Όλη η ευτυχία και ο πόνος στη ζωή σας προέρχονται από τον νου σας.
Ο σκοπός για τον οποίο ο γκουρού Σακυαμούνι Βούδδας κατέβηκε σ' αυτή τη γη, ήταν μόνο για να οδηγήσει τις αισθανόμενες υπάρξεις στην απελευθέρωση, την κατάπαυση της οδύνης, και στην μεγάλη απελευθέρωση της κατάστασης του παντογνώστη νου. Ο μόνος του σκοπός ήταν να οδηγήσει τις αισθανόμενες υπάρξεις στην ευτυχία. Ο Βούδδας δεν είχε κανένα άλλο λόγο να κατέλθει σ' αυτή τη γη.
Με ποιο τρόπο ο Βούδδας οδηγεί τις αισθανόμενες υπάρξεις στην απελευθέρωση; Αυτό εξηγείται στις διδασκαλίες: οι δυνατοί, δεν ξεπλένουν το αρνητικό κάρμα με νερό· δεν εκμηδενίζουν τα βάσανα με τα χέρια τους· ούτε και μεταφυτεύουν τις δικές τους πραγματώσεις σε άλλους. Οι αισθανόμενες υπάρξεις απελευθερώνονται όταν τους φανερωθεί η πραγματικότητα, η αλήθεια.
Οι Βούδδες δεν οδηγούν τις αισθανόμενες υπάρξεις προς τη φώτιση, ερχόμενοι με χιλιάδες φορτηγά γεμάτα νερό για να τις καθαρίσουν. Οι Βούδδες δεν ελευθερώνουν τις αισθανόμενες υπάρξεις πλένοντάς τες με νερό. Το ότι δεν εξαφανίζουν τα βάσανα με τα χέρια τους σημαίνει ότι δεν διώχνουν τα βάσανα σαν να βγάζουν ένα αγκάθι από το δέρμα. Μπορεί κάποιος να σκεφτεί: "Μπορεί οι Βούδδες να μεταδίδουν τις πραγματώσεις τους στα αισθανόμένα όντα." Όχι, ούτε αυτό γίνεται.
Τότε με ποιο τρόπο ο Βούδδας ελευθερώνει τις αισθανόμενες υπάρξεις από τον πόνο; Αποκαλύπτοντας τις διδασκαλίες. Ο Βούδδας αποκάλυψε τις διδασκαλίες για την οδύνη και τις αιτίες της οδύνης τις οποίες είχε ο ίδιος πραγματώσει, το δρόμο της απελευθέρωσης, δηλαδή της κατάπαυσης της οδύνης, καθώς και το δρόμο της μεγάλης απελευθέρωσης ή φώτισης που είναι η κατάπαυση ακόμη και των πιο λεπτών συσκοτίσεων του νου. Έχοντας κατανοήσει και πραγματώσει ο ίδιος το δρόμο αυτό, ο Βούδδας εξήγησε τις εμπειρίες του στις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις. Με αυτό τον τρόπο ώθησε τις άλλες αισθανόμενες υπάρξεις να ασκηθούν και τις οδήγησε στο δρόμό της απελευθέρωσης και της μεγάλης απελευθέρωσης της φώτισης.
Εδώ, πραγματικότητα ή αλήθεια σημαίνει την διδασκαλία ειδικά πάνω στη κενότητα ή σουνυάτα. Ο Βούδδας έδωσε όλες τις γενικές διδασκαλίες και στη συνέχεια εξήγησε ιδιαίτερα την διδασκαλία πάνω στην κενότητα, για να ξεριζώσει τη ρίζα της σαμσάρα, τη ρίζα ολόκληρου του πόνου. Για να φθάσει κανείς στη φώτιση, υπάρχουν δύο δρόμοι: Ο δρόμος της σοφίας και ο δρόμος της μεθόδου. Ο Βούδδας δίδαξε 84.000 διδασκαλίες για την θεραπεία των 84.000 διαταραγμένων σκέψεων που έχουν οι αισθανόμενες υπάρξεις. Η θεμελιώδης διδασκαλία όλων αυτών είναι οι Τέσσερις Ανώτερες Αλήθειες. Αφού ο Γκουρού Σακυαμούνι Βούδδας φωτίστηκε, γύρισε τον πρώτο τροχό του Ντάρμα με την διδασκαλία για τις Τέσσερις Ανώτερες Αλήθειες στη Σάρνατ τον ιερό τόπο στην Ινδία. Όλες οι άλλες διδασκαλίες που εξηγούν τον δρόμο της μεθόδου δόθηκαν στις αισθανόμενες υπάρξεις σαν τα μέσα για να πραγματοποιηθεί η σοφία της σουνυάτα ή η απόλυτη αλήθεια. Οι διδασκαλίες της κενότητας είναι αυτές που ελευθερώνουν τα αισθανόμενα όντα από τον πόνο.
ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ
Η αρρώστια πρέπει να κατανοηθεί,
η αιτία πρέπει να αποκηρυχθεί,
το φάρμακο είναι για να βασιστείς σ' αυτό,
και η θεραπεία είναι για να επιτευχθεί.
Ο Μαιτρέγια Βούδδας το δίδαξε αυτό στο Στολίδι της Σούτρας ή Σουτραλαμκάρα. Έτσι, ο πόνος πρέπει να γίνει γνωστός, η αιτία του πρέπει να εγκαταλειφθεί, το μονοπάτι να ακολουθηθεί και η κατάπαυση του πόνου πρέπει να πραγματοποιηθεί.
Όταν κάποιος θέλει να φροντίσει την υγεία του ώστε να ζήσει περισσότερο, πηγαίνει ίσως σε ένα γιατρό για μια γενική εξέταση. Ο γιατρός τον εξετάζει και του λέει: "Έχεις έιτζ" ή "έχεις καρκίνο". Ο άνθρωπος δεν το γνώριζε αυτό πριν την εξέταση, και αυτό τον κάνει ν' αναζητήσει την αιτία. Αν ο ασθενής θέλει να μάθει την αιτία και ο γιατρός μπορεί να την εξηγήσει, το κάνει. Μετά από αυτή την εξήγηση ο ασθενής ξέρει πώς να απελευθερωθεί από την αιτία της ασθένειας που έχει όποια κι αν είναι αυτή· ξέρει πώς να επιτύχει τη χαρά της θεραπείας. Μαθαίνοντας την ασθένεια, ανακαλύπτει την αιτία την οποία πρέπει να εγκαταλείψει. Εγκαταλείποντας ή εξαλείφοντας την αιτία και την ασθένεια, ο ασθενής στηρίζεται στο φάρμακο για να επιτύχει τη χαρά της θεραπείας.
Με τον ίδιο τρόπο, ο Βούδδας για να ελευθερώσει τις αισθανόμενες υπάρξεις από τον πόνο, πρώτα τους γνωστοποιεί όλο το φάσμα του πόνου, το οποίο αυτός γνωρίζει, αλλά για το οποίο τα αισθανόμενα όντα αγνοούν. Όταν ο ασθενής δεν γνωρίζει τις ασθένειές του ο γιατρός τις αναλύει. Έτσι ο ασθενής θα πάρει το φάρμακο για να θεραπευτεί. Αν ο γιατρός δεν του εξηγήσει την ασθένεια, τότε ο ασθενής ακόμη κι αν του δοθεί το φάρμακο, δεν θα βρει λόγο να το πάρει. Το ίδιο συμβαίνει και με την εξάσκηση στο Ντάρμα. Ο Βούδδας γνωστοποιεί στις αισθανόμενες υπάρξεις τους πόνους και τα προβλήματα που γνωρίζει, αλλά αυτές αγνοούν. Οι αισθανόμενες υπάρξεις βιώνουν αληθινή οδύνη και δεν το γνωρίζουν. Καθώς οι αισθανόμενες υπάρξεις ερευνούν αν η οδύνη έχει μια αιτία, ο Βούδδας εξηγεί την αιτία της οδύνης. Τότε καθώς οι αισθανόμενες υπάρξεις βλέπουν ότι η κατάπαυση της αληθινής αιτίας της οδύνης είναι η υπέρτατη ευτυχία και ερευνούν αν υπάρχει μια μέθοδος για να την επιτύχουν, ο Βούδδας αποκαλύπτει τον αληθινό δρόμο.
Πολλοί από εσάς γνωρίζουν καλά τις διδασκαλίες του Λάμα Τσονγκάπα ο οποίος είπε: Αν δεν προσπαθήσεις να στοχαστείς πάνω στους περιορισμούς της σαμσάρα, δεν θα έχεις την επιθυμία να επιτύχεις την απελευθέρωση. Αν δεν στοχαστείς πάνω στην πολύμορφα εμφανιζόμενη βαθμιαία είσοδο στη σαμσάρα δεν θα μάθεις πώς να κόβεις τη ρίζα της σαμσάρα. Σαμσάρα δεν σημαίνει αυτό το σπίτι, αυτός ο τόπος ή αυτή η χώρα. Σημαίνει αυτά εδώ τα σύνολα. Αυτό το σύνολο σώματος και νου που έχετε αυτή τη στιγμή, το οποίο είναι η βάση για πολλά προβλήματα, ονομάζεται σαμσάρα.
Είναι αυτό το σύνολο σώματος - νου που βιώνει τον πόνο της επαναγέννησης, τα γηρατειά, την αρρώστια και τον θάνατο, όπως και πολλά άλλα προβλήματα, τη ζέστη και το κρύο, την πείνα και τη δίψα. Όσο δεν σπάτε την συνεχή ανακύκλωση αυτών των συνόλων στη σαμσάρα, από τη μια ζωή στην άλλη, θα είστε αναγκασμένοι να βιώνετε συνεχώς πόνο. Πέρα από τις οκτώ μορφές πόνου που βιώνετε από τη γέννηση μέχρι το θάνατο, γι' αυτά τα σαμσαρικά σύνολα ακόμα και οι στιγμές που υπάρχει ευχαρίστηση εξαρτιέται από τα εξωτερικά αντικείμενα των αισθήσεων των οποίων η φύση τους είναι ο πόνος. Μπορείτε να το κατανοήσετε αυτό αναλύοντας τη φύση τους. Αυτή είναι, η σχέση σώματος - νου που βιώνει τον πόνο της αλλαγής. Ακόμα και η ευχαρίστηση που βιώνεται δεν διαρκεί, και μετατρέπεται σε πόνο. Καθώς η εμπειρία συνεχίζεται, η ευχαρίστηση μειώνεται διαρκώς. Ακόμα και το συναίσθημα που φαίνεται ευχάριστο σε αυτό το σύνολο σώματος - νου, όσο συνεχίζεται, γίνεται όλο και λιγότερο ευχάριστο, όλο και περισσότερο οδυνηρό - ο πόνος του πόνου. Αυτή η εμπειρία είναι σαμσάρα.
Όταν παραδείγματος χάριν είστε πεινασμένος και τρώτε την πρώτη μπουκιά, το αίσθημα της πείνας αλλάζει. Το βάσανο της πείνας αρχίζει να μειώνεται. Και αμέσως μόλις η τροφή μπει στο στομάχι σας, η ενόχληση του στομαχιού αρχίζει. Μετά από μία ή δύο μπουκιές φαγητού, μια πολύ μικρή, πολύ λεπτή ενόχληση αρχίζει στο στομάχι σας. Καθώς τρώτε το φαγητό, το προηγούμενο πρόβλημά σας της πείνας αρχίζει να μειώνεται, αλλά τότε αυτό το δεύτερο πρόβλημα της στομαχικής ενόχλησης αρχίζει να αυξάνεται. Το αίσθημα των λίγων εκείνων λεπτών που το προηγούμενο πρόβλημα αρχίζει να μειώνεται ονομάζεται "ευχαρίστηση". Σε σύγκριση με την προηγούμενη μεγάλη πείνα, αυτή η αλλαγή του αισθήματος είναι ευχαρίστηση. Και εξ αιτίας αυτού, παίρνει το χαρακτηρισμό "ευχαρίστηση".
Παραδείγματος χάριν: Μπορεί να έχετε πονοκέφαλο σήμερα, αλλά λιγότερο από χθες, έτσι σήμερα είστε "καλύτερα". Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σήμέρα είστε ευτυχισμένος και ότι έχετε ανακτήσει εντελώς τις δυνάμεις σας. Σε σχέση με χθες ο πονοκέφαλος είναι μικρότερος, και έτσι λέτε: είμαι καλύτερα. Το ίδιο συμβαίνει και με την τροφή. Επειδή η προηγούμενη δυσαρέσκεια μειώθηκε, ονομάζετε αυτό το αίσθημα "ευχαρίστηση". Αλλά μπορείτε να δείτε ότι η βάση αυτού που αποκαλείτε "ευχάριστο" είναι μονάχα ο πόνος. Επειδή είναι μόνο πόνος, καθώς συνεχίζετε να τρώτε, το προηγούμενο ευχάριστο αίσθημα μειώνεται και η ενόχληση που έχετε στο στομάχι σας από την τροφή αυξάνεται.
Αυτό το δεύτερο πρόβλημα αρχίζει αμέσως μετά την πράξη του φαγητού. Η ενόχληση στο στομάχι σας από την τροφή έχει αρχίσει ήδη από τη στιγμή που αλλάξατε την προηγούμενη κατάσταση της πείνας στην πράξη του φαγητού. Και αυτή η ενόχληση δυναμώνει καθώς συνεχίζετε να τρώτε. Αυτό το δεύτερο πρόβλημα γίνεται τότε μεγαλύτερο από το πρώτο. Επειδή η βάση αυτού που ονομάζετε "ευχαρίστηση" είναι μόνο πόνος, η ευχαρίστηση δεν διαρκεί με το να τρώτε όλο και περισσότερο. Αν η βάση αυτού που ονοματίζετε "ευχαρίστηση" δεν ήταν πόνος, τότε καθώς θα συνεχίζατε να τρώτε - όλη μέρα κι όλη νύχτα για μέρες, μια βδομάδα, ένα μήνα, ένα χρόνο, συνέχεια - θα είχατε, ακόμη κι από την πρώτη νύχτα, απίστευτη ευδαιμονία και άνεση. Και μετά από μια βδομάδα, ένα μήνα, ένα χρόνο που θα εξακολουθούσατε να τρώτε χωρίς διακοπή, θα υπήρχε ακόμα μεγαλύτερη ευδαιμονία. Όμως αυτό δεν συμβαίνει. Από αυτό το παράδειγμα μπορείτε να καταλάβετε τον πόνο της αλλαγής.
Να μην τρως είναι πρόβλημα· να τρως είναι πρόβλημα. Και τα δύο είναι προβλήματα. Το ίδιο συμβαίνει και όταν κάθεσαι. Να κάθεσαι είναι πρόβλημα· να μην κάθεσαι είναι πρόβλημα. Να κοιμάσαι είναι πρόβλημα· να μην κοιμάσαι είναι πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει με όλες τις σαμσαρικές δραστηριότητες. Όσο δεν είστε ελεύθερος από τη σαμσάρα, όποια πράξη κι αν κάνετε ή δεν κάνετε με αυτό το σύνολο σώματος-νου, είναι πόνος. Ακόμη κι όταν υπάρχει ένα ευχάριστο συναίσθημα, είναι μόνο πόνος. Ακόμα και το συναίσθημα της αδιαφορίας είναι πόνος, γιατί αυτό το σύνολο είναι μολυσμένο από τον σπόρο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων. Επειδή είστε κυριευμένος από το κάρμα και τις διαταραγμένες σκέψεις, ακόμα και το συναίσθημα της αδιαφορίας είναι πόνος. Μέχρι να απελευθερωθείτε από τη σαμσάρα, βιώνετε κάποιο από αυτά τα βάσανα συνεχώς, χωρίς ανάπαυλα ενός λεπτού ή ενός δευτερολέπτου. Εξ αιτίας της άγνοιας, εμφανίζονται οι υπόλοιπες διαταραγμένες σκέψεις.
Εάν αυτό το σύνολο σώμα - νους δεν βίωνε τον πόνο του πόνου: επαναγέννηση, γηρατειά, αρρώστια, θάνατο και όλα τ' άλλα προβλήματα της ζέστης, του κρύου, της πείνας και της δίψας· εάν αυτό το σύνολο δεν βίωνε τον πόνο της αλλαγής, με αισθήματα που αρχικά φαίνονται ευχάριστα αλλά που γίνονται ο πόνος του πόνου εάν συνεχιστούν· και τρίτον, εάν αυτό το σώμα - νους δεν βίωνε την κατάσταση του να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της άγνοιας, του θυμού, της προσκόλλησης και της δράσης του κάρμα, τότε αυτό δεν θα ήταν σαμσάρα. Αν αυτό το σώμα - νους δεν βίωνε κανένα από αυτά τα προβλήματα δεν θα ήταν σαμσάρα. Αν αυτό το σώμα - νους βιώνει ένα από αυτά τα τρία προβλήματα, τότε είναι σαμσάρα. Αυτό είναι η απόδειξη.
Η ΑΠΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΑΜΣΑΡΑ
Εάν δεν στοχαστείτε πάνω στην πολύμορφα εμφανιζόμενη βαθμιαία είσοδο στην σαμσάρα, δεν θα ξέρετε πώς να κόψετε τις ρίζες της σαμσάρα. Κατανοώντας τι σας δένει στη σαμσάρα, θρέψτε μέσα σας την λαχτάρα της απάρνησης της σαμσάρα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Από τη στιγμή που δεν θέλετε να βιώνετε προβλήματα, η ουσιώδης συμβουλή του Λάμα Τσονγκάπα είναι ότι θα πρέπει να αισθανθείτε αποστροφή για τη σαμσάρα. Θα μπορέσετε ν' απαρνηθείτε τη σαμσάρα κατανοώντας τι σας κρατά σε αυτήν, σαν ένα ψάρι πιασμένο στο αγκίστρι. Στην πραγματικότητα, αν το ψάρι είναι αρκετά έξυπνο και δεν πλησιάσει να πάρει το δόλωμα, αν δεν γραπωθεί από το δόλωμα που κρέμεται στο αγκίστρι, δε θα έχει κανένα πρόβλημα. Δεν λέω ότι δεν θα έχετε εσείς πρόβλημα. Λέγω ότι αν το ψάρι - καταλαβαίνοντας ότι αυτό είναι ένα αγκίστρι και υπάρχει κίνδυνος αν ακολουθήσει τον αρπαχτικό νου του - δεν παραδινόταν στη λαχτάρα του, θα ξέφευγε από τον κίνδυνο να αγκιστρωθεί και να σκοτωθεί.
Είστε παγιδευμένοι στη σαμσάρα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Όπως λέει ο Λάμα Τσονγκάπα, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβετε τι σας δένει στη σαμσάρα. Όταν δεν καταλαβαίνετε τι σας κάνει να πιάνεστε στη σαμσάρα είστε ακριβώς σαν το ψάρι που πιάνεται επειδή δεν ξέρει τι το κάνει να πιαστεί στο αγκίστρι. Λόγω της άγνοιάς του, κάθε φορά που γεννιέται σαν ψάρι, ακολουθεί την σφοδρή επιθυμία του και πιάνεται στο αγκίστρι. Όσο δεν το ξέρει αυτό και ακολουθεί την επιθυμία του, το ίδιο θα συμβαίνει συνέχεια. Έτσι και εσείς πιάνεστε ξανά και ξανά. Αν δεν μάθετε τι σας δένει στη σαμσάρα και δεν εξασκηθείτε στην απάρνηση της σαμσάρα, σαν το ψάρι ξανά και ξανά θα πιάνεστε στη σαμσάρα. Και τότε βιώνετε όλα τα προβλήματα της σαμσάρα, το ένα μετά το άλλο.
Ο Λάμα Τσονγκάπα έγραψε: "Εγώ, ο γιόγκι, έχω εξασκηθεί με αυτό τον τρόπο..." που σημαίνει ότι εξασκούμενος έτσι ο ίδιος, πέτυχε την απελευθέρωση. "Εγώ ο γιόγκι, έχω ασκηθεί με αυτό τον τρόπο. Εσένα που ζητάς την απελευθέρωση, σου ζητώ να ασκηθείς με τον ίδιο τρόπο".
Εάν τα μόνα βάσανα που καταλαβαίνει κάποιος είναι η συνάντηση με τα ανεπιθύμητα αντικείμενα και ο χωρισμός από τα επιθυμητά, ή τα βάσανα της επαναγέννησης, των γηρατειών, της αρρώστιας, του θανάτου, της ζέστης, του κρύου, της πείνας και της δίψας, τότε η κατανόηση και η επιθυμία του για απελευθέρωση θα είναι περιορισμένη. Δεν θα λαχταρά την ύστατη απελευθέρωση, αλλά μόνο ελευθερία από αυτούς τους τύπους προβλημάτων. Χωρίς την κατανόηση των άλλων δύο βασάνων - του πόνου της αλλαγής και του διάχυτου πόνου - έχοντας μόνο κατανοήσει αυτόν τον πρώτο πόνο, τον πόνο του πόνου, δεν θα έχει τρόπο να επιτύχει την παντοτινή ευτυχία της ύστατης απελευθέρωσης.
Υπάρχουν τρία σαμσαρικά βασίλεια: το βασίλειο της επιθυμίας στο οποίο βρισκόμαστε, το βασίλειο της μορφής και το βασίλειο χωρίς μορφή. Στο βασίλειο της μορφής δεν υπάρχει ο πόνος του πόνου, κανένα από αυτά τα προβλήμάτα του πόνου της επαναγέννησης, του θανάτου και όλα τα άλλα. Υπάρχουν τόσοι συνηθισμένοι άνθρωποι στον κόσμο που χωρίς να διαλογίζονται ή να μελετούν το Ντάρμα, αναγνωρίζουν και θέλουν να ελευθερωθούν από τον πόνο του πόνου. Για τους ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν τα άλλα δύο λεπτότερα επίπεδα του πόνου, το βασίλειο της μορφής όπου δεν υπάρχει ο πόνος του πόνου θα ήταν η υπέρτατη ευτυχία και απελευθέρωση. Παρ' όλο που δεν είναι η ύστατη απελευθέρωση αυτοί οι άνθρωποι θα θεωρούσαν μια τέτοια κατάσταση σαν την ύστατη απελευθέρωση και έτσι, η επιθυμία τους για απελευθέρωση δεν θα ήταν ακριβής.
Ένας άνθρωπος ίσως γνωρίζει τον δεύτερο, λεπτότερο πόνο της σαμσάρα, τον πόνο των αλλαγών. Όσο περισσότερο προσπαθείτε να έχετε τις σαμσαρικές απολαύσεις, τόσο η ευχαρίστηση μειώνεται και γίνεται όλο και μεγαλύτερος ο πόνος του πόνου. Η ευτυχία του Ντάρμα μπορεί να αναπτυχθεί και να ολοκληρωθεί. Η ευτυχία που αντλείται από τον συγκεντρωτικό διαλογισμό ή τις αληθινά ταντρικές ασκήσεις μπορεί να αναπτυχθεί. Όσο περισσότερο διαλογίζεστε, τόσο περισσότερο αναπτύσσεται ηρεμία και ευδαιμονία στον νου σας· δεν μειώνεται. Όσο περισσότερο διαλογίζεστε η ευδαιμονία μεγαλώνει. Και αυτό μπορεί να φτάσει σε ολοκλήρωση. Η εξάσκηση στο Ντάρμα έχει πραγματικά ένα τέλος, αλλά όχι και οι σαμσαρικές απολαύσεις. Όσες φορές κι αν προσπαθήσετε, ξανά και ξανά, αυτές δεν ολοκληρώνονται. Δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Εφόσον η επιθυμία συνεχίζει να γραπώνεται από τις σαμσαρικές απολαύσεις, η απασχόληση με αυτές δεν έχει τέλος.
Με οποιαδήποτε σαμσαρική απόλαυση, σε κάποιο σημείο η ευχαρίστηση μειώνεται και κατόπιν σταματά. Έτσι εσείς προσπαθείτε ξανά και ξανά και η ευχαρίστηση έχει φύγει. Προσπαθείτε ξανά, αλλά αυτή έχει φύγει. Κάθε φορά προσπαθείτε με την προσδοκία να πάρετε ικανοποίηση, επειδή στην καρδιά σας υπάρχει πάντα κάτι που λείπει. Έχετε διαρκώς ένα είδος τρύπας μέσα σας. Ακόμα και τη στιγμή που βιώνετε ευχαρίστηση εξ αιτίας κάποιων εξωτερικών συνθηκών, αν συνειδητά ελέγξετε τον νου σας: "Είμαι πραγματικά χαρούμενος ή όχι;" θα δείτε ότι δεν είστε εντελώς ικανοποιημένος. Κάτι λείπει. Έχετε ένα αίσθημα κενού μέσα σας.
Με την επιθυμία να προσκολλάται στις σαμσαρικές απολαύσεις και με την προσδοκία να πάρετε ικανοποίηση, προσπαθείτε ξανά και ξανά, ξανά και ξανά, ξανά και ξανά. Όσο υπάρχει η επιθυμία που προσκολλάται στις απολαύσεις της σαμσάρα, δεν υπάρχει τέλος στην εμπειρία του πόνου της αλλαγής και στον πόνο του πόνου που προέρχεται από αυτό. Όταν η ευχαρίστηση σταματά, ανησυχία και δυσαρέσκεια αρχίζει - ο πόνος του πόνου. Είναι πάντα έτσι όσο βρίσκεστε κάτω από τον έλεγχο της επιθυμίας και του κάρμα. Με αυτήν την επιθυμία, κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των ψευδαισθήσεων, επαναλαμβάνετε ξανά την πράξη. Αυτός είναι ο τρίτος πόνος, ο πόνος που διεισδύει τα πάντα. Μπορείτε να δείτε και μόνο από αυτό, με ποιο τρόπο βιώνετε τους τρεις τύπους της οδύνης.
Έτσι, όσο η επιθυμία που προσκολλάται στις σαμσαρικές απολαύσεις δεν αποκηρύσσεται, το σαμσαρικό έργο δεν έχει τέλος. Δεν υπάρχει τρόπος να τελειώσει. Και το αποτέλεσμα είναι τα τρία είδη της οδύνης. Βιώνετε προβλήματα και βάσανα αδιάκοπα. Κάθε φορά που προσπαθείτε να πάρετε ικανοποίηση, επειδή ακολουθείτε την επιθυμία, αντί να παίρνετε ικανοποίηση, παίρνετε δυσαρέσκεια. Αυτό είναι το αποτέλεσμα και αυτό είναι που σας κάνει να γυρνάτε διαρκώς γύρω-γύρω. Τώρα μπορείτε να καταλάβετε το παράδειγμα του ψαριού. Η λαχτάρα και η επιθυμία, σας κάνουν να δημιουργείτε διαρκώς την αιτία της σαμσάρα, την πολλαπλασιαζόμενη πράξη. Διαρκώς. Κάθε φορά που υπάρχει σφοδρή επιθυμία και πολλαπλασιαζόμενη πράξη, δημιουργείτε την μελλοντική σαμσάρα - ξανά και ξανά, ξανά και ξανά. Ο Λάμα Τσονγκάπα εξηγεί ότι αυτό είναι το χειρότερο βάσανο. Προσπαθείς να πάρεις ικανοποίηση αλλά, επειδή ακολουθείς την επιθυμία, δεν υπάρχει τρόπος να βρεις ικανοποίηση. Όσο ακολουθείτε την λαχτάρα και την επιθυμία, δεν θα βρείτε ποτέ ικανοποίηση. Η απόδειξη είναι ότι προσπαθήσατε ξανά και ξανά με αυτόν τον τρόπο για άπειρο χρόνο, με άπειρες επαναγεννήσεις μέχρι τώρα, αλλά ακόμα δεν έχετε πάρει ικανοποίηση.
Το να χαίρεσαι τα αντικείμενα των αισθήσεων δεν σημαίνει από μόνο του ότι υπάρχει επιθυμία που προσκολλάται στα αντικείμενα αυτά. Οι Άρχατς και οι υψηλοί ταντρικοί γιόγκι, με επιτεύξεις του καθαρού φωτός και αυτού που είναι γνωστό σαν το απατηλό σώμα, έχουν απίστευτη ικανοποίηση. Βιώνουν τα πάντα σε ευδαιμονία. Βιώνουν ευτυχία που είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την συνηθισμένη ευχαρίστηση, αλλά μόνο το ότι νοιώθουν ευχαρίστηση δεν σημαίνει ότι έχουν σαμσαρική επιθυμία.
Οι Βούδδες έχοντας ολοκληρώσει την αρετή όλων των πραγματώσεων καθώς και την κατάπαυση όλων των νοητικών συσκοτίσεων και κηλίδων, έχουν την μεγαλύτερη απόλαυση, την υπέρτατη ευτυχία. Η ευδαιμονία τους είναι πλήρης. Αδιάκοπα, χωρίς διακοπή ούτε ενός δευτερολέπτου, παραμένουν σε απαράμιλλη ευτυχία. Να βιώνεις ένα αντικείμενο δεν σημαίνει αναγκαστικά να ακολουθείς την επιθυμία.
Μέχρι τώρα, μετά από άπειρες επαναγεννήσεις, έχετε ακολουθήσει την επιθυμία αλλά δεν έχετε πάρει ικανοποίηση. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι δεν υπάρχει τέλος και είναι μια προφητεία για το μέλλον: δεν θα πάρετε ποτέ ικανοποίηση ακολουθώντας την επιθυμία. Ο Λάμα Τσονγκάπα εξηγεί ότι ακολουθώντας την επιθυμία, όχι μόνο δεν παίρνετε ικανοποίηση, αλλά αποκτάτε και πολλά άλλα προβλήματα. Από το κυνήγι της επιθυμίας, έρχονται εκατοντάδες άλλα προβλήματα. Όταν η επιθυμία για σαμσαρική ευχαρίστηση αποκηρύσσεται, έρχεται άμεση ικανοποίηση. Κάθε φορά που γίνεται μια πράξη απάρνησης, έρχεται άμεση ικανοποίηση. Αυτό τελειώνει το σαμσαρικό έργο· αυτό δίνει ένα τέλος στα τρία είδη του πόνου και στα ποικίλα προβλήματα που προκύπτουν από αυτούς. Όλα αυτά σταματούν εκείνη ακριβώς τη στιγμή.
Ο Λάμα Τσονγκάπα λέει ότι είναι σημαντικό να θελήσετε ν' αναπτύξετε την απάρνηση της σαμσάρα και να κατανοήσετε τι σας δένει σ' αυτήν. Κάποιος ίσως αντιλαμβάνεται τον πόνο των αλλαγών, ότι η φύση των συνηθισμένων ευχαριστήσεων που εξαρτώνται από τα εξωτερικά αντικείμενα των αισθήσεων, είναι πόνος. Αλλά αν δεν αντιληφθεί τον τρίτο πόνο που είναι να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, τότε πάλι η επιθυμία του για απελευθέρωση είναι περιορισμένη. Εάν δεν γνωρίζει τον θεμελιώδη πόνο, του να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, δεν θα επιθυμήσει την ύστατη, την πλήρη απελευθέρωση, αλλά μόνο την απελευθέρωση από τον πόνο του πόνου και τον πόνο των αλλαγών.
Αυτός ο τρίτος θεμελιώδης πόνος, ο διαπεραστικός, αυξητικός πόνος, που σημαίνει να βρίσκεσαι κάτω από τον έλεγχο του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, είναι το θεμέλιο αυτών των δύο άλλων προβλημάτων. Γνωρίζοντας αυτόν τον τρίτο πόνο κάποιος θα ευχόταν την κατάπαυση του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων. Αυτό θα ήταν το νόημα της ύστατης απελευθέρωσης γι' αυτόν. Το άτομο που θα συνειδητοποιήσει ότι απελευθέρωση σημαίνει κατάπαυση του κάρμα και των διαταραγμένων σκέψεων, θα ψάξει να βρει αν υπάρχει δρόμος για να την επιτύχει. Και τότε, ασκούμενος στο δρόμο αυτό, θα επιτύχει την ύστατη απελευθέρωση.
Συνεχίζεται...Κατανοώντας τον Νου (2)
Lama Zopa Rinpoche
translatum
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.