ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι (Η αποκάρδιωση του Αρτζούνα)
Στίχος 2
Ο Σαντζάγια είπε:
Τότε ο Βασιλιάς Ντουργιοντάνα, αφού είδε τον στρατό των Πάνταβα σε παράταξη μάχης, πήγε στον δάσκαλό του (τον Ντρόνα) και μίλησε ως εξής:
Τότε ο Βασιλιάς Ντουργιοντάνα, αφού είδε τον στρατό των Πάνταβα σε παράταξη μάχης, πήγε στον δάσκαλό του (τον Ντρόνα) και μίλησε ως εξής:
«Ο Σαντζάγια (η αμερόληπτη ενδοσκόπηση του Αρτζούνα, του πιστού) αποκάλυψε:
»“Αφού είδε τον στρατό των Πάνταβα (τις ιδιότητες με ικανότητα διάκρισης) σε παράταξη για ψυχολογική μάχη (έτοιμες να πολεμήσουν με τις ροπές των αισθήσεων), ο Βασιλιάς Ντουργιοντάνα (η υλική επιθυμία, ο βασιλικός απόγονος του τυφλού νου των αισθήσεων) συνδιαλέχθηκε με ανησυχία με τον δάσκαλό του, τον Ντρόνα, (τα σαμσκάρα, τις εντυπώσεις που απέμειναν από παλιές σκέψεις και πράξεις, οι οποίες δημιουργούν μια εσωτερική παρόρμηση να επαναληφθούν)”».
Ο τυφλός Βασιλιάς Ντριταράστρα είχε εκατό γιους. Ο Ντουργιοντάνα ήταν ο πρώτος, ο μεγαλύτερος σε ηλικία. Επειδή ο πατέρας του ήταν τυφλός, ο Ντουργιοντάνα τον αναπλήρωνε στα βασιλικά του καθήκοντα και έτσι αναγνωρίστηκε ως ράτζα, βασιλιάς.
Η μεταφορική ανάλυση είναι ότι οι εκατό απόγονοι του τυφλού νου των αισθήσεων (του Βασιλιά Ντριταράστρα) αποτελούνται από τα πέντε αισθητήρια όργανα αντίληψης (της όρασης, της ακοής, της όσφρησης, της γεύσης και της αφής) και τα πέντε αισθητήρια όργανα δράσης (της ομιλίας, της επιδεξιότητας των χεριών, της μετακίνησης, της αναπαραγωγής και της απέκκρισης), καθένα εκ των οποίων έχει δέκα τάσεις. Όλα μαζί αυτά απαρτίζουν τους εκατό απογόνους που γεννήθηκαν από τον νου των αισθήσεων. Ο μεγαλύτερος, ο Ντουργιοντάνα, αντιπροσωπεύει την Υλική Επιθυμία – την πρωτότοκη, αυτήν που ασκεί δύναμη πάνω σε όλες τις άλλες ροπές των αισθήσεων του σωματικού βασιλείου. Ο Ντουργιοντάνα είναι πολύ γνωστός για φαύλους πολέμους και αγώνες. Η υλική επιθυμία είναι εξαιρετικά ισχυρή, γιατί είναι ο βασιλιάς και ο ηγέτης όλων των εγκόσμιων απολαύσεων και αποτελεί την αιτία και τον πρωταίτιο της μάχης εναντίον της ψυχής, η οποία διεκδικεί δικαιωματικά το σωματικό βασίλειο.
Η δεύτερη στροφή της Γκίτα τονίζει ότι μόλις ο πνευματικός αναζητητής προβαίνει σε ενδοσκόπηση ώστε να αφυπνίσει και να εκπαιδεύσει με τον διαλογισμό τους στρατιώτες του της διάκρισης, εκδηλώνεται άμεση αντίσταση από τη βασίλισσα όλων των ροπών των αισθήσεων, την Υλική Επιθυμία. Φοβούμενη ότι θα χάσει το νοητικό και το σωματικό βασίλειο, η Υλική Επιθυμία προσπαθεί να ενισχυθεί συμβουλευόμενη τον δάσκαλό της Ντρόνα, ο οποίος αντιπροσωπεύει τα σαμσκάρα, τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν στον συνειδητό και στον υποσυνείδητο νου από παλιές σκέψεις και πράξεις.
Το όνομα Ντρόνα προέρχεται από τη σανσκριτική ρίζα dru, «λιώνω». Επομένως, το όνομα Ντρόνα υπονοεί «αυτό που παραμένει σε λιωμένη κατάσταση». Μια σκέψη ή μια υλική πράξη, άπαξ και εκτελεσθεί, δεν παύει να υπάρχει, αλλά παραμένει στη συνειδητότητα σε μια πιο λεπτοφυή ή «λιωμένη» μορφή ως μία εντύπωση αυτής της χονδροειδούς έκφρασης της σκέψης ή της πράξης. Αυτές οι εντυπώσεις ονομάζονται σαμσκάρα.
Δημιουργούν ισχυρές εσωτερικές παρορμήσεις, ροπές ή τάσεις, που επηρεάζουν τη νοημοσύνη και την κάνουν να επαναλαμβάνει αυτές τις σκέψεις και πράξεις. Μετά από συχνή επανάληψη, τέτοιες παρορμήσεις γίνονται εξαναγκαστικές συνήθειες. Έτσι, μπορούμε να απλοποιήσουμε τη μετάφραση των σαμσκάρα σ’ αυτό το κείμενο και να την αποδώσουμε ως εσωτερική ροπή ή παρόρμηση, ή συνήθεια. Ο δάσκαλος Ντρόνα συμβολίζει τα σαμσκάρα, που ορίζονται με την ευρεία έννοια ως εσωτερική ροπή ή συνήθεια.
Δημιουργούν ισχυρές εσωτερικές παρορμήσεις, ροπές ή τάσεις, που επηρεάζουν τη νοημοσύνη και την κάνουν να επαναλαμβάνει αυτές τις σκέψεις και πράξεις. Μετά από συχνή επανάληψη, τέτοιες παρορμήσεις γίνονται εξαναγκαστικές συνήθειες. Έτσι, μπορούμε να απλοποιήσουμε τη μετάφραση των σαμσκάρα σ’ αυτό το κείμενο και να την αποδώσουμε ως εσωτερική ροπή ή παρόρμηση, ή συνήθεια. Ο δάσκαλος Ντρόνα συμβολίζει τα σαμσκάρα, που ορίζονται με την ευρεία έννοια ως εσωτερική ροπή ή συνήθεια.
Σύμφωνα με την ιστορία της Μαχαμπαράτα, ο Ντρόνα ήταν ο αριστοτέχνης δάσκαλος που είχε διδάξει τοξοβολία και στους Κούρου και στους Πάνταβα. Κατά τη διάρκεια της μάχης μεταξύ των δύο πλευρών ωστόσο, ο Ντρόνα συμμάχησε με τους Κούρου.
Και οι καλές διακριτικές ροπές της αγνής νοημοσύνης της ψυχής (μπούντι) και οι αχρείες νοητικές τάσεις του νου των αισθήσεων (μάνας) είχαν μάθει από την Εσωτερική Ροπή, τον Ντρόνα, την πολεμική τέχνη του χειρισμού, αντίστοιχα, του όπλου της σοφίας που αποκαλύπτει την ψυχή και του όπλου της συνειδητότητας των αισθήσεων που συσκοτίζει την αλήθεια.
Οι υποσυνείδητες παρορμήσεις των σαμσκάρα κάποιου, αν είναι καλές, βοηθούν στη δημιουργία τωρινών καλών σκέψεων, πράξεων και συνηθειών. Όταν αυτές οι έμφυτες παρορμήσεις είναι φαύλες, εγείρουν αχρείες σκέψεις που μετατρέπονται σε φαύλες πράξεις και συνήθειες.
Οι υποσυνείδητες παρορμήσεις των σαμσκάρα κάποιου, αν είναι καλές, βοηθούν στη δημιουργία τωρινών καλών σκέψεων, πράξεων και συνηθειών. Όταν αυτές οι έμφυτες παρορμήσεις είναι φαύλες, εγείρουν αχρείες σκέψεις που μετατρέπονται σε φαύλες πράξεις και συνήθειες.
Όπως ένα πουλί στρέφει το κεφάλι του για να εστιάσει ένα μάτι κάθε φορά σε κάποιο αντικείμενο, έτσι και ο Ντρόνα, η νοημοσύνη που καθοδηγείται από τα σαμσκάρα ή τη συνήθεια, χρησιμοποιεί μονόπλευρη όραση και υποστηρίζει τις κυρίαρχες ροπές. Αυτός ο Ντρόνα, η εσωτερική παρόρμηση, ενώνεται με τις αχρείες νοητικές τάσεις (τους Κούρου) όταν αυτές είναι κυρίαρχες στον άνθρωπο. Επομένως, αν τα σαμσκάρα, ή η τάση των αισθήσεων και της συνήθειας, δεν εξαγνιστούν από τη σοφία, θα είναι οπαδοί του Ντουργιοντάνα ή, αλλιώς, της Βασίλισσας Υλικής Επιθυμίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, μέσα στον πιστό που δεν έχει νικήσει ακόμα στη μάχη του Κουρουκσέτρα, ο Ντρόνα ή η νοημοσύνη που επηρεάζεται από τις κακές συνήθειες παίρνει το μέρος των Κούρου ή των αχρείων νοητικών τάσεων, βοηθώντας τους να κατευθύνουν τα βέλη τους της διεισδυτικής φαυλότητάς τους εναντίον των δυνάμεων της διάκρισης.
Η υλική επιθυμία είναι ο υπέρτατος κυβερνήτης στο άτομο που δεν διαλογίζεται. Είναι η δύναμη της Επιθυμίας αυτή που παρασύρει τον άνθρωπο να ακολουθήσει το μονοπάτι της απόλαυσης των αισθήσεων αντί για το μονοπάτι της ευτυχίας της ψυχής.
Ο συνηθισμένος άνθρωπος, μη γνωρίζοντας τίποτα για τη μεθυστική Χαρά που ξεχύνεται από τις διαλογιστικές πρακτικές, συμβιβάζεται ασυναίσθητα με τις απολαύσεις των αισθήσεων. Μόλις όμως ο διαλογισμός αφυπνίσει τις ιδιότητες της διάκρισης και έτσι ο πιστός γευτεί τις αληθινές χαρές του εσωτερικού κόσμου του Πνεύματος, η Βασίλισσα Υλική Επιθυμία πανικοβάλλεται και αρχίζει να ενισχύει τη θέση της καλώντας τον Ντρόνα – δηλαδή ανακαλώντας στον νου του ανθρώπου τις παλιές απολαύσεις των αισθήσεων.
Η Βασίλισσα Υλική Επιθυμία, ενεργώντας μόνη της με τη μορφή μιας σειράς νέων επιθυμιών, μπορεί εύκολα να κατανικηθεί από την κρίση, αλλά την Υλική Επιθυμία που υποστηρίζεται από τη Συνήθεια είναι δύσκολο να την αποβάλει κάποιος απλώς με τη διάκριση. Επομένως η πολεμική στρατηγική της Βασίλισσας Υλικής Επιθυμίας είναι να προσπαθήσει να κατανικήσει τις ροπές της διάκρισης παρουσιάζοντας δελεαστικές αναμνήσεις απολαύσεων παλιών κακών συνηθειών.
Πιστέ, πρόσεχε! Μόλις ο πνευματικός αναζητητής προσπαθήσει να διαλογιστεί και να αφυπνίσει τις δυνάμεις του αυτοελέγχου και της διάκρισης, θα βρει τη Βασίλισσα Υλική Επιθυμία να τον βάζει σε πειρασμό σε διάφορους τρόπους. Νέες επιθυμίες θα εισβάλουν στις σκέψεις του για να τον αποσπάσουν από το διαλογισμό: «Προβάλλεται μια υπέροχη κινηματογραφική ταινία στο κοντινό σινεμά. … Η τηλεόραση έχει την αγαπημένη σου τηλεοπτική σειρά. … Θυμήσου ότι ήθελες να τηλεφωνήσεις στον φίλο σου για να μιλήσετε για το πάρτυ της επόμενης εβδομάδας. … Τώρα είναι μια καλή ευκαιρία να τελειώσεις τις ανιαρές δουλειές που είχες παραμελήσει. … Δούλεψες σκληρά, κοιμήσου πρώτα λίγο. … Έλα, τελείωνε μ’ αυτά, και μετά μπορείς να διαλογιστείς». Πολύ συχνά, το «μετά» ποτέ δεν έρχεται. Ακόμα και στον αποφασισμένο πιστό που ανθίσταται σ’ αυτούς τους πειρασμούς και κάθεται να διαλογιστεί, θα εισβάλουν ολέθριες εσωτερικές παρορμήσεις από παλιές συνήθειες ανησυχίας, νοητικού λήθαργου και νύστας, καθώς και πνευματικής αδιαφορίας.
Ο πιστός που θέλει να προχωρήσει στο πνευματικό μονοπάτι θα πρέπει να έχει επίγνωση αυτών των κινδύνων, οι οποίοι είναι απλά δοκιμασίες και μπορούν εύκολα να υπερνικηθούν αν κάποιος έχει προειδοποιηθεί από τη σοφία. Με βαθιά, πνευματική, ενδοσκοπική διαίσθηση, θα ανακαλύψει αυτά τα πάντα ίδια τεχνάσματα της Βασίλισσας Υλικής Επιθυμίας.
 |
| Χειρόγραφα Μπαγκαβάτ Γκίτα από τον 19ο αιώνα |
Ο ανήσυχος άνθρωπος που δεν καλλιεργεί την πνευματική διάκριση και τον αυτοέλεγχο γίνεται θύμα των πειρασμών του Ντουργιοντάνα-Υλικής Επιθυμίας, καθώς και των εσωτερικών παρορμήσεων του Ντρόνα-Σαμσκάρα, που πηγάζουν από παλιές συνήθειες πνευματικής αδιαφορίας και απολαύσεων των αισθήσεων. Ο εγκόσμιος άνθρωπος, ανόητα, ανθίσταται σε οποιεσδήποτε προτροπές να εξερευνήσει τις βαθύτερες, ατέλειωτες χαρές και ψιθύρους σοφίας αυτών των εσωτερικών αντιλήψεων που γίνονται αισθητές με τον διαλογισμό γιόγκα, με την αυτοσυγκέντρωση στα λεπτοφυή κέντρα της θεϊκής ζωής και συνειδητότητας στη σπονδυλική στήλη και στο πνευματικό μάτι μεταξύ των δύο φρυδιών.
Με συνεχή ενδοτικότητα στις αισθήσεις, ο συνηθισμένος άνθρωπος παραμένει παγιδευμένος στις αισθήσεις. Είναι περιορισμένος από τις απολαύσεις που σχετίζονται μόνο με την επιφάνεια του σώματος. Αυτή η αισθητήρια απόλαυση φέρνει μια εφήμερη ευτυχία, αλλά αποκλείει την εκδήλωση των λεπτοφυών, πιο αγνών και πιο μόνιμων απολαύσεων – της γεύσης της σιωπηλής μακαριότητας και τις αναρίθμητες μακάριες αντιλήψεις που εμφανίζονται όποτε η συνειδητότητα του διαλογιζόμενου γιόγκι στρέφεται, από τον εξωτερικό αισθητήριο κόσμο, στο εσωτερικό σύμπαν του Πνεύματος. Τα εφήμερα, παραπλανητικά υλικά συναισθήματα των αισθήσεων είναι ένα φτωχό υποκατάστατο του παραδείσου!
Η ζωή του συνηθισμένου ανθρώπου, στην καλύτερη περίπτωση, είναι μονότονη.
Η ζωή του συνηθισμένου ανθρώπου, στην καλύτερη περίπτωση, είναι μονότονη.
Ξυπνά, πλένει το σώμα του, απολαμβάνει την αισθητήρια εντύπωση μετά το μπάνιο, τρώει πρωινό, πηγαίνει βιαστικά στη δουλειά, αρχίζει να κουράζεται, ανανεώνεται με το μεσημεριανό φαγητό, μετά πάλι δουλεύει και τελικά γυρίζει στο σπίτι βαριεστημένος και άτονος. Η ώρα κατά την οποία τρώει το υπερβολικά βαρύ δείπνο του διαταράσσεται από διάφορους θορύβους από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση και συχνά κακόκεφες παρατηρήσεις της συζύγου του ή των παιδιών του. Αυτός ο τυπικός άνθρωπος μπορεί μετά να δει μια ταινία ή να πάει σ’ ένα πάρτυ για μια σύντομη χαλαρωτική ανάπαυλα· έρχεται στο σπίτι αργά, είναι πολύ κουρασμένος και κοιμάται βαριά. Τι ζωή! Κι όμως, επαναλαμβάνει αυτή τη συμπεριφορά, με παραλλαγές που στερούνται φαντασίας, καθ’ όλα τα καλύτερα χρόνια της ζωής του.
Με τέτοιες συνήθειες ο άνθρωπος γίνεται σαν μηχανή, ένα ανθρώπινο ρομπότ, που τροφοδοτείται με το καύσιμο του φαγητού, εκτελώντας αυτόματα διάφορα καθήκοντα, νωθρά και απρόθυμα, χωρίς χαρά ή έμπνευση, και σταματώντας εν μέρει τις δραστηριότητές του με τον ύπνο – μόνο και μόνο για να επαναλάβει την επόμενη μέρα την ίδια ρουτίνα.
Η Μπάγκαβαντ Γκίτα προστάζει τον άνθρωπο να αποφύγει αυτήν τη στεγνή «ύπαρξη». Οι στίχοι της διακηρύσσουν ότι η επαφή με τον Θεό, στην πάντα ανανεούμενη χαρά του διαλογισμού γιόγκα, θα καταστήσει τον άνθρωπο ικανό να κρατήσει την κατάσταση της μακάριας συνειδητότητας πάντα παρούσα μέσα του, ακόμα και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των μηχανικών πράξεων που πρέπει να γίνουν απ’ όλους. Η δυσαρέσκεια, η ανία και η δυστυχία είναι η συγκομιδή μιας μηχανικής ζωής. Αντίθετα, οι άπειρες πνευματικές αντιλήψεις που αποφέρει ο διαλογισμός ψιθυρίζουν χαρούμενα στον άνθρωπο αμέτρητες συναρπαστικές εμπνεύσεις σοφίας που φωτίζουν και δίνουν ζωή σε κάθε πλευρά της ζωής του.
Η Μπάγκαβαντ Γκίτα προστάζει τον άνθρωπο να αποφύγει αυτήν τη στεγνή «ύπαρξη». Οι στίχοι της διακηρύσσουν ότι η επαφή με τον Θεό, στην πάντα ανανεούμενη χαρά του διαλογισμού γιόγκα, θα καταστήσει τον άνθρωπο ικανό να κρατήσει την κατάσταση της μακάριας συνειδητότητας πάντα παρούσα μέσα του, ακόμα και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των μηχανικών πράξεων που πρέπει να γίνουν απ’ όλους. Η δυσαρέσκεια, η ανία και η δυστυχία είναι η συγκομιδή μιας μηχανικής ζωής. Αντίθετα, οι άπειρες πνευματικές αντιλήψεις που αποφέρει ο διαλογισμός ψιθυρίζουν χαρούμενα στον άνθρωπο αμέτρητες συναρπαστικές εμπνεύσεις σοφίας που φωτίζουν και δίνουν ζωή σε κάθε πλευρά της ζωής του.
Η Γκίτα δεν διδάσκει ότι είναι αμαρτία να χρησιμοποιούμε τις αισθήσεις με διάκριση και αυτοέλεγχο, ούτε ότι το να ζει κάποιος μια έντιμη οικογενειακή ζωή τον κάνει απαραίτητα εγκόσμιο. Αλλά προειδοποιεί τον πνευματικό αναζητητή να μην επιτρέψει σ’ αυτά να συνωστίζονται με το υπέρτατο καθήκον του να αναζητήσει τον Θεό και τη συνειδητοποίηση του Εαυτού του. Το να βουλιάζει κάποιος στο τέλμα των υλικών συνηθειών και των απολαύσεων των αισθήσεων προκαλεί λησμονιά του Θεού και απώλεια της επιθυμίας να αναζητήσει και να βρει την ατελείωτη, πάντα αυξανόμενη ευτυχία της αληθινής φύσης της ψυχής που γίνεται αισθητή κατά τον διαλογισμό. Η νοητική γαλήνη και η ευτυχία χάνονται όταν τα αισθητήρια πάθη εκτοπίζουν τις αντιλήψεις της ψυχής. Μπορούν άραγε να μη θεωρηθούν ανόητοι αυτοί που πνίγουν την αμίμητη ευτυχία της ψυχής τους στον βούρκο της υποδούλωσης στις αισθήσεις, στην οποία ενέδωσαν παρά τις προειδοποιήσεις της λογικής και της συνείδησης?
Αυτή η παγίδευση από την αυταπάτη είναι αυτό που βρίσκεται σε διαμάχη στην Γκίτα. Οι αγνές απολαύσεις των αισθήσεων, που βιώνονται με πνευματική διάκριση και αυτοέλεγχο, δεν υποδουλώνουν έναν άνθρωπο που συνειδητοποίησε τον Εαυτό του. Οι αγνές απολαύσεις των αισθήσεων γίνονται γνωστές στον γιόγκι ΑΦΟΥ αυτός έχει επιτύχει μέσω διαλογισμού την αληθινή επαφή με τον Θεό.
Έτσι, η δεύτερη στροφή της Γκίτα προειδοποιεί τον πνευματικό αναζητητή ότι ο Βασιλιάς Ντουργιοντάνα-Υλική Επιθυμία θα προσπαθήσει να διεγείρει τις ροπές των αισθήσεων και της συνήθειας του Ντρόνα μέσα στον άνθρωπο, για να πολεμήσουν κατά των διακριτικών δυνάμεων της ψυχής.
Όταν έχει επιτραπεί στις ικανότητες των αισθήσεων (τους Κούρου) να αποκτήσουν τον έλεγχο του σωματικού βασιλείου, οι δυνάμεις της ενδοσκόπησης και της διάκρισης του ανθρώπου κρατούνται σε απομόνωση, σε σιωπηλή εξορία, από τα στρατεύματα των αισθήσεων. Οι προσταγές του Ντουργιοντάνα-Υλικής Επιθυμίας, υποστηριζόμενες από τον Ντρόνα-Συνήθεια, είναι πανίσχυρες.
Όταν έχει επιτραπεί στις ικανότητες των αισθήσεων (τους Κούρου) να αποκτήσουν τον έλεγχο του σωματικού βασιλείου, οι δυνάμεις της ενδοσκόπησης και της διάκρισης του ανθρώπου κρατούνται σε απομόνωση, σε σιωπηλή εξορία, από τα στρατεύματα των αισθήσεων. Οι προσταγές του Ντουργιοντάνα-Υλικής Επιθυμίας, υποστηριζόμενες από τον Ντρόνα-Συνήθεια, είναι πανίσχυρες.
Προηγούμενα...
Η ΜΠΑΓΚΑΒΑΝΤ ΓΚΙΤΑ – ΤΟ «ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ» – Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
ΓΚΙΤΑ 1...Η ΑΠΟΚΑΡΔΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΤΖΟΥΝΑ - Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΥΛΟΥ ΠΟΥ ΜΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.