Εγκέφαλος...αυτός ο απατεώνας πρώτης τάξεως!

Ανακαλύπτοντας τον Ιδεαλισμό

Προς το τέλος του 18ου αιώνα, οι φιλόσοφοι δοκίμασαν μια αφυπνιστική εμπειρία και συμπέραναν (αν και λίγο απρόθυμα) ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος, αν και πολύ καλό όργανο, είναι πάντως πολύ κακός μάγος.

Πριν από εκείνη την εποχή, οι φιλόσοφοι θεωρούσαν τις αισθήσεις αγωγούς μέσω των οποίων ταξίδευαν, από το εξωτερικό περιβάλλον στο νου, οι πληροφορίες για τις ιδιότητες των αντικειμένων.

Ο νους θεωρούνταν κάτι σαν οθόνη κινηματογράφου στην οποία προβαλλόταν ξανά το αντικείμενο.

Η διεργασία μερικές φορές αποτύγχανε, και έτσι οι άνθρωποι ενίοτε έβλεπαν τα πράγματα διαφορετικά απ'ότι ήταν στην πραγματικότητα.

Αλλά όταν οι αισθήσεις λειτουργούσαν κανονικά, έδειχναν ότι στ' αλήθεια υπήρχε.

Αυτή ήταν η θεωρία του ρεαλισμού, η οποία περιγράφηκε το 1690 από τον φιλόσοφο John Locke.

Όταν οι αισθήσεις μας μεταφέρουν στην νόησή μας κάποια ιδέα, δεν μπορούμε παρά να νιώθουμε ικανοποιημένοι που εκείνη τη στιγμή υπάρχει κάτι έξω από μας, το οποίο επηρεάζει τις αισθήσεις μας, και, μέσω αυτών, διεγείρει την αντιληπτική ικανότητά μας και παράγει ύστερα την ιδέα που αντιλαμβανόμαστε εμείς. 


Ως εδώ, δεν μπορούμε να δυσπιστήσουμε απέναντι στην μαρτυρία τους (των αισθήσεων μας) και να αμφιβάλουμε αν αυτά τα σύνολα απλών ιδεών, που έχουμε παρατηρήσει με τις αισθήσεις μας ως ενότητες, πράγματι υπάρχουν ως ενότητες.

Με άλλα λόγια, Ο Εγκέφαλος πιστεύει, δεν προσποιείται.




Αν βλέπουμε αιωρούμενα γιγαντιαία κεφάλια, είναι επειδή πράγματι υπάρχουν τέτοια γιγαντιαία κεφάλια στο οπτικό μας πεδίο, και έτσι ένας φιλόσοφος με ψυχολογικό προσανατολισμό δεν έχει παρά να αναρωτηθεί για το πως ο εγκέφαλος επιτυγχάνει αυτή την εκπληκτική, πιστή αντανάκλαση.

Το 1781 όμως, ένας αναχωρητής γερμανός φιλόσοφος ονόματι Immanuel Kant έριξε κάτω το παραπέτασμα που στεκόταν στη γωνιά, και ξεμπρόστιασε τον εγκέφαλο ως απατεώνα πρώτης τάξεως.

Η νέα θεωρία του Kant για τον ιδεαλισμό πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι οι αντιλήψεις μας δεν είναι το αποτέλεσμα φυσιολογικής διεργασίας κατά την οποία τα μάτια μας με κάποιον μεταδίδουν μια εικόνα του κόσμου στον εγκέφαλό μας, αλλά, αντιθέτως, ότι αυτές είναι αποτέλεσμα μιας ψυχολογικής διεργασίας η οποία συνδυάζει ότι βλέπουν τα μάτια μας με εκείνο  που ήδη σκεφτόμαστε, νιώθουμε, ξέρουμε, θέλουμε να πιστεύουμε, και ύστερα χρησιμοποιεί αυτό το συνδυασμό αισθητηριακών πληροφοριών και προυπάρχουσας γνώσης για να κατασκευάσει την αντίληψή μας περί πραγματικότητας.

<< Η νόηση δεν μπορεί να διαισθανθεί τίποτα, και οι αισθήσεις δεν μπορούν να σκεφτούν τίποτα>>, έγραψε ο Kant.
<< Μόμο μέσω της ενοποίησής τους μπορεί να αναδυθεί η γνώση>>.

Ο ιστορικός Will Durant έφτασε στο εκπληκτικό κατόρθωμα να συνοψίσει το επιχείρημα του Kant σε μια απλή πρόταση: << Ο κόσμος, όπως τον γνωρίζουμε, είναι μια κατασκευή, ένα τελειωμένο προϊόν σχεδόν - θα μπορούσε κανείς να πει - ένα επινοημένο αντικείμενο, με τα ερεθίσματά του>>.

Ο  Kant θα υποστήριζε πως, όταν κάποιος έχει την αντίληψη ενός αιωρούμενου κεφαλιού, αυτή η αντίληψη κατασκευάζεται από τη γνώση που έχει ο άνθρωπος σχετικά με αιωρούμενα κεφάλια, από την μνήμη του για αιωρούμενα κεφάλια, την πίστη του σε αιωρούμενα κεφάλια, την ανάγκη του για αιωρούμενα κεφάλια, και μερικές φορές - αλλά όχι πάντα - από την πραγματική παρουσία ενός αιωρούμενου κεφαλιού. 

Η αντίληψη δημιουργεί πορτρέτα, δεν τραβάει φωτογραφίες. Και η μορφή αυτών των πορτρέτων αντανακλά βέβαια το απεικονιζόμενο αντικείμενο, όμως άλλο τόσο αποκαλύπτει και το χέρι του καλλιτέχνη.

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ - DANIEL GILBERT

Σελίδες 136-137-138

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ

H αναδημοσίευση υλικού σε άλλη ιστοσελίδα επιτρέπεται μόνο με την προϋπόθεση της αναφοράς της πηγής με ενεργό link  και όχι απλά η λέξη  ‘ΠΗΓΗ’ με λίνκ, θεωρώντας απαραίτητο ο αναγνώστης να έχει άμεση γνώση για το ποιος υπογράφει το άρθρο.