επιμέλεια Κασσιανή Τσώνη

Η σκολίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία η σπονδυλική στήλη στην εφηβική ηλικία κάμπτεται και στρέφεται κατά τον άξονα της δηλαδή το παιδί εμφανίζει μια πλάτη, η οποία δεν είναι ίσια, πολλές φορές καμπουριάζει και ο ένας ώμος όταν στέκεται σε στάση προσοχής είναι πιο χαμηλά από τον άλλο. Ο όρος Σκολίωση προέρχεται ετυμολογικά από την αρχαία λέξη «σκολιός» που σημαίνει στραβός.

Αντίθετα από ότι πιστεύεται η σκολίωση δεν έχει σχέση με το σχολείο και την θέση της τσάντας που κουβαλάει ένας μαθητής. Είναι αγνώστου αιτιολογίας και κληρονομική.

H δημιουργία της σκολίωσης δεν επηρεάζεται από τις καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού. Έτσι, λοιπόν, ο τρόπος που το παιδί κρατάει τη σάκα του ή που κάθεται στο θρανίο δεν είναι αιτίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σκολίωση. Επίσης, σε περίπτωση σκολίωσης, η γυμναστική που συστήνει ο γιατρός δεν αποτελεί τρόπο θεραπείας, αλλά προϋπόθεση για μικρότερη επιδείνωση και καλύτερη απάντηση στη θεραπεία, λόγω της μυϊκής ανάπτυξης και τόνωσης που αυτή δημιουργεί.

Η εξέλιξη της Σκολίωσης σε μια ενήλικη

Συνήθως οι περισσότερες εκφυλιστικού τύπου Σκολιώσεις Ενηλίκων δημιουργούνται ιδιαίτερα σε γυναίκες, οι οποίες μπορεί στην εφηβεία τους να μην είχαν παρατηρήσει τίποτε ή να είχαν μια μικρή σκολίωση που δεν αντιμετωπίσθηκε επαρκώς. Μετά από πάροδο 2- 3 δεκαετιών και πιο συγκεκριμένα μετά τα 35 και μέχρι τα 55 οι σκολιώσεις αυτές γιγαντώνονται μπαίνοντας στο μηχανικό φαύλο κύκλο της επιδείνωσης.
Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι οι ασθενείς δεν ασκήθηκαν ποτέ σε κάποιο πρόγραμμα ασκήσεων για σκολίωση ή εν γένει δεν ήταν ιδιαίτερα αθλητικά άτομα. Συνήθως είναι υπέρβαροι και στο σύνολό τους είχαν εγκυμοσύνες στις οποίες πήραν περισσότερα κιλά από το επιτρεπόμενο. Τα προβλήματα συνήθως αρχίζουν με ήπια χρόνια οσφυαλγία. Συνήθως προσέρχονται στα ιατρεία Παθήσεων Σπονδυλικής Στήλης με Οσφυαλγία και μερικές φορές ισχιαλγία. Ελάχιστοι είναι αυτοί που παρατήρησαν μία αλλαγή στο σώμα τους ή τουλάχιστον δεν την συνδύασαν με τα συμπτώματα τους.

Θεραπεία

Η θεραπεία πρέπει να είναι αιτιολογική και όχι μόνο συμπτωματική για την μείωση του πόνου προσωρινά. Από παλαιά γνωρίζαμε ότι η ακινητοποίηση σε κηδεμόνες μείωνε το πόνο, που δοκίμαζε ένας ασθενής. Όπως και ότι η άσκηση επιβράδυνε την φυσική εξέλιξή της. Επίσης οι ασθενείς ανέκαθεν προτιμούσαν την θεραπεία με κηδεμόνα από την χειρουργική θεραπεία, η οποία όσο μεγαλύτερος ο ασθενής τόσο περισσότερα και τα προβλήματα και οι κίνδυνοι από μια χειρουργική σπονδυλοδεσία

Τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας είναι εξακριβωμένα και οι μελέτες υποστηρίζουν το σημαντικό ρόλο της άσκησης στη γενική διατήρηση της υγείας και της ευημερίας.

Επιδημιολογικά και εργαστηριακά ευρήματα, δείχνουν ότι η συστηματική άσκηση προστατεύει από πολλές χρόνιες ασθένειες. Αυτό φαίνεται να έχει μεγάλη σημασία και για τα σκολιωτικά παιδιά.

Στις μικρές σκολιώσεις μέχρι 20 μοίρες, η συνήθης θεραπεία είναι οι ασκήσεις στάσης και ασκήσεις διορθώσεως, όπως τις ονομάζουμε.
Πολλές φορές συστήνεται η κολύμβηση ως χρήσιμη, όμως τίποτε δεν έχει αποδειχτεί. Παρόλα αυτά είναι βέβαιο ότι δεν κάνει κακό.
Αντιθέτως, προς απάντηση μιας συχνής ερώτησης των γονέων, το μονόζυγο σκληραίνει τους μύες και δεν επιτρέπει τη διόρθωση της σκολίωσης, συνεπώς πρέπει να αποφεύγεται.

Οι ασκήσεις για τη θεραπεία της σκολίωσης στοχεύουν στην αύξηση της κινητικότητας του σημείου του κυρτώματος, το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκαμπτο καθώς και τη δυνατότερη διόρθωση της παραμόρφωσης. Για αυτό το λόγο πέρα από τις ειδικές ορθοσωματικές ασκήσεις, είναι απαραίτητη, η ενδυνάμωση των αδύναμων μυών με στροφικές και συμμετρικές ασκήσεις, για να επιτευχθεί συμμετρία και ισορροπία στα δύο ημιμόρια.

Το πρόγραμμα βασίζεται σε τρεις άξονες.

1- Την άσκηση για σκολίωση με ασύμμετρες ασκήσεις και αναπνευστικές ασκήσεις Schroth.