Κυνίσκα...Η πρώτη και διασημότερη Ολυμπιονίκης

Γνωρίζουμε ότι οι γυναίκες δε λάμβαναν μέρος στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, ούτε ως αθλήτριες ούτε και ως θεατές. 

Είναι γνωστή η ιστορία της Καλλιπάτειρας , η οποία με Ολυμπιονίκες, πατέρα, αδελφούς και γιό να παίρνουν μέρος στους Αγώνες, κατόρθωσε να μπει στο γήπεδο μεταμφιεσμένη σε γυμναστή.

Παρόλα ταύτα υπήρχαν επίσημα γυναίκες Ολυμπιονίκες. Αυτές αφορούσαν νίκες στα ιππικά αθλήματα. Ο ηνίοχος, ο οποίος ίππευε, το έκανε για λογαριασμό του ιδιοκτήτη των αλόγων.

 Εάν ο ιδιοκτήτης ήταν γυναίκα, εκείνη θεωρείτο Ολυμπιονίκης, στεφόταν νικητής και ο ηνίοχος έπαιρνε ως έπαθλο μια μάλλινη ταινία που έδενε στο μέτωπό του. Ίδια ταινία έδεναν και στα άλογα.

Η πρώτη και διασημότερη Ολυμπιονίκης ήταν η Κυνίσκα, κόρη του βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμου και αδελφή του Αγησιλάου του Β’, ο οποίος και την είχε παροτρύνει να εκτρέφει άλογα και να πάρει μέρος στο τέθριππο λέγοντάς της:
«ουδεμιάς εστίν αρετής, αλλά πλούτου και δαπάνης η νίκη», όπως μας παραδίδει ο Πλούταρχος.

Έτσι η Κυνίσκα παίρνει μέρος στο τέθριππο (δίτροχο άρμα συρόμενο από τέσσερα άλογα) και κερδίζει το 396 π. Χ και το 392 π. Χ

Στο επίγραμμα της νίκης της η Κυνίσκα καυχάται:

«Νικήτρια με άρμα γοργοπόδαρων αλόγων έστησα αυτό το άγαλμα εγώ, η Kυνίσκα, που βασιλείς είχα πατέρες κι αδελφούς. Και καυχιέμαι πως μόνη εγώ απ’ τις γυναίκες της Ελλάδας πήρα το στεφάνι αυτό».

Φίλες και φίλοι, θα κλείσουμε  με ένα ποίημα που έγραψε η Ζωή Καρέλλη για την Κυνίσκα και μια άλλη Ολυμπιονίκη, τη Βελεστίχη από την παραθαλάσσια Μακεδονία που κέρδισε το 268π.Χ. στο πωλικόν τέθριππον, όπως αναφέρει ο Παυσανίας.

Κυνίσκα η Σπαρτιάτις
Και η εκ Μακεδονίας Βελεστίχη:
Ιπποτρόφοι

Πολύ αγάπησε τ' άλογά της
η Κυνίσκα
για τον ανδρισμό τους και την υπερηφάνειά τους,
για την αδάμαστη νεανικότητά τους
και για την υποταγή που δέχτηκαν
γι' αγάπη της, γιατί παραδεχτήκαν
την επιβολή της.

Στους σταύλους κατέβαινε τη νύχτα
και τα κοίταζε στην ησυχία τους,
τ' άλογά της τα λαμπρά,
που αυτά μονάχα έχουν
τις πιο γοργές, ιδανικές κινήσεις.

Και μια βραδιά, ονειρεύτηκε
τον έρωτά της για το πιο ξεχωριστό,
το κόκκινο, το καστανό
με τα λεπτά του πόδια,
σα λεύκες δυο χρονώ.

Τότε νίκησε στην Ολυμπία.
Τ' όνομά της στην ιστορία έμεινε,
πρώτη Ολυμπιονίκις, η μοναδική,

γιατί πολύ αργότερα ενίκησαν οι πώλοι
της Βελεστίχης,
ερωμένης Πτολεμαίου του Φιλαδέλφου.

Ζωή Καρέλλη

The Mythologists

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ