Ο πρώτος πολιτικός γάμος στην Ελλάδα, έγινε στον Πειραιά το 1929

Του Στέφανου Μίλεση

Το συμβόλαιο που συντάχθηκε από τον συμβολαιογράφο Πειραιώς Γ. Βολικάκη έφερε τον αριθμό 1277και ημερομηνία 7 Ιανουαρίου του 1929!

Πρόκειται για το πρώτο συμβόλαιο γάμου στην Ελλάδα που έλαβε χώρα στον Πειραιά. Αποτέλεσμα αυτού του συμβολαίου ήταν κατ΄ αρχήν να τιμωρηθεί ο συμβολαιογράφος Πειραιώς που το συνέταξε, από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πειραιώς κ. Παπαδημητρόπουλο, με εξάμηνη παύση καθηκόντων διότι:

"τόλμησε να επικυρωθεί συμβίωσις ζεύγους, χωρίς τας νομίμους διατυπώσεις και την ανάλογον ιεροτελεστίαν του γάμου!".  

Τα στοιχεία του ζευγαριού κρατήθηκαν κρυφά και ουδέποτε αναφέρθηκαν καθώς ο γαμπρός ήταν Έλληνας Γερουσιαστής με καταγωγή από την Σμύρνη, ηλικίας 48 ετών και γνωστός πολιτευτής στην εποχή του. Επρόκειτο μάλιστα για μια μορφή σοβαρή που ουδείς θα ανέμενε να επιχειρήσει ένα τέτοιο τόλμημα.

Εκείνη 32 ετών κόρη γνωστής πειραϊκής οικογένειας. Ωστόσο οι εφημερίδες της εποχής αναφέρουν πως αποφάσισαν να προχωρήσουν σε "συμβολαιογραφικό γάμο" καθώς η κυρία ήταν παντρεμένη με κάποιον ο οποίος έφυγε, στην κυριολεξία εξαφανίσθηκε, χωρίς να της δώσει διαζύγιο αλλά και χωρίς ποτέ ξανά, να κάνει γνωστή την παρουσία του. Εκείνη προκειμένου να εξασφαλίσει το επισφαλές οικονομικό της μέλλον, έπεισε τον ερωτοχτυπημένο Γερουσιαστή να παρουσιαστούν σε συμβολαιογράφο και να συνάψουν το ιστορικό για την Ελλάδα αυτό συμβόλαιο.

"Οι συμβαλλόμενοι αποφασίσαντες να έλθουν εις γάμου κοινωνίαν, αποφασίζουσιν και υπόσχονται αλλήλους τα εξής: Να συμβιώσουν καθ΄ όλους τους συζυγικούς τύπους και όρους εν γνώσει των συνεπειών, ους συνεπάγονται οι νόμοι, εις τοιαύτην κοινήν διαβίωσιν. Να τηρώσιν αμοιβαία συζυγικής πίστην και αφοσίωσιν. Η ετέρα των συμβαλλομένων, θα φέρη από τούδε το επώνυμον του ετέρου συμβαλλομένου. Τουτ΄ αυτό επίσης θέλει τηρηθή και δια τα εκ της τοιαύτης συμβιώσεως γεννηθησόμενα τέκνα, τα οποία αυτοδικαίως θα έχουν όλα των τα κληρονοδικαιώματα επί της περιουσίας αμφοτέρων των συμβαλλομένων. Ομοίως οι συμβαλλόμενοι συμφωνούν, ότι η δι΄ οιανδήποτε λόγον εγκατάλειψις τους ενός ή της άλλης της διαβιώσεως, συνεπάγεται τας προβλεπομένας υπό των νόμων περί διαζυγίων συνεπείας".

Το συμφωνητικό κλείνει με την φράση

 "η συμβίωσις αύτη δύναται να ιερολογηθή εν καιρώ τω δέοντι..."  

Το πρώτο αυτό συμβόλαιο θα είχε περάσει απαρατήρητο, καθώς 22 μήνες μετά την σύναψή του το ζευγάρι παρουσιάζονταν κανονικά νυμφευμένο. Μέχρι που ο Εισαγγελέας Πειραιώς κ. Παπαδημητρόπουλος σε έλεγχο που έκανε σε συμβολαιογραφεία του Πειραιά έφτασε και σε αυτό του Βολικάκη. Μόλις ο Εισαγγελέας Πειραιώς έφτασε στο συγκεκριμένο συμβόλαιο, ζήτησε από τον συμβολαιογράφο να ετοιμάσει την απολογία του!

Κι αυτό καθώς ο Βολικάκης παρέβηκε το άρθρο 172 του νόμου περί "Οργανισμού των Δικαστηρίων" σύμφωνα με τον οποίο ρητώς απαγορεύονταν η δια συμβολαίων επικύρωση πράξεων που αντιβαίνουν εις τα κρατούντα ήθη και τους νόμους. Και νόμος που να επέτρεπε γάμο με συμβολαιογραφική πράξη δεν υπήρχε! Συνετάχθη δηλαδή παρά το νόμω συμβόλαιο και για αυτό κλήθηκε σε απολογία.

Ο Βολικάκης όμως που ήταν ένας εξαίρετος συμβολαιογράφος, και καλός μελετητής, στην απολογία του ανέπτυξε τα επιχειρήματά του:

"Οι συμβαλλόμενοι δεν είναι άνθρωποι άγνωστοι, αλλά γνωστοί και γνωστοτέρας σεμνότητος, εκείνου μεν άγοντος ηλικίαν 48 ετών, εκείνης δε 32. Η συμβίωσίς των πριν ή συνταχθή το συμβόλαιον, είχεν αρχίσει και ηθέλησαν να επιβεβαιώσουν αυτήν δια της προβαλλομένης συμβολαιογραφικής πράξεως, εφόσον υπήρχαν πολλαί δυσχέρειαι, δια την τέλεσιν κανονικού γάμου. 

Ηθέλησαν άλλως τε αυτοί την σύνταξιν του συμβολαίου, εν γνώσει και των νομίμων συνεπειών, ως εδήλωσαν και τα ανέλαβον. Δεν προσέφυγα δε εις την γνωμάτευσιν του Εισαγγελέως, περί του αν έδει να συνταχθή το συμβόλαιον, διότι δεν εφρόνουν ότι δημιουργείται σκάνδαλον, ως ο νόμος ορίζει, ούτε προς τα ήθη αντέβαινεν, εφόσον επρόκειτο περί απλής υποσχέσεως γάμου".

Με λίγα λόγια ο Βολικάκης μέσα από την απολογία του λέει πως ο νόμος ορίζει οι συμβολαιογράφοι να μην επικυρώνουν πράξεις που είναι ενάντια στα ήθη. Με την συγκεκριμένη πράξη όμως επικύρωνε τυπικά μια κατάσταση γνωστή στην πειραϊκή κοινωνία, δηλαδή πως το συγκεκριμένο ζευγάρι συζούσεήδη κάτω από την ίδια στέγη, προκαλώντας ήδη τα ήθη της εποχής. Το συμβόλαιο γάμου αντικαθιστούσε τον κανονικό γάμο που λόγω δυσχερειών δεν μπορούσε να τελεστεί. Συνεπώς αποκαθιστούσε τα ήδη διαταραγμένα ήθη!

Δυστυχώς όμως ο Εισαγγελέας δεν πείσθηκε και έτσι πρότεινε την εξάμηνη παύση του συμβολαιογράφου στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο με την σειρά του επικύρωσε την ποινή.

Κλείνοντας δε την αναφορά μας για αυτόν τον πρώτο πολιτικό γάμο που έγινε όχι σε Δήμαρχο, αλλά σε συμβολαιογράφο, να πούμε πως η επιφυλλίδα των αρθρογράφων που παρουσίαζαν τότε αυτή την πρωτάκουστη για τα ελληνικά δεδομένα είδηση ήταν:

"Ίσως δεν θα αργήσει να έρθει ο καιρός που τους μελλονύμφους αντί του παπά θα τους υποδέχεται ο συμβολαιογράφος!"    

pireorama

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ