Οι υπερ-ανθρωπιστές θεωρούν τις ιδέες τους ως προέκταση του εκκοσμικευτικού ανθρωπιστικού εγχειρήματος του Διαφωτισμού, με το οποίο διατείνονται ότι μοιράζονται το στόχο της βελτίωσης της ανθρώπινης συνθήκης με τη χρήση του λόγου, της επιστήμης και της τεχνολογίας. Ωστόσο, συχνά κατηγορούν τον ανθρωπισμό για έλλειψη θάρρους και οράματος, εφόσον αποδέχεται τους περιορισμούς που η φύση θέτει στο ανθρώπινο σώμα και δεν επιδιώκει την υπέρβασή τους, σε αντίθεση με τον υπερ-ανθρωπισμό. Σε αυτή τη βάση, ο υπερ-ανθρωπισμός συμβολίζεται ως Ανθρωπισμός Συν (Α+) [Humanism Plus (H+)] και μετασχηματίζει το ανθρωπιστικό πρόταγμα της απελευθέρωσης του ανθρώπου, στον υπερ-ανθρωπιστικό στόχο της υπέρβασης των βιολογικών περιορισμών του ανθρώπινου σώματος.
ΤεχνοΑνθρωπότητα
Σύμφωνα με τους υπερ-ανθρωπιστές, το να πάρουμε την εξέλιξη στα χέρια μας και να αντικαταστήσουμε την τυχαιότητα με το σκόπιμο σχεδιασμό, αποτελεί μια αναγκαιότητα, καθώς ο άνθρωπος, ως προιόν της φυσικής εξελικτικής διαδικασίας, είναι γεμάτος ατέλειες και ανεπάρκειες που γίνονται ιδιαίτερα απαγορευτικές για το ευ ζην στις συνθήκες της σύγχρονης ζωής. Οι τελευταίες συνοδεύονται απο ραγδαίες αλλαγές, ανθρωπογενούς κατα βάση προέλευσης, που συμβαίνουν στα διάφορα ανθρώπινα περιβάλλοντα. Ιδιαίτερα όσον αφορά το φυσικό και το τεχνολογικό περιβάλλον, οι ραγδαίες μεταβολές ασκούν πιέσεις στο ανθρώπινο είδος, καθιστόντας την ανάγκη για την εξέλιξή του επιτακτική. Με άλλα λόγια, πρέπει να εξελιχθούμε ως είδος προκειμένου να επιβιώσουμε της περιβαλοντικής κρίσης που έχουμε προκαλέσει, αλλά και να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε την εκθετικά αυξανόμενη τεχνολογική νοημοσύνη που έχουμε κατασκευάσει και να μπορέσουμε να αποκομίσουμε όλα τα ωφέλη της.
Το ψευδοδίλημμα που θέτει ο υπερ-ανθρωπισμός στην ανθρωπότητα είναι απόλυτο: θα γίνουμε είτε υπερ-άνθρωποι (και σε επόμενο στάδιο μετά-άνθρωποι) είτε υπάνθρωποι. Οι ανθρώπινες κοινωνίες θα οδηγηθούν ντετερμινιστικά στο μαρασμό, αφού η στασιμότητα της ανθρώπινης εξέλιξης θα οδηγήσει στον εκφυλισμό του ανθρώπινου όντος. Ορισμένοι υπερ-ανθρωπιστές έχουν χρησιμοποιήσει εικόνες απο σύγχρονες πολιτικές φρικαλεότητες και βασανισμούς προκειμένου να ισχυριστούν ότι ο εκφυλισμός έχει ήδη αρχίσει.
Ορισμένοι υπερ-ανθρωπιστές υποστηρίζουν ρητά ότι ο άνθρωπος είναι, είτε μας αρέσει είτε όχι, μια μηχανή. Όλα τα στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης που διαφεύγουν του απόλυτου έλεγχου και της χειραγώγησης, όπως τα συναισθήματα, επανερμηνεύονται ως μηχανικές ατέλειες και ανάγονται στον «παρωχημένο» φυσικό σχεδιασμό και τους φυσικούς περιορισμούς του ανθρώπινου είδους. Στο πλαίσιο της υπερ-ανθρωπιστικής σκέψης, ακόμη και ο θάνατος ανανοηματοδοτείται ως «ασθένεια» η οποία δεν είναι πλεον ανεκτή, καθώς περιορίζει την ατομική ελευθερία.
Επιπλέον, ο θάνατος πρέπει να εξαλειφθεί γιατί στέκεται εμπόδιο για την απόλαυση των ωφελειών και των ανέσεων, αφου μπορεί να μας βρεί πρίν προλάβουμε να καταναλώσουμε αρκετά απο τα βιώματα που καθιστά δυνατά η υψηλή τεχνολογία.
Το μηχανιστικό και αναγωγιστικό πλαίσιο της υπερ-αθρωπιστικής σκέψης είναι προφανές τόσο στην αντίληψη του αθρώπινου σώματος στη σημερινή του εκδοχή, όσο και στη σύλληψη μιας μελλοντικής ιδεατής του μορφής. Το ιδανικό ανθρώπινο σώμα για τη μετάβαση προς τον μεταάνθρωπο, είναι περασμένο απο τα φίλτρα της οικονομίας και της αποτελεσματικότητας και ορίζεται με τους αντίστοιχους όρους της ποσοτικοποιημένης εργαλειακότητας και λειτουργικότητας. Με λίγα λόγια, υποτίθεται ότι θα γίνουμε πιο αποτελεσματικά υποκείμενα εμπειρίας αν, για παράδειγμα, αυξήσουμε την ικανότητα απομνημόνευσης, γίνουμε περισσότερο «αποδοτικοί ενεργειακά» μειώνοντας υποτιθέμενες ενεργειακές απώλειες που απορρέουν απο τις σωματικές λειτουργίες (να καταργήσουμε την πέψη), περισσότερο αποδοτικά συναισθηματικά υποκείμενα εάν απομακρύνουμε τις «άσκοπες» συναισθηματικές καταστάσεις, κλπ. Εννοείται ότι κεντρικό ρόλο σε αυτή τη συζήτηση, έχει ο έλεγχος της σεξουαλικότητας και της αναπαραγωγής.
Εφόσον όλα απορρέουν από την ατελή βιολογική εξέλιξη, τα πάσης φύσεως ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης σε όλα τα επίπεδα (ατομικά και συλλογικά), θα λυθούν με τον επανασχεδιασμό του ανθρώπινου όντος σε μια τεχνολογική βάση. Αυτό, παράλληλα με τις ευγονικές «βελτιώσεις» σε γενετικό επίπεδο, θα επιτευχθεί με σταδιακή εν-σωμάτωση της τεχνολογίας, που θα αντικαθιστά τα φθαρτά φυσικά τμήματα του ανθρώπινου σώματος, συμπεριλαμβανομένου και του εγκεφάλου.Έτσι, εκτός του ότι θα απελευθερωθούμε από το θνητό φυσικό σώμα, η τεχνολογική αθανασία ανοίγει μπροστά μας και ένα απεριόριστο σύνολο αξιών, δυνατοτήτων και επιλογών, όπως είναι για παράδειγμα η δυνατότητα φόρτωσης του «εαυτού» στον κυβερνοχώρο, όπου θα καταναλώνουμε, σε ταχύτητες φωτός, πληροφορίες και εμπειρίες εικονικής πραγματικότητας, και τα πολλαπλά αντίγραφα του «εαυτού» θα μπορούν να συναναστρέφονται με διάφορους άλλους κυβερνο-εαυτούς, συνθέτοντας έτσι την απόλυτη συλλογική «υπερ-διάνοια».
Εννοείται δε, ότι η η υψηλή τεχνολογία και η αυτοματοποίηση θα μας έχει ήδη απελευθερώσει από την εργασία και έτσι ο άνθρωπος θα μπορεί να επιδοθεί απερίσπαστος στο αέναο κηνύγι των διαφόρων ηδονών, οι περισσότερες-αν όχι όλες- εκ των οποίων θα είναι τεχνολογικά διαμεσολαβημένες. Επιπλέον, τα διάφορα τεχνολογικά τέκνα των ανθρώπων, θα αποκτήσουν αυθυπαρξία και ανεξαρτησία: οι υπερ-ανθρωπιστές περιμένουν εναγωνίως το σημείο που ονομάζεται Singularity (Μοναδικότητα;) και τοποθετείται χρονικά μεταξύ του 2035-2045, οπότε και η τεχνολογική νοημοσύνη φτάνει σε τέτοιο σημείο, όπου τα διάφορα τεχνο-οντα όχι μόνο αυτοαναπαράγονται, αλλά και σχεδιάζουν την περεταίρω εξέλιξή τους «συνειδητά». Ενίοτε, στην υπερ-ανθρωπιστική σκέψη το σημείο αυτό παραλληλίζεται με την έννοια της επανάστασης, όπως τη συνέλαβε ο Μάρξ και μετά απο αυτό, καμία εκτίμηση για το μέλλον δεν έχει νόημα.
Και τι γίνεται εάν τα τεχνολογικά τέκνα του ανθρώπου αρχίσουν να εκδηλώνουν κυριαρχικές συμπεριφορές, ανάλογες με αυτές που εκφράζει η ανθρωπότητα απέναντι στις άλλες μορφές ζωής τις οποίες βαφτίζει κατώτερες, προκειμένου να νομιμοποιήσει τους συνήθως φρικαλέους τρόπους με τους οποίους τις χρησιμοποιεί για τους σκοπούς της; Αυτός αλλά και πολλοί άλλοι κίνδυνοι που ενέχονται στην υλοποίηση του υπερ-ανθρωπιστικού οράματος, συμπεριλαβάνονται στις εκτιμήσεις των ίδιων των υπερ-ανθρωπιστών, σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει ένα ποσοστό 25% «υπαρξιακού ρίσκου», δηλαδή ολοκληρωτικής καταστροφής. Για μια μεγάλη μερίδα των υπερ-ανθρωπιστών, το ρίσκο αυτό είναι μικρό σε σχέση με τη θεοποίηση που σηματοδοτείται από τη Μοναδικότητα: «Θα γίνουμε θεοί», λέει ο ανθρωπο-κλωνοποιός Richard Seed. «Αν δε σου αρέσει σπάσε. Αλλά εαν πρόκειται να παρέμβεις στη δική μου πορεία προς τη θεοποίηση, τότε θα έχουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα. […] Αν προσπαθήσεις να με σταματήσεις, ή θα με σκοτώσεις ή θα σε σκοτώσω».
ΤεχνοΦύση
Η Φύση κατά τον υπερ-ανθρωπισμό είναι τύραννική, καθώς επιβάλλει περιορισμούς στον άνθρωπο. Εκτός αυτού είναι ανεπαρκής και ατελής, αλλα «δικαιολογημένη», αφου δεν …διέθετε τα σύγχρονα και μελλοντικά τεχνολογικά εργαλεία ώστε να παράξει μια περισσότερο αποτελεσματική φυσική εξέλιξη.
Παράλληλα, οι υπερ-ανθρωπιστές αγωνιούν να πείσουν για τη φυσικότητα του οράματός τους, στη βάση του οτι προκύπτει ως αναπόφευκτη ανταπόκριση στην ανθρώπινη ανάγκη να τροποποιεί, -όπως άλλωστε κάθε είδος- το περιβάλλον του. Επιπλέον, λέγεται ότι ανταποκρίνεται στην αποκλειστικά ανθρώπινη αρχέγονη ανάγκη για διαρκή βελτίωση και υπέρβαση των ορίων και των περιορισμών.
Περιέργως αν σκεφτούμε την ανθρωπιστική καταγωγή του υπερ-ανθρωπισμού, οι οπαδοί του δηλώνουν ότι δεν είναι ανθρωποκεντριστές ή ειδιστές:
«Από την υπερανθρωπιστική σκοπιά, οι άνθρωποι, τα τεχνήματά τους και τα εγχειρήματά τους, αποτελούν τμήμα της διευρυμένης βιόσφαιρας. Δεν υπάρχει θεμελιώδης διχοτομία μεταξύ της ανθρωπότητας και του υπόλοιπου κόσμου. Μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι στο πρόσωπο του ανθρώπινου είδους η φύση απέκτησε επίγνωση και αυτό-στοχασμό».
Ο ισχυρισμός αυτός είναι ανυπόστατος, αφού με μια πιο προσεκτική ματιά φαίνεται ότι το μόνο χαρακτηριστικό στη φύση που αξιολογείται θετικά από τους υπερ-ανθρωπιστές είναι η ανθρώπινη νοημοσύνη, και αυτή όχι όπως την έχουμε παραλάβει απο τη φύση, αλλα όπως θα προκύψει όταν περάσει από το φίλτρο του ανθρώπινου μετασχηματισμού και ελέγχου, για να εκφραστεί ως αυτόνομη τεχνολογική νοημοσύνη. Με άλλα λόγια, όχι μόνο η αξιολογική αφετηρία τους είναι ανθρωποκεντρική με τη σκληρότερη έννοια του όρου, αλλά σε συνδιασμό με μια ιδιότυπη αυτοσιχασιά, μάλλον δε μιλάμε μόνο για διάθεση «παιχνιδιάρικης καλλιτεχνικής έκφρασης», αλλά για γενικότερη απέχθεια του φυσικού.
Όταν λοιπόν οι υπερ-ανθρωπιστές διακηρύσσουν ότι δεν είναι ανθρωποκεντριστές, συνήθως το κάνουν στην προσπάθεια να λειάνουν το έδαφος για μια ηθική αντιμετώπιση της «τεχνολογικής συνείδησης» που υποτίθεται πως θα έχουν τα μελλοντικά τεχνο-όντα, και όχι ως ευρεία αναγνώριση μορφών συνείδησης σε μη ανθρώπινα όντα.
Η φαντασιωμένη συγχώνευση της Φύσης με την Τεχνολογία πραγματοποιείται ξεκάθαρα εις βάρος της πρώτης, καθώς για τους υπερανθρωπιστές σηματοδοτεί την απόλυτη κυριαρχία επί της Φύσης. Η τεχνολογική σύγκλιση στην οποία θα αναφερθούμε στη συνέχεια, είναι το όχημα για την πραγματοποίηση της ενοποίησης μεταξύ των φυσικών και τεχνητών όντων, και την εξασφάλιση του ελέγχου όλων των επιπέδων της ύλης. Κατά τα άλλα, οι ίδιες τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν για την εξόντωση του φυσικού, και οι οποίες όπως προείπαμε εμφανίζονται ως πανάκεια και μονόδρομος, αυτές και θα εξαλείψουν και όλα τα συμπτώματα της περιβαλλοντικής κρίσης. Άλλωστε, χωρίς το άτακτο φυσικό περιβάλλον, δεν υπάρχει περιβαλλοντικό πρόβλημα…
Σύγκλιση NBIC
Κάτι που πρέπει να γίνει σαφές σε αυτό το σημείο, είναι ότι οι υπερ-ανθρωπιστές δεν αποτελούνται μόνο από διαφόρων ειδών τεχνο-οπτιμιστικά «φρικιά» που φαντασιώνονται ένα μέλλον επιστημονικής φαντασίας, αλλά σε μεγάλο βαθμό από «επιφανείς» δυτικούς, ως επί το πλείστον, επιστήμονες και φιλόσοφους, πολλοί απο τους οποίους κατευθύνουν τις εξελίξεις, όντας επικεφαλής των πεδίων έρευνας και ανάπτυξης που αντιστοιχούν στις τεχνολογίες που βασίζουν το υπερανθρωπιστικό όραμα, και ασκώντας «συμβουλευτική» δραστηριότητα στους «λήπτες αποφάσεων».
Έτσι βρίσκουμε την ιδέα της σύγκλισης της νανοτεχνολογίας, της βιοτεχνολογίας, της πληροφορικής και της γνωσιακής επιστήμης (convergence NBIC), η υλοποίηση της οποίας έχει υποδειχθεί από τους υπερ-ανθρωπιστές ως το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της πραγματοποίησης του οράματος τους, να αποτελεί τον πρωταρχικό ερευνητικό στόχο σε Ευρώπη και ΗΠΑ και να θεωρείται μια βέβαιη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη.
Στην περίπτωση των ΗΠΑ, η σύνδεση μεταξύ της τεχνολογικής σύγκλισης και του υπερ-ανθρωπιστικού προτάγματος εκφράζεται ρητά και επίσημα μέσω επιστημονικών εκθέσεων που χρηματοδοτούνται απο το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών. Οι υπερ-ανθρωπιστικές θέσεις προωθούνται ανοιχτά και μέσω διαφόρων φορέων «συμβουλευτικής επιστήμης», όπως για παράδειγμα το λεγόμενο «Συμβούλιο Βιοηθικής του Προέδρου».
Στην Ευρώπη, όπου υπάρχει το ενοχλητικό προηγούμενο αντίστασης σε ορισμένα εγχειρήματα τεχνολογικής επιβολής όπως τα μεταλλαγμένα, η «συμβουλευτική επιστήμη» δηλώνει αποστασιοποίηση από τον υπέρ-ανθρωπισμό, και υιοθετεί μια διαφοροποιημένη ρητορική για την προώθηση του εγχειρήματος της τεχνολογικής σύγκλισης. Σύμφωνα με αυτή, οι ευρωπαίοι πολίτες θα κληθούν ώστε με «συμμετοχικές διαδικασίες» να «συνδιαμορφώσουν» μαζί με εταιρίες, επιστήμονες και πολιτικούς, την κατεύθυνση της τεχνολογικής σύγκλισης και τις εφαρμογές της. Με άλλα λόγια, υποτίθεται πως οι ευρωπαίοι θα διατυπώσουν οι ίδιοι «δημοκρατικά» την πιο ευπεπτη σειρά με την οποία θα καταπιούν τις νέες τεχνολογίες.
Τελικά?
Ο δρόμος της μετεξέλιξης του παγκόσμιου καπιταλισμού περνάει μέσα από τις εμπορευματικές δυνατότητες που παρέχει η διαμόρφωση και η εφαρμογή της υψηλής τεχνολογίας κατά τη διαδικασία της τεχνολογικοποίησης των πάντων. Ήδη, ο αριθμός των νεοαναδυόμενων εταιριών που σχετίζονται με τις τεχνολογίες του υπερ-ανθρωπιστικού οράματος είναι τεράστιος. Κρυογονικές, αντιγηραντικές, νανοτεχνολογικές, βιοτεχνολογικές, ρομποτικές και λοιπές εταιρίες, αυξάνονται και επεκτείνονται. Πολύ συχνά, ιδιοκτήτες τους είναι οι ίδιοι οι πανεπιστημιακοί μεγαλο-επιστήμονες υπερ-ανθρωπιστές, οι οποίοι με την άλλη τους ιδιότητα, ως ειδήμονες, υπαγορεύουν την κατεύθυνση της έρευνας και της ανάπτυξης στα κέντρα λήψης αποφάσεων, αποσπώντας και τις ανάλογες χρηματοδοτήσεις.
Επιπλέον, ο βαθμός εξειδίκευσης αυτών των τεχνολογιών, σε συνδιασμό με τους κινδύνους που να ενέχουν, καθιστά σχεδόν αυτονόητη την άσκηση του ελέγχου τους από τη συγκεκριμένη υπερ-ανθρωπιστική ελίτ, με ότι αυτό συνεπάγεται σε πολιτικό επίπεδο. Λέει, για παράδειγμα, ο Bostrom: «Το να πάρουμε την εξέλιξη μας στα χέρια μας […], θα απαιτούσε την ανάπτυξη ενός «singleton», (δηλαδή) μιας παγκόσμιας τάξης στην οποία η υψηλότερη οργανωτική βαθμίδα θα αποτελείται από μια και μοναδική και ανεξάρτητη εξουσία που λαμβάνει αποφάσεις (που θα μπορούσε να είναι μια παγόσμια διακυβέρνηση, ή όχι)».
Με άλλα λόγια, η υπερ-ανθρωπιστική φαντασίωση πηγαίνει χεράκι-χεράκι με την περεταίρω συγκέντρωση της εξουσίας και τη διαιώνιση της πανκαπιταλιστικής τάξης πραγμάτων. Επιπλέον, εγγυάται την ανάδυση νέων μορφών ιεραρχίας και ανισότητας.
Αυτό δεν προβληματίζει τους υπερ-ανθρωπιστές, αφού “ακριβώς όπως τα σύγχρονα ανθρώπινα όντα επωφελούνται από άλλα είδη που δεν θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο το ανθρώπινο είδος, έτσι μπορεί οι τεχνολογικά ανώτεροι παράγοντες να επωφελούνται από την ύπαρξη μιας οικολογίας μη-ευδαιμονικών παραγόντων. Τέτοιου είδους μη-ευδαιμονικοί παράγοντες θα μπορούν να εξυπηρετούν οικονομικά ωφέλιμες λειτουργίες. Ο στόχος είναι να μεγιστοποιηθεί η συνολική ποσότητα των πόρων που κατέχουν οι ευδαιμονικοί παράγοντες, ή σε κάθε περίπτωση να εμποδίσουν αυτή την ποσότητα από το να πέσει στο μηδέν.»
Συνοψίζοντας, το πολυδιαφημισμένο ως το απόλυτο ελευθεριακό πρόταγμα, το υπερ-ανθρωπιστικό, κρύβει στην ουσία του το ιδεολόγημα του απόλυτου ελέγχου πάνω στον άνθρωπο και τη φύση. Η σταδιακή κατάργηση κάθε αυθόρμητης έκφρασης της ανθρώπινης η μη φύσης, που δεν προέρχεται ή δεν διαμεσολαβείται από την τεχνολογία μπορεί να καταστήσει την τελευταία ένα πανταχού παρών φάντασμα, με ότι πλεονεκτήματα συνεπάγεται αυτό για τις μελλοντικές δυνάμεις εξουσίας, ελέγχου και καταστολής.
Με το σκεπτικό ότι το διακύβευμα του υπερ-ανθρωπιστικού σχεδίου, μάλλον επιβάλλει την άμεση συζήτηση και τη δράση, παρατίθεται ένας ενδεικτικός και υπό κατασκευή κατάλογος με πηγές, όλες δυστυχώς στα αγγλικά. Η κατηγοριοποίηση που έγινε είναι εξαιρετικά χαλαρή, καθώς αφενός μεν οι θεματικές αλληλεπικαλύπτονται, αφετέρου τα ίδια άτομα, συχνά φέροντας τις διάφορες ιδιότητες τους, εμπλέκονται σε διαφορετικούς φορείς, οργανώσεις και εταιρίες. Στόχος του καταλόγου, εκτός απο την παράθεση πρωτογενών πηγών για τη διερεύνηση του υπερ-ανθρωπισμού από όποια και όποιον ενδιαφέρεται, είναι και να καταδείξει την έκταση και το φάσμα των υπερ-ανθρωπιστικών δραστηριοτήτων και να δώσει μια αίσθηση για τη δικτύωση τους.
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.