“Πώς μπορεί κανείς να κόψει τις συνήθειες”;

από το μπλογκ του Παραμυθά:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς μπορεί κανείς να κόψει τις συνήθειες;

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ:   Εάν κατανοήσουμε την όλη διαδικασία μιας συνήθειας, τότε ίσως θα μπορέσουμε να σταματήσουμε τη δημιουργία συνηθειών. Το να σταματήσεις απλώς μία ιδιαίτερη συνήθεια είναι συγκριτικά κάτι εύκολο, αλλά το όλο πρόβλημα δεν λύνεται τότε. Όλοι μας έχουμε διάφορες συνήθειες οι οποίες είναι είτε συνειδητές είτε ασυνείδητες· πρέπει, λοιπόν, να βρούμε εάν ο νους μας είναι παγιδευμένος σε κάποια συνήθεια και γιατί ο νους δημιουργεί συνήθειες.

Από συνήθεια δεν γίνονται οι περισσότερες από τις σκέψεις μας; Από την παιδική ηλικία έχουμε διδαχτεί να σκεφτόμαστε ακολουθώντας κάποια γραμμή, είτε σαν Χριστιανοί, Ινδουιστές ή κομμουνιστές και δεν τολμάμε να παρεκκλίνουμε από αυτή τη γραμμή επειδή η ίδια αυτή η παρέκκλιση φέρνει φόβο. Βασικά, λοιπόν, η σκέψη μας γίνεται από συνήθεια, είναι διαμορφωμένη· ο νους μας ακολουθεί καθιερωμένα μονοπάτια και φυσικά υπάρχουν και επιφανειακές συνήθειες που προσπαθούμε να ελέγξουμε.

Τώρα: εάν ο νους σταματήσει εντελώς να σκέφτεται με βάση συνήθειες, τότε θα προσεγγίσουμε το πρόβλημα μίας επιπόλαιης συνήθειας εντελώς διαφορετικά. Καταλαβαίνετε; Εάν ψάχνετε, εάν προσπαθείτε να βρείτε κατά πόσο ο νους σας σκέφτεται με βάση συνήθειες, εάν σας ενδιαφέρει πραγματικά αυτό, τότε – για παράδειγμα – η συνήθεια του καπνίσματος θα έχει μία διαφορετική σημασία. Δηλαδή, εάν ενδιαφέρεσαι να ερευνήσεις βαθιά την όλη διαδικασία της συνήθειας, που βρίσκεται σε ένα βαθύτερο επίπεδο, θα αντιμετωπίσεις τη συνήθεια του καπνίσματος με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Όντας τελείως ξεκάθαρος μέσα σου ότι θέλεις πραγματικά να σταματήσεις όχι μόνο τη συνήθεια του καπνίσματος αλλά την όλη διαδικασία του να σκέφτεσαι με βάση συνήθειες, δεν μάχεσαι την αυτόματη κίνηση του να πάρεις ένα τσιγάρο και όλα τα υπόλοιπα, επειδή βλέπεις ότι όσο πιο πολύ πολεμάς αυτή την ιδιαίτερη συνήθεια, τόσο πιο πολύ της δίνεις ζωή. Αλλά αν δίνεις όλη την προσοχή σου, εάν έχεις πλήρη επίγνωση της συνήθειας, χωρίς να την πολεμάς, τότε θα δεις ότι η συνήθεια σταματάει στην ώρα της· οπότε ο νους παύει να είναι απασχολημένος με αυτή τη συνήθεια. Δεν ξέρω αν το παρακολουθείτε αυτό.

Βλέπω μέσα μου πολύ καθαρά ότι θέλω να σταματήσω το κάπνισμα, αλλά η συνήθεια συνεχίζεται για αρκετά χρόνια. Να την πολεμήσω αυτήν τη συνήθεια; Σίγουρα με το να πολεμήσω μία συνήθεια της δίνω ζωή. Σας παρακαλώ καταλάβετέ το αυτό. Οτιδήποτε πολεμώ μέσα μου, του δίνω ζωή. Εάν πολεμήσω μία ιδέα μου, δίνω ζωή σε αυτή την ιδέα. Πρέπει να το δω αυτό πολύ καθαρά και μπορώ να το δω πολύ καθαρά μόνο αν βλέπω το όλο πρόβλημα της συνήθειας και όχι απλώς και μόνο κάποια ιδιαίτερη συνήθεια. Τότε η προσέγγισή μου στη συνήθεια γίνεται σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο.

Το ερώτημα, λοιπόν, τώρα είναι: Γιατί ο νους σκέφτεται με όρους συνήθειας, όπως η συνήθεια της σχέσης, η συνήθεια των ιδεών, η συνήθεια των πίστεων και λοιπά. Γιατί; Επειδή στην ουσία αναζητά να είναι σίγουρος, να είναι ασφαλής, να είναι μόνιμος, έτσι δεν είναι; Ο νους μισεί να είναι αβέβαιος κι έτσι έχει διάφορες συνήθειες ως μέσα ασφάλειας. Ένας νους που είναι ασφαλής δεν μπορεί ποτέ να είναι ελεύθερος  από συνήθειες, όπως μπορεί μόνο ένας νους που είναι εντελώς ανασφαλής – πράγμα που δεν σημαίνει  ότι θα καταλήξει σε άσυλο ή σε ψυχιατρική κλινική. Ένας νους που είναι τελείως ανασφαλής, που είναι αβέβαιος, ερευνητικός  και επομένως είναι σε μία κατάσταση μη-γνώσης, μόνο ένας τέτοιος νους μπορεί να είναι ελεύθερος από συνήθειες και αυτή είναι η ύψιστη μορφή σκέψη.

«Όπως είναι κανείς» μετάφραση Ν.Πιλάβιος

2insight4

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ