Τι είναι ο φόβος και πως μπορεί να επηρεάσει ή και να καθορίσει τις επιλογές μας

Του Τάσου Δαφνομήλη-Συνθετική Συμβουλευτική

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα το οποίο διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, τον πραγματικό φόβο και τον κατασκευαστικό φόβο.

Τον πραγματικό φόβο τον νοιώθουμε όταν απειλείται η σωματική μας ακεραιότητα από ένα εξωτερικό ερέθισμα, για παράδειγμα: καθώς περπατάμε στο δρόμο μπορεί να εμφανιστεί ένας σκύλος που γαυγίζει και δείχνει να χει επιθετική διάθεση και πόσο μάλλον όταν έρχεται καταπάνω μας, είμαστε σε ένα ύψωμα συνήθως φοβόμαστε να πλησιάσουμε στην κόχη επειδή υπάρχει η πιθανότητα να γλιστρήσουμε και αν γλιστρήσουμε θα χτυπήσουμε. Δεν περνάμε έναν δρόμο όταν βλέπουμε ότι περνάνε αμάξια επειδή υπάρχει κίνδυνος να χτυπήσουμε, φοβόμαστε στην πραγματικότητα. Τα παραπάνω παραδείγματα αντιστοιχούν σε έναν πραγματικό φόβο ο οποίος λειτουργεί προστατευτικά προς εμάς, είναι σαν ένα καμπανάκι συναγερμού προς την σωματική ακεραιότητα που αν δεν το ακούσουμε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να βλάψουμε τον εαυτό μας.

Ο κατασκευαστικός φόβος δημιουργείται ύστερα από κάποια νοητική διεργασία, δεν είναι υπαρχτός, κατοικεί μόνο μέσα στον νου μας.

Όλοι μας κάποιες στιγμές έχουμε πλάσει ένα σενάριο για κάποιο άτομο ή σύνολο, για παράδειγμα:

«ο γείτονας είχε ένα πόνο στο λαιμό του, τον άφηνε και τώρα έχει μεγάλο πρόβλημα, λες να πάθω και εγώ κάτι αντίστοιχο πονάει και μένα ο λαιμός μου, πω πω αν πάθω κάτι αυτός θα με έχει κολλήσει».

«αυτόν τον σύντροφο της «Ματούλας» τον βλέπω συνέχεια να κάνει παρέα και με άλλα κορίτσια δίχως να ναι η «Ματούλα» εκεί, κάτι σκαρώνει αυτός, το κουβέντιασα και με τις φίλες μου και αυτές έχουν την ίδια γνώμη με μένα, πρέπει να χει το νου της η «Ματούλα» με αυτόν»

«ωραίο το πάρκο, μόνο την ημέρα πάω γιατί ακόμα θυμάμαι αυτό που μου λέγε η μαμά μου όταν ήμουν μικρός «τη νύχτα να τη φοβάσαι όλο περίεργα πράματα γίνονται, μη βγαίνεις από το σπίτι».

Οι παραπάνω υποθέσεις είναι μόνο κάποιες φοβικές σκέψεις που δεν έχουν σχέση με το παρόν παρά μόνο με ένα μέλλον το οποίο δεν έχει έρθει ακόμη. Οι σκέψεις αυτές, τα σενάρια, μας αποθαρρύνουν να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας και χωρίς να το συνειδητοποιούμε συνεχίζουμε να φοβόμαστε περισσότερο το άγνωστο φτιάχνοντας μία ψευδή εικόνα για αυτό, συντηρούν τις πεποιθήσεις μας και μας απομακρύνουν από το συναίσθημα της χαράς.

Είναι ανακουφιστικό όταν συνειδητοποιούμε ότι αυτό που σκεφτόμαστε δεν ισχύει, μας γεμίζει θάρρος και αισιοδοξία όταν επιλέγουμε να έρθουμε σε επαφή με αυτό που φοβόμαστε γιατί στην πραγματικότητα αυτό που φοβόμαστε είναι η ίδια μας η σκέψη.

psychopedia

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ