ΠΩΣ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΕΠΕΒΑΛΑΝ ΤΗΝ ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΑΜΝΩΝ

Το πρόβατο που φεύγει από το κοπάδι μπορεί να το φάει ο λύκος, αλλά το πρόβατο που θα μείνει στο μαντρί θα το φάει οπωσδήποτε ο βοσκός. Κι αν δεν το φάει ο ίδιος ο βοσκός, περιμένουν ανυπόμονα εκατομμύρια στόματα σ' όλη τη γη να το καταβροχθίσουν. Ανήκουν σ' όλα τα θρησκευτικά δόγματα και κατοικούν σ' όλες τις ηπείρους. Ο αγώνας είναι άνισος.

Αυτή είναι ή εισαγωγή στο άρθρο Το αρνί ξανασταυρώνεται που δημοσιεύτηκε στις 14-4-1996 από την ομάδα Ιός στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ  ( εδώ και εδώ)  Από αυτό μεταφέρω εδώ μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα (οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου)

Θαμπωμένοι από τη λευκότητα της προβιάς και την ηπιότητα της συμπεριφοράς του, οι άνθρωποι ταύτισαν από πολύ νωρίς το πρόβατο με την αγνότητα και την καλώς εννοούμενη αθωότητα. Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις που το πρόβατο χρησιμοποιήθηκε ως συνώνυμο της ηλιθιότητας ("προβάτου προβατότερον" έλεγαν οι αρχαίοι για να χαρακτηρίσουν το άκρον άωτον του κρετινισμού), οι μεσογειακοί λαοί το θεώρησαν από πολύ νωρίς σύμβολο της θριαμβεύουσας άνοιξης, σημάδι της αναγέννησης της ζωήςκαι της ήττας του θανάτου.( θανατώνοντας τα!) Στο σημείο, όμως, αυτό οι άκακοι συμβολισμοί οδηγούνταν σε αιματηρές συνέπειες: Οι ίδιοι λόγοι που καθιστούσαν το νεογέννητο αρνί αρχετυπικό σύμβολο της αθωότητας το μετέτρεπαν και στο κατ' εξοχήν θύμα, το ζώο που έπρεπε να θυσιαστεί για να εξασφαλίσει τη σωτηρία

Έτσι, μόνον ο θάνατος ενός αρνιού μπορούσε να επιτρέψει στον Διόνυσο να γυρίσει στη χώρα των ζωντανών. Αλλά όχι μόνον σε αυτόν. Με μια σταθερότητα που συναντάται σπανίως στην ιστορία της ανθρωπότητας, το αρνάκι -συνήθως του γάλακτος- αποτελεί το ζώο της θυσίας τόσο για τους εβραίους όσο και για τους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους. Ένα ζώο που θυσιάζεται σε κάθε ευκαιρία, αλλά κυρίως τις γιορτές που συνδέονται με την ανανέωση της φύσης ή την αναγέννηση θεού και ανθρώπων: ιουδαϊκό Πάσχα, χριστιανικό Πάσχα, θυσία του Ραμαζανιού (το περίφημο κουρμπάν που χρησιμοποιείται στη Μέση Ανατολή και ως τρυφερή προσφώνηση του πραγματικού φίλου).

To  “Έιντ αλ-Αντά”, ή “Γιορτή της Θυσίας” ή «Κουρμπάν Μπαϊράμ» στα τούρκικα, είναι ιδιαίτερα σημαντική γιορτή των μουσουλμάνων προς τιμή της προθυμίας του Αβραάμ να θυσιάσει το πρωτότοκο γιο του και έτσι μετά την πρωινή προσευχή θυσιάζεται ένα αρνί σε ανάμνηση αυτής της φρικαλέας  ιστορίας. 

Τον Αβραάμ τιμούν και οι τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες.

Μαζικές θυσίες αμνών συνόδευαν συχνά τα εξαιρετικά γεγονότα, όπως αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη: ΟΔαβίδ, για παράδειγμα, προσέφερε θυσία χιλίων αμνών κατά την ενθρόνιση του γιου του Σολομώντα, ενώ ο ίδιος ο Σολομών θυσίασε στα εγκαίνια του Ναού περισσότερα από εκατόν είκοσι χιλιάδες πρόβατα. 

Όμως όπως με τρυφερότητα θα έσφαζε τον γιό του ο Αβραάμ για να ευχαριστήσει τον μοβόρο θεό του, έτσι και τα αρνιά πρέπει να σφαγούν μεν αλλά  με τις σωστές προϋποθέσεις:

Σύμφωνα με τη σύνοψη των εβραϊκών νόμων από τον Steven Weintraub, "το κρέας που θα φαγωθείπρέπει να έχει σφαγεί με ιδιαίτερο τρόπο (Δευτερονόμιο 12: 20). Πρέπει να έχει προηγηθεί προσευχή. Το ζώο πρέπει να σφαγεί με τρόπο που να μην του προκαλέσει μεγάλο πόνο. Ένα κοφτερό μαχαίρι χρησιμοποιείται για να κόψει δια μιας τον οισοφάγο, την τραχεία, την καρωτίδα και τη σφαγίτιδα φλέβα".

Αν δε νομίζετε το ότι το τραγανιστό αρνάκι της σούβλας με την συνοδεία του κοκορετσιού είναι απλά ένα εκλεκτό και νόστιμο έδεσμα έχετε απόλυτα λάθος!  Ο Αρχιμ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ στο περισπούδαστο κείμενο του  "Ο συμβολισμός του πασχαλίου αμνού", Αθήναι 1937,μας επεξηγεί με σαφήνεια και ευλάβεια τι  σημαίνει κάθε κοψίδι που τρώτε!

Η περί βρώσεως του πασχαλίου αμνού εντολή του Θεού περιέχει ειδικές διατάξεις. Ούτω:

 α) πρέπει ο αμνός να είναι εψημμένος "οπτός εν πυρί". Μήπως ταύτα διότι ο Χριστός, ο "αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του Κόσμου", πάσχων επί του Σταυρού, ως αντιπρόσωπος της ενόχου ανθρωπότητος, εδέχθη επάνω Του τους κεραυνούς της θείας Δικαιοσύνης, το πνευματικόν εκείνο πυρ, δι' ού κατέκαυσε την αμαρτίαν;

β) Πρέπει να φάγουν το αρνίον χρησιμοποιούντες άζυμον άρτον. Ο Χριστός, θυσιασθείς επί του Σταυρού κατέστη και η απαραίτητος τροφή των πιστών, μεταδίδων την ζωήν του καθαράν, τελείως αγίαν (δηλουμένην δια του αζύμου άρτου).

 γ) Πρέπει να φάγουν το αρνίον το εψημμένον και διαμελισμένον κατά τα τμήματά του. Πρέπει να φάγουν"την κεφαλήν αυτού (του αρνίου) μετά των ποδών αυτού και μετά των εντοσθίων αυτού" (εδ.9). Ο χριστιανός, ο λυτρωθείς διά του αίματος του αρνίου πρέπει να φάγη την κεφαλήν, ν' αποκτήση τον νουν του Χριστού, τον τρόπον του σκέπτεσθαι, φωτιζόμενος υπό του Πνεύματος του Κυρίου. Αλλ' ο χριστιανός πρέπει να φάγη και τα σπλάγχνα του αρνίου. Είναι τα σπλάγχνα του Χριστού, ο εσωτερικός κόσμος των αγίων αισθημάτων και επιθυμιών του Κυρίου. Επί πλέον δε ο χριστιανός πρέπει να "φάγη και τους πόδας του αρνίου". Εχων ως πρότυπον τον Χριστόν να κατευθύνη τους πόδας του επί της οδού, ην ο Κύριος ημών εβάδισεν, ρυθμίζων την ζωήν αυτού κατά το υπόδειγμα της ζωής Εκείνου.

Επειδή δε στην εποχή του πρώιμου Χριστιανισμού τον Χριστό εμφάνιζαν σε ζωγραφικές στις κατακόμβες και τους πρωτοχριστιανικούς ναούς ως πρόβατο, η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος που συγκλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από το 680 μέχρι το 681  στον ΠΒ' Κανόνα της  (Ερμηνεία, "Πηδάλιον", Εν Ζακύνθω, 1864) το απαγόρευσε λέγοντας:

Επειδή μερικοί ζωγραφίζουσι, τον μεν Χριστόν, ως πρόβατον και Αμνόν, τον δε Πρόδρομον δεικνύοντα αυτόν με τον δάκτυλόν του και λέγοντα: Ιδέ ο Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του Κόσμου, δια τούτο προστάζει ο παρών Κανών, το τοιούτον εις το εξής να μη γίνεται, αλλά να ζωγραφίζεται ο Χριστός, ως άνθρωπος τέλειος, κατά τον ανθρώπινον χαρακτήρα, ίνα δια του ανθρωπίνου είδους ερχόμεθα εις ενθύμησιν της εν σαρκί πολιτείας αυτού, και του πάθους, και του θανάτου, και της διά τούτων γενομένης σωτηρίας του Κόσμου. Διότι τους μεν παλαιούς εκείνους του νόμου τύπους τιμώμεν καθ' ό επροεικόνιζαν την αλήθειαν του Ευαγγελίου και της χάριτος, από τους οποίους ένας ήτο και ο εν τω Πάσχα σφαγιαζόμενος Αμνός, εις εικόνα Χριστού παραλαμβανόμενος, του αληθινού Αμνού, του αίροντος την αμαρτίαν του Κόσμου. Τώρα δε οπού ήλθεν η αλήθεια αυτή και τα πράγματα, μάλλον τον τύπον προτιμώμεν, αυτόν και υποδεχόμεθα.

Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί και αντίθετοι του εθίμου του αρνιού του Πάσχα που προτείνουν μάλιστα και εναλλακτικά του κρέατος χορτοφαγικά εδέσματα.

Πρωτοπόρος όμως σε αυτό ήταν στα τέλη του 19ου αιώνα και αρχές του 20ού, ο φυτοφάγος σοσιαλιστήςΠλάτων Δρακούλης  (1858 - 1942) ο οποίος προπαγάνδιζε  ένα "αναίμακτον Πάσχα", οπότε τον περιέλαβε  ο Νουμάς  το 1909 και έγραψε με σκωπτικό τρόπο : "Ο φιλόσοφος χορτοφάγος κ. Πλ. Δρακούλης μαζί με τους περισσότερο χορτοφάγους και λιγώτερο φιλόσοφους συντρόφους του, αντί αρνί έφαγε χόρτα τη Λαμπρή, και το τελαλήσανε όλες οι εφημερίδες. Οταν κανείς τυραγνιέται από την τρομερή αρρώστεια που λέγεται ρεκλαμομανία, και σανό ακόμα είναι ικανός να φάει, για να γίνει κουβέντα για δαύτονε". (Αναφέρεται στο: Π. Μουλλάς, "Ο λόγος της απουσίας", ΜΙΕΤ, Αθήνα 1992, σ. 338-39).

Και τώρα που γίνατε ειδικοί στο πως, και γιατί  σφάζουμε τα αρνιά και τι συμβολίζει το κάθε κοψίδι που τρώμε, μερικές οδηγίες για να ξέρουμε και τι αγοράζουμε.

Οι όροι που χρησιμοποιούνται για το χαρακτηρισμό των σφαγίων των προβάτων κατά τον κρεοσκοπικό έλεγχο, είναι οι εξής:

"ΑΜΝΟΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ": Το σφάγιο αρνιών ή αρνάδων ηλικίας μέχρι 4 μηνών.

"ΑΜΝΟΣ": Το σφάγιο αρνιών ή αρνάδων ηλικίας μεγαλύτερης των 4 μηνών και μέχρι της πτώσης των δύο μέσων νεογιλών δοντιών.

"ΖΥΓΟΥΡΙ": Το σφάγιο προβάτων από τη στιγμή της πτώσης των δύο μέσων νεογιλών τομέων μέχρι της πτώσης των δύο πρώτων παραμέσων.

"ΠΡΟΒΕΙΟΝ": Το σφάγιο θηλυκού ζώου από την πτώση των δύο πρώτων παραμέσων νεογιλών και έπειτα.

"ΚΡΙΟΣ": Το σφάγιο αρσενικού ζώου από την πτώση των δύο πρώτων παραμέσων νεογιλών και έπειτα.

atheofobos2

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ