Πόσο άλλαξε η αντίληψή μας για το Σύμπαν το 2017;

14 τρόποι που η αντίληψή μας για το σύμπαν άλλαξε για πάντα μέσα στο 2017
Γιατί, το 2017, ήταν μια απίστευτη χρονιά για την αστροφυσική επιστήμη. Μετάφραση, επιμέλεια: Θωμάς Αργυρέας

Κάτω εδώ στη Γη, οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν συνεχώς, παρατηρώντας, μετρώντας και προσπαθώντας να καταλάβουν ακριβώς τι στο καλό συμβαίνει στο απέραντο Σύμπαν πέρα ​​από την γειτονιά μας.

Και το 2017 ήταν ένα εξαιρετικά συναρπαστικό έτος για την επιστήμη του διαστήματος – έτσι παραθέτω μερικές από τις ιστορίες που πραγματικά μας κατέπληξαν.

Είδαμε να συγκρούονται αστέρες νετρονίων

Απλά πρέπει να το πούμε, το γεγονός μας άφησε με το στόμα ανοιχτό και -πιθανότατα- δεν θα ξεπεραστεί από τίποτα άλλο, εκτός, ίσως, ​​από τις πρώτες φωτογραφίες του ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας.

Τα κύματα βαρύτητας μπόρεσαν να μας βοηθήσουν να εντοπιστεί η σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων, επιτρέποντάς μας, έτσι, να κάνουμε οπτική παρατήρηση την στιγμή που συνέβαινε (καθώς και να μετρήσουμε άμεσα την ταχύτητα της βαρύτητας). Αυτό ήταν τεράστιο επίτευγμα – μπορείτε να διαβάσετε τις συνέπειες εδώ.

1. Είχαμε έναν διαστρικό επισκέπτη

Οι αστεροειδείς και οι κομήτες στο Ηλιακό Σύστημα δεν είναι κάτι καινούργιο – οι αστρονόμοι τους παρατηρούν συνεχώς. Αλλά αυτή ήταν ειδική περίπτωση – για πρώτη φορά, οι επιστήμονες παρατήρησαν κάτι, είτε αστεροειδής ήταν είτε κομήτης, μέσα στο Ηλιακό μας Σύστημα αλλά το οποίο προέρχονταν από αλλού.

Και αποδείχθηκε ακόμη πιο καταπληκτικό όταν ξεκινήσαμε να το μελετούμε – ένας περίεργος αστεροειδής με έναν παγωμένο πυρήνα που πιθανότατα ταξίδευε μέσα στο χώρο για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Ο Stephen Hawking υποστήριξε ότι πρόκειται για διαστημόπλοιο ενεργειακά νεκρό για εκατομμύρια χρόνια. Και δεν ήταν ο μόνος που έψαξε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

2. Οι αστρονόμοι μέτρησαν ακόμα πιο μακρινή απόσταση μέσα στον δικό μας γαλαξία

Είναι πράγματι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε με τι μοιάζει ο Γαλαξίας μας από το σημείο που βρισκόμαστε στο εσωτερικό του – πράγμα που σημαίνει ότι ήταν ιδιαίτερα συναρπαστική η είδηση ότι οι αστρονόμοι μπόρεσαν να μετρήσουν την απόσταση από μας μιας ομάδας αστεριών 66.000 έτη φωτός μακριά, στην άλλη πλευρά του γαλαξία.

Σχεδόν διπλασίασαν το προηγούμενο ρεκόρ μέτρησης των 36.000 έτη φωτός!

3. Το Αστέρι της Τάμπι έγινε ακόμα πιο παράξενο

Το άστρο KIC 8462852, επίσης γνωστό ως Αστέρι της Τάμπι, έχει μπερδέψει τους επιστήμονες από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής του το 2015 – και συνεχίζει να το κάνει.

Το αστέρι αυτό, το οποίο παρουσιάζει ένα γρήγορο και ακατάστατο τρεμοπαίξιμο -μεταβολή της φωτεινότητάς του- που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ αλλού, φέτος, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι  το παρουσιάζει για περισσότερο χρόνο από όσο νομίζαμε – κάτι που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα σε όλες τις τρέχουσες υποθέσεις ερμηνείας του φαινομένου. Δεν έχουμε τίποτα λογικό για να το εξηγήσουμε, προσέξτε το αυτό.

4. Οι άνθρωποι επιστρέφουν στη Σελήνη!

Ο τελευταίος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη ήταν ο Eugene Cernan το 1972. Πριν από 45 χρόνια.

Αλλά η Σελήνη δεν θα είναι μοναχική για πολύ ακόμα, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Mike Pence, ο οποίος ανακοίνωσε φέτος ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ στέλνει ανθρώπους εκεί, ξανά. Συσκευάζουμε, ήδη, τις σεληνιακές μας γαλότσες.

5. Είχαμε εξελίξεις στις αιφνίδιες ραδιοφωνικές εκλάμψεις

Οι αιφνίδιες ραδιοφωνικές εκλάμψεις είναι ένα από τα πιο αινιγματικά μυστήρια του Σύμπαντος. Είναι εξαιρετικά ισχυρά ραδιοσήματα που διαρκούν μόνο λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου και δεν μπορούν να προβλεφθούν ή, συνήθως, εντοπιστούν.

Φέτος, λάβαμε επαναλαμβανόμενες εκλάμψεις από μια συγκεκριμένη θέση, για πρώτη φορά, και στη συνέχεια, ξανά, για δεύτερη φορά, επιτρέποντάς μας να εντοπίσουμε από πού προέρχονταν. Δεν γνωρίζουμε ακόμα τι είναι, αλλά πλησιάζουμε… (Δείτε σχετικά άρθρα μας: Χαμένοι στην… ερμηνεία, Οι αιφνίδιες ριπές ραδιοκυμάτων, ένδειξη εξωγήινης δραστηριότητας;)

6. Η μέρα που πέθανε το Cassini 

Για 13 χρόνια, το Cassini ήταν ο μικρός εξερευνητής του Κρόνου που μπορούσε, περιστρεφόμενος γύρω από τον Κρόνο να μας στέλνει πίσω, άνευ προηγουμένου όγκους δεδομένων για τον πλανήτη των δαχτυλιδιών και τα παράξενα φεγγάρια του (και μερικές εκπληκτικές φωτογραφίες).

Στις 15 Σεπτεμβρίου, η αποστολή του έληξε και βυθίστηκε στα ερεβώδη βάθη του Κρόνου, δουλεύοντας σκληρά μέχρι τις τελευταίες στιγμές του.

7. Ο ήλιος είχε πάρτι

Το δικό μας αστέρι είχε μια έκρηξη εκεί πάνω – κυριολεκτικά. Εξετόξευσε τη μεγαλύτερη ηλιακή έκλαμψη που έχουμε δει τα τελευταία 12 χρόνια, αρκετά ισχυρή ώστε να παρεμβάλει στις τηλεπικοινωνές στη Γη και να προκαλέσει πανέμορφα Βόρειο και Νότιο Σέλας.

Και τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ είδαν την πρώτη, από το 1918, πλήρη ηλιακή έκλειψη σε ολόκληρη την έκταση της χώρας (και η NASA κέρδισε εκπληκτικές φωτογραφίες της έκλειψης με υπέροχες λήψεις από τον ISS).

8. Η σχετικότητα επιβεβαιώθηκε (και πάλι)

Πάνω από 100 χρόνια αφότου ο Αϊνστάιν δημοσίευσε τη θεωρία της γενικής σχετικότητας, οι επιστήμονες εξακολουθούν να βρίσκουν ότι είχε δίκιο σε πολλά, πάρα πολλά πράγματα.

Φέτος, οι αστροφυσικοί υπολόγισαν ότι η απόκλιση στην τροχιά ενός αστέρα γύρω από μια μαύρη τρύπα δεν ήταν σύμφωνη με τη θεωρία του Νεύτωνα – αλλά ταιριάζει απόλυτα με τον Αϊνστάιν. Αν ήταν κάπου γύρω μας, θα τον επευφημούσαμε ακόμα μια φορά.

9. Οι επιστήμονες παρατήρησαν δυαδικές υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες

Χάρις στην ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν δυαδικές μαύρες τρύπες, αλλά η ιδέα μιας δυαδικής υπερμεγέθους μαύρης τρύπας ήταν μόνο θεωρητική – μέχρι φέτος.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν και είδαν μια δυαδική υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση δύο γαλαξιών, καθένας από τους οποίους είχε στο κέντρο του μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα.

10. Οι αστρονόμοι ζύγισαν ένα αστέρι χρησιμοποιώντας βαρύτητα

Ο Αϊνστάιν ανέφερε ότι αυτό ήταν αδύνατο λόγω της σπανιότητας αστεριών σε σωστή ευθυγράμμιση με εμάς.

Ωστόσο, χάρη στο φαινόμενο του βαρυτικού φακού που είχε προβλέψει και σε συνδυασμό με τη γωνιακή ανάλυση του διαστημικού τηλεσκοπίου του Hubble, οι αστρονόμοι βρήκαν την μία-στο-εκατομμύριο ευθυγράμμιση αστεριών που τους επέτρεψε να ζυγίσουν το εγγύτερο αστέρι από τα δύο, χρησιμοποιώντας τη βαρύτητα για πρώτη φορά.

11. The Event Horizon Telescope took some pictures

We can’t see black holes, but maybe we can photograph them. This year, scientists around the world pointed a collective of telescopes – called the Horizon Telescope – at a black hole for five nights of observations.

Their goal was to see if they could finally, for the first time, get a picture of the event horizon of a black hole.

We’re still waiting on the result, and we’re on the edges of our seats. Hopefully we’ll get to see it sometime early next year.

12. Γεια σου TRAPPIST-1!

Ο “πυρετός” TRAPPIST-1 ήρθε και έφυγε, αλλά, για κάποιο διάστημα, το εν λόγω ηλιακό σύστημα, υπήρχε στα χείλη όλων: επτά πλανήτες που περιστρέφονταν γύρω από ένα εξαιρετικά ψυχρό αστέρι νάνο. Και το «αδελφό ηλιακό σύστημα» έμοιαζε να βάζει αρκετά καλή υποψηφιότητα για να έχει ζωή.

Τότε ανακαλύφθηκε ότι ίσως οι πλανήτες αυτοί δεν είναι τελικά τόσο φιλόξενοι. Και πάλι οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι, περιμένετε! Μπορεί να είναι! Ήταν ένα πραγματικό “τραινάκι του τρόμου” και απλά δεν ξέραμε τι να πιστέψουμε πια, αλλά ήταν σίγουρα διασκεδαστικό. (Διαβάστε τα σχετικά άρθρα μας: Η NASA ανακοίνωσε έκτακτη συνέντευξη, Ένα πλανητικό σύστημα, 7 Γαίες, H NASA εξέδωσε ταξιδιωτικές αφίσες)

13. Εξακολουθούμε να ψάχνουμε για εξωγήινη ζωή αλλού

Το TRAPPIST-1 δεν είναι το μόνο καλάθι για τα αυγά του κυνηγιού μας για εξωγήϊνους. Υπήρξε επίσης η ανακάλυψη του LHS 1140b, ενός πλανήτη περίπου 40 έτη φωτός μακριά, που δείχνει να υπόσχεται, ως ένας ακόμα από τους καλύτερους υποψήφιους τόπους εξωγήϊνης ζωής.

Και τον Νοέμβριο, οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του Ross 128 b, ενός πλανήτη που μοιάζει με τη Γη, μόλις 11 έτη φωτός μακριά, από τον οποίο εντοπίστηκαν να έρχονται μυστηριώδη ραδιοσήματα νωρίτερα φέτος (θα μπορούσαν να ήταν παρεμβολές από τη Γη, οπότε ας μην είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι) .

Θα πρέπει να περιμένουμε λίγο χρόνο ακόμα για να μάθουμε αν κάποιος πλανήτης έχει βιοδείκτες! Συναρπαστικό, δεν βρίσκετε;

14. Το τηλεσκόπιο Event Horizon έλαβε κάποιες φωτογραφίες

Δεν μπορούμε να δούμε μαύρες τρύπες, αλλά ίσως μπορούμε να τις φωτογραφήσουμε. Φέτος, οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο έστρεψαν ένα σύνολο από τηλεσκόπια – που ονομάζεται  Event Horizon Telescope – σε μια μαύρη τρύπα για πέντε συνεχόμενες νύχτες παρατηρήσεων.

Ο στόχος τους ήταν να δουν αν θα μπορούσαν τελικά, για πρώτη φορά, να αποκτήσουν μια εικόνα του ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας.

Περιμένουμε ακόμα το αποτέλεσμα και καθόμαστε “σε αναμμένα κάρβουνα”. Ας ελπίσουμε ότι θα το δούμε κάποια στιγμή νωρίς το επόμενο έτος.

Πηγή: Science Alert

apodyoptes

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ