Το να αγαπάς σημαίνει να είσαι αμόλυντος από το Χρόνο,
Είπε ο Στοχαστής.
Τότε τον ρώτησαν : <<Τι κάνεις όταν αγαπάς έναν άνθρωπο ;>>
Κι αυτός αποκρίθηκε : Κάνω ένα σκίτσο και φροντίζω να του μοιάζει.
Ποιο, το σκίτσο ;
Όχι, ο άνθρωπος, απάντησε ο Στοχαστής.
Β. Brecht
Η παρούσα εργασία υποκινήθηκε με βάση την προτροπή του Θιβετανού Διδασκάλου ότι: <<ο κύριος αντικειμενικός σκοπός των ατόμων είναι να αποκτήσουν επίγνωση της ψυχής, να καλλιεργήσουν την ψυχική συνείδηση και να μάθουν να ζουν και να εργάζονται σαν ψυχές >>. Η επίτευξη αυτή προϋποθέτει την υπέρβαση της μορφικής φύσης μέσα από την αποκωδικοποίηση του συμβολικού της χαρακτήρα. Έτσι, η διείσδυση μέσα στο σύμβολο επιφέρει την ταύτιση με την ψυχή και την αφύπνιση της βασικής της ιδιότητας που είναι η ενόραση. Επιχειρήσαμε συνεπώς μια σημαντική σκιαγράφηση της φύσης, του χαρακτήρα και της χρησιμότητας των συμβόλων στην συνθετική διαδικασία της γνώσης της ψυχής.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο όρος συμβολισμός αναφέρεται σε ένα χρησιμοποιούμενο σύστημα συμβόλων ή σε εκείνες τις μορφές της ανθρώπινης συμπεριφοράς που σχηματοποιούνται κατά τρόπο συμβολικό. Η σπουδαιότητα του συμβολισμού στην κοινωνική διαδικασία οφείλεται στην ύπαρξη συλλογικών συμβόλων όπως η γλώσσα, οι μονάδες της οικονομικής συναλλαγής, οι πιστωτικοί τίτλοι, οι σημαίες ή οι διάφορες θρησκευτικές πρακτικές, που συμμερίζεται η κοινωνία. Έτσι, ο συλλογικός συμβολισμός συμβάλλει στη συντήρηση της συλλογικότητας, προκαλώντας ανταποκρίσεις οι οποίες ενισχύουν την αλληλεγγύη και τη συνοχή.
Το σύμβολο, με τη γενικότερη δυνατή έννοια του όρου, δεν είναι μόνο εκείνο που καλύπτει όλες τις (πολιτιστικά υπαρκτές ή δυνατές) αναπαραστάσεις της πραγματικότητας, αλλά κι εκείνο που εξαντλεί το νόημα κάθε φυσικής, κοινωνικής, αισθητικής, θρησκευτικής ή ηθικής πραγματικότητας. Ο ίδιος ο άνθρωπος ορίζεται σαν το <<συμβολικό ζώο>> που παρεμβάλλει μεταξύ ερεθισμάτων και αντιδράσεων ένα δίχτυ συμβολικών νοημάτων. Διαμέσου των τελευταίων αντιλαμβάνεται, ερμηνεύει και λειτουργεί σε έναν κόσμο τα ουσιώδη γνωρίσματα είναι επεξεργασμένα στην ανθρώπινη ιστορία – δηλαδή είναι τα χρονικά αναπτύγματα διαφόρων συμβολικών μορφών με τις οποίες ο άνθρωπος αισθάνεται την πραγματικότητα, την κατανοεί ή επενεργεί σε αυτή.
Σε αντιδιαστολή με τα παραπάνω η έννοια του συμβόλου, από την εσωτερική σκοπιά, είναι σαφώς διαφορετική δεδομένου ότι το σύμβολο διαφοροποιείται από το έμβλημα. Έτσι σαν έμβλημα ορίζεται η διατύπωση από τον άνθρωπο μιας ιδέας που ενσαρκώνει για αυτόν την αλήθεια, όπως την αντιλαμβάνεται και την κατανοεί, ενώ αντίθετα σαν σύμβολο νοείται ένα εξωτερικό και ορατό σημείο μιας εσωτερικής και πνευματικής πραγματικότητας, που εκφράζεται πάνω στο φυσικό πεδίο με τη δύναμη της εσωτερικά ενσωματωμένης ζωής. Επομένως το σύμβολο έχει πάντα ανώτερες συνέπειες από ένα έμβλημα.
Για παράδειγμα, σαν έμβλημα μπορεί να θεωρηθεί η <<φιλοσοφική λίθος>> η οποία ενσάρκωνε την αναζήτηση των αλχημιστών να μετουσιώσουν σε χρυσό τα τρία βασικά μέταλλα. Βέβαια, η εσωτερική και υποκειμενική παρόρμηση των αλχημιστών αναγόταν στην έρευνα εκείνου που θα μπορούσε να συνενώσει τα τρία κατώτερα φυσικά επίπεδα τα οποία συναποτελούν τον ολοκληρωμένο άνθρωπο – φυσικό, αστρικό και νοητικό. Όταν σε αυτά προστεθεί η <<φιλοσοφική λίθος>> κι εκτελέσει το μαγικό της έργο, τότε έχουμε τη συμβολική αναπαράσταση του ελέγχου από την ψυχή των τεσσάρων ανώτερων επιπέδων του φυσικού πεδίου, των ενεργειακών ή αιθερικών επιπέδων.
Με βάση λοιπόν αυτή τη διάκριση, η ημισέληνος θεωρείται το σύμβολο που εκφράζει τη θύρα της εξέλιξης, ενώ το σύμβολο της διαδικασίας της εξέλιξης – καθώς επηρεάζει τη σωματική και υλική φύση του ανθρώπου – είναι οι σεληνιακές φάσεις, το σύμβολο της αυξομείωσης της επιθυμίας. Επίσης, σύμβολο του κόσμου της έννοιας είναι το Φως (εκείνο που φωτίζει την πορεία των ανθρώπων, ερμηνεύοντας τα γεγονότα και οδηγώντας σε αποκάλυψη), ενώ σύμβολο του κόσμου της μεσολάβησης είναι ο περιστρεφόμενος Σταυρός. Τέλος σαν σύμβολο του κόσμου του σκοπού θεωρείται ο πεντάκτινος αστέρας ή η ακτινοβόλα καρδιά του Ήλιο. Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε πως καθώς μιλούμε και σκεφτόμαστε με σύμβολα τοποθετούμε μεταξύ του εαυτού μας και της πραγματικότητας κάτι που είναι προστατευτικό, ερμηνευτικό και σημαντικό, αλλά δεν παύει να καλύπτει και να αποκρύβει.
Σε γενικές γραμμές, κάθε μορφή κρύβει κάποια ιδέα ή αντίληψη κι επομένως δεν αποτελεί παρά το σύμβολο ή την προσπάθεια αναπαράστασης μιας ιδέας, γεγονός που αληθεύει για όλα τα πεδία του ηλιακού συστήματος. Έτσι, ένας από τους σκοπούς της εκπαίδευσης του μαθητή είναι να τον καταστήσει ικανό να εξακριβώνει εκείνο που βρίσκεται πίσω από κάθε μορφή σε οποιοδήποτε βασίλειο της φύσης και συνεπώς να προσδιορίζει τη φύση της πνευματικής ενέργειας που ευθύνεται για την εκδήλωση της συγκεκριμένης μορφής. Πρέπει ακόμα να μάθει να κατατάσσεις τις πολυάριθμες μορφές σε κάποιες ιδιαίτερες ομάδες που αντιπροσωπεύουν ορισμένες βασικές ιδέες. Τελικά πρέπει να ερμηνεύει τις ιδέες που βρίσκονται πίσω από κάποια ειδικά σύμβολα και να αναζητά την ειδική παρόρμηση που κρύβεται μέσα σε κάθε μορφή.
Έτσι, δεδομένου ότι όλα τα γεγονότα μπορούν να θεωρηθούν σαν συμβολικές ενδείξεις πνευματικών, νοητικών ή συναισθηματικών αιτιών, η αληθινή πορεία του συμβολισμού είναι δυνατό να οδηγήσει στην επίγνωση του άμορφου και στην αντίληψη της υποκειμενικής ζωής μέσα στη μορφή.
…πὼς πίσω ἀπὸ αὐτὰ ποὺ δὲν μάθαμε κρύβονται τὰ «κλειδιά» γιὰ νὰ λυθοῦν οἱ ἁλυσίδες μας, καθιστάμεθα ἀκόμη πιὸ εὐάλωτοι, ἐνᾦ παραλλήλως χάνουμε τὶς πραγματικές μας στοχεύσεις.
.jpg)
.jpg)
