Κρυμμένα αισθήματα και απιστία

Οι γυναίκες συγχωρούν περισσότερο την απιστία σε σχέση με τους άντρες αν και σήμερα παρουσιάζεται η τάση να συγχωρούν και οι άντρες (σε μικρότερο βαθμό) την γυναικεία απιστία. Σε γενικές γραμμές αν έχεις μια ικανοποιητική σχέση με τον άλλο, δηλαδή αν μπορείς να δέχεσαι και να δινεις την ευχαρίστηση, αν υπάρχει χιούμορ και αν μπορείς να δέχεσαι και τα κακά του άλλου, δύσκολα απατάς γιατί σε εμποδίζει ο φόβος οτι θα χάσεις την καλή σχεση. Όλοι κοιτούν. Άντρες και γυναίκες. Άλλο είναι αυτό καί άλλο να αποφασίσεις να ρισκάρεις να απατήσεις. 

Οσο μια σχέση δεν εχει στοιχεία χαράς που προέρχεται από την ευγνωμοσύνη βασικά, τόσο ευκολότερα πας αλλού. Αυτό ειναι ένα προβλημα γιατί τα στατιστικά επιβεβαιώνουν αυτό που ξέρουμε από την κλινική ανάλυση και την θεωρητική κατανόηση: ότι η ευγνωμοσύνη υπάρχει όταν αγαπηθείς από τη φιγούρα που σε φροντίζει τον πρώτο χρόνο. Δυστυχώς αυτή ειναι η μεγάλη αληθεια που εχει φέρει στο φως η διεξοδική ψυχολογική ανάλυση. Που σημαινει οτι χρειάζεται να εκπαιδεύσουμε τους άντρες να στέκονται ψυχολογικά στις γυναίκες τους πάντοτε αλλά με μεγάλη προσοχή κατα την διάρκεια της εγκυμοσύνης και του πρώτου χρόνου ζωης του βρέφους. Εκεί χρειάζεται εκπαίδευση. 

Οταν η μητρική φιγούρα αισθανεται ασφαλής, ακόμα κι αν η ίδια δεν ειχε πάρει αγάπη, θα μεγαλώσει το μωρό της σχετικά καλά. Αλλά η έννοια της στήριξης, σε έναν κόσμο γεμάτο έγνοιες και προβλήματα, εχει μπει σε δεύτερη μοίρα. Ετσι ειμαστε καταδικασμένοι να υποκύπτουμε στην αδιαφορία και στην μοναξιά. Θα έβαζα ένα μάθημα στα σχολεία αν περνούσε από το χέρι μου. Θα λεγόταν: "το μάθημα της στήριξης". Να μάθουμε εκεί να ακούμε, όχι αυτό που θα θέλαμε γιατί μας εχει λείψει, αλλά αυτό που ο άλλος εκφράζει ως ανάγκη του. Είναι τόσο δύσκολο αυτό όμως. Η μισή θεραπεία είναι αυτό. Η μισή ελπίδα είναι αυτό. Η μισή μας ζωή ή ίσως και ολόκληρη η ζωή μας ειναι αυτό. Εγω το βλεπω να δουλεύει αυτό. Βλεπω ποσο γρήγορα η σκοτεινιά γινεται φως, και πως το σύμπτωμα μετατρέπεται σε φυσιολογική επιθυμία για ζωή.

Το να πας με κάποιον είναι μέρος μιας σεξουαλικής επιθυμίας για τον άντρα. Όχι συναισθηματικής. Αυτο δεν δικαιολογεί την πράξη αλλά απλώς εξηγεί την συμπεριφορά. Οι γυναίκες έχουν καί συναισθηματικούς εκτός απο σεξουαλικούς λόγους και μπορεί να δεθούν. Αλλά κανείς δεν φεύγει από την σχεση αν ειναι καλή. Και πρέπει να την προστατεύει κιόλας. Αν κανεις την βλακεία, δεν το λες. Δεν εχει νόημα να χαλάσεις το γάμο. 

Αλλά δεν ειναι και εύκολο να βρίσκεται κανεις σε αυτή την διαδικασία να απατά και να προστατεύει. Δείχνεις έτσι οτι κάτι δεν παει καλά με τις σχεσεις μεσα σου. Οι σχετικά ώριμοι ανθρωποι δημιουργούν μακροχρόνιες σχέσεις και αναπτύσσουν ζεστασία, προστασία, επικοινωνία πνευματική. Έχουν κοινό σκοπό, φτιάχνουν ένα δυνατό σημείο επαφής και το μεγαλώνουν. Όπως κάνεις με ένα παιδί. 

Αυτή ειναι και η δουλειά της ψυχοθεραπείας. Παιδιά μεγαλώνω. Χρόνια σπουδες, μεταπτυχιακά, τίτλοι, εκπαιδεύσεις, θεραπείες. 

Για ποιό σκοπό; Για να μπορέσω να δημιουργήσω ένα κοινό σκοπό. Αλλά αυτό δεν γινεται αν δεν μπορείς να ακούσεις τον άλλο. Και άλλοτε τα καταφέρνω και άλλοτε όχι. Είναι μια προσπάθεια. Συνεχής. Ετσι γινεται και στις σχέσεις.

 Γιαυτό και οταν κάτι δεν παει καλά, τα ζευγάρια πριν πάρουν αποφάσεις και προβούν σε ενέργειες, ειναι καλό να αναζητούν θεραπευτική διαδικασία. Εκεί φαίνεται το κρυμμένο πρόβλημα. Οταν τα προβλήματα ειναι νευρωτικά, δηλαδη όταν τα εχεις μέσα σου αλλά δεν τα ξέρεις (που αυτό συμβαίνει στο 90% των περιπτώσεων), τότε η θεραπεία βοηθάει. Γιατί κανείς δεν γνωρίζει τον εαυτό του. Ο εαυτός είναι το παγόβουνο και μόνο μια μικρή κορυφή φαίνεται στον ορίζοντα. 

Γιαυτό και στην ψυχοθεραπεία εμφανίζεται το φαινόμενο να λένε ότι: "μα άλλα ήρθα να πώ σήμερα καί άλλα λέω". Αυτό συμβαίνει γιατί δεν ξέρεις τι πραγματικά έχεις μέσα σου. Αλλά η θεραπευτική διαδικασία, όταν γινεται σωστά, είναι αποτελεσματική. Δηλαδή φέρνει στην επιφάνεια αυτό που πραγματικά θέλεις να πεις. Αυτό για το οποίο δεν έχεις καθόλου συνείδηση. Οι περισσότεροι άντρες για παράδειγμα οι οποίοι δεν μπαίνουν σε σχέσεις αλλά πάνε με παρα πολλές γυναίκες, είναι δυστυχισμένοι. 

Ψάχνουν να βρουν μια ιδανική μαμά. Αλλά ιδανική μαμά δεν υπάρχει. Ετσι χαλάς τη σχέση σου, ψάχνεις να βρεις κάτι άλλο και μετά κάτι άλλο, κι ύστερα κάτι διαφορετικό που ομως ειναι το ίδιο. Ειναι φυσιολογικό να το κανεις ως άντρας αλλά δεν ειναι φυσιολογικό να μην δένεσαι κάποια στιγμή.

Ας είμαστε προσεκτικοί στο τί νομίζουμε πως ξέρουμε για τον εαυτό μας. 

Το ψάξιμο δεν σταματάει ποτέ γιατί ο εαυτός είναι πολύπλευρος. Εχει επιθετικότητα και σεξουαλικότητα, δομές που φτιάχνονται από την βρεφική ηλικία, εσωτερικευμενες εικόνες των γονέων, τραύματα, ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά και γονιδιακές καταβολές. Είναι πολύπλοκος στην λειτουργία του και ασυνείδητος. 

Ειμαστε εκ φύσεως λοιπόν τυφλοί, ως είδος, οι ανθρωποι. Κι αυτό που καταλάβαμε, με την βοήθεια της ψυχαναλυσης, ειναι ότι δεν γνωρίζουμε τίποτα από τον εαυτό μας. Ούτε γιατί ειμαστε αυτοί που είμαστε, ούτε πως γίναμε αυτό που γίναμε. Ε αυτό το ψάχνει κανείς στη θεραπεία. 

Κι όσο βριςκεις τη ζήλεια σου, το φθόνο σου, τα δολοφονικά σου αισθήματα, τα ερωτικά σου αισθήματα και που απευθύνονται, τόσο καταλαβαίνεις. Ύστερα δεν ειναι οτι μειώνεται η ανάγκη σου να απατησεις, απλώς ξέρεις, εχεις καταλαβει οτι αξίζει τον κόπο να μείνεις στη σχέση, να την προστατεύσεις. Εχει και ενα υπαρξιακό κομμάτι η υπόθεση αυτή. Ενα κομμάτι που ειναι και το μεγαλύτερο ουσιαστικά: "ας πάμε μαζί χέρι χέρι αφού μπορούμε να κρατιόμαστε εμείς οι δυο μαζί".

Μιχάλης Πατεράκης 

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ