«Η ζωή είναι αυτό που σου συμβαίνει ενώ είσαι απασχολημένος με άλλα σχέδια» [Τζον Λέννον – (ΑΛΛΑΝ ΠΕΡΣΥ)]

O Nτάντε Πανζέρι σταδιοδρόμησε ως δημοσιογράφος στο θρυλικό αργεντίνικο περιοδικό El Grafico και μας κληροδότησε την άποψή του για το ποδόσφαιρο στο ανυπέρβλητο βιβλίο του La dinamica de lo impensado [ H δυναμική αυτού που δεν το έχουμε σκεφτεί από πριν]. Στις σελίδες του μας προειδοποιούσε από τότε για τον κίνδυνο που διέτρεχε, τέλη της δεκαετίας του ’60, ο «βασιλιάς» των σπορ από τη σόου μπίζνες του γραφείου και της γραβάτας.

Αντιθέτως, εκείνος πίστευε στην καθαρότητα της διασκέδασης: «Το ποδόσφαιρο, για να είναι σοβαρό, πρέπει να είναι παιχνίδι».

Ο Πανζέρι είχε συνείδηση του μη λογικού, του ανέλπιστου και του μαγικού του αθλήματος αυτού, το οποίο αντιλαμβανόταν ως «μία κρυφή επιστήμη που είναι αδύνατον να διδαχθεί». Κι αν υπάρχει κάτι που να είναι μη λογικό, ανέλπιστο, μαγικό και αδύνατον να διδαχθεί, αυτό είναι η ίδια η ζωή. Ωστόσο προσπαθούμε να πάρουμε τον έλεγχό της, να τη βάλουμε σε τάξη και να τη δομήσουμε κάνοντας σχέδια. Θα μπορούσαμε να ορίσουμε τον άνθρωπο ως το θηλαστικό που κάνει σχέδια, ενώ ο Τζον Λέννον μάς έχει ήδη προειδοποιήσει ότι «η ζωή είναι αυτό που σου συμβαίνει ενώ είσαι απασχολημένος με άλλα σχέδια». Το βέβαιο είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ της μόδας ο σχεδιασμός, είτε επιχειρησιακός είτε προσωπικός. Ειδικοί κάθε είδους κηρύττουν ότι πρέπει να κάνουμε σχέδια, να πετυχαίνουμε στόχους και να κατορθώνουμε βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Ωστόσο ήδη άρχισαν να εμφανίζονται φωνές που διαβεβαιώνουν ότι το να κάνουμε σχέδια μπορεί να είναι ακόμα και αρνητικό.

Κι όπως προειδοποιεί ο Πανζέρι, άλλο πράγμα είναι η τακτική που αποτυπώνεται λίγες στιγμές πριν αρχίσει ο αγώνας και άλλο πράγμα, πολύ διαφορετικό, αυτό που συμβαίνει όταν κυλάει η μπάλα. Με το που αρχίζει ο αγώνας, όσο σχολαστικοί και προνοητικοί και να θέλουμε να είμαστε, πρέπει να προσαρμοζόμαστε στις περιστάσεις. Να είμαστε αρκετά ευέλικτοι ώστε να μπορούμε να αντιδράσουμε στα γεγονότα, είτε αυτά είναι θετικά είτε αρνητικά.

Η ευελιξία απέναντι στα πράγματα —που μας συμβαίνουν- είναι θεμελιώδης. Το 2012 δημοσιεύτηκε ένα άρθρο στο Harvard Business Review, το οποίο δυναμίτιζε όλες αυτές τις θεωρίες περί σχεδιασμού. Συγγραφέας του ήταν ο Πίτερ Μπρέγκμαν, ομιλητής και σύμβουλος των σημαντικότερων επιχειρήσεων του κόσμου, και αποδείκνυε ότι το να βάζουμε συγκεκριμένους στόχους προξενεί απογοήτευση, άγχος και απελπισία.

Είναι σημαντικό να αποδεχτούμε το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες μας, δε γίνεται να πετυχαίνουμε πάντα τους επιθυμητούς στόχους, όσο καλά και να δουλέψουμε και όση θέληση και να επενδύσουμε πάνω σ’ αυτό. Κάποιες φορές παίζουμε έναν πάρα πολύ καλό αγώνα αλλά, παρ’ όλα αυτά, δε νικάμε. Τι κάνουμε τότε; Εγκαταλείπουμε τη φιλοσοφία μας για το παιχνίδι; Θεωρούμε τους εαυτούς μας ηττημένους; Θλιβόμαστε;

Όχι! Αυτό που προτείνει ο Μπρέγκμαν είναι να επισημάνουμε τρόπους βελτίωσης, ούτως ώστε να εργαζόμαστε μακροπρόθεσμα ποντάροντας στη μεταμόρφωση και στην εξέλιξη.

Το ενδιαφέρον μόνο για το αποτέλεσμα μπορεί να μας μπερδέψει και πίσω από έναν εκπληρωμένο στόχο να κρύβεται μια καταστροφική παρενέργεια. Ο Μπρέγκμαν συνοδεύει την πρότασή του με ένα παράδειγμα που μπορούμε να το μεταφέρουμε και στο ποδόσφαιρο.

Ας φανταστούμε ότι ένας κεντρικός μέσος δίνει πολλές κακές πάσες και βάζει έναν εύλογο στόχο: να του κόβουν οι αντίπαλοί του λιγότερες πάσες. Περνάνε τρεις αγώνες και… το καταφέρνει. Ο κεντρικός μέσος μας δίνει λιγότερες κακές πάσες- αυτό λέει μια ανάγνωση εστιασμένη στο αποτέλεσμα. Αν όμως το δούμε με πιο ευρεία οπτική, θα ανακαλύψουμε ότι στη διάρκεια των αγώνων αυτών ο παίκτης μας έδωσε λιγότερες πάσες. Δε ρίσκαρε και τόσο πολύ. Το αποτέλεσμα επιτεύχθηκε, όμως η παρενέργεια είναι ότι τώρα ο παίκτης αυτός δίνει λιγότερες πάσες για γκολ απ’ ό,τι πριν. Τόσο η ομάδα του όσο και η απόδοσή του αρχίζουν να πέφτουν.

Γι’ αυτό πρέπει να δουλεύουμε υπερβαίνοντας τις ικανότητές μας. Εντέλει, είναι καλύτερο να βελτιωνόμαστε σε προσωπικό επίπεδο παρά να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στα αποτελέσματα. Είναι πιθανόν παίζοντας πολύ καλά να χάσουμε έναν αγώνα, αλλά είναι πολύ δύσκολο παίζοντας άσχημα να κερδίσουμε περισσότερες από δύο συνεχόμενες αναμετρήσεις.

ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ
ΑΛΛΑΝ ΠΕΡΣΥ 
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

lecturesbureau

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ