Ο Παγκόσμιος Χάρτης του Ebstorf

Έρευνα και κείμενο: Μανώλης Μιχαήλου 

Το 1830 σε ένα μοναστήρι Βενεδικτίνων στο χωριό Ebstorf της κάτω Σαξονίας, μια γυναικά που εργαζόταν στο μοναστήρι, ανακάλυψε κατά τύχη έναν από τους σημαντικότερους μεσαιωνικούς χάρτες. Ο χάρτης βρέθηκε σε μια αποθήκη που φυλάσσονταν εργαλεία και ιερά σκευή που δεν χρησιμοποιούσαν πια στο μοναστήρι. Ήταν τυλιγμένος και σε άθλια κατάσταση. Όταν τον άνοιξαν, διαπίστωσαν ότι πρόκειται για έναν μεσαιωνικό χάρτη τεράστιων διαστάσεων. Ήταν πολύχρωμος και αποτελούνταν από 30 κομμάτια δέρματος κατσίκας τα οποία ήταν ραμμένα  μεταξύ τους. Οι διαστάσεις του ήταν 3.58 x 3.56 μέτρα και ήταν ο μεγαλύτερος mappa mundi (Παγκόσμιος Μεσαιωνικός Χάρτης) που είχε καταγραφεί έως τότε.  

Αφού έμεινε 15 χρόνια στο μοναστήρι, μεταφέρθηκε στο Μουσείο ιστορίας της Κάτω Σαξονίας στο Αννόβερο όπου και παρέμεινε έως το 1888. Εκείνη την χρονιά, μεταφέρθηκε για να συντηρηθεί στο Βερολίνο. Εκεί διαχωρίστηκε σε 30 φύλλα, φωτογραφήθηκε και αντιγράφηκε με διάφορες μεθόδους της εποχής. Στην συνέχεια, επέστρεψε στο Αννόβερο αλλά δυστυχώς το 1943 η πόλη δέχτηκε μια από της μεγαλύτερες αεροπορικές επιδρομές από τις συμμαχικές δυνάμεις στα πλαίσια του Β’ παγκοσμίου πολέμου. Το Αννόβερο σχεδόν ισοπεδώθηκε και στο τέλος του πολέμου όλο το ιστορικό κέντρο της πόλης, είχε καταστραφεί. Μαζί, και ο χάρτης του Ebstorf. 

Ευτυχώς όμως τα σχέδια και οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν κατά την διάρκεια τις αποκατάστασης του χάρτη το 1888, αλλά και αργότερα το 1891 βοήθησαν στην ανακατασκευή του χάρτη. Το 1951 και το 1953 κατασκευάστηκαν 4 αντίγραφα. Χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια υλικά, οι ίδιες διαστάσεις αλλά και τα ίδια χρώματα έτσι ώστε να αποτελεί πιστό αντίγραφο. 

Ο χάρτης είναι παραπλήσιος στην λογική με τον mappa mundi του Hereford αλλά με διαφορετική τεχνοτροπία και περισσότερα χρώματα. Ο δημιουργός του ήταν ο Gervase of Ebstorf και υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκε περίπου το 1234 μ.Χ. Επίσης, λόγω του μεγάλου του μεγέθους, δόθηκε η δυνατότητα στον δημιουργό να συντάξει μεγαλύτερα κείμενα και έτσι να έχουμε εκτενέστερες περιγραφές και πληροφορίες για τον κάθε τόπο, αν και σε πολλά σημεία δεν είναι ευδιάκριτες. Κατασκευασμένος στα πρότυπα των ΟΤ χαρτών (βλ. άρθρο «Ο παγκόσμιος χάρτης του Hereford»), ως κέντρο του κόσμου, είχε τοποθετηθεί η ιερή πόλη της Ιερουσαλήμ όπου εσωτερικά της, βλέπουμε να απεικονίζεται η Ανάσταση του Χριστού.

Η ανατολή βρίσκεται στο άνω μέρος του χάρτη όπου τοποθετείται και ο παράδεισος. Στα δεξιά της εικόνας που ακολουθεί, απεικονίζεται ο Αδάμ, η Εύα, το φίδι, τα τέσσερα ποτάμια που διέσχιζαν τον παράδεισο καθώς και τα δυο δέντρα που υπήρχαν στο κέντρο του κήπου. Το δέντρο της Ζωής και το δέντρο της Γνώσης. Στο κέντρο της εικόνας βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστού. Δεξιά έχουμε την απεικόνιση από δυο μύθους για τον Μ. Αλέξανδρο. Όπως μπορείτε να παρατηρήσετε, η μοναδική φυσιογνωμία του Αλέξανδρου τον καθιστά ως το βασικό πρόσωπο στον χάρτη τόσο με αναφορές όσο και με απεικονίσεις ιστοριών και μύθων. Την περίοδο του μεσαίωνα, ήταν εξαιρετικά δημοφιλής και υπήρχε θαυμασμός προς το πρόσωπο του τόσο στην Δυτική Ευρώπη όσο και στις Ασιατικές χώρες. Έτσι, εκτός από τα ιστορικά γεγονότα αναπτύχθηκαν και πολλοί μύθοι γύρω από την δράση του Βασιλιά της Μακεδονίας. Από έρευνα που έγινε το 2007 στο πανεπιστήμιο του Λίνεμπουργκ στην Γερμανία, βρέθηκαν 43 αναφορές στον χάρτη που συνδέονται με τον Μ. Αλέξανδρο. 

Ο δημιουργός του χάρτη έχει τοποθετήσει στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα το κεφάλι (Ανατολή), το δεξί χέρι (Βοράς), το αριστερό χέρι (Νότος) και τα πόδια του Χριστού (Δύση), δείχνοντας πως το σώμα Του είναι ο Κόσμος. Ίσως πάλι λόγω του ότι σχηματίζει σταυρό να θέλει να μας πει ότι ο Χρίστος σταυρώθηκε για τους ανθρώπους όλου του κόσμου. 

Στον χάρτη, απεικονίζονται οι τρεις - τότε -γνωστοί ήπειροι, Ασία, Αφρική και Ευρώπη. Οι μεγάλες πόλεις εκείνης της περιόδους όπως και οι πιο σημαντικές, για διάφορους λόγους όπως θα δούμε, έχουν μεγαλύτερο μέγεθος. 

Ευρώπη

 Κάτω αριστερά του χάρτη βρίσκεται η Ευρώπη. Ο Ελλαδικός χώρος απλώνεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης. Το ηπειρωτικό της τμήμα βρίσκεται ανάμεσά στο Αιγαίο και στο Ιόνιο πέλαγος όπως βλέπουμε στον χάρτη.  Αρχικά, περιγράφεται από ποιες περιοχές αποτελείται. Στην συνέχεια, για κάθε περιοχή μας παραθέτει τις διάφορες ονομασίες του παρελθόντος και μας δίνει πληροφορίες για την ιστορία τους, αλλά κυρίως για ποιο λόγο είναι φημισμένος ο κάθε τόπος στον υπόλοιπο κόσμο.  

Η Χίος είναι γνωστή για τα μαστιχόδεντρα, των οποίων η ρητίνη είναι σκληρή και κολλώδης. Η Πάρος για το μάρμαρο της, την «Παρία λίθο». Από την Σάμο είναι ο Πυθαγόρας και υπάρχουν πολλά πήλινα αγγεία. Η Σαμοθράκη βρίσκεται κάτω από την Θράκη και τα Κύθηρα κάτω από την Πελοπόννησο. 

Στην νότια Ελλάδα ξεχωρίζει η Πελοπόννησος με τους κόλπους της. Για την Αρκαδία αναφέρει ότι πήρε το όνομα της από τον βασιλιά Αρκά, πατέρας του ήταν ο Δίας και μητέρα του η νύμφη Καλλιστώ. Άλλες πόλεις είναι η Σπάρτη, Πύλος, Πάτρα, Κόρινθος, Άργος κ.α. Δεξιά βρίσκονται τα νησιά Κρήτη η Κάρπαθος και η Ρόδος.

Στην επόμενη εικόνα (αριστερά) περιγράφεται η περιοχή της Βοιωτίας. Αριστερά έχει το όνομα της περιοχής και δίπλα ακριβώς αναφέρει τον Παρνασσό. Στο κέντρο γράφει «Χαιρώνεια» και από πάνω ακριβώς έχει δυο μικρούς κύκλους. Όπως μας λέει η επιγραφή «Υπάρχουν δυο πηγές στην Βοιωτία, μια για την μνήμη και μια για την λήθη». Προφανώς μιλάει για τις μυθικές πηγές της λήθης και της μνημοσύνης. Ενώ στην Κύπρο (δεξιά εικόνα) απεικονίζεται η Σαλαμίς και η Πάφος για την οποία γράφει «Η Πάφος, κάποτε τραγουδισμένη από τους ποιητές, καταστράφηκε σχεδόν εντελώς από έναν τρομερό σεισμό».

 

«Η Μακεδονία είναι η περιοχή της Ελλάδας που πήρε το όνομα της από τον βασιλιά Μακεδών, από εδώ ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος». Δίπλα ακριβώς είναι η Πέλλα η γενέτειρα του μεγάλου στρατηλάτη. 

Στην νότια Ιταλία ξεχωρίζει η περιοχή της Καλαβρίας ενώ στην Μεσόγειο τα δυο μεγάλα νησιά, η Σικελία (που έχει σχήμα καρδιάς) και η Σαρδηνία. Η Ρώμη με τον ποταμό Τίβερη να την διασχίζει, είναι η μόνη τοιχισμένη πόλη στην Ευρώπη και η πιο σημαντική μια που εδώ συναντάμε την έδρα του ηγέτη της καθολικής εκκλησίας το Βατικανό.

Στην βόρεια Ιταλία, στην κορυφή της Αδριατικής, βρίσκεται η θαλασσοκράτειρα Βενετία. Ακολουθεί η Ραβένα, που τα ποτάμια την κάνουν να φαίνεται σαν νησί και η Ανκόνα. Με κόκκινα γράμματα αναγράφονται οι περιοχές Λομβαρδία, Λιγουρία και Εμίλια. Στο κέντρο του χάρτη, εκεί που διασταυρώνονται τα ποτάμια, έχουμε τις πόλεις Μπολόνια, Πάρμα, Πιατσέντζα και Κρεμόνα. 

Στην βορειοδυτική Ευρώπη βρίσκεται η Ιρλανδία (Hibernia), η Σκωτία (Scotia, η οποία παρουσιάζεται σαν ξεχωριστό νησί κάτι που συνηθιζόταν στους μεσαιωνικούς χάρτες αλλά συνήθως ήταν πάνω από την Αγγλία και όχι δίπλα όπως εδώ), η Αγγλία με τον καθεδρικό του Canterbury και δίπλα  η Γαλλία (Francia) με το Παρίσι. Ο μεγάλος καθεδρικός που βλέπουμε στο άνω μέρος του χάρτη ανήκει στο  Άαχεν της Γερμανίας. Βλέπουμε ότι πολλές πόλεις-περιοχές που είναι ασήμαντες σήμερα την περίοδο του μεσαίωνα ήταν τα κέντρα τις καθολικής εκκλησίας και πολλές φορές οι μόνοι τόποι που παρουσιάζονταν στους χάρτες. Στην Αγγλία, οι πόλεις που έχουν τοποθετηθεί στον χάρτη είναι το Canterbury όπου βρίσκεται η αρχιεπισκοπή και οι Durham, Winchester, Dover(?), γνωστές για τις επισκοπές και τους καθεδρικούς τους.

Κάτω αριστερά, στον Ατλαντικό ωκεανό, βλέπουμε την Ισλανδία( Πιθανότατα η πρώτη φορά που απεικονίζεται σε χάρτη) . Ακριβώς από πάνω βρίσκεται η περιοχή της Κάτω Σαξονίας στην Γερμανία. Εκεί απεικονίζεται και το Ebstorf παρότι είναι ένα πολύ μικρό χωριό, είναι το μέρος όπου δημιουργήθηκε ο χάρτης οπότε δεν θα μπορούσε να λείψει. Δίπλα είναι η πόλη του Λίνενμπουργκ (Lüneburg) η κοντινότερη μεγάλη πόλη του Ebstorf, γι’ αυτό και έχει τόσο μεγάλο μέγεθος (Ίσως μαζί με την Ρώμη να είναι οι μεγαλύτερες σε μέγεθος πόλεις της Ευρώπης στον χάρτη) και αποδίδεται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια σε σχέση με τις υπόλοιπες πόλεις. Είναι εξάλλου ένα μέρος γνώριμο στον δημιουργό. Στην απέναντί όχθη του ποταμού βρίσκεται η πόλη Μπράουνσβαϊκ (Braunschweig) με το λιοντάρι που αποτελεί και σύμβολο της.

Τέλος, έξω από τις Ηράκλειες Στήλες, υπάρχει ένα μικρό νησί για το οποίο μας γράφει «Το Χαμένο νησί, εδώ ήρθε ο Άγιος Μπρένταν (St. Brendan), από τότε που έκανε το ταξίδι του, δεν βρέθηκε από κανέναν». Πρόκειται για τον Ιρλανδό Άγιο Μπρένταν τον ταξιδευτή ή θαλασσοπόρο (6ος αιώνας). Τον ένατο αιώνα, ένας Ιρλανδός μοναχός έγραψε ένα βιβλίο, το οποίο σώζεται σε πολλά χειρόγραφα, με το όνομα «Το Ταξίδι του αγίου Μπρένταν» (Navigatio Sancti Brendani). Αυτό το βιβλίο παρέμεινε ιδιαίτερα δημοφιλές όλο το Μεσαίωνα και έκανε τον Μπρένταν γνωστό για τα θρυλικά του ταξίδια. Περιέχει αφηγήσεις φυσικών φαινομένων αλλά και πολλών φανταστικών γεγονότων και θέσεων.

Ασία

Η Ασία, στον χάρτη μας, εκτείνεται από την Μικρά Ασία έως το νησί της Κεϋλάνης. Κάποιοι μελετητές αναφέρουν ότι υπάρχουν κάποια στοιχεία και από την Κίνα. Στην Ασία εκτός από τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά υπάρχουν πολλές αναφορές τόσο στην Βίβλο όσο και για τον Μέγα Αλέξανδρο. Επίσης θα δούμε ότι στις δυο ηπείρους (Ασία και Αφρική) που ήταν σχεδόν άγνωστες στους Δυτικούς, υπάρχουν πολλά σκίτσα και περιγραφές από ζώα και φυτά. Ίσως να ήταν και ο μόνος τρόπος για τον απλό λαό να δει και να μάθει για το πώς ήταν αυτά τα ζώα, αφού τέτοιου μεγέθους χάρτες  ήταν αναρτημένοι σε καθεδρικούς ναούς και μοναστήρια.     

«Η Μικρά Ασία ανατολικά έχει την Καππαδοκία και βόρεια τον Εύξεινο Πόντο, αποτελείται από τις περιοχές Καρία, Φρυγία, Λυκία, Κιλικία, Λυδία, Βιθυνία, Παμφυλία, Γαλατία, Λυκαονία κ.α». Κάτω αριστερά έχουμε την Τροία και δεξιά την Κύπρος.

Όσο προχωράμε στις απομακρυσμένες περιοχές και στον ωκεανό που περιβάλει την Γη, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι αναφορές σε ιστορίες με τέρατα και άγριους λαούς. Βόρεια από την Κασπία θάλασσα και από την χώρα των Σκύθων (Στην σημερινή Σιβηρία- Μογγολία) υπάρχει στον χάρτη μας μια κλειστή περιοχή, βορειοανατολικά από βουνά και νοτιοδυτικά από ένα μεγάλο τοίχος. Στην χριστιανική, μουσουλμανική, ινδική και περσική παράδοση, το τοίχος αυτό (το οποίο κάποιες φορές ήταν από σίδερο), το έφτιαξε ο Μέγας Αλέξανδρος προκειμένου να προστατέψει τους ανθρώπους από τον Γωγ και τον Μάγωγ (Gog and Magog - Ιεζεκιήλ 38/39, Αποκάλυψη 20/7-8, Κοράνι 18/94 , 21/96). Όπως αναφέρει στον χάρτη  «Εδώ ο Αλέξανδρος έχει συμπεριλάβει τα δυο ακάθαρτα έθνη του Γωγ και του Μαγώγ, οι οποίοι θα ακολουθηθούν από τον Αντίχριστο. Τρώνε ανθρώπινη σάρκα και πίνουν αίμα (όπως βλέπουμε και στην εικόνα)». 

Σύμφωνα με την αφήγηση του χάρτη, ο Μέγας Αλέξανδρος δεν παρουσιάζεται μόνο ως ηγέτης των Μακεδόνων, αλλά και - σύμφωνα πάντα με τη λαϊκή λογοτεχνία της εποχής - ως ηρωικός σωτήρας του Χριστιανικού Κόσμου. 

Υπάρχουν πάρα πολλοί μεσαιωνικοί χάρτες από την Δυτική Ευρώπη αλλά και από Αραβία, Περσία, Ινδία που απεικονίζουν τον Γωγ και τον Μαγώγ με το τοίχος που έφτιαξε ο Μέγας Αλέξανδρος. Επίσης, οι περιγραφές πολλές φορές ήταν ωμές και βίαιες. Άλλωστε, σκοπός όλων των θρησκειών και ιδιαίτερα την περίοδο του μεσαίωνα ήταν να δημιουργήσουν το αίσθημα του φόβου στον απλό λαό. Για τους λίγο πιο ορθολογιστές το τοίχος προστάτευε τον πολιτισμένο κόσμο από τις άγριες και απάνθρωπες φυλές του βορρά. 

Όσο πλησιάζουμε τους Άγιους Τόπους τόσο πιο πυκνή γίνεται η απεικόνιση πόλεων και γεγονότων της Βίβλου. Στο παρακάτω τμήμα του χάρτη, η  Κιβωτός του Νώε εμφανίζεται σκαρφαλωμένη πάνω από τις δίδυμες κορυφές του Αραράτ καλωσορίζοντας το λευκό περιστέρι, το οποίο επέστρεψε με ένα κλαδί ελιάς στο ράμφος του, μετά το τέλος του κατακλυσμού. Αυτό μας φέρνει πίσω στις αγαπημένες περιοχές της Βίβλου, με τις οποίες ο σχεδιαστής του χάρτη φαίνεται να είναι καλά εξοικειωμένος. Στα δεξιά βρίσκεται ο ισχυρός Πύργος της Βαβέλ, στη Μεσοποταμία, και κάτω από αυτό, κοντά στην Ιερουσαλήμ, υπάρχουν πολλά μέρη που αναφέρονται στη Γραφή και περιγράφονται από τους προσκυνητές και τους Σταυροφόρους.

Κυρίαρχη πόλη στην Μεσοποταμία είναι η Βαβυλώνα. «Η μεγάλη πόλη της Βαβυλώνας, το τείχος της οποίας είναι 50 πήχεις πλάτος και 200 πήχεις ύψος. η περίμετρος της είναι 480 στάδια. Ασφαλίζεται από 100 χάλκινες πύλες. Ο Ευφράτης ρέει μέσα από αυτήν. Την πόλη την ίδρυσε ο Nimrod, γυναίκα του ήταν η Σεμίραμις, βασίλισσα των Ασσυρίων, και έχτισε έναν τοίχο από πέτρα και καμένα τούβλα».

Δεξιά τοποθετείτε η αραβική χερσόνησος για την οποία αναφέρει «Η Αραβία ονομάζεται ‘Ιερή’ διότι η γη της παράγει αρώματα, θυμίαμα και μύρο. Εδώ ζει ένα πουλί ‘ο Φοίνικας’ που έχει μωβ φτερά και είναι μόνο ένα, σε ολόκληρο τον κόσμο. Ζει πάνω από 500 χρόνια και έχει την ικανότητα να αναγεννιέται από τις στάχτες του, οι οποίες προέρχονται από την ίδια του τη φωτιά». Στην χερσόνησο της Αραβίας επίσης τοποθετείται το όρος Σινά και η ερυθρά θάλασσα (με κόκκινο χρώμα) και δίπλα οι βιβλικές πόλεις Σόδομα και Γόμορρα. Επικαλείται επίσης έναν μύθο για τρία νησιά στον Περσικό Κόλπο που αναφέρει "Τρία νησιά, στα οποία υπάρχουν φίδια θαλάσσης μήκους είκοσι πηχών", αλλά δεν υπάρχει αναπαράσταση των φιδιών.

Στο ανατολικότερο σημείο του χάρτη έχει τοποθετηθεί το νησί της Κεϋλάνης και ο Ινδικός ωκεανός. «Αυτό το ινδικό νησί εκτείνεται προς τα νοτιοανατολικά και σε μήκος 470 μ. Ρωμαϊκά μίλια. Είναι γεμάτη από μαργαριτάρια και πολύτιμους λίθους. Ένα μέρος του νησιού κατοικείται από ανθρώπους, το άλλο, περίπου το μισό, είναι γεμάτο με αρπακτικά και ελέφαντες. Έχει δέκα κύριες και αρκετές μικρότερες πόλεις και πολλά άλλα μέρη. Το νησί έχει δύο καλοκαίρια και δύο χειμώνες σε ένα χρόνο».

Κάτω από την Κεϋλάνη, στην περιοχή της Ινδίας, απεικονίζονται κάποιες από τις ιστορίες- μύθους για τον Μέγα Αλέξανδρο. 

Στην πρώτη εικόνα βλέπουμε τον Αλέξανδρο ανάμεσα σε δυο δέντρα. Πάνω από το αριστερό δέντρο υπάρχει ο ήλιος και πάνω από το δεξί η σελήνη. Σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, ο Αλέξανδρος γράφει ένα γράμμα στον δάσκαλο του Αριστοτέλη για ένα περιστατικό που έζησε στην Ινδία. Μια μέρα ήρθαν κάποιοι Ινδοί και του είπαν να τους ακολουθήσει και θα δει κάτι το οποίο δεν έχει ξαναδεί στην ζωή του. Τους ακολούθησε και τον πήγαν σε έναν ναό που είχε δυο δέντρα, το δέντρου του ήλιου και το δέντρο της σελήνης. Τα δέντρα αυτά τον πληροφόρησαν ότι μιλάνε και ότι έχουν μαντικές ικανότητες. Καθώς περνούσε κάτω από το δέντρο του ήλιου, το δέντρο  είπε κάτι στα ινδικά. Τότε οι Ινδοί γύρω του αναστατωθήκαν. Ο Αλέξανδρος τους ρώτησε να του πουν τι είπε το δέντρο, μετά από πιέσεις, του απάντησαν ότι το δέντρο είπε «Θα πεθάνεις σύντομα στα χέρια των φίλων σου». Ταραγμένος ο Αλέξανδρος είπε ότι θέλει να ακούσει και τον χρησμό που θα δώσει το δέντρο της σελήνης. Τότε πήγε κοντά στο δέντρο, έβαλε το χέρι του πάνω του, και το δέντρο αυτή την φορά  του είπε στα ελληνικά «Βασιλιά Αλέξανδρε, πρέπει να πεθάνεις στην Βαβυλώνα. Θα φονευτείς από δικούς σου ανθρώπους και δεν θα επιστρέψεις στην μητέρα σου την Ολυμπία».

Αντίστοιχα και τα γύρω σκίτσα αναπαριστούν μύθους από την ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου που αναπτύχθηκαν κυρίως την περίοδο της ύστερης αρχαιότητας και του μεσαίωνα. Οι μύθοι έχουν άμεση σχέση με την κάθε τοποθεσία. 

Ο χάρτης δείχνει μερικά ψάρια στο ανατολικό τμήμα του περιμετρικού ωκεανού και μια εικόνα ενός τεράστιου θαλασσινού φιδιού που τρώει ένα ελάφι βορειοανατολικά. Το φίδι αυτό έχει απεικονισθεί και σε άλλους χάρτες. Ο Honorius Augustodunensis (1080-1154) στον χάρτη του αναφέρει για το ίδιο φίδι «στην Ινδία υπάρχουν  τεράστια φίδια που μπορούν να τρώνε κοπάδια και να κολυμπήσουν στον ωκεανό».

Αφρική 

Η τρίτη ήπειρος που απεικονίζεται στον χάρτη μας είναι η Αφρική με σαφώς λιγότερες πληροφορίες. Κυρίως δίνεται έμφαση στην πανίδα και στους ανθρώπους που μπορεί να συναντήσει κάποιος σ ’αυτή την απομακρυσμένη ήπειρο. Εικονίζονται περίεργα για τους Δυτικούς ζώα όπως η καμηλοπάρδαλη, ο πάνθηρας, η αντιλόπη στην Αιθιοπία που την παρουσιάζουν σαν τάρανδο, ο στρουθοκάμηλος, ο ελέφαντας που τον συναντάμε και στην Ινδία καθώς και πολλά φίδια. Επίσης περιγράφει και τις περίεργες συνήθειες λαών νότια της Αιγύπτου «Δεν γνωρίζουν τον γάμο, αλλά το έθιμο είναι η ελεύθερη αγάπη.  Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα παιδιά παίρνουν μόνο τη μητέρα, το όνομα του πατέρα δεν έχει σημασία».

Στο τμήμα του χάρτη που ακολουθεί, κάτω αριστερά βλέπουμε τον φάρο της Αλεξάνδρειας μαζί με την ομώνυμη πόλη που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος. Εκεί βρίσκονται και οι εκβολές και το δέλτα του Νείλου. 

Ο Μανώλης Μιχαήλου, είναι τοπογράφος. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1979 και μεγάλωσε στην Κάλυμνο. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Τοπογραφίας των ΤΕΙ Αθηνών και τις Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ έχει συνεργαστεί και με τεχνικά γραφεία των Αθηνών. Η αγάπη του για την Ιστορία και την Χαρτογραφία, τον ώθησε να παρακολουθήσει εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών καθώς και σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, συμμετέχοντας σε συνέδρια για την εξέλιξη της Χαρτογραφίας. Συνδυάζοντας την αγαπη του για την Χαρτογραφία και τον τόπο που μεγάλωσε, έχει εκδώσει το βιβλίο "Η Κάλυμνος μέσα από αναγεννησιακούς χάρτες, 15ος - 17ος αιώνας" για το οποίο έχει τιμηθεί. 

greatnavigators

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ