Πως να “χτίσετε” την ψυχολογική σας ανθεκτικότητα

Ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα αποτελεσματικής προσαρμογής του ανθρώπου, στις κακοτυχίες και τα στρεσσογόνα γεγονότα της ζωής. Αν θέλετε να ελέγξετε τα επίπεδα της ψυχικής σας ανθεκτικότητας, σκεφτείτε καταρχήν τον τρόπο που αντιδράτε όταν κάτι πάει στραβά.. Έχετε την τάση να το ξεπερνάτε ή καταρρέετε;

Η ψυχική ανθεκτικότητα μας βοηθάει σημαντικά να ανακάμψουμε από μια αναποδιά ή μια δοκιμασία, όπως είναι η απώλεια της δουλειάς, η ασθένεια, μια καταστροφή ή ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου. Αν δεν έχουμε ενισχυμένη ψυχική ανθεκτικότητα, είναι πιθανό να σκεφτόμαστε συνέχεια τα προβλήματα, να αισθανόμαστε θύματα των καταστάσεων, να νιώθουμε αβοήθητοι ή να στρεφόμαστε σε ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως η κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη κατάσταση.

Η ανθεκτικότητα δεν αποτελεί μια μαγική λύση η οποία θα εξαφανίσει τα προβλήματα, αλλά μπορεί να μας δώσει την δυνατότητα να εξετάσουμε εναλλακτικές λύσεις, να μην ακυρώνουμε τη χαρά της ζωής και να διαχειριστούμε με πιο αποτελεσματικό τρόπο το στρες και το άγχος. Ωστόσο, η ψυχική ανθεκτικότητα δεν είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε, αλλά αποτελεί επίκτητη ικανότητα. Μπορεί να ενισχυθεί, αν αναπτύξουμε μια σειρά από δεξιότητες.

Ψυχική ανθεκτικότητα σημαίνει προσαρμογή στις αντιξοότητες

Ανθεκτικότητα είναι να προχωράει κανείς, αποδεχόμενος τα «χτυπήματα». Όταν εμφανίζονται οι αντιξοότητες, το άγχος ή το τραύμα, μπορεί να κυριευτούμε από θυμό, θλίψη και πόνο, αλλά θα είμαστε σε θέση να παραμείνουμε λειτουργικοί τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Ανθεκτικότητα δεν σημαίνει να είναι κανείς αλώβητος, να υπομένει με απάθεια ή να αντιμετωπίζει εντελώς μόνος του τις δυσκολίες. Αντίθετα, η ικανότητα προσφυγής στους άλλους για υποστήριξη είναι ένα από τα βασικά συστατικά της ανθεκτικότητας.

Ανθεκτικότητα και ψυχική υγεία

Η ανθεκτικότητα προσφέρει προστασία από διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιστάθμιση παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών δυσκολιών, όπως είναι η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης, το να πέφτει κανείς θύμα εκφοβισμού ή η ύπαρξη προηγούμενου τραύματος. Αν αντιμετωπίζετε μια υπάρχουσα ψυχική δυσκολία, η αύξηση της ψυχικής ανθεκτικότητας, μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά σας να την αντιμετωπίσετε.

Συμβουλές για βελτίωση της ψυχικής ανθεκτικότητας:

Συνδεθείτε. Η ανάπτυξη δυνατών, θετικών δεσμών με αγαπημένα πρόσωπα και φίλους μπορεί να σας προσφέρει την απαραίτητη υποστήριξη και αποδοχή και στις καλές και στις κακές στιγμές. Αναπτύξτε επιπλέον σημαντικές σχέσεις παρέχοντας εθελοντική εργασία και συμμετέχοντας σε ομάδες στην κοινότητά σας (πολιτιστικές, κοινωνικά σωματεία, ΚΑΠΗ κλπ).

Δώστε νόημα στην καθημερινότητα. Κάντε πράγματα που σας δίνουν την αίσθηση ολοκλήρωσης ενός σκοπού κάθε μέρα. Θέστε στόχους που να σας βοηθούν να ατενίζετε το μέλλον με νόημα. Είναι σημαντικό να θέτετε στην αρχή μικρούς και βραχυπρόθεσμους στόχους. Αν απαιτείτε από τον εαυτό σας να επιτυγχάνει μεγάλους στόχους ανεξάρτητα με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, το αποτέλεσμα θα είναι να απογοητευθείτε και να μειώσετε περαιτέρω την ανθεκτικότητά σας. Σεβαστείτε τον εαυτό σας και τα όρια του. Κανένας άνθρωπος δε μπορεί να επιτύχει δύσκολους στόχους όταν αισθάνεται ευάλωτος.

Μάθετε από την εμπειρία. Αναλογιστείτε το παρελθόν και σκεφτείτε πώς αντιμετωπίσατε τότε αντίστοιχες δυσκολίες. Σκεφτείτε τις δεξιότητες και τις στρατηγικές που σας βοήθησαν να αντιμετωπίσετε την κατάσταση με επιτυχία. Ακόμη, μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να κρατάτε ημερολόγιο, για να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τους θετικούς και τους αρνητικούς τρόπους αντίδρασης, ούτως ώστε να επαναπροσδιορίσετε τη μελλοντική σας συμπεριφορά.

Παραμείνετε αισιόδοξοι. Αυτό που έχει συμβεί στο παρελθόν μπορεί να μην αλλάζει, αλλά μπορούμε πάντα να κοιτάμε μπροστά, προς το μέλλον. Η αποδοχή των αλλαγών διευκολύνει την προσαρμογή του ανθρώπου και βοηθάει στο να αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις με λιγότερο άγχος.

Φροντίστε τον εαυτό σας. Καλύψτε τις καθημερινές προσωπικές σας ανάγκες, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Συμμετέχετε σε δραστηριότητες και χόμπι που απολαμβάνετε. Εντάξτε στην καθημερινότητά σας τη φυσική δραστηριότητα. Κοιμηθείτε καλά. Υιοθετείστε μια υγιεινή διατροφή. Προκειμένου να επαναφέρετε μια εσωτερική αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας, εφαρμόστε πρακτικές διαχείρισης του άγχους και τεχνικές χαλάρωσης, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, η βαθιά αναπνοή ή η προσευχή.

Να είστε ενεργοί και δραστήριοι. Μην αγνοείτε τα προβλήματά, σας ούτε να μένετε παθητικοί, ευχόμενοι να απομακρυνθούν. Αντ’ αυτού, προσδιορίστε τι θα πρέπει να γίνει, αναπτύξτε ένα σχέδιο και αναλάβετε δράση. Παρότι μπορεί να πάρει αρκετό χρόνο να ανακάμψετε από ένα σημαντικό στρεσσογόνο γεγονός, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, αν ασχοληθείτε ενεργά και συστηματικά, η κατάστασή θα βελτιωθεί σημαντικά.

Πότε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια

Η ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας απαιτεί χρόνο και εξάσκηση. Αν νιώθετε ότι δεν σημειώνετε πρόοδο -ή δεν ξέρετε από πού ν’ αρχίσετε- εξετάστε το ενδεχόμενο να μιλήσετε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Με τη βοήθειά του, θα μπορέσετε να βελτιώσετε την ανθεκτικότητά, να ενισχύσετε τη σωματική και ψυχική σας υγεία και ευεξία και να αναβαθμίσετε την ποιότητα ζωής σας.

Πηγή: Mayo Clinic, neaygeia.gr

psychopedia

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ