Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΩΝ ΝΙΑΡΧΩΝ

Όταν η Ευγενία Λιβανού, στα 44 χρόνια της, άφηνε την τελευταία πνοή της στις 3 Μαΐου 1970 στη Σπετσοπούλα (ένας θάνατος που τυλίχθηκε εξαρχής σε ένα πέπλο μυστηρίου), ο Κωνσταντίνος Νιάρχος, ο μικρότερος γιος της Ευγενίας και του Σταύρου Νιάρχου που η καρδιά του σταμάτησε να χτυπά στις αρχές της περασμένης εβδομάδας στο Λονδίνο, ήταν ένα «παλικαράκι» μόλις οκτώ ετών.

Τα οκτώ χρόνια που μεσολάβησαν από τη γέννηση του βενιαμίν της οικογενείας του έλληνα κροίσου ως τη στιγμή του θανάτου της Ευγενίας δύο ευτυχή, σε άλλες περιπτώσεις, γεγονότα ­ ένας πολιτικός γάμος στο μακρινό Μεξικό και μια γέννηση στο καλύτερο μαιευτήριο της Νέας Υόρκης ­ κόντεψαν να οδηγήσουν στην πλήρη διάλυση την οικογένεια του Σταύρου Νιάρχου. «Δράστης» και των δύο γεγονότων ο ίδιος ο έλληνας κροίσος (γάμος με τη Σαρλότ Φορντ τον Δεκέμβριο του 1965 και γέννηση της Ελενας Φορντ τον Μάιο του 1966).

Μάλιστα η μικρή Ελενα ­ καρπός της σχέσης του Σταύρου Νιάρχου με την πλούσια κληρονόμο της οικογενείας των αμερικανών αυτοκινητοβιομηχάνων ­ δεν είχε καν προλάβει να κλείσει τον πέμπτο μήνα της ζωής της στο πλευρό της γοητευτικής Σαρλότ όταν η Ευγενία Νιάρχου, κόρη του Σταύρου Γ. Λιβανού, πίστεψε ότι έφθασε η ώρα για να αναλάβει δράση στα ελληνικά δικαστήρια προασπίζοντας τα συμφέροντα της οικογενείας που είχε δημιουργήσει το 1947 με τον συμπατριώτη της κροίσο.

Η Ευγενία Νιάρχου την 1η Οκτωβρίου 1966 καταθέτει στο Πρωτοδικείο Αθηνών αγωγή κατά του Σταύρου Νιάρχου προκειμένου να κριθεί ανυπόστατος ο πολιτικός γάμος στη μεξικανική πόλη Τσουντάτ Χουαρέζ ανάμεσα στον πατέρα των παιδιών της και στη Σαρλότ Φορντ που είχε τελεσθεί στις 16 Δεκεμβρίου 1965.

* Η δικαίωση της Ευγενίας

Η δίκη γίνεται στις 14 Νοεμβρίου 1966 και η απόφαση του δικαστηρίου, που δικαιώνει την Ευγενία Νιάρχου, δημοσιεύεται στις 27 Δεκεμβρίου 1966. Σύμφωνα με την απόφαση, ο μεξικανικός γάμος του Νιάρχου με τη Φορντ κρίνεται ανυπόστατος και επιπλέον αναγνωρίζεται ότι «ουδεμία γαμική εκ τούτου σχέσις υφίσταται μεταξύ των». 

Η Ευγενία Νιάρχου ξανακερδίζει τον σύζυγό της, ο οποίος σε μια χειρονομία καλής θελήσεως τον Σεπτέμβριο του 1968 δηλώνει ενώπιον συμβολαιογράφου ότι αποδέχεται την απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών και ότι «παραιτείται παντός κατ’ αυτής τακτικού ή εκτάκτου ενδίκου μέσου, ως και της αιτήσεως αναψηλαφήσεως αυτής, και ούτω η απόφασις αυτή κατέστη τελεσίδικος και αμετάκλητος». Επιπλέον ο Νιάρχος αποδέχεται ότι ο γάμος του με την Ευγενία Νιάρχου, που έγινε την 1η Νοεμβρίου 1947 στη Νέα Υόρκη, «εξακολουθεί να υφίσταται, ουδέποτε νομίμως λυθείς».

Η φθινοπωρινή δήλωση του 1968 φαίνεται να σημαίνει και τυπικά τη λήξη του «περίεργου διαλείμματος» του 1965, χωρίς να μπορέσει κανείς να μιλήσει και για οριστική επούλωση της πληγής της Ευγενίας Νιάρχου, που έμελλε να αφήσει την τελευταία πνοή της αργά το βράδυ της 3ης Μαΐου 1970 στη Σπετσοπούλα. Ηταν μόλις 44 ετών.

Σε όλο το διάστημα που η Ευγενία Νιάρχου δίνει τη δική της προσωπική μάχη στα ελληνικά δικαστήρια, η Σαρλότ Φορντ, αν και με πολλή διακριτικότητα, υποδηλώνει την παρουσία της. Λίγες ημέρες μετά την κατάθεση της αγωγής της Ευγενίας, η Σαρλότ ταξιδεύει στο Λονδίνο και σε ερώτηση άγγλου δημοσιογράφου για το αν γνωρίζει πού βρίσκεται ο Σταύρος Νιάρχος δίνει την απάντηση: «Κάπου στην Ευρώπη. Κρύβεται πάντοτε…». Η σχέση τους ήταν ήδη παρελθόν. Το διάλειμμα είχε τελειώσει.

Αλλά οι συνέπειες αυτού του «διαλείμματος» ξαναήρθαν στο προσκήνιο ύστερα από 30 χρόνια, όταν η Ελενα Φορντ προσέφυγε, λίγο καιρό μετά τον θάνατο του Σταύρου Νιάρχου το 1996, στα ελβετικά και στα ελληνικά δικαστήρια για να αμφισβητήσει τη διαθήκη του ή ακριβέστερα τη διανομή της περιουσίας των 10 δισ. δολαρίων. Υστερα από δικαστική εμπλοκή δύο περίπου ετών η Ελενα Φορντ αποχωρεί από την υπόθεση της αμφισβήτησης της διανομής των περιουσιακών στοιχείων του εκλιπόντος κροίσου έχοντας αποκομίσει ένα σεβαστό ­ ακόμη και για τα αμερικανικά δεδομένα ­ χρηματικό ποσό.

Σύμφωνα με όσα προέβλεπε η διαθήκη, ο 47χρονος σήμερα κ. Φίλιππος Νιάρχος, ο πρωτότοκος γιος του έλληνα κροίσου από τον γάμο του με την Ευγενία Λιβανού, έλαβε τη μερίδα του λέοντος από την πατρική περιουσία, το ύψος της οποίας φθάνει τα 10 δισ. δολάρια, ενώ το μικρότερο κομμάτι της κληρονομιάς πήγε στον βενιαμίν της οικογενείας, τον Κωνσταντίνο Νιάρχο, το νήμα της ζωής του οποίου κόπηκε στα 37 του χρόνια στις αρχές της περασμένης εβδομάδας στο Λονδίνο. «Ανακοπή καρδιάς» ήταν η επίσημη γνωμάτευση των γιατρών για την αιτία του θανάτου του βενιαμίν των Νιάρχων.

Πάντως από τα μόνα στοιχεία που έγιναν γνωστά στο Λονδίνο ήταν ότι ο μικρότερος γιος του Σταύρου Νιάρχου και της Ευγενίας Λιβανού είχε μόλις γυρίσει στο Λονδίνο από μία επίσκεψή του σε Κέντρο Υγιεινής Διαβίωσης στην Αριζόνα των ΗΠΑ.

* Ο «Γκας» και τα ναρκωτικά

Ο Κωνσταντίνος Νιάρχος ήταν συχνός επισκέπτης τέτοιων κέντρων ανά τον κόσμο και μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, πριν από 12 χρόνια είχε ενταχθεί σε πρόγραμμα απεξάρτησης από τα οινοπνευματώδη και τα ναρκωτικά στην Betty Ford Clinic, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Πληροφορίες από τον κοινωνικό και φιλικό περίγυρό του αναφέρουν ότι τα τελευταία χρόνια ο Κωνσταντίνος Νιάρχος ­ γνωστός στους φίλους και στις παρέες του ως «Γκας» ­ είχε πραγματοποιήσει… στροφή ως προς τις συνήθειες και τη συμπεριφορά του και μάλιστα είχε μετεξελιχθεί σε έναν φανατικό της φυσικής ζωής και των αθλητικών δραστηριοτήτων. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο βενιαμίν της οικογενείας Νιάρχου με το βεβαρημένο παρελθόν στα ναρκωτικά και στα οινοπνευματώδη είχε γίνει ένας δεινός ορειβάτης.

Πάντως το βέβαιον είναι ότι η συμμετοχή του «Γκας» στις οικογενειακές επιχειρήσεις στη θάλασσα και στη στεριά δεν ήταν μεγάλη αλλά ούτε και στη διανομή της περιουσίας των 10 δισ. δολαρίων που άφησε κληρονομιά ο πατέρας του. Ο Κωνσταντίνος Νιάρχος πήρε κυριολεκτικά το μικρότερο κομμάτι της περιουσίας: συγκεκριμένα στο μερίδιό του κατέληξε το 2% των μετοχών της εταιρείας Willow, που ελέγχει το σύνολο σχεδόν των επιχειρήσεων της οικογενείας Νιάρχου. Ούτε έργα τέχνης ούτε άλογα ή επαύλεις και πολύ περισσότερο μια συγκεκριμένη θέση στις οικογενειακές επιχειρήσεις.

Οι αποκαλύψεις της διαθήκης

Το βασικό περιουσιακό στοιχείο προς διάθεση ήταν οι μετοχές της εταιρείας Willow Trust Company, που έχει την έδρα της στην πρωτεύουσα της Λιβερίας. Η εταιρεία Willow αποτελεί σε κάθε περίπτωση τη «ναυαρχίδα» των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του ομίλου Νιάρχου. Συγκεκριμένα η Willow είναι χόλντινγκ κόμπανι που έχει υπό τον έλεγχό της τις ναυτιλιακές δραστηριότητες και διαχειρίζεται τα μετρητά αλλά και τις επενδύσεις σε ομόλογα και σε μετοχές. Σε αυτήν, π.χ., ανήκουν οι μετοχές των ναυτιλιακών εταιρειών που είναι ιδιοκτήτριες του στόλου των δεξαμενοπλοίων κλπ., που δεν ξεπερνά τα 13 πλοία.

Το 35% των μετοχών αυτής της εταιρείας περιήλθε με τη διαθήκη στον δευτερότοκο γιο του Σταύρου και της Ευγενίας, στον 44χρονο κ. Σπύρο Νιάρχο. Ο αδελφός του κ. Φίλιππος Νιάρχος πήρε το 30% των μετοχών ενώ το 20% της Willow πηγαίνει στο κοινωφελές Ιδρυμα Σταύρος Σπ. Νιάρχος, που εδρεύει στη Βαντούζ του Λιχτενστάιν, προκειμένου να αποτελέσει τη «μαγιά» των εσόδων για την εκπλήρωση των κοινωφελών δραστηριοτήτων του στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Τα δύο μικρότερα αδέλφια, η 41 ετών κυρία Μαρία Νιάρχου και ο εκλιπών Κωνσταντίνος Νιάρχος, περιορίστηκαν σε ένα ελάχιστο ποσοστό μετοχών της λιβεριανής εταιρείας: από 2% των μετοχών ο καθένας. Το υπόλοιπο ποσοστό των μετοχών πέρασε σε συγγενείς (στους κκ. Ανδρέα και Κωνσταντίνο Δρακόπουλο) και σε άμεσους συνεργάτες. Με την κατανομή των μετοχών της λιβεριανής εταιρείας κλείνει και ο κύκλος των εκτός οικογενείας κληρονόμων. 

Ολα τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή τα ακίνητα, οι πίνακες και τα άλογα, περιέρχονται στα τέσσερα παιδιά από τον γάμο του με την Ευγενία Λιβανού.

Τα περιουσιακά στοιχεία αυτής της μορφής ανήκουν πάλι σε εταιρείες για τις οποίες η διαθήκη δεν αποκαλύπτει τα μυστικά. Π.χ., η Σπετσοπούλα, το ιδιόκτητο νησί των Νιάρχων, ανήκει σε μια εταιρεία υπό την επωνυμία Διεθνή Ναυτιλιακά Πρακτορεία ΑΕ, οι μετοχές της οποίας όμως ανήκουν σε μιαν άλλη εταιρεία που έχει την έδρα της στον Παναμά.

Η διαθήκη όχι μόνο δεν κατονομάζει ως περιουσιακό στοιχείο τη Σπετσοπούλα αλλά ούτε και την ελληνική εταιρεία που έχει την έδρα της στον Παναμά. Το μόνο που αναφέρει είναι η επωνυμία της παναμέζικης εταιρείας και τα ονόματα εκείνων από τους κληρονόμους που παίρνουν τις μετοχές της.

Εξάλλου πληθώρα εταιρειών, χωρίς να δίδονται ιδιαίτερες πληροφορίες στη διαθήκη, κατέχουν το σύνολο της μεγάλης συλλογής πινάκων και άλλων καλλιτεχνικών θησαυρών. Μάλιστα, όπως αφήνεται να εννοηθεί από όσους γνωρίζουν τα κρυφά μυστικά της αμύθητης περιουσίας, υπάρχουν τόσες εταιρείες όσοι και οι πίνακες της συλλογής. Ετσι, με βάση όλες αυτές τις ιδιαιτερότητες της διαθήκης, τα τέσσερα παιδιά απέκτησαν τα εξής περιουσιακά στοιχεία:

* Ο πρωτότοκος Φίλιππος είναι ο νέος ιδιοκτήτης της συλλογής των πινάκων κτλ. ενώ μαζί με τον αδελφό του Σπύρο έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για τη Σπετσοπούλα. Ο κ. Φίλιππος Νιάρχος επιπλέον είναι ο ιδιοκτήτης της μεγάλης βίλας της οικογενείας στο Σεν Μόριτζ, της Villa Marguns, αλλά και του «παλατιού» ­ Hotel de Chanaleilles ­ στο Παρίσι.

* Ο κ. Σπύρος Νιάρχος, πέραν της συνιδιοκτησίας της Σπετσοπούλας, δεν έχει στην κατοχή του κανένα άλλο ιδιαίτερης αξίας περιουσιακό στοιχείο από ακίνητα κτλ.

* Η κυρία Μαρία Νιάρχου έχει τον απόλυτο έλεγχο των μετοχών των εταιρειών που οι δραστηριότητές τους εξαντλούνται στην παραγωγή δρομώνων ίππων για τους αγώνες κτλ. Η επένδυση στα άλογα, όπως υποστηρίζουν γνώστες των μυστικών της διαθήκης, δεν είναι κατώτερη σε αξία από την καλλιτεχνική συλλογή του Σταύρου Νιάρχου. Επιπλέον η κόρη του έλληνα κροίσου είναι η ιδιοκτήτρια και της δεύτερης, μικρότερης σε μέγεθος, οικογενειακής έπαυλης στο Σεν Μόριτζ, ενώ είναι και η μοναδική ιδιοκτήτρια των πατρικών κτημάτων που βρίσκονται στις Σπέτσες. Τέλος, ο εκλιπών αδελφός της από το σκέλος της πατρικής περιουσίας σε ακίνητα κτλ. δεν πήρε τίποτε παραπάνω από μικρά ποσοστά μετοχών σε εταιρείες που διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία αυτής της μορφής.

Δημοσιεύθηκε στο  Βήμα  06/06/1999

apodytiriakiascy

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ