Η 4η Συμφωνία:Δίνετε Πάντα τον Καλύτερο Εαυτό σας (4 ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ) Μέρος 6ο

Υπάρχει μια ακόμα συμφωνία. Η Τέταρτη Συμ­φωνία είναι εκείνη που επιτρέπει στις προηγούμε­νες τρεις να γίνουν βαθιά ριζωμένες συνήθειες. Η τέταρτη συμφωνία έχει να κάνει με την εφαρμογή των υπόλοιπων:

Δίνετε πάντα τον καλύτερο εαυτό σας.

Να δίνετε πάντα τον καλύτερο εαυτό σας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Να μην ξεχνάτε, όμως, ότι ο καλύτερος εαυτός σας δεν θα είναι ποτέ ο ίδιος από τη μια στιγμή στην άλλη. Τα πάντα γύρω μας αλ­λάζουν διαρκώς, οπότε ο καλύτερος εαυτός σας μπο­ρεί τη μια να είναι πραγματικά καλός και την άλλη όχι και τόσο. Όταν ξυπνάτε το πρωί αναζωογονημέ­νοι και γεμάτοι ενέργεια, ο καλύτερος εαυτός σας θα είναι πολύ καλύτερος απ' ό,τι το απόγευμα που θα γυρίζετε κουρασμένοι από τη δουλειά. Ο καλύτε­ρος εαυτός σας θα είναι πολύ καλύτερος όταν είστε υγιείς παρά όταν είστε άρρωστοι, όταν είστε νηφά­λιοι παρά όταν είστε μεθυσμένοι. Ο καλύτερος εαυ­τός σας θα εξαρτάται άμεσα από το αν νιώθετε χαρούμενοι και αισιόδοξοι ή αναστατωμένοι, θυμω­μένοι, πληγωμένοι.

Ο καλύτερος εαυτός σας μπορεί να αλλάζει από ώρα σε ώρα και από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τις διαθέσεις σας. Θα αλλάζει, επίσης, με την πάροδο του χρόνου. Αποκτώντας σιγά-σιγά τη συνήθεια των τεσσάρων καινούριων συμφωνιών, ο καλύτερος εαυτός σας θα γίνεται ολοένα καλύτερος απ' ό,τι υπήρξε στο παρελθόν.

Παρ' όλα αυτά, εσείς θα πρέπει να εξακολουθήσε­τε να δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας — ούτε λιγότερο αλλά ούτε και περισσότερο απ' αυτό. Αν κοπιάσετε για να δώσετε κάτι παραπάνω απ' αυτό που μπορεί­τε, θα σπαταλήσετε πολύτιμη ενέργεια και στο τέλος ο καλύτερος εαυτός σας δεν θα αρκεί. Όταν το πα­ρακάνετε, εξαντλείτε το σώμα σας και, καθώς θα πηγαίνετε ενάντια στον εαυτό σας, θα χρειάζεστε περισσότερο χρόνο για να πραγματοποιήσετε το σκο­πό σας. Αν πάλι κάνετε λιγότερες προσπάθειες από όσες μπορείτε να κάνετε, υποβάλετε τον εαυτό σας σε απογοητεύσεις, τύψεις και ενοχές.

Να κάνετε πάντα ό,τι καλύτερο μπορείτε σε οποια­δήποτε περίσταση της ζωής σας. Δεν έχει σημασία αν είστε κουρασμένοι ή άρρωστοι — εάν δώσετε τον καλύτερο εαυτό σας, τότε δεν πρόκειται ποτέ να τον κρίνετε. Και όταν δεν κρίνετε τον εαυτό σας, δεν τον υποβάλετε και σε τύψεις, ενοχές ή τάσεις αυτοτιμωρίας. Κάνοντας πάντα το καλύτερο δυνατό, θα απαλλαγείτε από ένα ισχυρό ξόρκι που σας βαραίνει.


Κάποιος που ήθελε να απαλλαγεί από τα βάσανα της καθημερινότητας, πήγε ο' ένα βουδιστικό ναό κι αναζήτησε τη βοήθεια ενός Δασκάλου. «Δάσκαλε», του είπε, «αν κάνω τέσσερις ώρες διαλογισμό την ημέρα, σε πόσον καιρό θα πετύχω την υπέρβαση;»

Ο Δάσκαλος τον κοίταξε κι αποκρίθηκε: «Με τέσσερις ώρες διαλογισμό την ημέρα, ίσως πετύχεις την υπέρβαση σε δέκα χρόνια».

Με τη σκέψη ότι μπορεί να αφιερώσει περισσό­τερο ακόμα χρόνο για την επίτευξη του σκοπού του, ο άνδρας είπε: «Δάσκαλε μου, με οχτώ ώρες διαλο­γισμό την ημέρα, σε πόσο καιρό θα πετύχω την υπέρβαση;»

Ο Δάσκαλος τον κοίταξε πάλι κι αποκρίθηκε: «Με οχτώ ώρες διαλογισμού την ημέρα, ίσως πετύ­χεις την υπέρβαση σε είκοσι χρόνια».

«Μα θα μου πάρει περισσότερο χρόνο αν διαλο­γίζομαι πιο πολύ;» ρώτησε εκείνος απορημένος.

Κι ο Δάσκαλος απάντησε: «Δεν βρίσκεσαι εδώ για να θυσιάσεις τη χαρά της ζωής. Βρίσκεσαι εδώ για να ζεις, για να είσαι ευτυχισμένος και για ν' αγα­πάς. Αν σου αρκούν δυο ώρες διαλογισμού αλλά εσύ αφιερώνεις οχτώ, το μόνο που θα καταφέρεις θα εί­ναι να εξαντλείσαι, να χάνεις το νόημα των πραγμά­των και να μην απολαμβάνεις τη ζωή. Δίνε πάντα τον καλύτερο εαυτό σου κι ίσως κάποτε μάθεις ότι άσχετα από το πόσο χρόνο αφιερώνεις στο διαλο­γισμό, μπορείς να ζεις, να αγαπάς και να είσαι ευτυχισμένος».



Με το να δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας, θα μπο­ρείτε να απολαμβάνετε τη ζωή στο έπακρο. Θα είστε παραγωγικοί και θα αγαπάτε τον εαυτό σας, επειδή θα τον προσφέρετε απλόχερα στην οικογένεια σας, στον περίγυρο σας, σε όλους. Ωστόσο, η δράση είναι εκείνη που θα σας κάνει να νιώσετε αληθινά ευτυ­χείς. Όταν κάνετε ό,τι καλύτερο περνάει από το χέρι σας, τότε αναλαμβάνετε δράση. 

Κι αναλαμβά­νετε δράση επειδή σας αρέσει — όχι επειδή περιμέ­νετε κάποια ανταμοιβή. Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν ακριβώς το αντίθετο: 

αναλαμβάνουν δράση μόνο όταν περιμένουν κάποια ανταμοιβή κι έτσι δεν απολαμβάνουν τη δράση. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο δεν δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους.

Για παράδειγμα, οι πιο πολλοί άνθρωποι πηγαί­νουν κάθε μέρα στη δουλειά, αδημονώντας να έρθει η μέρα να πληρωθούν και υπολογίζοντας πόσα χρή­ματα κερδίζουν με την εργασία που προσφέρουν. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να φτάσει η Παρα­σκευή για να πάρουν το βδομαδιάτικο τους και να ξεκουραστούν το σαββατοκύριακο. Όλοι αυτοί ερ­γάζονται για την ανταμοιβή και γι' αυτό, αντιδρούν στην ιδέα της εργασίας. Προσπαθούν να αποφύ­γουν τη δράση, δεν δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, επομένως αυτό που έχουν να κάνουν γίνεται δυσκολότερο.Εργάζονται σκληρά όλη την εβδομάδα, υποφέρο­ντας από αυτή την ακούσια δράση — η οποία δεν τους αρέσει και αισθάνονται ότι την κάνουν υποχρεωτικά.

Πρέπει να δουλέψουν για να πληρώσουν το νοίκι τους, να συντηρήσουν την οικογένεια τους. Η δου­λειά έχει μετατραπεί σε καταναγκαστικό έργο κι όταν φθάνει η μέρα της πληρωμής, εκείνοι πάλι εί­ναι δυσαρεστημένοι. Τους μένουν μόνο δυο μέρες για να κάνουν αυτό που θέλουν — αλλά τι θέλουν να κάνουν;
Επιχειρούν να δραπετεύσουν.

Μεθάνε επει­δή δεν τους αρέσει ο εαυτός τους. Δεν τους αρέσει η ζωή τους.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να πληγώσουμε τον εαυτό μας, όταν δεν μας αρέσει αυτό που είμαστε.

Από την άλλη, δρώντας για χάρη της ίδιας της δράσης και μόνο, δίχως να περιμένετε καμιά αντα­μοιβή, θα ανακαλύψετε πως απολαμβάνετε ό,τι κι αν κάνετε. Οι ανταμοιβές θα έρθουν, αλλά εσείς δεν είστε προσκολλημένοι σε αυτές. Μπορείτε, μάλιστα, να κερδίσετε περισσότερα απ' όσα είχατε ποτέ φα­νταστεί, αν δεν περιμένετε ανταλλάγματα για τις πράξεις σας.

Όταν μας αρέσει αυτό που κάνουμε, όταν δίνουμε πάντα τον καλύτερο εαυτό μας, τότε απολαμβάνουμε πραγματικά τη ζωή. Διασκεδάζου­με — δεν πλήττουμε και δεν απογοητευόμαστε.

Όταν κάνετε το καλύτερο δυνατό, δεν δίνετε στον Κριτή μέσα σας την ευκαιρία να σας βρει ένοχο ή να σας κατηγορήσει. Αν έχετε κάνει ό,τι περνούσε απ' το χέρι σας και ο Κριτής αποπειραθεί να σας κατα­κρίνει σύμφωνα με τη Νομοθεσία σας, έχετε έτοιμη την απάντηση: "Έδωσα τον καλύτερο μου εαυτό". Δεν υπάρχει τίποτε για το οποίο να μετανιώνετε. Πρόκειται για μια δύσκολη στην πράξη της συμ­φωνία, είναι όμως εκείνη που θα σας απελευθερώ­σει πραγματικά.
Όταν δίνετε τον καλύτερο σας εαυτό, μαθαίνετε και να τον αποδέχεστε. Πρέπει, όμως, να βρίσκεστε σε εγρήγορση και να διδάσκεστε από τα λάθη σας. 

Διδάσκομαι από τα λάθη μου σημαίνει ότι εξασκού­μαι σε κάτι, αντιμετωπίζω δίχως φόβο τα αποτελέσμα­τα των προσπαθειών μου και συνεχίζω να εξασκούμαι. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται η αυτογνωσία μου.

Το να δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας δεν έχει το βάρος της υποχρέωσης, αφού απολαμβάνετε οτιδή­ποτε κι αν κάνετε και ενεργείτε με τρόπο που δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις πάνω σας. Δίνετε τον κα­λύτερο εαυτό σας επειδή το θέλετε, όχι επειδή πρέ­πει, όχι επειδή προσπαθείτε να ικανοποιήσετε τον Κριτή, όχι επειδή προσπαθείτε να ικανοποιήσετε τους άλλους.

Αν αναλάβετε δράση από υποχρέωση, τότε απο­κλείεται να δώσετε τον καλύτερο εαυτό σας. Είναι προτιμότερο τότε να μην κάνετε τίποτα. Όχι — δίνε­τε τον καλύτερο εαυτό σας επειδή είναι κάτι που σας προσφέρει χαρά. Όταν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας μόνο και μόνο για την ευχαρίστηση που σας χαρίζει αυτό, τότε αναλαμβάνετε δράση επειδή σας αρέσει η ίδια η δράση.

Δράση είναι να βιώνει κανείς τη ζωή του στο έπα­κρο. Αδράνεια είναι η άρνηση της ζωής. Αδράνεια είναι να κάθεσαι μπροστά στην τηλεόραση από το πρωί ως το βράδυ, επειδή φοβάσαι να βγεις και να διακινδυνεύσεις να εκφράσεις αυτό που πραγματι­κά είσαι. Η ανάληψη δράσης ισοδυναμεί με το να εκφράζουμε αυτό που πραγματικά είμαστε. Μπορεί να έχει κανείς πολλές σπουδαίες ιδέες στο μυαλό του, αλλά η δράση κάνει τη διαφορά. Χωρίς την εφαρμογή μιας ιδέας, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε η έκφρασή της, ούτε το αποτέλεσμα, ούτε η ανταμοιβή της.

Ο Φόρεστ Γκαμπ της ομώνυμης ταινίας αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Ο Φόρεστ δεν είχε μεγάλες ιδέες, αναλάμβανε, όμως, δράση. Ήταν ευτυχισμέ­νος γιατί έδινε τον καλύτερο εαυτό του σε ό,τι κι αν καταπιανόταν. Οι προσπάθειές του ανταμείβονταν, παρ' όλο που εκείνος δεν περίμενε καμιά ανταμοι­βή. 

Αναλαμβάνω δράση σημαίνει είμαι ζωντανός. Σημαίνει ότι διακινδυνεύω να βγω προς τα έξω και να εκφράσω το όνειρο μου. Ο καθένας έχει το δι­καίωμα να εκφράζει το προσωπικό του όνειρο, κάτι που είναι τελείως διαφορετικό από το να επιβάλλει. κανείς το όνειρο του σε κάποιον άλλον.

Το να δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας είναι μια θαυμάσια συνήθεια. Εγώ δίνω τον καλύτερο εαυτό μου σε οτιδήποτε κάνω ή αισθάνομαι. Έχω επιλέ­ξει, μάλιστα, να το ανάγω αυτό σε ιεροτελεστία. Είναι κι αυτό ένα από τα πιστεύω που έχω ο ίδιος επιλέξει. Τα πάντα είναι ιεροτελεστία για μένα και δίνω σε όλα τον καλύτερο εαυτό μου. Το να κάνω μπάνιο είναι ιεροτελεστία και μέσω αυτής της πρά­ξης δείχνω στο σώμα μου ότι το αγαπώ. Νιώθω κι απολαμβάνω το νερό πάνω στο δέρμα μου. Κάνω τα πάντα για να ικανοποιήσω τις ανάγκες του σώματος μου. Κάνω το καλύτερο δυνατό για να προσφέρω στο σώμα μου και να δεχτώ ό,τι μου προσφέρει εκείνο.

Στην Ινδία έχουν μια τελετή που ονομάζεται πούτζα. Στα πλαίσιά της, οι πιστοί παίρνουν ειδώλια που αναπαριστούν τις διάφορες μορφές του Θεού και τα πλένουν, τα ταΐζουν και τους δείχνουν την αγάπη τους, ψέλνοντας μάντρα. Το ίδιο το ειδώλιο δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ο τρόπος με τον οποίο ο πιστός πραγματοποιεί την ιεροτελεστία για να πει έτσι, "Σε αγαπώ, Θεέ."

Ο Θεός είναι ζωή. Ο Θεός είναι δράση. Ο καλύ­τερος τρόπος για να πει κανείς "Σε αγαπώ, Θεέ μου", είναι να ζει δίνοντας τον καλύτερο εαυτό του. Ο καλύτερος τρόπος για να δείξει την ευγνωμοσύνη του στον Θεό είναι να αφήνει πίσω του το παρελθόν και να ζει στο τώρα, στην παρούσα στιγμή. Ό,τι σας στερεί η ζωή, αφήνετε το να φύγει. Όταν παραδίνε­στε κι απαγκιστρώνεστε από το παρελθόν, μόνο τότε επιτρέπετε στον εαυτό σας να είναι απόλυτα ζωντα­νός εδώ και τώρα. Η απαγκίστρωση από το παρελ­θόν σημαίνει ότι μπορείτε να απολαύσετε το όνειρο που συμβαίνει την παρούσα στιγμή.



Αν ζείτε σ' ένα όνειρο του παρελθόντος, δεν απο­λαμβάνετε αυτό που συμβαίνει τώρα, επειδή πάντα θα επιθυμείτε να είναι διαφορετικό απ' ό,τι είναι. Στην αντίθετη περίπτωση δεν έχετε χρόνο για νο­σταλγίες, επειδή είστε απόλυτα ζωντανοί. Όταν δεν βιώνετε στο έπακρο την παρούσα στιγμή, σημαίνει ότι ζείτε στο παρελθόν κι είστε μόνο κατά το ήμισυ ζωντανοί. Αυτό οδηγεί τελικά στην αυτολύπηση, τον πόνο, τη θλίψη.

Γεννηθήκατε με το δικαίωμα της ευτυχίας. Γεννη­θήκατε με το δικαίωμα να αγαπάτε, να απολαμβάνε­τε και να μοιράζεστε την αγάπη σας. Είστε ζωντανοί, γι' αυτό πάρτε τη ζωή στα χέρια σας κι απολαύστε την. Μην αντιστέκεστε στη ζωή: αφήστε τη να σας διαπεράσει, γιατί εκείνη τη στιγμή είναι το πνεύμα του Θεού που σας διαπερνάει. Η ύπαρξή σας και μό­νο αποδεικνύει την ύπαρξη του Θεού. Η ύπαρξή σας αποδεικνύει την ύπαρξη της ζωής και της ενέργειας.

Δε χρειάζεται να μάθουμε ή να αποδείξουμε τί­ποτε. Σημασία έχει μόνο να τολμάμε να ζήσουμε τη ζωή μας. Πείτε όχι, όταν θέλετε να πείτε όχι, πείτε ναι, όταν θέλετε να πείτε ναι. Έχετε το δικαίωμα να είστε ο εαυτός σας. Και μόνο όταν δίνετε τον καλύ­τερο εαυτό σας μπορείτε να το επιτύχετε αυτό. Όταν δεν το κάνετε, είναι σαν να αρνείστε στον εαυτό σας την αυθεντικότητά του. Αυτή η ιδέα είναι ένας σπό­ρος που πρέπει οπωσδήποτε να ποτίσετε μέσα στο μυαλό σας. Δεν έχετε ανάγκη από γνώσεις ή μεγάλα φιλοσοφικά νοήματα. Δεν έχετε ανάγκη από την αποδοχή των άλλων. Εκφράζετε τη θεϊκή σας υπό­σταση με το να είστε ζωντανοί και να αγαπάτε τον εαυτό σας και τους γύρω σας. Είναι μια έκφραση του Θεού το να λέτε "σ' αγαπώ".

Οι τρεις πρώτες συμφωνίες θα αποφέρουν καρ­πούς μόνο όταν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας. Μη νομίζετε ότι θα είστε πάντοτε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας. Οι παλιές συνήθειές σας είναι βαθιά ριζωμένες στο νου σας.
Παρ' όλα αυτά, μπορείτε να δώσετε τον καλύτερο εαυτό σας.

Μη νομίζετε ότι θα είστε πάντα σε θέση να μην πάρετε κάτι προσωπικά — εσείς κάντε, απλώς, ό,τι καλύτερο μπορείτε.

Μη νομίζετε ότι δεν θα καταφύγετε ποτέ ξανά σε υπο­θέσεις — μπορείτε, όμως, να προσπαθήσετε όσο κα­λύτερα μπορείτε.

Εάν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας, αυτές οι κα­κές· συνήθειες —το να κάνετε, δηλαδή, κατάχρηση του λόγου σας, να παίρνετε τα πράγματα προσωπικά και να καταφεύγετε σε υποθέσεις— θα εξασθενούν. όλο και περισσότερο με το πέρασμα του χρόνου.

 Δεν χρειάζεται να νιώθετε ένοχοι, να κατακρίνετε τον εαυτό σας ή να τον τιμωρείτε, αν δεν καταφέρνετε να τηρήσετε αυτές τις συμφωνίες. Εάν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας, θα αισθάνεστε καλά, ακόμη κι αν εξακολουθείτε να κάνετε υποθέσεις, να παίρνετε κάποια πράγματα προσωπικά ή να μην είστε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας.

Αν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας σε όλες τις πε­ριστάσεις της ζωής, θα γίνετε σύντομα ένας ειδήμων της μεταμόρφωσης. 

Η εξάσκηση είναι που χαρίζει στο δάσκαλο την πείρα του. Δίνοντας πάντα τον κα­λύτερο εαυτό σας, γίνεστε κάποια στιγμή ειδήμων. Ό,τι έχετε μάθει σε αυτή τη ζωή, το έχετε μάθει μέ­σω της επανάληψης. Μέσω της επανάληψης μάθατε να γράφετε, να οδηγείτε, ακόμα και να περπατάτε. Είστε ειδήμων στη μητρική σας γλώσσα, επειδή την εξασκήσατε. Η δράση (εξάσκηση) κάνει τη διαφορά.

Αν δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας στην αναζήτη­ση της προσωπικής ελευθερίας, στην αναζήτηση της αγάπης γα τον εαυτό, θα ανακαλύψετε ότι είναι απλώς θέμα χρόνου το πότε θα βρείτε αυτό που ψάχνετε. Δεν μιλάω εδώ για ονειροπολήσεις ούτε για ώρες διαλογισμού. Πρέπει να ορθώσετε το ανάστημά σας — να τιμήσετε την ανδρική ή τη γυναικεία σας υπόσταση. Τιμήστε το σώμα σας, απολαύστε το, αγαπήστε το, θρέψτε, καθαρίστε, θεραπεύατε το. Γυμναστείτε, κάντε οτιδήποτε είναι ευεργετικό για το σώμα σας. Αυτή είναι μια πούτζα προς το σώμα σας — μια επικοινωνία ανάμεσα σε εσάς και τον Θεό.

Δεν υπάρχει λόγος να λατρεύετε είδωλα της Παρ­θένου Μαρίας, του Ιησού ή του Βούδα. Αν, βέβαια, κάτι τέτοιο σας κάνει να αισθάνεστε καλά, είστε ελεύθεροι να το κάνετε. Το σώμα σας αποτελεί μια ενσάρκωση του Θεού κι αν τιμάτε το σώμα σας, τα πάντα θα αλλάξουν για σας. Όταν εξασκείστε στο να αγαπάτε κάθε σημείο του σώματος σας, φυτεύετε σπόρους αγάπης μέσα στο νου σας κι όταν αυτοί αποδώσουν καρπούς, τότε θα αγαπάτε, θα τιμάτε και θα σέβεστε το σώμα σας όπως του αξίζει.

Κάθε πράξη, λοιπόν, μπορεί να είναι μια ιεροτε­λεστία, κατά τη διάρκεια της οποίας λατρεύουμε τον Θεό. Το επόμενο βήμα είναι να λατρεύουμε τον Θεό με κάθε μας σκέψη, κάθε αίσθηση, κάθε πεποίθηση, ακόμα και με το τι είναι "σωστό" ή "λάθος". Η κάθε σκέψη γίνεται μια μορφή επικοινωνίας με τον Θεό και εσείς ζείτε ο' ένα όνειρο δίχως κατηγορίες ή βάσανα, απαλλαγμένοι από την ανάγκη να κακολο­γήσετε ή να πονέσετε τον εαυτό σας.

Όταν τιμάτε και τις τέσσερις αυτές συμφωνίες, δεν υπάρχει περίπτωση να ζείτε στην κόλαση. Αυτό είναι αδύνατον. Αν είστε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας, δεν παίρνετε τίποτε προσωπικά, δεν κα­ταφεύγετε σε υποθέσεις και δίνετε πάντα τον καλύ­τερο εαυτό σας, τότε θα ζήσετε μια υπέροχη ζωή, της οποίας θα έχετε τον απόλυτο έλεγχο.

Οι Τέσσερις Συμφωνίες αποτελούν μια συνοπτι­κή μορφή της ικανότητας μεταμόρφωσης — μιας από τις βαθύτερες γνώσεις των Τολτέκων. Μετα­μορφώνετε την κόλαση σε παράδεισο. Το όνειρο του πλανήτη μεταμορφώνεται σε προσωπικό σας όνειρο παραδείσου. Η γνώση είναι πάντοτε εκεί: περιμένει εσάς για να την οικειοποιηθείτε. Οι Τέσσερις Συμ­φωνίες είναι πάντοτε εκεί: το μόνο που έχετε να κά­νετε είναι να τις υιοθετήσετε και να σεβαστείτε το νόημα και τη δύναμή τους.

Προσπαθήστε να τιμήσετε στο έπακρο αυτές τις συμφωνίες. Μπορείτε να συνάψετε την εξής συμφω­νία σήμερα: επιλέγω να τιμώ πάντα τις Τέσσερις Συμφωνίες. Είναι τόσο απλές και λογικές, που μπο­ρεί να τις κατανοήσει ακόμα κι ένα παιδί. Ωστόσο, πρέπει να διαθέτει κανείς ισχυρότατη θέληση για να μπορέσει να μείνει πιστός σε αυτές. Για ποιο λόγο; Επειδή όπου κι αν βρεθούμε, ανακαλύπτουμε ότι στο δρόμο μας ορθώνονται αμέτρητα εμπόδια. Όλοι προσπαθούν να σαμποτάρουν τη δέσμευση που έχου­με κάνει απέναντι στις νέες συμφωνίες και τα πάντα γύρω μας μάς ωθούν να τις καταρρίψουμε. Το πρό­βλημα έγκειται σε όλες τις άλλες συμφωνίες που αποτελούν μέρος του ονείρου του πλανήτη. Εξακο­λουθούν να είναι ζωντανές και πολύ ισχυρές.

Γι' αυτό πρέπει να είστε σπουδαίοι κυνηγοί και άριστοι πολεμιστές, ώστε να μπορείτε να υπερασπι­στείτε τις Τέσσερις Συμφωνίες μέχρι θανάτου. Η ευ­τυχία σας, η ελευθερία σας, ολόκληρος ο τρόπος ζωής σας εξαρτάται απ' αυτό. Στόχος του πολεμιστή είναι να υπερβεί αυτό τον κόσμο, να δραπετεύσει απ' αυτή την κόλαση και να μην ξαναγυρίσει ποτέ. 

Οι Τολτέκοι μας διδάσκουν ότι η ανταμοιβή είναι η υπέρβαση της ανθρώπινης εμπειρίας του πόνου — η ταύτιση με τον Θεό.

Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλες μας τις δυνά­μεις για να μπορέσουμε να παραμείνουμε πιστοί σε αυτές τις συμβάσεις. Εγώ δεν πίστευα ότι θα τα κα­τάφερνα. Έπεσα πολλές φορές, αλλά ξανασηκώθη­κα και συνέχισα να προχωράω. 

Παρά τις πτώσεις, εξακολούθησα το δρόμο μου, δίχως να οικτίρω τον εαυτό μου. Όχι, αυτό δεν το έκανα ούτε μια στιγμή. «Ακόμα κι αν πέσω», έλεγα, «είμαι αρκετά δυνατός και έξυπνος ώστε να σταθώ πάλι στα πόδια μου!» Όρθωνα, λοιπόν, το ανάστημά μου και προχωρού­σα. Έπεφτα και πάλι σηκωνόμουν και κάθε φορά αυτό χρειαζόταν όλο και λιγότερη προσπάθεια. Κι όμως, πόσο δύσκολο ήταν στην αρχή.

Αν πέσετε, λοιπόν, μην κρίνετε τον εαυτό σας.

Μη δώσετε στον Κριτή σας την ικανοποίηση να σας μετατρέψει σε θύμα των καταστάσεων. Όχι, να είστε σκληροί με τον εαυτό σας. Σηκωθείτε και συνάψτε ξανά τη συμφωνία: 

"Ναι, πράγματι δεν υπήρξα άμεμπτος στη χρήση του λόγου μου. Θα ξεκινήσω, όμως, την προσπάθεια από την αρχή. Από σήμερα θα επι­χειρήσω να μείνω πιστός στις Τέσσερις Συμφωνίες. Θα είμαι άμεμπτος στη χρήση του λόγου μου, δεν θα πάρω τίποτε προσωπικά, δεν θα καταφύγω σε υπο­θέσεις, θα δώσω τον καλύτερο εαυτό μου".

Αν προδώσετε μια συμφωνία, ξαναρχίστε αύριο την προσπάθεια κι ύστερα πάλι μεθαύριο. Στην αρ­χή θα είναι δύσκολο, κάθε μέρα, όμως, θα γίνεται όλο και πιο εύκολο, ώσπου κάποια μέρα θα ανακα­λύψετε ότι έχετε πάρει τη ζωή σας στα χέρια σας χάρη στις Τέσσερις Συμφωνίες. Και θα μείνετε έκ­πληκτοι με τις αλλαγές που έχουν επιτελεστεί.

Δεν χρειάζεται να είστε θρήσκοι ή να πηγαίνετε στην εκκλησία κάθε μέρα. Οι σπόροι της αγάπης και του αυτοσεβασμού σας ανθίζουν και αποδίδουν καρ­πούς. Μπορείτε να τα καταφέρετε. Αφού τα κατάφε­ρα εγώ, θα τα καταφέρετε κι εσείς. Μη σας απασχολεί το μέλλον: εστιάστε την προσοχή σας στο σήμερα, στην παρούσα στιγμή. Να ζείτε την κάθε μέρα σαν να ήταν η τελευταία. Δίνετε πάντα τον καλύτερο εαυτό σας για να μένετε πιστοί σε αυτές τις συμφω­νίες και σύντομα αυτό θα είναι για σας το πιο απλό πράγμα στον κόσμο. Σήμερα χαράζει στον ορίζοντα ένα καινούριο όνειρο.

Don Miguel Ruiz

Konstandina Trimmi

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ