"Στη σχέση είναι όπως και στο βάλς, χρειάζονται δύο".

Πρόσφατα στο γραφείο, μιλώντας για την σχέση του, μου είπε κάποιος; «Στη σχέση είναι όπως και στο βάλς, χρειάζονται δύο».

Όντως έτσι είναι! Αφιέρωσα λίγο χρόνο και το σκέφτηκα.

Βέβαια όλοι οι χοροί δεν είναι χοροί ζευγαριών όπως το βάλς αλλά αν εστιάσουμε σε αυτούς όπου δύο άνθρωποι προσπαθούν να χορέψουν μαζί, μπορούμε να παρατηρήσουμε κάποια ενδιαφέροντα πράγματα πιστεύω. Σας προσκαλώ σε έναν σύντομο χορό μέσα στη φαντασία μας.

Όταν χορεύουν δύο άνθρωποι, υπάρχει μία απόσταση μεταξύ τους που χαρακτηρίζει το χορό τους: μπορεί να είναι πολύ κοντά και τότε θα είναι σφιχταγκαλιασμένοι, θα νιώθουν έντονα το κορμί του άλλου αλλά θα έχουν μικρότερη ελευθερία κινήσεων ή αντίθετα θα είναι πολύ πιο μακριά και να χορεύουν εντελώς ανεξάρτητοι, ίσως και άσχετα μεταξύ τους. Αυτοί όμως επιλέγουν αν θα χορέψουν μαζί έναν χορό ή όχι, κάτω από την ίδια μουσική κι αυτοί επιλέγουν πώς θα χορέψουν. Πότε απομακρύνονται και πως και πότε πλησιάζουν πάλι. Βλέπουμε λοιπόν στο χορό πως μεταξύ των δύο ανθρώπων υπάρχει η επαφή. Το ίδιο πιστεύω πως συμβαίνει και στις σχέσεις.

Τα ζευγάρια που δυσκολεύονται να χορέψουν, μεταφορικά και κυριολεκτικά, ίσως έχουν κάποια δυσκολία στην επαφή λόγω της σχέσης τους: πατιούνται, πέφτουν... είναι άχαροι και φοβούνται ίσως πως θα γελοιοποιηθούν, τόσο στα μάτια τους όσο και στα μάτια των δικών τους.

Όπως σε όλους τους χορούς των ζευγαριών, παρατηρώντας προσεκτικά την ισορροπία τους, εύκολα διαπιστώνουμε πως το «ζευγάρι» είναι κάτι περισσότερο από το άθροισμα (1+1=2) δύο ανθρώπων που συναινούν να χορέψουν μαζί.
Η ισορροπία ενός ζευγαριού που χορεύει μας δείχνει πως κανείς από τους δύο δεν θα μπορούσε να κάνει τις ίδιες κινήσεις αν ο άλλος δεν λειτουργούσε συμπληρωματικά. Στο σημείο αυτό έρχεται και ο αυτοσχεδιασμός με τον οποίο κινούν κάτω από τον ρυθμό τα σώματά τους.

Όταν όμως αγγίζονται, με κάποιο τρόπο μετατοπίζεται το κέντρο βάρους τους. Δεν είναι του καθενός το δικό του αλλά είναι αποτέλεσμα αυτή της συνύπαρξης. Είναι κάπου αλλού, έξω από το κορμί του.
Πράγμα που σημαίνει πως το «ζευγάρι» είναι μία τρίτη οντότητα: 1 + 1 = 3, λοιπόν! Δεν προκύπτει απλά ως άθροισμα από την ένωση των δύο που το απαρτίζουν. Θα μπορούσαμε να πούμε πως ένα ζευγάρι αποτελείται από δύο ανθρώπους που έχουν πάρει μία δέσμευση ο ένας απέναντι στον άλλο.

Το βάλς είναι ένας κλασσικός χορός, ωστόσο εξελίχθηκε και αυτός όπως όλοι οι χοροί που δεν χάθηκαν! Στην αρχή η γυναίκα (παρτενέρ) είχε μειωμένο ρόλο. Στη συνέχεια όμως, στο βάλς  εξελίχθηκε αυτή η συμμετοχή της (όπως και στο τάνγκο) στο βαθμό που στην δυτική κοινωνία έγινε αποδεχτός ο πιο ενεργός ρόλος της γυναίκας.
Σε αντιστοιχία με το χορό, μπορούμε να πούμε πως και στις σχέσεις παρατηρούμε την εξέλιξη των ρόλων των δύο φύλων μέσα στην κοινωνία.

Δουλεύοντας ως ψυχολόγος  με τα ζευγάρια διαπιστώνω πως αυτή η σχέση δέσμευσης δεν είναι πάντα αρκετά ισχυρή. Τότε μπορεί να βιώσουν τις διαφορές τους ως κάτι το αποσυνδετικό στη σχέση τους. Δεν είναι πως δεν υπάρχει σχέση αλλά έχει αλλάξει η απόσταση μεταξύ τους. Σχέση όμως υπάρχει και σε κάποιους που χωρίζουν, έστω και αν αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι περισσότερο αρνητικά συναισθήματα: θυμός, απογοήτευση, ματαίωση...

Αποτελούν όμως πράγματι οι διαφορές μας κίνδυνο για τη σχέση μας;

Οι περισσότεροι αυτό πιστεύουν και δεν έχουν καταλάβει πως οι άνθρωποι ενώνονται από τις διαφορές τους και όχι από τις ομοιότητές τους όπως συνήθως νομίζουμε! Δηλαδή πως αναζητούν στον σύντροφό τους πράγματα που πιστεύουν πως εκείνοι δεν έχουν (ή πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τις ανάγκες που νιώθουν να μην έχουν καλύψει) και θα τα αναζητήσουν στον άλλο.
Στη βάση δηλαδή υπάρχει η έλλειψη, οι προσωπικές ανάγκες, η προσδοκία και οι μικρές ή μεγάλες συνειδητοποιήσεις: - «Μου λείπει η εμπιστοσύνη στον εαυτό μου».
Έτσι στη σύντροφό που θα αναζητήσω, αυτό θα είναι ένα από τα ζητούμενα. Να μπορέσω να αισθανθώ την εμπιστοσύνη αυτή - σε όλες τις μορφές - που θεωρώ ότι μου λείπει.
Και καταλήγω με τη σύντροφο που πιστεύω πως το έχει, θέλει και μπορεί να μου το δώσει.

Προσέξετε όμως τι λέω: «...που πιστεύω...».
Όντως μπορεί να το πιστεύω αλλά δεν αποκλείεται να αποδειχτεί στην πορεία πως και εκείνη δεν το έχει. Αυτό συμβαίνει όταν ενώ είμαι ερωτευμένος, έχω την πεποίθηση πως ο άλλος έχει κάποιες ιδιότητες που εγώ επιζητώ - χωρίς να γνωρίζω, δηλαδή να έχω διαπιστώσει, να το έχω βιώσει.
Σε μετέπειτα χρόνο, όταν εγώ δεν βρω αυτό που θέλω από τον άλλο, τουλάχιστον αν δεν το βρω στον τρόπο ή την ένταση που για 'μένα να είναι ικανοποιητικό, πως θα νιώσω;
Θα νιώσω ματαίωση… των επιθυμιών μου, των προσδοκιών, των ονείρων που έκανα. Θα νιώσω εξαπατημένος ίσως, πιστεύοντας πως ο άλλος μου έδειξε πως είχε όλα αυτά που χρειαζόμουν (ή τουλάχιστον τα περισσότερα) και τελικά δεν τα διέθετε. Ενώ εγώ θα πιστεύω πως του έδωσα όλα όσα μπορούσα.
Μπορεί μάλιστα να πιστεύω πως μπορεί και να τα έχει, όλα όσα επιζητώ, αλλά να μη θέλει να μου τα δώσει!
Αυτό με θυμώνει, γιατί μου θυμίζει τις προηγούμενες σχέσεις από τις οποίες επίσης δεν πήρα όσα αναζητούσα... γιατί αν τα είχα πάρει... δεν θα ήμουν σε αναζήτηση ακόμη!
Και όταν λέω σχέσεις, δεν εννοώ, φυσικά, μόνο τις ερωτικές αλλά εννοώ όλες τις σχέσεις, ξεκινώντας από τις πρώτες και βασικές: τους δικούς μου (του γονείς, τ'αδέλφια κλπ) και έπειτα τις άλλες: φίλους, ερωτικούς συντρόφους...

Τελικά, αν ισχύει αυτό για ΄μένα, το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τον άλλον ταυτόχρονα. Λέω λοιπόν, πως αν για τις διαφορές μας αυτές βρεθήκαμε μαζί και όταν, έστω και ένας από τους δυο μας διαπιστώσει το μάταιο της κατάστασης, τότε το ζευγάρι καταλύεται, περνάει κρίση ή τουλάχιστον η σχέση σίγουρα αλλάζει: αυτό που μας χωρίζει τώρα είναι όλα όσα μας ένωσαν πριν, δηλαδή οι διαφορές μας.
Οι διαφορές μας μάς ένωσαν και αυτές τώρα γίνονται επίκεντρο των δονήσεων!

Τότε μπορεί, για παράδειγμα, να νιώθω τον άλλο επικριτικό απέναντί μου, να μου ζητάει συνέχεια αποδείξεις, επιβεβαιώσεις και πράγματα που εγώ δεν μπορώ να καταλάβω τι είναι και για ποιο λόγο τα ζητά από ΄μένα… ξανά και ξανά.

Το να διαφωνούν ορισμένα ζευγάρια, το βιώνουν σαν αποτυχία και ως μία επιβεβαίωση του γεγονότος ότι ο έρωτας έχει πλέον χαθεί. Το ενδιαφέρον για κοινά πράγματα που άλλοτε τους ένωναν μέσα από τη συμπληρωματικότητα που είχαν ως δύο διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικό παρελθόν και εμπειρίες μπορεί έτσι να μετατραπεί σε πεδίο σύγκρουσης και να ειπωθούν λόγια που είτε τα πιστεύουν είτε όχι, έχουν ειπωθεί περισσότερο για αντίποινα στον πόνο που έχουν νιώσει. Πιστεύω πως μπερδεύονται και συχνά αυτό οφείλεται περισσότερο στο γεγονός ότι ενώ έχουν σχέση δεν είναι πραγματικά «ζευγαρωμένοι» δηλαδή δεν έχουν αποδεσμευτεί αρκετά, ο καθένας από την οικογένειά του και δεν έχουν καταφέρει τελικά να δημιουργήσουν έναν ικανοποιητικά ισχυρό δεσμό μεταξύ τους.

Θα καταφέρουμε να βρούμε λόγους να συνεχίσουμε να έχουμε σχέση; Και αν ναι για ποιο λόγο;

Σχέση σημαίνει δέσμευση, σημαίνει «να είμαστε μαζί»! Μαζί σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε... που είναι περισσότερο από αυτό που κάνει ο καθένας μόνος του. Ναι, γιατί όχι!
Σημαίνει πως είμαστε σε επαφή. Όπως ο χορός! Αν χάσουμε την επαφή κάποια κρίσιμη στιγμή θα πέσουμε κάτω. Θα τσακιστούμε... Επαφή όπως το ένα χέρι κρατάει τη μέση και στο άλλο στηρίζεται το δικό σου χέρι. Αυτό δίνει ισορροπία. Αυτό δίνει τη χάρη.
Χωρίς τη φυσική επαφή δεν μπορείς να χορέψεις ζευγάρι... χωρίς τη ψυχική επαφή, αυτός δεν είναι χορός... είναι παντομίμα! Απλά κάνω σαν να χορεύω μαζί της αλλά στην ουσία δεν είμαι εκεί.
Όμως εκεί που υπάρχει επαφή... υπάρχουν και όρια!
Χάρη σ'αυτά τα φυσικά όρια μπορώ και στηρίζομαι! Αν δεν είχα υπόσταση, αν ήμουν άυλος... δεν θα μπορούσα να στηριχτώ: το χέρι μου θα περνούσε μέσα από το δικό σου. Αλλά και ψυχικά, δεν έχει διαφορά: αν ήμασταν ένα ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης (αυτό θα συμβαίνει όταν δεν υπήρχουν όρια μεταξύ μας) δεν θα μπορούσαμε πάλι να χορέψουμε. Δεν θα είχα να ανταποκριθώ στο κάλεσμά σου. Δεν θα μπορούσα να κάνω καμία κίνηση σαν απάντηση αυτού που μου προτείνεις. Δεν θα είχα να σου προτείνω τίποτα όπως κι εσύ. Δεν θα μπορούσα να σε δω καν ερωτικά. Θα αναπνέαμε μέσα στην ίδια φυσαλίδα αέρα! Απλά θα τα κάναμε όλα μαζί... χωρίς να είμαστε πραγματικά ένα ζευγάρι!

Αυτά τα όρια αλλάζουν τα πάντα στη σχέση με τον ερχομό ενός παιδιού γιατί τότε είναι δύσκολο πλέον να ζούμε σαν αχώριστοι ή αδιαφοροποίητοι.

Η φαντασία δεν λείπει να δει κάποιος τα υπόλοιπα.

Υποκλίνομαι στο χορό αυτόν και σας χαιρετώ μέχρι τον επόμενο!

loggiapsy

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ