Μήπως η συνείδηση δημιουργεί τον υλικό κόσμο; Πριν απαντήσουμε αυτή την ερώτηση, είναι σημαντικό να εξετάσουμε από τι αποτελείται ο υλικός κόσμος. Η ‘πραγματικότητα’ δεν αποτελείται από μικροσκοπικά κομμάτια ύλης. Τα μόρια της ύλης αποτελούνται από υποατομικά σωματίδια όπως τα πρωτόνια και τα ηλεκτρόνια τα οποία καταλαμβάνουν μόνο το 0,000000000001% της ‘πραγματικότητας’. Με άλλα λόγια το 99,99999999999% του ατόμου αποτελείται από κενό χώρο. Το μέρος που δεν είναι κενό αποτελείται από κουάρκς τα οποία είναι μέρος ενός πεδίου υπερχορδών που αποτελείται από δονούμενες χορδές οι οποίες δημιουργούν τα στοιχειώδη σωματίδια ανάλογα με την συχνότητα της δόνησής τους.
Αλληλεπιδρούμε σε έναν κόσμο φυσικών αντικειμένων αλλά αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλός μας μεταφράζει αισθητηριακά δεδομένα με συγκεκριμένο τρόπο. Στην μικρότερη και πιο στοιχειώδης υλική κλίμακα η ιδέα της ‘φυσικής πραγματικότητας’ είναι ανύπαρκτη. Ο πατέρας της κβαντικής μηχανικής Neils Bohr έχει πει: «Αυτό που ονομάζουμε ‘πραγματικότητα’ δεν αποτελείται από πράγματα που μπορούμε να θεωρήσουμε πραγματικά. Αν η κβαντική φυσική δεν σας έχει σοκάρει μάλλον δεν την έχετε καταλάβει.» Όταν ακουμπάς τα χέρια σου μεταξύ τους αυτό που συμβαίνει είναι κενός χώρος να ακουμπάει κενό χώρο. Τα συστατικά της ύλης δεν έχουν υλική δομή.
Αυτό, είναι σημαντικό να το κατανοήσουμε γιατί αν σκεφτούμε τον υλικό κόσμο σαν ένα κόσμο που αποτελείται από μικρά σωματίδια σαν μπίλιες ή βόλους τότε η ιδέα της συνείδησης να δημιουργεί την πραγματικότητα δεν βγάζει κανένα νόημα.