ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΕΣ -TA 3 DOSHAS

ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΕΣ 

Vata- Pitta- Kapha

Αναφορικά με την Αγιουρβέδα το ανθρώπινο σώμα διοικείται από τρεις βασικές ζωτικές δυνάμεις, την Βάτα, Πίττα και Κάφα. Αυτές συχνά μεταφράζονται σαν “αέρας”, “χολή” και “φλέγμα”. Η Βάτα επίσης συχνά αποκαλείται η βιολογική αέρινη ιδιοσυγκρασία, η Πίτα η βιολογική φωτιά και η Κάφα η βιολογική υδάτινη ιδιοσυγκρασία. 

Αυτές οι ιδιοσυγκρασίες ονομάζονται “doshas” στα σανσκριτικά που σημαίνει αυτό που φθείρει ή προκαλεί αποσύνθεση, καθώς δεν υπάρχουν μόνο οι δυνάμεις που παράγουν και διατηρούν το σώμα στην κανονική του κατάσταση αλλά κι εκείνες οι οποίες όταν είναι εκτός ισορροπίας εξυπηρετούν στο να το καταστρέφουν. Ο θάνατος ενυπάρχει στην ζωή. Ακόμη και με την κανονική διαδικασία μεταβολισμού δεν αναπτύσσονται μόνο νέα κύτταρα αλλά προκαλεί τα γερασμένα κύτταρα να πεθάνουν και να απορριφθούν. Ανάπτυξη και ζωή πρέπει σταδιακά να στρέφονται προς την αποσύνθεση και τον θάνατο. Η υγεία στο σώμα συνιστάται στην σωστή ισορροπία των δημιουργικών και καταστρεπτικών δυνάμεων των doshas. 

Κάθε μία από τις βιολογικές ιδιοσυγκρασίες συγκροτείται από δυο στοιχεία, το πρώτο, παρέχει την πρωταρχική του δύναμη, το δεύτερο, δίνει ένα μέσο για την εκδήλωσή του. Η Βάτα αποτελείται από αέρα και αιθέρα, ο αέρας είναι η ενεργητική πλευρά και ο αιθέρας ή το κενό είναι το μέσο ή το πεδίο για την κίνησή του αέρα. Η Πίτα αποτελείται από φωτιά και νερό, η φωτιά είναι η ενεργητική πλευρά, το νερό ή το λάδι είναι το πεδίο της καύσης γιατί η φωτιά δεν μπορεί να υπάρχει απευθείας μέσα στο σώμα χωρίς να το καταστρέψει. Η Κάφα αποτελείται από νερό και γη, το νερό είναι η ενεργητική δύναμη και η γη είναι το περιεχόμενό της. 

Ακόμη οι βιολογικές αυτές ιδιοσυγκρασίες δεν είναι το ίδιο με τα στοιχεία. Είναι μορφές της δύναμης-ζωής που μορφοποιούν και ζωογονούν τα στοιχεία αυτά. Είναι διαφορετικές οπτικές της ψυχής. Τα στοιχεία, αυτά καθαυτά, είναι ανενεργά, άψυχα. Δεν είναι ποτέ πραγματικά ζωντανά αλλά μπορούν να ενεργοποιηθούν από τις βιολογικές ιδιοσυγκρασίες όπως ένα σύρμα ενεργοποιείται από ένα ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτή η δύναμη-ζωής αντανακλάται από την ψυχή, από την αιώνια ύπαρξη μας πάνω στο φυσικό σώμα μέσα από τους φακούς του μυαλού. Γι αυτό η ζωή μέσα σε ένα σώμα είναι πάντα προσωρινή. Ό,τι έρχεται από τα ανενεργά στοιχεία και μορφοποιείται από αυτά πρέπει να επιστρέψει σε αυτά. Παρομοίως, η δύναμη-ζωής η οποία έρχεται από το αιώνιο πρέπει σταδιακά να επιστρέψει σε αυτό. Το ρεύμα της ζωής σιγά-σιγά θα εξαντλήσει το σύρμα του σώματος. Ωστόσο η ζωή μπορεί ακόμη να επιμηκυνθεί πέρα από τα συνηθισμένα όρια της και η Αγιουρβέδα μας δίνει πολλά κλειδιά γι αυτήν την διαδικασία. 

Η Βάτα είναι στεγνή, ελαφριά, ψυχρή, σκληρή, αεράτη και μεταβάλλει τις ιδιότητές της. Είναι η αρχή / ρίζα της ιδιοσυγκρασίας, ιστοί και άχρηστα υλικά του σώματος. Στη φυσική της κατάσταση συντηρεί την προσπάθεια, την εισπνοή, την κίνηση, την αποφόρτιση των ενστίκτων, την εξισορρόπηση των ιστών και τον συντονισμό των αισθήσεων. 

Η Πίττα είναι λιπαρή, διαπεραστική, οξεία, ζεστή, ελαφριά δυσάρεστη στην οσμή, κινητή και ρευστή. Επιδρά στην χώνεψη, στην θερμογένεση, στην οπτική αντίληψη, στην πείνα, στην δίψα, στην αίγλη, στην χροιά της επιδερμίδας, στην κατανόηση, στην ευφυΐα, στο κουράγιο και στην απαλότητα του σώματος. 

Η Κάφα είναι υγρή, κρύα, βαριά, αργή, κολλώδης, απαλή και σταθερή στις ιδιότητες της. Δίνει σταθερότητα, λίπανση, κρατάει ενωμένα τα επιμέρους μέρη και σαν ιδιότητες έχει την υπομονή την ηρεμία και την αφοσίωση. 

ΣΩΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ 

Οι βιολογικές ιδιοσυγκρασίες σαν επικρατέστερες δυνάμεις στο σώμα μας γίνονται οι κύριοι παράγοντες που καθορίζουν την ψυχοσωματική μας σύσταση. Σχετικά με την Αγιουρβέδα δεν είμαστε όλοι ίδιοι φυσικά ούτε το σώμα μας αντιδρά με τον ίδιο τρόπο. Κάθε ένας από μας είναι ένας μοναδικός συνδυασμός και αναλογία των βιολογικών ιδιοσυγκρασιών. 

Γι’ αυτό η Αγιουρβέδα γενικά χωρίζει τα άτομα σε τρεις τύπους ανάλογα με την επικρατέστερη ιδιοσυγκρασία από τις τρεις που υπάρχει στη φύση τους, δηλ. Βάτα, Πίττα ή Κάφα. Από αυτές, διακρίνονται επτά βασικοί τύποι , ο καθαρά Βάτα τύπος, ο καθαρά Πίττα, ο καθαρά Κάφα, ο τύπος Βάτα-Πίττα, Πίττα-Κάφα, Κάφα-Βάτα και ο τριπλός Κάφα-Βάτα-Πίττα τύπος. 

Μερικοί Αγιουρβεδικοί γιατροί δίνουν νούμερα για να παραστήσουν τις αναλογίες της Βάτα, Πίττα, Κάφα στο σώμα ή σε περίπτωση ασθένειας, για παράδειγμα Βατα 4, Πίττα 2, Κάφα 1, δείχνοντας μια υψηλή Βάτα κατάσταση. Αλλά δεν υπάρχει κάποιος στάνταρ τρόπος για να το κάνει κανείς έτσι ο κάθε πρακτικός το κάνει διαφορετικά. 

ΒΑΤΑ 

Οι Βάτα άνθρωποι, αυτοί στους οποίους η βιολογική ιδιοσυγκρασία αέρα επικρατεί, λέγεται ότι είναι ασυνήθιστα ψηλοί ή κοντοί, αδύνατοι, κοκαλιάρηδες με φλέβες που προεξέχουν και γενικά αδύναμη ανάπτυξη ιστών. Το χρώμα του δέρματός του μπορεί να είναι θαμπό χωρίς λάμψη με πιθανούς καστανούς ή σκούρους δυσχρωματισμούς, με ξηρό ή σκασμένο δέρμα. Τους καταλαμβάνει όρεξη για διάφορα πράγματα, τείνουν να έχουν δυσκοιλιότητα ή σκληρά κόπρανα, έχουν ανεπαρκή ιδρώτα ή διούρηση, είναι μη ανεκτικοί στο κρύο και τον αέρα και αν κι έχουν στιγμιαία ποσά ενέργειας είναι μικρής διάρκειας και αντοχής. Οι τύποι ΒΑΤΑ είναι νευρικοί, ανυπόμονοι, υπερδραστήριοι, ενθουσιώδεις και μπορεί να υποφέρουν από αϋπνίες ή δυσκολίες στον ύπνο. Είναι ευμετάβλητοι, περίεργοι και προσαρμοστικοί με ευαίσθητα και γρήγορα μυαλά και αντανακλαστικά, είναι συχνά ομιλητικοί και μπορούν να είναι αφηρημένοι. Τείνουν να είναι ανασφαλείς, φοβισμένοι και ανήσυχοι όταν συναισθηματικά βγαίνουν έξω από την ισορροπία τους, ενοχλούνται εύκολα και έχουν προδιάθεση να ανησυχούν και να στενοχωριούνται. 

ΠΙΤΤΑ 

Οι Πίττα άνθρωποι, αυτοί στους οποίους η βιολογική ιδιοσυγκρασία της φωτιάς είναι υψηλότερη, είναι μεσαίοι ή μετρημένοι στην κατασκευή και στο ύψος με καλούς μύες. Έχουν καλή κυκλοφορία αίματος, έχουν ζεστό και λιπαρό δέρμα, κόκκινο δέρμα με πιθανές κοκκινάδες στο πρόσωπο ή στα μάτια, με ντελικάτα μαλλιά και πιθανό γρήγορο γκριζάρισμα ή φαλάκρα. Έχουν οξεία όρεξη, διψούν πολύ και ιδρώνουν εύκολα. Έχουν υπερβολική διούρηση και συχνά κίτρινα χρωματισμένα κόπρανα ή ούρα. Δεν είναι ανεκτικοί στον ήλιο και τη ζέστη και τείνουν να αιμορραγούν εύκολα. 

Οι τύποι Πίττα είναι επιθετικοί, κυριαρχικοί, με αρχηγικές ικανότητες, καλοί ομιλητές και εργατικοί. Είναι αποφασιστικοί, παρατηρητικοί, με αντίληψη, έξυπνοι και έχουν οξεία μνήμη. Τείνουν προς την ευερεθιστικότητα και τον θυμό όταν είναι εκτός συναισθηματικής ισορροπίας και έχουν προδιάθεση για διαφωνίες και συγκρούσεις. 

ΚΑΦΑ 

Οι άνθρωποι Κάφα, στους οποίους η βιολογική ιδιοσυγκρασία του νερού υπερτερεί, τείνουν προς την παχυσαρκία, έχουν συμπαγή και καλοαναπτυγμένο σκελετό με καλή ανάπτυξη ιστών. Έχουν άσπρο, χλωμό και υγρό δέρμα, πλούσια μαλλιά με χοντρή τρίχα και μεγάλα μάτια. Έχουν συνεχή όρεξη αλλά χαμηλό μεταβολισμό και είναι μη ανεκτικοί στο κρύο και την υγρασία. Έχουν πλούσιες σωματικές εκκρίσεις και συχνά υπερβολικές βλέννες . Είναι αργοί στην κίνηση και δυσκολεύονται σ’ αυτήν αλλά έχουν μεγάλη αντοχή και γενικά δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. 

Οι τύποι Κάφα είναι ήρεμοι, σταθεροί, αφοσιωμένοι, πιστοί με αργό αλλά αποφασιστικό και σταθερό μυαλό και καλή μνήμη. Μπορεί να υποφέρουν από λήθαργο, έλλειψη κινήτρων ή υπερβολή στον ύπνο. Οι ψυχολογικές τους ανισορροπίες τους οδηγούν στην προσκόλληση, την πλεονεξία και την κατάθλιψη. Μπορούν να είναι κτητικοί ή συναισθηματικοί. 

Πρέπει να θυμόμαστε στην σκιαγράφηση των τριών τύπων ότι τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά τους μεγαλοποιούνται για λόγους διδακτικούς. Κανένας από αυτούς δεν είναι απαραίτητα καλύτερος ή χειρότερος από τον άλλο. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να ζούμε σε αρμονία με την φύση μας και τις δυνατότητες που αυτή έχει, όχι να προσπαθούμε να την αλλάξουμε. 

Κάθε τύπος τείνει προς συγκεκριμένες ασθένειες. Οι τύποι Βάτα τείνουν σε διαταραχές του νευρικού συστήματος, κρίσεις νεύρων, αϋπνίες, αρθριτικά, δυσκοιλιότητα. Οι περισσότερες εκφυλιστικές ασθένειες και ασθένειες των γηρατειών είναι φύσης Βάτα. Η Βάτα έχει τον μεγαλύτερο αριθμό ασθενειών γιατί καθώς το θεμελιώδες από τα βιολογικά συστατικά ανισορροπεί, οδηγεί και σε σημαντικές επιπτώσεις. 

Οι τύποι Πίττα τείνουν να παρουσιάζουν πυρετό, μολύνσεις, φλεγμονές, υπέρ-τοξικότητα, έλκη, ερεθισμοί δέρματος, αιμορραγίες προβλήματα στο συκώτι. 

Οι τύποι Κάφα τείνουν να υποφέρουν από κρυώματα, γρίπη, βρογχίτιδα, πνευμονία και ασθένειες από οιδήματα και υπερβολικά υγρά. Αν και κάθε τύπος μπορεί να πάθει οποιαδήποτε ασθένεια, κάθε ένας τείνει περισσότερο προς ασθένειες της ίδιας ποιότητας με την βιολογική του σύσταση. Όταν μια από τις βιολογικές ιδιοσυγκρασίες είναι πολύ υψηλή μπορεί να καταστρέψει όλες τις άλλες. Για παράδειγμα, υψηλή Κάφα μπορεί να επιβαρύνει και να φράξει τα κανάλια και τα νεύρα και να προκαλέσει επιληψία ή εμφράγματα σαν αποτέλεσμα διαταραχής της Βάτα . 

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την προσωπική μας σύσταση και να ξέρουμε πώς να λειτουργήσουμε με αυτήν. Η Αγιουρβέδα υπαγορεύει δίαιτα, βότανα και στυλ ζωής ανάλογα με την περίσταση. Γενικά όλοι μπορούμε να τα καταφέρουμε με ένα “σαττβικό” στυλ ζωής, με αγνή, φυσική χορτοφαγική διατροφή, ειρηνική, ευσπλαχνική και ανθρωπιστική διαβίωση. Όταν διαταράσσεται η ισορροπία μας, θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά την διατροφή μας και τα βότανα ανάλογα με την διαταραγμένη ιδιοσυγκρασία. Γι αυτό θα πρέπει να συμβουλευτούμε έναν Αγιουρβεδικό πρακτικό.

elmisasttva-ayurveda

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ