"Εγώ είμαι η αλήθεια": Μια αλήθεια που ισχύει για όλους

Το τι είναι αλήθεια και τι ψέμα είναι ένα θέμα που μας απασχολεί όλους. Ανάλογα με το τι αντιλαμβανόμαστε ως αληθινό, διαμορφώνουμε τις πεποιθήσεις, τις σκέψεις, τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές μας και γενικότερα τη ζωή μας.

Η φράση "εγώ είμαι η αλήθεια" αποδίδεται στον Χριστό. Δυστυχώς όμως, όπως και με πολλές άλλες φράσεις του, η συγκεκριμένη φράση έχει παρερμηνευτεί από όσους δεν κατανόησαν τι ακριβώς εννοούσε ο Χριστός όταν την έλεγε. 

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάτι αντικειμενικά αληθινό. Αν κάτι είναι αληθινό, θα πρέπει να είναι αληθινό για όλους. Δεν υπάρχει όμως ένας κοινά αποδεκτός αντικειμενικός κόσμος, αλλά ο καθένας βιώνει τις αισθήσεις τού δικού του σώματος και τις σκέψεις τού δικού του νου. Επομένως, όπως έχει πει ένας άλλος πνευματικός δάσκαλος, ο Μούτζι, "όλοι ζούμε στον ίδιο πλανήτη, αλλά ο καθένας στο δικό του κόσμο".

Από τη στιγμή που όλες οι πληροφορίες που συλλέγουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας αποτελούν επεξεργασμένα στοιχεία του κάθε σώματος ξεχωριστά, η αλήθεια για τον καθένα είναι ό,τι πιστεύει ο καθένας ότι είναι αληθινό. Δηλαδή, όπου "αλήθεια", στην πραγματικότητα εννοούμε "πίστη". Αν κάποιος πιστεύει ότι μία σκέψη λέει την αλήθεια, τότε η σκέψη αυτή μετατρέπεται σε στοιχείο του δικού του κόσμου. Γι' αυτό υπάρχουν και τόσα πολλά συστήματα πεποιθήσεων, θρησκευτικών, πολιτικών, μεταφυσικών, κοινωνικών, κ.ά, που διαφέρουν εντελώς μεταξύ τους, αλλά ο καθένας πιστεύει σε κάτι ανάλογα με τον προγραμματισμό του, την ανατροφή του και την ικανότητα κατανόησης για το πώς λειτουργεί το σύστημά του. Γι' αυτό οι άνθρωποι αντιδρούν και μεδιαφορετικό τρόπο σε παρόμοιες καταστάσεις, γι' αυτό αποφασίζουν διαφορετικά, κ.ο.κ.

Η πίστη είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου εντοπίζει κανείς τον εαυτό του μέσα στις σκέψεις. Και τότε οι σκέψεις γίνονται πραγματικότητα (γι' αυτόν που τις πιστεύει). Έτσι, αν κάποιος πιστεύει ότι δεν είναι καλός, ότι είναι κατώτερος των άλλων, ότι είναι λάθος ή ανεπαρκής, θα υποφέρει από άγχος ή κατάθλιψη. Αν κάποιος πιστεύει ότι είναι καλός, ίσος με τους άλλους και επαρκής, θα λειτουργεί στη ζωή του χωρίς τέτοια συμπτώματα. Το γιατί πιστεύει κάποιος τις πρώτες ή τις δεύτερες σκέψεις, έχει να κάνει με την ανατροφή του, το περιβάλλον μέσα στην οικογένεια όπου μεγάλωσε, τις παιδικές εμπειρίες του, κ.ά.

Για να φαίνεται ότι μια σκέψη λέει την αλήθεια, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια προσωπική σχέση μ' αυτή τη σκέψη. Δηλαδή, θα πρέπει κάποιος να πει "εγώ είμαι ανεπαρκής". Χωρίς το "εγώ είμαι", η λέξη "ανεπαρκής" δεν μπορεί να μετατραπεί σε πραγματικότητα. Με άλλα λόγια, αυτό που δίνει ψυχή, ή ζωή, στις σκέψεις, είναι η ίδια η ψυχή. Η ψυχή είναι το (εγώ) Είμαι. Αυτός είναι ο πυρήνας του συστήματός μας. Αν επενδύσουμε με τον εαυτό μας -δηλαδή το Είμαι- μία σκέψη, τότε η σκέψη αποκτά ζωή και γίνεται η πραγματικότητά μας. Γι' αυτό και ένα μεγάλο μέρος της αυτογνωσίας έγκειται απλά στην αφαίρεση του εαυτού μας από τα παρατηρούμενα αντικείμενα, δηλαδή τις αισθήσεις, τις πέντε αισθήσεις και τις σκέψεις.

Ο Ινδός σοφός Ραμάνα Μαχάρσι (εικ.) που έζησε τον προηγούμενο αιώνα, είχε αναπτύξει μια πολύ συγκεκριμένη μέθοδο αφαίρεσης του εαυτού από οτιδήποτε είναι παρατηρούμενο. Έλεγε: "Να αφιερώνεις λίγη ώρα την ημέρα για να κάνεις το εξής: θα κάθεσαι κάτω και θα κουνάς τα μέλη του σώματός σου και θα λες "δεν είμαι αυτό το μέλος". Θα παρατηρείς τις αισθήσεις του σώματος και θα λες "δεν είμαι αυτή η αίσθηση". Θα παρατηρείς τις σκέψεις και θα λες "δεν είμαι αυτή η σκέψη"". Μ' αυτό τον τρόπο αφαιρεί κανείς τον εαυτό του από τα παρατηρούμενα αντικείμενα, μέχρι να αντιληφθεί ότι δεν είναι ένα αντικείμενο, αλλά είναι αυτός που παρατηρεί. Ο παρατηρητής φυσικά δεν είναι αντικείμενο, δεν είναι πρόσωπο και δεν μπορεί να εντοπιστεί πουθενά. Είναι η ίδια η διαδικασία της παρατήρησης, ή αλλιώς, γνώση της ύπαρξης, ή αλλιώς, η επίγνωση. Αυτό εννοούσε και ο Πλωτίνος όταν έλεγε "άφελε πάντα" (αφαίρεσέ τα όλα): αφαίρεσε από το Είμαι όλα όσα δεν είσαι.

Όταν αντιλαμβάνεται κάποιος βιωματικά ότι κανένα παρατηρούμενο αντικείμενο που εμφανίζεται μέσα στο πεδίο της επίγνωσής του δεν έχει , συνειδητοποιεί ότι ο ίδιος που κάνει την παρατήρηση αποτελεί την ψυχή τού συστήματος και πλέον είναι ξεκάθαρο ότι αληθινό είναι μόνο ό,τι αγγίζει με το Είμαι, δηλαδή με τον εαυτό του. Αυτή είναι η δύναμη που έχουμε όλοι. Όλοι είμαστε η ψυχή του συστήματος, όχι ως σώματα γιατί τα σώματα είναι παρατηρούμενα. Όχι ως σκέψεις γιατί οι σκέψεις είναι παρατηρούμενες. Ούτε ως αισθήσεις γιατί οι αισθήσεις είναι επίσης παρατηρούμενες. Υπάρχουμε ως Είμαι, ως καθαρή γνώση της ύπαρξης, που αναγνωρίζει τον εαυτό της όταν παύει να αναμιγνύεται με τις αισθήσεις, τις πέντε αισθήσεις και τις σκέψεις.

Η φράση "εγώ είμαι η αλήθεια" δηλώνει ότι ανάλογα με το πού εντοπίζουμε αυτό που είμαστε, διαμορφώνουμε τον κόσμο μας. Γι' αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι είμαστε, για να μην δημιουργούμε πλαστές πραγματικότητες που δεν μας ωφελούν σε τίποτα, αλλά δυσκολεύουν τη ζωή μας και τη ζωή των άλλων.

Επίσης, όταν ο Χριστός έλεγε "εγώ είμαι η αλήθεια" δεν εννοούσε ότι μόνο αυτός είναι η αλήθεια και όλοι οι υπόλοιποι είναι ψέματα. Όταν η λέξη "εγώ" προφέρεται από ανθρώπους που έχουν διαλύσει τους διαχωρισμούς με το όλο, δεν περιορίζεται στο σώμα που τη λέει. Γι' αυτό το να προσκυνάμε είδωλα, εικόνες και σύμβολα, πιστεύοντας ότι ο Χριστός ήταν κάτι ξεχωριστό ή ανώτερο από εμάς, δηλώνει ότι δεν κατανοούμε τη διδασκαλία του. Ο Χριστός ήταν μια μορφή της ζωής μέσα από την οποία η ζωή γνώρισε τον εαυτό της, πέρα από τους περιορισμούς των αισθήσεων και των σκέψεων. Εξού και το "είμαι η ζωή". Όλοι είμαστε και μένει να το δούμε.

Νίκος Μπάτρας

aytepignosi

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ