Οι νέες ισορροπίες

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα 

«Ο σεισμός του Brexit έγινε, θα χρειαστεί χρόνια για να εκκαθαριστούν τα συντρίμμια», ήταν ο τίτλος του πρωτοσέλιδου άρθρου του πολιτικού αναλυτή Ράφαελ Μπερ της εφημερίδας The Guardian το πρωί της 24ης Ιουνίου 2016. O κύβος ερρίφθη: Στο ιστορικό δημοψήφισμα για το μέλλον της Βρετανίας στην ΕΕ, οι Βρετανοί διάλεξαν να τραβήξουν το δικό τους δρόμο και ψήφισαν Brexit. Η χώρα γίνεται η πρώτη στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ανοίγει την πόρτα της εξόδου, μπαίνοντας τόσο η ίδια όσο και η ΕΕ σε μία περίοδο αναζήτησης, προκλήσεων και νέων γεωπολιτικών ισορροπιών. Σαράντα ένα χρόνια μετά το θετικό δημοψήφισμα για την παραμονή στην τότε ΕΟΚ, οι Βρετανοί αποφάσισαν να φύγουν από την ΕΕ, ανατρέποντας τις εκτιμήσεις, τις προβλέψεις και τις δημοσκοπήσεις που μέχρι την τελευταία στιγμή έκαναν λόγο για σίγουρη παραμονή. 

Τα δεδομένα και οι ισορροπίες στον πλανήτη αλλάζουν και οι αλλαγές ξεκινούν από τη γηραιά ήπειρο που απέτυχε παταγωδώς να εξελιχθεί σε Ευρωπαϊκή Ένωση. Την ίδια ώρα φουσκώνουν τα πανιά κάθε ευρωσκεπτικιστικού κινήματος σε ολόκληρη την Ευρώπη.Κινήματα που δηλώνουν δικαιωμένα και σπεύδουν να ζητήσουν τη διενέργεια ανάλογων δημοψηφισμάτων και στις χώρες τους για αποχώρηση από την ΕΕ. Πρώτος άνοιξε τον χορό των δηλώσεων ο Ολλανδός Χερτ Βίλντερς, ο οποίος πανηγύρισε λέγοντας «Ζήτω, τώρα είναι η σειρά μας» ενώ στο Παρίσι, που βάλλεται από τον φόβο της τρομοκρατίας και τις αντιδράσεις των πολιτών στα εργασιακά, η Λεπέν είδε «Νίκη της ελευθερίας», καλώντας για ένα «τέτοιο δημοψήφισμα και στη Γαλλία».«Ανάθεμα, μια κακή μέρα για την Ευρώπη!»ήταν η χαρακτηριστική αντίδραση του Αντικαγκελάριου της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δείχνοντας την ανησυχία του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και του Βερολίνου.

Ένα διευθυντήριο που με τις πολιτικές οικονομικής λιτότητας έχει οδξγήσει τους λαούσε σε όλες της χώρες της Ευρώπης, της γερμανοκρατούμενης Ευρώπης, να ψηφίζουν ενάντια σε όσα πρεσβεύουν οι εκάστοτε κυβέρνησεις,οι οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις μοιάζουν παραδομένες στο ευρωιερατείο. Το ερώτημα βέβαια είναι γιατί σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις εκλογικών αναμετρήσεων και δημοψηφισμάτων, οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, ελληνικές και ξένες, πέφτουν πάντοτε έξω. 


Μια πρόχειρη απάντηση είναι ότι συνήθως οι δημοσκοπήσεις που εκπροσωπούν και τα συμφέροντα της αντίστοιχης εταιρείας που τις διενεργεί προσπαθούν να δημιουργήσουν τις ανάλογες εντυπώσεις και ενίοτε να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη. Αν όμως ξεπεράσουμε την οπτική της παγκόσμιας συνωμοσίας που πίσω από κάθε ενέργεια, θέλει αόρατες δυνάμεις να πράττουν είτε το ένα είτε το άλλο προκειμένου να επιτύχουν τον σκοπό τους και σκεφτούμε με ψυχραιμία και νηφαλιότητα, θα δούμε ότι οι δημοσκοπήσεις κάνουν λάθος για ένα και μόνο λόγο. Γιατί αναφέρονται στον μέσο ψυφοφόρο. Όμως στην Ευρώπη των οικονομικών ανισοτήτων και της μεταναστευτικής/προσφυγικής κρίσης δεν υπάρχει μέσος ψηφοφόρος διότι η μεσαία τάξη ήταν αυτή που λαβώθηκε.Μια μεσαία τάξη που κινδυνεύει να εξαφανιστεί στο όνομα της δήθεν ανάπτυξης αλλά και ως θυσία για την συμμετοχή στο ευρωπαϊκό όνειρο.

Η Ευρώπη των εργασιακών και οικονομικών προβλημάτων μετατρέπεται με γοργούς ρυθμούς σε μια Ευρώπη δυο ταχυτήτων. Φαινόμενο που είναι ορατό και στις κοινωνίες της κάθε χώρας καθώς οι Άγγλοι που ρωτήθηκαν από δημοσιογράφους του al jazeera και του BBC αποκάλυψαν πως ψήφισαν υπερ της εξόδου από την ένωση διότι οι οικονομικές πολιτικές και το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα τους προβληματίζουν για το μέλλον τους. Και είναι η αλήθεια πως το μέλλον παραμένει αβέβαιο όταν σε όλη την Ένωση οι μισοί επωφελούνται από τον καπιταλισμό και την διεθνοποίηση των αγορών και οι άλλοι μισοί καταφεύγουν σε καφετέριες και παμπ για να πνίξουν τις ατέλειωτες ώρες ανεργίας και ανασφάλειας. Η μεσαία τάξη στην Ευρώπη ψυχορραγεί και ο ευρωσκεπτικισμός ανεβαίνει ως αντίδοτο ακόμη και ως πανάκεια απέναντι στην σκληρή Γερμανία.

H αλήθεια είναι πως μόνο αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό ράπισμα στον γερμανικό επεκτατισμό και στην αυτοκρατορική φιλοδοξία της Μέρκελ και του Σόιμπλε να ηγηθούν της Ευρώπης μέσα από ένα οικονομικό Ράιχ. Ένα ράπισμα που οι Αμερικάνοι αλλά και οι Ρώσοι το βλέπουν ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους τόσο με την Βρετανία όσο και με την αποδυναμωμένη Ένωση.


Οι ΗΠΑ,κατά τη δική μου προσωπική άποψη, φαίνεται πως επεδίωκαν την αποχώρηση της Βρετανίας καθώς το γεωπολιτικό περιοδικό Foreign Affairs, του think tank CFR,που καθορίζει την εξωτερική και διπλωματική πολιτική της χώρας, προέτρεπαν τους Βρετανούς να φύγουν.

«Please Leave» ήταν ο τίτλος άρθρου που εξηγούσε για ποιο λόγο η αποχώρηση της Βρετανίας θα ωεφελούσε την Ευρώπη. Και τις ΗΠΑ να προσθέσουμε καθώς ο σκοπός των Αμερικάνων είναι να αποδομήσουν πλέον την Γερμανία που έχει σηκώσει κεφάλι στην Ευρώπη. Από την πλευρά της η Ρωσία βλέπει πως το μέτωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σπάει γεγονός που θα ευνοήσει και το σπάσιμο των ευρωπαϊκών κυρώσεων απέναντί της. Η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη τόσο για τον Ρώσο πρόεδρο όσο και για τους Ρώσους δισεκατομμυριούχους στο CITY του Λονδίνου. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι γεωπολιτικές ισορροπίες αλλάζουν διότι έρχεται η στιγμή που η Βρετανία καλείται να ενεργοποιήσει τις σχέσεις της με την Ινδία, η οποία έχει τις δικές της εξαιρετικές σχέσεις με το Πακιστάν. Την ίδια ώρα, το μεγάλο πραγματικά παιχνίδι παίζεται στην Συμφωνία Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας (ΤΤΙΡ) που τελεί υπό διαπραγμάτευση από τα μέσα του 2013 με τη μέγιστη μυστικότητα και έχει ως στόχο την κατάργηση των εμπορικών και κανονιστικών φραγμών στις δύο πλευρές του Ατλαντικού ώστε να δημιουργηθεί μια τεράστια ζώνη ελευθέρων συναλλαγών (και μεταλλαγμένων).

Στο μεταξύ και ο κόσμος αλλάζει. Η αλλαγή που θα φέρουν στο Λευκό Οίκο οι προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου θα είναι καθοριστική, καθώς είτε εκλεγεί η Χ. Κλίντον είτε ο Ν.Τραμπ, οι ΗΠΑ θα αλλάξουν στρατηγική οδηγούμενες προς μια πιο συντηρητική και σκληρή πολιτική. Σκυτάλη το 2017 παίρνουν Γαλλία και Γερμανία με την πτώση Ολάντ και Μέρκελ αντίστοιχα να θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιη. Το ερώτημα είναι τι θα γεννηθεί μέσα από την απουσία μεσαίας τάξης παγκοσμίως. Θα είναι μια καλύτερη μέρα ή ένα αβέβαιο αύριο; 

geopolitics

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ