George Orwell (25 June 1903 – 21 January 1950)

1984

Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμή του πάνω σ’ έναν άλλον;

Η υπακοή δεν αρκεί…

«Ελέγχουμε την ύλη, γιατί ελέγχουμε το μυαλό. Η πραγματικότητα βρίσκεται μέσα στον εγκέφαλο».

Τζόρτζ Όργουελ, 1984

«Αληθινή δύναμη δεν είναι η δύναμη πάνω στα πράγματα, αλλά πάνω στους ανθρώπους… Δύναμη είναι να κομματιάζεις το ανθρώπινο μυαλό και να το ξανασυναρμολογείς δίνοντάς του το σχήμα που επιθυμείς…»

Τζορτζ Όργουελ, 1984

«Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμή του πάνω σ’ έναν άλλον, Γουίνστον;». Ο Γουίνστον σκέφτηκε: «Κάνοντάς τον να υποφέρει», είπε

«Ακριβώς. Κάνοντάς τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί. Αν δεν υποφέρει, πώς μπορείς να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του; Δύναμη είναι να επιβάλεις πόνο και ταπείνωση. Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι, δίνοντάς του το σχήμα που θέλεις εσύ.

Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές Ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλαιοί μεταρρυθμιστές. Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων.

Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζόμενων, ένας κόσμος που, όσο τελειοποιείται, θα γίνεται ολοένα περισσότερο ανελέητος. Η πρόοδος στο δικό μας κόσμο θα σημαίνει πρόοδο προς περισσότερο πόνο. Οι παλαιότεροι πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως ήταν θεμελιωμένοι στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας είναι θεμελιωμένος στο μίσος.

Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από τον φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τ’ άλλα θα τα καταπνίξουμε – όλα.

Ήδη καταστρέφουμε τις συνήθειες της σκέψης που έχουν επιζήσει από την προεπαναστατική εποχή. Σπάσαμε τους δεσμούς που ένωναν τους γονείς με τα παιδιά, τους άντρες με τους άντρες, τον άντρα με τη γυναίκα. Κανένας δεν τολμά πια να εμπιστευτεί τη γυναίκα του, το παιδί του ή το φίλο του.

Στο μέλλον δε θα υπάρχουν ούτε γυναίκες ούτε φίλοι. Τα παιδιά, θα τα παίρνουμε από τη μητέρα τους μόλις γεννιούνται, όπως παίρνει κανείς τ’ αυγά από την κότα. Το σεξουαλικό ένστικτο θα ξεριζωθεί.

Η αναπαραγωγή θα είναι μια ετήσια τυπική διαδικασία, όπως η ανανέωση του δελτίου τροφίμων. Θα εξαλείψουμε τον οργασμό. Οι νευρολόγοι εργάζονται πάνω σ’ αυτό τώρα.

Δε θα υπάρχει πίστη παρά μόνο για το Κόμμα, δε θα υπάρχει αγάπη παρά μόνο για τον Μεγάλο Αδελφό. Δε θα υπάρχει γέλιο, παρά μόνο το γέλιο του θριάμβου για κάποιο νικημένο εχθρό. Δε θα υπάρχει τέχνη, λογοτεχνία, επιστήμη.

Όταν θα είμαστε παντοδύναμοι, δε θα έχουμε πια την ανάγκη της επιστήμης. Δε θα υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην ομορφιά και στην ασχήμια. Δε θα υπάρχει πια η περιέργεια, ούτε η χαρά της ζωής. Δε θα υπάρχει άμιλλα.

Πάντα όμως – αυτό μην το ξεχνάς, Γουίνστον- πάντα θα υπάρχει η μέθη της δύναμης, που ολοένα θα μεγαλώνει, ολοένα θα οξύνεται περισσότερο.

Πάντα, σε κάθε στιγμή, θα υπάρχει η αγαλλίαση της νίκης, η συγκίνηση να ποδοπατάς έναν ανήμπορο εχθρό. Αν θέλεις μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει το πρόσωπο ενός ανθρώπου – για πάντα».

«Δεν μπορείτε», είπε αδύναμα.

«Τι εννοείς μ’ αυτό, Γουίνστον;»

«Δεν μπορείτε να φτιάξετε έναν κόσμο όπως μου τον περιέγραψες. Είναι όραμα. Κάτι απραγματοποίητο».

«Γιατί;»

«Είναι αδύνατο να θεμελιώσεις έναν πολιτισμό πάνω στο φόβο, στο μίσος και στη σκληρότητα. Δε θα έχει ποτέ διάρκεια».

«Γιατί;»

«Δε θα έχει καμμιά ζωτικότητα. Θα αποσυντεθεί. Θα αυτοκτονήσει.
… Δεν ξέρω. Δε μ’ ενδιαφέρει. Θα αποτύχετε οπωσδήποτε. Κάτι θα σας νικήσει. Η ζωή θα σας νικήσει».