Η "απόρριψη" δεν υφίσταται - είναι ΜΥΘΟΣ!

     Πολλά από τα άτομα με τα οποία έχω δουλέψει ως ψυχοθεραπεύτρια συμβαίνει να τα απασχολεί το ζήτημα της απόρριψης, ή καλύτερα η έννοια της αποδοχής. Ανησυχούν μήπως απορριφθούν από τον σύντροφό, τους φίλους, τους γονείς, το αφεντικό τους κτλ… Αυτός ο φόβος τους καταβάλλει τόσο έντονα που οι ενέργειές τους γίνονται με κριτήριο την εξασφάλιση της αποδοχής των προαναφερθέντων. Ο αυτοσεβασμός και τα προσωπικά όρια του καθενός συχνά χάνονται στην προσπάθεια ικανοποίησης αυτού του κριτηρίου. Η ισοπεδωτική απαξίωση των προτιμήσεων και των επιθυμιών ενός ανθρώπου από τον ίδιο κρίνεται ως «υποχώρηση». Η αυταπάρνηση και η αφιέρωση της ζωής του στην υπηρεσία των άλλων σε βάρος των αναγκών του ονομάζεται «αλτρουισμός». Το να πνίγει κάποιος τα αληθινά συναισθήματά του θεωρείται «ενσυναίσθηση». Πόσο ωραίο είναι πράγματι να θυσιάζει κάποιος τον εαυτό του στο βωμό της αποδοχής…

     Είναι ενδιαφέρον και παράλληλα προκαλεί ιδιαίτερη σύγχυση, το γεγονός ότι όλα τα παραπάνω συμβαίνουν τελικά μάταια. Η έννοια της απόρριψης στην πραγματικότητα δεν υφίσταται! Αυτό που αποκαλούμε απόρριψη είναι μύθος! Η ύπαρξη της συγκεκριμένης έννοιας έγκειται στην αντίληψή μας, δηλαδή η απόρριψη υφίσταται απλώς επειδή έχουμε επιτρέψει στην ιδέα της «εγκατάλειψης» να διεισδύσει στο μυαλό μας. Πώς μπορώ να ισχυρίζομαι κάτι τέτοιο; Επειδή είναι πέρα για πέρα αληθινό!

     Ας το εξετάσουμε στην πράξη. Η ‘Ελενα κι ο Πέτρος βγαίνουν πρώτη φορά ραντεβού. Καθώς γνωρίζονται ελάχιστα μεταξύ τους, επιχειρούν να «εξερευνήσει» ο ένας τον άλλο σε ένα δείπνο υπό το φως των κεριών. Λίγες μέρες μετά το ραντεβού, ο Πέτρος αρχίζει να νιώθει αμήχανα. Από εκείνο το βράδυ, της στέλνει συνεχώς μηνύματα αλλά δεν εισπράττει ανταπόκριση. Η Έλενα δεν απαντάει στα μηνύματά του και ο Πέτρος αρχίζει να πιστεύει ότι δεν πρόκειται να απαντήσει ούτε στο μέλλον. 

Μέτα από δύο βδομάδες, συνειδητοποιεί ότι η κοπέλα δεν ενδιαφέρεται. O Πέτρος λοιπόν μαραζώνει, κλείνεται στον εαυτό του, αποφεύγει να βγαίνει έξω με φίλους, κοιμάται περισσότερο, τρώει λιγότερο. Τις λίγες φορές που βγαίνει με παρέα δείχνει απορροφημένος και άκεφος. Η απόρριψη προκάλεσε το πλήγμα της! Οι περισσότεροι θα ερμηνεύσουν τα γεγονότα από την οπτική του Πέτρου: συναντήθηκαν και μίλησαν για τους εαυτούς τους. Η πρώτη εντύπωση που έδωσε ο Πέτρος στη Έλενα σαφώς και δεν ήταν ικανοποιητική… επομένως η ίδια έβγαλε το συμπέρασμα ότι δεν ήταν αρκετά καλός για εκείνη και τον απέρριψε. ΛΑΘΟΣ! Αυτή η φαινομενικά αντικειμενική, πλην όμως εκλογικευμένη, αντίληψη είναι απλώς αυτό: μια αντίληψη, όχι η αλήθεια. Και δυστυχώς, αυτή η οπτική μπορεί να οδηγήσει ένα άτομο στην κατάθλιψη. Εν τέλει, τι συμβαίνει στην πραγματικότητα; Πώς αλλιώς θα ήταν δυνατό να ερμηνευτεί η παραπάνω ιστορία;

     Να λοιπόν μια διαφορετική εκδοχή: Ο Πέτρος και η Έλενα γνωρίστηκαν και ξεδίπλωσαν τις προσωπικότητές τους σε εκείνο το δείπνο. Ο Πέτρος διέκρινε στη Έλενα ορισμένα θετικά χαρακτηριστικά. Κάτι παρόμοιο συνέβη πιθανότατα και στην ίδια. Μολαταύτα, η Έλενα δεν ένιωσε ότι υπάρχουν πολλά κοινά ανάμεσά τους. Ως αποτέλεσμα, αποφάσισε ότι δεν άξιζε τον κόπο να συνεχίσει να βγαίνει μαζί του. Ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε να φανερώσει τις διαθέσεις της σαφώς και δεν ήταν ο καλύτερος, ωστόσο δεν είναι αυτό το ζήτημα που εξετάζουμε. Αφού η Έλενα εντόπισε από το πρώτο ραντεβού στοιχεία του χαρακτήρα του, ή της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης, που είναι ικανά να σημάνουν το τέλος της δυνητικής τους σχέσης, είναι δεδομένο ότι οι παράγοντες αυτοί θα επηρέαζαν αρνητικά την εξέλιξη της σχέσης αυτής. Δεν είναι λοιπόν καλύτερο που απέκλεισε την πιθανότητα δημιουργίας μιας τέτοιας σχέσης πριν δεθούν συναισθηματικά;  Δεν θα ήταν ανειλικρινές από μέρους της να προσποιείται ότι υπάρχουν πράγματα που τους ενώνουν ενώ στην πραγματικότητα παρατήρησε ότι δεν υπήρχε αρκετή χημεία μεταξύ τους ή απλώς ότι αυτά που αναζητά σε έναν σύντροφο έτυχε να μην είναι παρόντα; Δεν θα εθελοτυφλούσε, τρέφοντας παράλληλα τον Πέτρο με φρούδες ελπίδες, αν κατέληγε εγκλωβισμένη σε μία επίπονη σχέση από την οποία θα δυσκολευόταν να ξεφύγει όταν θα συνειδητοποιούσε πόσο προβληματική είναι; Γιατί λοιπόν η επιλογή αυτή να ερμηνευτεί ως απόρριψη και όχι ως ασυμφωνία χαρακτήρων / αναγκών;

     Εναλλακτικά, αναρωτήσου: εσύ, προσωπικά, συμπαθείς όλους όσους γνωρίζεις; Μπορείς να λειτουργήσεις σε φιλικό, ερωτικό ή συναδελφικό επίπεδο με κάθε και οποιοδήποτε άτομο σε αυτόν τον πλανήτη; Η απάντηση είναι πιθανότατα, αν όχι σίγουρα, ΟΧΙ. Κρίνεις πως κάτι τέτοιο συμβαίνει επειδή οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δεν είναι άξιοι να σταθούν δίπλα σου; Κι όμως, ούτε αυτό μπορεί να ισχύει κάθε φορά. Ακόμα κι όταν δεν γνωρίζεις αρκετά καλά κάποιους ανθρώπους, είναι δυνατό να έχεις παρατηρήσει ορισμένα χαρακτηριστικά τους που δεν ταιριάζουν με τα δικά σου. Δεν τίθεται πρόβλημα! 

Κάτι τέτοιο δεν καθιστά ούτε εσένα περίεργο άνθρωπο, ούτε τον άλλον κακό. Απλώς ασύμβατους! Δύο άτομα, είτε είναι ασύμβατα, είτε γίνονται ασύμβατα μες τον χρόνο στην επιβεβλημένη προσπάθειά τους να εξελιχθούν ως προσωπικότητες και χαρακτήρες. Αυτό είναι ένα απλό γεγονός. Συμβαίνει. Δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος που ήσουν πριν πέντε χρόνια. Και καθώς ωρίμαζες, το ίδιο έκαναν και όσοι βρίσκονται γύρω σου. Θα ήταν υπέροχο αν όλοι εξελισσόμασταν ακολουθώντας τα ίδια μονοπάτια, αλλά συχνά, όσο προοδεύουμε, τα μονοπάτια αυτά παύουν να διασταυρώνονται. Και παρ’ όλο που είναι δυσάρεστο και απογοητευτικό, αυτή η ασυμβατότητα μπορεί να συμβεί και πράγματι συμβαίνει, πολύ συχνά μάλιστα ακόμα και στις πιο στενές σχέσεις! Γιατί να είναι λάθος μου ή δικό σου κάτι τέτοιο; 

Γιατί δεν μπορούμε να συμφιλιωθούμε με το γεγονός ότι η ζωή είναι γεμάτη αλλαγές, πολλές από τις οποίες δεν είμαστε σε θέση να ελέγξουμε; Όπως υπάρχει αρχή και τέλος στη ζωή, έτσι υπάρχει και στις περισσότερες σχέσεις και συγκυρίες που διανύουμε στη διάρκειά της.  

Πρέπει να απολαμβάνουμε τις στιγμές που μας χαρίζονται με τους ανθρώπους γύρω μας. Για όσο κράτησαν, σίγουρα ήταν ωφέλιμες.  

Είτε έμαθες μέσα από την αγάπη και την συμπόνια για τον άλλο είτε μέσα από τον πόνο και τα βάσανα, έμαθες! Και  όπως και να’ χει, δίδαξες! Από τη στιγμή που έχεις προσφέρει και έχεις λάβει όλα όσα προοριζόταν να δώσεις και να πάρεις, συναισθηματικά, σωματικά, ακόμα και υλικά, και το ίδιο ισχύει και για το άλλο άτομο, είναι πλέον καιρός να χωριστούν οι δρόμοι σας.

     Εμείς οι άνθρωποι τείνουμε να δενόμαστε συναισθηματικά με ανθρώπους, τόπους, καθώς και ιδέες. Λειτουργούμε έτσι καθώς προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε την έμφυτη ανάγκη για ασφάλεια και σταθερότητα – προσπαθώντας να εδραιώσουμε ένα σημείο αναφοράς στο οποίο μπορούμε πάντα να καταλήγουμε. Τα μεγαλύτερα μαθήματα στη ζωή, ωστόσο, δίνονται όταν είμαστε σε θέση να χαλαρώσουμε κάπως τα χαλινάρια και να επιτρέψουμε σε κάποια πράγματα να πάρουν τον δρόμο τους. Δεν λέμε φυσικά ότι πρέπει να μένουμε αμέτοχοι και αδρανείς παρατηρητές. Σε καμία περίπτωση! Τουναντίον, προσπαθούμε, όσο μπορούμε, να είμαστε σωστοί με τους υπόλοιπους, να επικοινωνούμε αποτελεσματικά και να βελτιώνουμε σχέσεις που μπορούν να γιατρευτούν. 

Το μάθημα, σε τελική ανάλυση όμως, είναι πως η κάθε προσπάθεια για βελτίωση πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο της αυτό-αποδοχής. 

Τα πάντα κρίνονται στην πρόθεση. Αν προσπαθείς να σώσεις μια σχέση από φόβο μήπως καταλήξεις μόνος, παρ’ όλο που γνωρίζεις ότι δεν σε κάνει χαρούμενο πλέον, τότε το κάνεις από έλλειψη αυτό-αποδοχής και αγάπης. Αν, από την άλλη, επιτρέπεις να χάνονται άνθρωποι από τη ζωή σου, χωρίς να αγωνίζεσαι για τις σχέσεις σου, προκειμένου να διατηρήσεις αλώβητο τον εγωισμό σου, τότε πάλι σημαίνει ότι η αυτό-αποδοχή σου είναι μειωμένη, αλλιώς δεν θα όρθωνες ένα ισχυρό εγώ ως τοίχο προστασίας ανάμεσα σε εσένα και τους άλλους. Και τα δύο παραδείγματα αποτελούν εκφάνσεις του φόβου απόρριψης. Κυρίως όμως, προδίδουν το γεγονός ότι οι ίδιοι απορρίπτουμε τους εαυτούς μας, επιλέγοντας να κάνουμε προβολή αυτών των συναισθημάτων σε τρίτους. Μάθε να αγαπάς τον εαυτό σου για αυτό που είσαι, αποδεχόμενος τόσο τις αρετές όσο και τα ελαττώματα σου. Μόνο τότε θα συλλάβεις την ιδέα ότι:

Η απόρριψη είναι θέμα αντίληψης – είναι μύθος!

Μαρκέλλα Καπλάνη, Μ.Α.

normavitae

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ