Οι κοντινές σχέσεις

Αρθρογράφος: ΗΛΙΑΝΝΑ ΠΕΣΣΑΡΗ
Ψυχολόγος

Τι είναι αυτό που ονομάζουμε κοντινή σχέση;
Οι κοντινές σχέσεις είναι αυτές στις οποίες επιτρέπουμε να φανερωθεί μεγάλο μέρος του εαυτού μας στον άλλον. Υπάρχει συναισθηματική εμπλοκή, έντονα και βαθιά συναισθήματα, κατανόηση, αγάπη και αμοιβαιότητα.

Αν μπορούσαμε να εκφράσουμε με το σώμα μας το πόσο κοντά νιώθουμε τους ανθρώπους αυτούς, η απόσταση θα ήταν πολύ μικρή. Μετά από μας, δηλαδή μετά τον εαυτό μας, έρχονται οι σχέσεις αυτές. Με άλλα λόγια είναι ο πρώτος κύκλος μετά από τον πυρήνα μας.

Η πρώτη κοντινή σχέση που έχω είναι με τη μητέρα μου και ίσως να είναι και από τις πιο κοντινές που θα έχω ποτέ στη ζωή μου. Κοντινή ψυχικά και σωματικά. Επόμενες κοντινές είναι με τον πατέρα μου, ίσως με κάποιους φίλους, βέβαια στον έρωτα και με το παιδί μου από το ρόλο του γονέα.

Στις κοντινές σχέσεις, υπάρχει έντονη οικειότητα, έχουμε την αίσθηση ότι γνωριζόμαστε πολύ καλά με τον άλλον, χωρίς αυτό να είναι πάντα αλήθεια, υπάρχει νοιάξιμο και φροντίδα για τον άλλον, θέλουμε να είναι καλά.

Είναι πολύ σημαντικό να έχω στη ζωή μου τέτοιες κοντινές σχέσεις που να λειτουργούν. Σχέσεις όπου μέσα τους μπορώ να χωράω όπως είμαι, να εκφράζομαι, να νιώθω. Σχέσεις όπου μαζί συμπληρωνόμαστε, στηριζόμαστε, χτίζουμε, μπορούμε να δημιουργούμε παρέα και ο καθένας χωριστά. Σχέσεις όπου μέσα τους μπορώ να διατηρώ την ατομικότητα μου, μπορώ να υπάρχω.

Τι μας δυσκολεύει σε μία τέτοια σχέση;

Οι κοντινές σχέσεις είναι από τις πιο απαιτητικές επειδή σε αυτές βλέπω τον εαυτό μου καλύτερα από οποιεσδήποτε άλλες σχέσεις. Είναι σχέσεις καθρέφτες. Μέσα σε αυτές μπερδεύουμε συχνά το δικό μας κομμάτι με του άλλου, αυτό που είναι «δικό μας» με αυτό που δεν είναι, μπερδεύουμε τα είναι μας, τις ευθύνες μας, τα συναισθήματα μας. Μέσα τους κρύβονται προσδοκίες, προσμονές, πόνος, φόβος αλλά και χαρά, ευτυχία, ολοκλήρωση.

Κάποιοι άνθρωποι δυσκολεύονται πολύ να φτιάξουν σχέσεις, σαν να κρατούν μία μόνιμη απόσταση. Θέλουν να πάνε κοντά αλλά δεν μπορούν, συχνά λένε ότι δυσκολεύονται. Μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να περνούν απαρατήρητοι, πάντα να δείχνουν καλά, δυνατοί, να χαμογελούν… και πάντα να κρατούν μία απόσταση. Χρειάζεται να διερωτηθούμε γι αυτούς παραπάνω, μας έχουν μιλήσει ποτέ; Γίνεται να είναι πάντα καλά;

Ίσως μέσα τους να βιώνουν μεγάλη μοναξιά ή δυσκολία.

Κάποιοι άλλοι πάνε τόσο κοντά που χάνονται μέσα σε αυτό. Αυτές οι σχέσεις μπορεί να έχουν μία αίσθηση εξάρτησης. Κυριαρχεί το «χωρίς εσένα δεν μπορώ» ή το «δεν θέλω να με αφήσεις». Επειδή είναι τόσο κοντινή, χάνεται η αίσθηση της ατομικότητας και εγώ γίνομαι εσύ, εσύ εγώ και μετά είμαστε εμείς απέναντι στον κόσμο. Μπορεί να υπάρχει μία αίσθηση βάρους ή «κουβαλήματος» του άλλου. Άραγε είμαστε καλά μέσα σε αυτές; Αυτές οι σχέσεις είναι πραγματικά κοντινές; Μπορούμε να υπάρχουμε ο ένας με τον άλλον, να χωράμε μαζί;

Μάλλον η απάντηση είναι όχι. Έτσι δεν μπορούμε να υπάρχουμε μαζί. Υπάρχουμε ο ένας σε βάρος του άλλου.

Πολύ μακριά και πολύ κοντά μοιάζουνε από μία άποψη, μοιάζουν στην αίσθηση μοναξιάς που έχουν μέσα τους.

Που έμαθα να σχετίζομαι έτσι;Αυτή είναι μία διερώτηση που για τον καθένα οδηγεί κάπου αλλού, σε κάποιο προσωπικό βίωμα. Οδηγεί στις πρώτες κοντινές σχέσεις της ζωής, στον τρόπο που σχετίστηκα με τους πρώτους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής μου, τους γονείς μου. Οδηγεί σε αυτήν την πρώτη δυναμική που είχανε αυτές οι σχέσεις, στους ρόλους που ανέλαβα τότε, σε αυτά που ένιωσα.

Έμαθα ένα μοτίβο και με έναν τρόπο το επαναλαμβάνω, έχοντας δυσκολία να φύγω από αυτό ή να αναπτύξω κάτι άλλο.

Με παραπέμπει σε κάτι τόσο παλιό και τόσο βαθύ που είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ύπαρξη μου, με το είναι μου, με τη ζωή μου στον κόσμο.

Μπορώ να μάθω να σχετίζομαι διαφορετικά;Ναι. Μπορώ να μάθω κάτι άλλο.

Μπορώ να αλλάξω τη θέση μου στον κόσμο και τον τρόπο που την αντιλαμβάνομαι. Δεν είναι μία απλή διαδικασία αλλά σίγουρα είναι εφικτή. Το πρώτο βήμα είναι να παρατηρήσω τον εαυτό μου μέσα σε κάποια δυσκολία, να το παραδεχτώ και να θελήσω να κάνω κάτι γι αυτό.

Το θέμα των σχέσεων όπως και τα περισσότερα δύσκολα της ζωής μας, μας παραπέμπουν στον εαυτό μας, στη σχέση μας με αυτόν, στην εικόνα μας γι’ αυτόν. Όσο πιο πολύ γνωρίζουμε τον εαυτό μας, τον χωράμε όπως είναι, με όλα τα συναισθήματα που έχει μέσα, τον αποδεχόμαστε, ακούμε την ανάγκη του, τόσο περισσότερο μπορούμε να τον υποστηρίξουμε στις διάφορες καταστάσεις, μπορούμε να τον τοποθετήσουμε διαφορετικά.

Είναι σημαντικό να βρει ο καθένας τον προσωπικό του τρόπο να κάνει αυτό το ταξίδι μέσα του και να βρει τον τρόπο να σχετιστεί με τον εαυτό του και τους άλλους γύρω του. Είναι σημαντικό να βρει τον τρόπο να απολαύσει τη ζωή αυτή που μας χαρίζεται μέρα με τη μέρα όσο περισσότερο γίνεται, και η ζωή εμπεριέχει μέσα της πολλά συναισθήματα και πολλές συναντήσεις.

Ένας τρόπος να ταξιδέψω μέσα μου, να με γνωρίσω, να με συναντήσω είναι η προσωπική δουλειά με τον εαυτό μου, αυτό που ονομάζουμε ψυχοθεραπεία. Η προσωπική δουλειά θα με βοηθήσει να γνωρίσω κομμάτια και λειτουργίες του εαυτού και να τις κατανοήσω μέσα από μία κοντινή σχέση με κάποιον άλλον, τον ειδικό που θα επιλέξω.

Ζωή είναι η τέχνη της συνάντησης με μένα και του άλλους. Ας την απολαύσουμε!

e-psychology

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ