Φρύνη Εναντίον Ευθία

Όλοι σίγουρα γνωρίζουμε την ιστορία με τη διάσημη, ωραιότερη και σαγηνευτικότερη εταίρα της ελληνικής αρχαιότητας από τις Θεσπιές της Βοιωτίας, Φρύνη, που όταν είχε εγκαταλείψει το σφοδρά ερωτευμένο μαζί της δύσμορφο ρήτορα Ευθία, εκείνος για να την εκδικηθεί, βρήκε μια αφορμή και την έσειρε στο δικαστήριο των Ηλιαστών κατηγορούμενη για ασέβεια προς τους θεούς!

Η Φρύνη, τότε ζήτησε από το διάσημο ρήτορα Υπερείδη* να αναλάβει την υπεράσπισή της, κάτι που έγινε αφού και κείνος δεν μπόρεσε να αντισταθεί στη γοητεία της πανέμορφης εταίρας! 

Μάλιστα για κάποιο διάστημα υπήρξε εραστής της, ο οποίος πλήρωνε 100 φορές παραπάνω από το κανονικό ποσό προκειμένου να απολαύσει τα κάλλη της Φρύνης...

Ο Ευθίας για να αντιμετωπίσει την ευγλωττία του Υπερείδη κατέφυγε στον ρήτορα Αναξιμένη, δάσκαλο του Αλεξάνδρου και συνέταξε μαζί του το κατηγορητήριο.

 Ο Ευθίας με τα λαμπρά επιχειρήματά του πρόβαλε, στοχεύοντας το θρησκευτικό αίσθημα, έπεισε πολλούς από τους Ηλιαστές πως η Φρύνη πράγματι πρόσβαλε τα θεία. 

Ο Υπερείδης υπερασπιζόμενος τη Φρύνη ομολόγησε δημόσια πως υπήρξε και αυτός εραστής της. 

Δήλωσε πως γνωρίζοντας καλά τον χαρακτήρα της κατηγορουμένης δεν θα ασεβούσε ποτέ προς τα θεία και ότι η πραγματική αιτία της αγωγής της ήταν η απόρριψη του έρωτα του ενάγοντα προς την εναγομένη.

Ωστόσο, η ρητορική έξαρση του Υπερείδη υπήρξε ανίσχυρη να μεταπείσει όλους τους Ηλιαστές. 

Τότε θυμούμενος μία αλληγορία του Λυσάνδρου, άρπαξε τη Φρύνη από το χέρι φέρνοντάς τη μπροστά για να μπορούν να τη βλέπουν όλοι και τραβώντας τον πέπλο της ρώτησε :

«Ποιος από εσάς θα καταδικάσει τη δύναμη και το κάλλος της Θεάς;» 

και εμφάνισε μπροστά στα βλέμματα των Ηλιαστών τα θεία κάλλη της Φρύνης, την οποία κατ' αυτόν ευχαρίστως θα καλούσε αδελφή στην ωραιότητα η Θεά Αφροδίτη!

Η επιστολή, που σας κοινοποιώ είναι της Βακχίδας, μιας άλλης εταίρας προς τη Φρύνη και αναφέρεται σ’αυτό το έσχατο, υπερασπιστικό επιχείρημα του Υπερείδη, όταν είδε πως η δίκη έκλινε εναντίον της κατηγορουμένης.

Την έβαλε να σκίσει το χιτώνα της και να μείνει γυμνή μπροστά στους δικαστές.

Εκείνοι τότε γοητευμένοι από την ομορφιά της και στη θέα του έκπαγλου στήθους της και μη μπορώντας να συνεχίσουν τη δίκη, την αθώωσαν!!!

Ετσι η πλάστιγγα της δικαιοσύνης έγειρε υπέρ της Φρύνης!

Σχετικά με αυτή τη δίκη ο Αλκίφρων διέσωσε δύο επιστολές της εταίρας Βακχίδας. 

Η πρώτη απευθύνεται στη Φρύνη  και η δεύτερη στον Υπερείδη.

Η Βακχίς στην Φρύνη
Γράφει, λοιπόν, η Βακχίς και συμβουλεύει:

«Ου τοσούτον σοι του κινδύνου συνηχθέσθην, φιλτλατη, όσον ότι πονηρού μεν απηλλάγης εραστού Ευθίου, χρηστόν δε εύρες Υπερείδην συνήσθην την γαρ δίκην σοι και προς ευτυχίαν γεγονέναι νομίζω…»

«Για μένα το σημαντικό, χρυσή μου, δεν είναι που κινδύνεψες, αλλά που απαλλάχτηκες απ’αυτόν τον πονηρό τον Ευθία κι έπεσες στον χρηστό τον Υπερείδη!

Πιστεύω ότι η δίκη θα σου βγει σε καλό γιατί δεν σε έκανε διάσημη σ’όλη την Αθήνα μόνο, μα και στην Ελλάδα ολόκληρη!

Όσο για τον Ευθία θα καλοπεράσει τώρα, που έμεινε μόνος του!Όλα μου φαίνεται πως τα’κανε από την οργή του! Τον οδήγησε η έμφυτη αμάθεια να υπερβεί το μέτρο της ερωτικής ζηλοτυπίας! 

Εχε όμως υπόψη σου ότι εκείνος είναι περισσότερο τσιμπημένος μαζί σου απ’ότι ο Υπερείδης.Ο τελευταίος βιάζεται με το που τελείωσε η δίκη να γίνει εραστής σου κι ο άλλος σκύλιασε με τούτη την απόφαση!!! 

Σίγουρα τώρα σε ποθεί περισσότερο από τον Υπερείδη και δεν σε έχει. Ο Υπερείδης δίκαια υπερηφανεύεται για τη συνηγορία του, ενώ ο Ευθίας πρόθυμα θα σου προσφέρει παρακλήσεις και χρυσό. Δέξου πάλι παρακλήσεις και ικεσίες, αλλά κυρίως πολύ-πολύ χρήμα! 

Πρόσεχε φίλη μου, για χάρη της αξιοπρέπειάς μας, μην παραλείψεις τίποτα απ' όσα οφείλεις. 

Ούτε τον Υπερείδη να παραγκωνίσεις, που σου χάρισε την ελευθερία και τη ζωή, ούτε στις ικεσίες του Ευθία να υποκύψεις, ούτε και να πιστέψεις όσους λένε, ότι ο συνήγορος τίποτα δεν θα μπορούσε να καταφέρει εάν εσύ δεν έσχιζες τον χιτώνα σου, να δείξεις τα β…..κια κι όλα τα κάλλη σου στους δικαστές… 

Και αυτό διότι μόνον η συνηγορία εκείνου βρήκε την κατάλληλη στιγμή για την υπέροχη χειρονομία και την αξιέπαινη πράξη.»

* Υπερείδης (390-322 π.Χ.): επιφανής Αθηναίος ρήτορας του 4ου αι. π.χ., φανατικός αντιμακεδόνας, γεγονός που τον οδήγησε σε βίαιο θάνατο , αφού πρώτα του έκοψαν τη γλώσσα.

Η Βακχίς στον Υπερείδη

Γράφει, λοιπόν η Βακχίς στον Υπερείδη, τον επιφανή Αθηναίο ρήτορα του 4ου αι. π.χ., που είχε αναλάβει την υπεράσπιση της καλλίστης εταίρας και ομολογουμένως δεν μπορούσε να αντισταθεί στη γοητεία της:

«Πάσαι σοι ίσμεν αι εταίραι χάριν και εκάστην γε ημών ουχ ήττον η Φρύνη…»

«Χάρη μεγάλη κι ευγνωμοσύνη σου χρωστάμε όλες μαζί οι εταίρες και κάθε μία χωριστά, καθώς και η Φρύνη. Γιατί μπορεί να γίνεται η δίκη μόνο γι’αυτήν , αλλά μια και την ξεκίνησε αυτό το κάθαρμα ο Ευθίας δεν παύει ο κίνδυνος να μας απειλεί όλες μας!

Αν είναι να καταδικαστούμε ως ασεβείς, επειδή ζητάμε από τους εραστές μας χρήματα κι επειδή πηγαίνουμε μόνο σε όσους μας τα προσφέρουν, τότε καλύτερα να τα παρατήσουμε όλα, να μην πέφτουμε και στο στόμα του καθενός!!!
Αυτό, είναι προτιμότερο;

Κανείς δεν πρέπει να κατηγορεί το επάγγελμά μας επειδή βρέθηκε ο δόλιος Ευθίας και τα προκάλεσε όλα αυτά αλλά να ΕΠΑΙΝΟΥΜΕ οι πάντες τον ΔΙΚΑΙΟ Υπερείδη.

Και μεις, κάτι θα κα΄νουμε για σένα, αν φανείς εντάξει…!!!

Πολλά αγαθά θα αποκτήσεις αφού σώσεις τη χρηστή εταίρα, κι εμείς θα σ' ανταμείψουμε για λογαριασμό της. 

Αν μάλιστα γράψεις για τη Φρύνη λόγο υπερασπιστικό, τότε θα πρέπει να σου στήσουμε όλες οι εταίρες χρυσό ανδριάντα!»

Όπως βλέπετε, φίλοι μυθολόγοι, η εύστροφη Βακχίδα προτρέπει με τον τρόπο της τον Υπερείδη να υπερασπιστεί τη συναδέλφισσά της.

Τον καλοπιάνει με γλυκόλογα και φιλοφρονήσεις…Του τάζει αγαθά, δώρα και χάρες…
Όμως το μεγαλύτερο χάρισμα για κείνον ήταν η ίδια η πανέμορφη Φρύνη, που όπως θα ξέρετε, μετά το τέλος της δίκης έγιναν εραστές.

Πληροφοριακά να αναφέρουμε πως η μόνη φορά, που το κάλλος της Φρύνης υπέστη ήττα ήταν από το φιλόσοφο Ξενοκράτη, μαθητή του Πλάτωνα.

Η Φρύνη, μετά από στοίχημα προσπάθησε να τον παρασύρει στον έρωτά της. Έτσι ένα βράδυ τον επισκέφτηκε σπίτι του λεγοντάς του πως την κυνηγούν κακοποιοί και του ζήτησε να μείνει εκεί.

Εκείνος την έβαλε να κοιμηθεί και γύρισε στο κρεβάτι του. Όμως μετά από λίγο η Φρύνη πλησίασε στην κλίνη του και τον προκάλεσε.

Αλλά εκείνος δεν ενέδωσε. Έτσι, χάνοντας το στοίχημα η Φρύνη και μη θέλοντας να δώσει τα χρήματα είπε «στοιχημάτισα να νικήσω άνθρωπο, όχι άγαλμα!»

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ: «Η Φρύνη ενώπιον των Αρεοπαγιτών»,Πιερ-Αντουάν Μποντουέν-Μουσείο Λούβρου.
ΔΕΞΙΑ, λεπτομέρεια του πίνακα με τον Υπερείδη να αποκαλύπτει το σφριγηλό στήθος της κατηγορουμένης, απόδειξη της Αφροδίσιας ωραιότητά της!

Το περιστατικό της δίκης απαθανατίστηκε από δύο ζωγράφους: 

1.τον Zαν Λεόν-Ζερόμ στον πίνακα: «η Φρύνη ενώπιον του Αρείου Πάγου» , που συνοδεύει την ανάρτησή μου και 

2.τον Μπωντουέν στον πίνακα: «Η Φρύνη κατηγορούμενη για ασέβεια ενώπιον των Αρεοπαγιτών»,

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ: « Phryné devant l'Aréopage», Jean-Léon Gérôme(Kunsthalle Hamburg Germany)

ΠΗΓΕΣ: "Επιστολές από αρχαίες εταίρες"-Αλκίφρονα εκδ. ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ

The Mythologists + 

The Mythologists

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ