Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ

Φίλες και φίλοι,

Στο παγκόσμια γνωστό έργο του Πλάτωνα Συμπόσιο, παρουσιάζονται κάποιοι συνδαιτημόνες, οι οποίοι συζητούν διάφορα: για τον έρωτα, την προέλευσή του, τη φύση και τον ρόλο του πεπρωμένου του ανθρώπου και ο καθένας λέει την άποψή του. Ένας από αυτούς είναι ο ποιητής Αριστοφάνης. Τα λόγια που βάζει στο στόμα του ποιητή ο Πλάτωνας για την προέλευση του έρωτα, με τον ωραιότερο μύθο του αρχέγονου ανθρώπου και με πολλές λεπτομέρειες, σας παραθέτω παρακάτω:

«Στην αρχή ήταν τρία τα φύλα των ανθρώπων: το αρσενικό, το θηλυκό και ένα τρίτο που μετείχε και στα δύο προηγούμενα και που το όνομά του διατηρείται μέχρι σήμερα, το ίδιο όμως έχει εξαφανιστεί. Το όνομά του ήταν ανδρόγυνος, επειδή ακριβώς συνδύαζε το αρσενικό και το θηλυκό...

Η όψη του ήταν σφαιρική, είχε ράχη και πλευρά ολόγυρα, τέσσερα χέρια,τέσσερα πόδια και δύο πρόσωπα μεταξύ τους ίδια και απαράλλαχτα, ενωμένα πάνω σ’ έναν κυλινδρικό λαιμό. Ένα κοινό κεφάλι με τέσερα αυτιά συνέδεε τα δύο αυτά πρόσωπα. Οι ανδρόγυνοι μετακινούνταν ευθεία, χωρίς να έχουν ανάγκη να στρίψουν για να βρουν το δρόμο τους. Για να τρέξουν τους αρκούσε να στηρίζονται εναλλάξ στα οκτώ άκρα τους, με αποτέλεσμα να προχωρούν περιστρεφόμενοι κυριολεκτικά πάνω στον εαυτό τους, περίπου όπως οι ακροβάτες όταν κάνουν τον τροχό. Είχαν σώμα ρωμαλέο και σφριγηλό και μεγάλη έπαρση. Έτσι μια μέρα αποφάσισαν να αναρριχηθούν στον ουρανό και να αναμετρηθούν με τους θεούς. Ο Ζευς, λοιπόν, και οι άλλοι θεοί συσκέπτονταν πώς να ενεργήσουν. Η υπόθεση δεν ήταν απλή. Οι θεοί δεν ήθελαν με κανένα τρόπο να εξολοθρεύσουν τους ανδρόγυνους με τους κεραυνούς, όπως είχαν κάνει με τους Γίγαντες, επειδή θα έχαναν τις προσφορές και τις θυσίες τους. Από την άλλη, δεν μπορούσαν και να ανεχθούν το θράσος και την ιταμότητα των θνητών.

Ύστερα από ώριμη σκέψη, ο Ζευς δήλωσε στους άλλους θεούς:
Νομίζω ότι βρήκα έναν τρόπο να μην πειράξουμε τους ανθρώπους, αλλά και να μην αφήσουμε ατιμώρητη την αυθάδειά τους. Θα μειώσουμε τη δύναμή τους. Θα τους χωρίσω στα δύο και έτσι θα τους αποδυναμώσω. Και επιπλέον θα έχουμε το πλεονέκτημα ότι θα διπλασιαστεί ο αριθμός τους. Στο εξής θα περπατούν μόνο στα δύο πόδια και αν, ακόμη και μετά από αυτήν την ποινή, επιμείνουν στην αναίδειά τους, τότε θα τους ξαναχωρίσω και θα αναγκαστούν να βαδίζουν στο ένα πόδι, όπως εκείνοι που στις γιορτές του Διονύσου χορεύουν πάνω σε ασκούς αλειμένους με λάδι.

Έτσι και έκανε. Χώρισε τους ανθρώπους στα δύο, όπως κόβουμε τα αυγά όταν θέλουμε να τα αλατίσουμε. Ανέθεσε κατόπιν στον Απόλλωνα να τους γιατρέψει τις πληγές και να τους γυρίσει το πρόσωπο προς τη μεριά της τομής του λαιμού, ώστε η θέα της να κάνει τους ανθρώπους πιο ταπεινούς. Ο Απόλλων τοποθέτησε το πρόσωπο κατά τη μεριά που τού είχε υποδειχθεί και, μαζεύοντας όλα τα κομμάτια του κομμένου δέρματος, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η κοιλιά μας, τα έδεσε όπως τα σουρωτά πουγκιά, αφήνοντας μόνο ένα στόμιο στη μέση, που ονομάστηκε αφαλός. Όσο για τις υπόλοιπες ζάρες, που ήταν πάρα πολλές, τις λείανε και σμίλεψε τον θώρακα με ένα εργαλείο παρόμοιο με εκείνο που χρησιμοποιούν οι τσαγκάρηδες για να ισιώνουν τα δέρματα των παπουτσιών. Άφησε, όμως, μερικές ζάρες γύρω από τον αφαλό, ώστε ο άνθρωπος να θυμάται το πάθημά του.
....
Μες στη λαχτάρα τους να ξαναβρούν την πρωτινή τους ενότητα, τα δύο μισά αφανίζονταν από την πείνα και την αδράνεια, μη θέλοντας να κάνουν τίποτε χωριστά το ένα από το άλλο. Όταν το ένα από τα δύο μισά πέθαινε,εκείνο που έμενε πίσω αναζητούσε κάποιο άλλο για να ενωθεί μαζί του, είτε επρόκειτο για μισό από ολόκληρη προηγουμένως γυναίκα, είτε για μισό από προηγουμένως ολόκληρο άντρα και έτσι το ανθρώπινο γένος βάδιζε στο χαμό του. 

Τότε ο Ζευς τους λυπήθηκε και επινόησε μια άλλη λύση:
Μετέφερε προς τα εμπρός τα γεννητικά τους όργανα, που μέχρι τότε βρίσκονταν προς τα πίσω,επειδή πιο πριν αυτοί οι ανδρόγυνοι δεν αναπαράγονταν ο ένας μέσα στον άλλον, αλλά σκορπίζοντας το σπέρμα τους καταγής, όπως τα τζιτζίκια. Ο Ζευς μετέφερε, λοιπόν, τα όργανα μπροστά και έτσι η σύλληψη γινόταν δια της συνεύρεσης του αρσενικού με το θηλυκό, εξ ού και ο έρωτας που από τη φύση μας νιώθουμε ο ένας για τον άλλο.

Αυτός μας επιτρέπει να ξαναβρούμε την πρωτινή μας ενότητα∙ αυτός ξανασμίγει τα δύο χωρισμένα μισά σε ένα ολόκληρο, δίνοντάς μας την ευκαιρία να ξαναζήσουμε την πρωταρχική μας τελειότητα».

ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

 The Mythologists

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ