Τα φώτα τροχαίας... και η ιστορία τους

"Άναψε πράσινο ξεκινάμε"! "Πάλι κόκκινο με έπιασε"; "Με κίτρινο πέρασα κύριε αστυνόμε"! Όλες αυτές τις εκφράσεις και αρκετές ακόμα, τις έχουν πει ή σκεφτεί εκατομμύρια οδηγοί σε όλο τον κόσμο, αναφερόμενοι στους άγρυπνους τροχονόμους των δρόμων, τα "φώτα τροχαίας κίνησης". Πώς όμως φτάσαμε στο να καθορίζεται η κίνηση των οχημάτων από αυτά; Πώς ανακαλύφθηκαν και γιατί έχουν τα συγκεκριμένα χρώματα; Ας δούμε την ιστορία τους.

Του Θάνου Κοφινά

Η πρώτη φορά που δημιουργήθηκε η ανάγκη για ένα σύστημα φωτεινής σηματοδότησης με σκοπό τον έλεγχο της κίνησης οχημάτων, ήταν στα μέσα του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα στο σιδηροδρομικό δίκτυο των ΗΠΑ. Οι σιδηροδρομικές εταιρίες της εποχής, ανέπτυξαν ένα σύστημα φωτεινής σηματοδότησης όπου κάθε φωτεινός σηματοδότης θα έχει διαφορετικό χρώμα και κάθε χρώμα θα αντιπροσωπεύει διαφορετική ενέργεια από μέρους των μηχανοδηγών. Τα 3 χρώματα που επελέγησαν αρχικά ήταν το κόκκινο, το άσπρο και το πράσινο. Το κόκκινο είχε την έννοια που έχει και σήμερα, δηλαδή ακινητοποίηση του οχήματος. Το λευκό σήμαινε πως το όχημα μπορούσε να κινηθεί ελεύθερα και το πράσινο προειδοποιούσε για κίνδυνο.

Πώς καθιερώθηκαν τα σημερινά χρώματα;

Για να καθιερωθούν τα χρώματα που γνωρίζουμε σήμερα, χρειάστηκε να περάσουν 84 χρόνιακαι αφορμή ήταν ένα δυστύχημα. Το 1914 λοιπόν, ένας κόκκινος σηματοδότης έσπασε με αποτέλεσμα να φαίνεται από μακριά λευκό φως. Ο μηχανοδηγός θεώρησε πως μπορούσε να προχωρήσει και το αποτέλεσμα ήταν η σύγκρουση 2 τρένων. Αμέσως αποφασίστηκε από τις εταιρίες η αλλαγή της σηματοδοσίας. Το κόκκινο παρέμεινε ως είχε, το πράσινο αντικατέστησε το λευκό και για την προειδοποίηση του κινδύνου υιοθετήθηκε το κίτρινο, η επιλογή του οποίου έγινε γιατί είναι το χρώμα το οποίο κάνει τη μεγαλύτερη αντίθεση από τα άλλα 2.

Η πρώτη (αποτυχημένη) εμφάνιση στους δρόμους

Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε κάποιου είδους σήμανση σε δρόμο, ήταν στο Λονδίνο το 1868. Η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού της πόλης, έφερε μοιραία και την αύξηση των αμαξών που κινούνταν σε αυτή, με αποτέλεσμα πολλά ατυχήματα με θύματα κυρίως πεζούς. Λύση σε αυτό το πρόβλημα ήρθε να δώσει ο μηχανικός John Peake Knight, ο οποίος πρότεινε στην μητροπολιτική αστυνομία ένα σύστημα σηματοδότησης το οποίο θα προσομοίαζε τις κινήσεις που κάνει ένας αστυνομικός.

Ήταν ένας περιστρεφόμενος στύλος, ο οποίος διέθετε 2 αρμούς οι οποίοι στη μια τους πλευρά έγραφαν "Stop" και στην άλλη "go", οπότε ο αστυνομικός γυρνούσε το στύλο ανάλογα. Για τις βραδυνές ώρες υπήρχαν στην κορυφή του στύλου 2 φανοί κόκκινου και πράσινου χρώματος όπως και στους σιδηροδρόμους. Ο έλεγχος αυτού του συστήματος γινόταν χειροκίνητα από τον αστυνομικό.

Στις 10 Δεκεμβρίου 1868, τοποθετήθηκε στη διασταύρωση των οδών Great George και Bridge Street κοντά στο αγγλικό κοινοβούλιο, το πρώτο σύστημα τροχαίας σηματοδότησης στην ιστορία. Για ένα μήνα λειτουργούσε εξαιρετικά καλά. Μια ημέρα όμως, υπήρξε διαρροή γκαζιού σε έναν από τους φανούς νυκτός χωρίς ο αστυνομικός που είχε βάρδια να το αντιληφθεί. Το αποτέλεσμα ήταν να σημειωθεί έκρηξη και ο αστυνομικός να τραυματιστεί σοβαρά. Μετά από αυτό, το σύστημα εγκεταλέιφθηκε τελείως.

Η καθιέρωση των φώτων τροχαίας

Επιστρέφουμε στις ΗΠΑ, όπου στα τέλη της δεκαετίας του 1910, ο έλεγχος της τροχαίας κίνησης γινόταν αποκλειστικά από τροχονόμους οι οποίοι βρίσκονταν σε πύργους οι οποίοι ήταν τοποθετημένοι στο δρόμο και επέτρεπαν στον αστυνομικό να έχει καλύτερη οπτική.

Την ημέρα η ρύθμιση της κυκλοφορίας γινόταν με τις κινήσεις των χεριών και τη νύχτα με φανούς, κόκκινο και πράσινο. Το 1920, ο αστυνομικός William L. Potts, που υπηρετούσε στην πόλη του Ντιτρόιτ, εφήυρε τον αυτόματο φωτεινό σηματοδότη χρησιμοποιώντας και τα 3 χρώματα που χρησιμοποιούνταν στη σήμανση του σιδηροδρόμου.

Το Ντιτρόιτ έγινε έτσι η πρώτη πόλη του κόσμου στην οποία τέθηκαν σε λειτουργία φώτα τροχαίας με τη μορφή που υπάρχουν σήμερα. Αρκετοί εφευρέτες και μηχανικοί έκτοτε προσπάθησαν να ανακαλύψουν ένα νέο σύστημα σηματοδότησης για τον έλεγχο της τροχαίας κίνησης, όμως κανένα δεν μπόρεσε να αντικαταστήσει αυτό με τους 3 χρωματισμούς του Potts. Οι μόνες προσθήκες που έγιναν είχαν να κάνουν με την κίνηση των πεζών. Το 1935, ψηφίστηκε νόμος ο οποίος υποχρέωνε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ να υιοθετήσουν το σύστημα αυτό για τον έλεγχο τροχαίας κίνησης. 

mentality10

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ