Υπάρχει το κακό μέσα στα ανώτερα γένη, δηλ. στους Αγγέλους, στους Δαίμονες και στους Ήρωες ;

«Μετά τους Θεούς, αν θές, πρέπει να εξετάσουμε την τάξη των Αγγέλων και να δούμε αν πρέπει και αυτήν να τη χαρακτηρίσουμε απολύτως αγαθή ή αν πρέπει να πούμε ότι σε αυτήν εμφανίζεται για πρώτη φορά το κακό. Πως όμως θα μπορούσαμε να τους χαρακτηρίσουμε αγγελιοφόρους των θεών, αν υπήρχε μέσα τους καθ’ οινδήποτε τρόπο το κακό ;; Γιατί κάθε κακό βρίσκεται μακριά από τους Θεούς και είναι ξένο από τους Θεούς και μοιάζει με το σκοτάδι που εδώ κάτω υπάρχει σε αντίθεση με το φώς. Και δεν έχει άγνοια μόνο του εαυτού του και αυτού που το ίδιο είναι, αλλά και όλων των άλλων και κυρίως των αγαθών. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα εγκατέλειπε και θα έχανε τη φύση του, αφού το κακό είναι ανίκανο να γνωρίσει τον εαυτό του και τη φύση του αγαθού. Αντιθέτως, το γένος των αγγελιοφόρων (Αγγέλων) των Θεών είναι

γειτονικό με τους θεούς και γνωρίζει τον νου των θεών και αποκαλείπτει το θεϊκό θέλημα. Επιπλέον αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ένα θείο φως προερχόμενο από το φώς που βρίσκεται στα άδυτα, δηλ. αποτελεί το φώς που βγαίνει προς τα έξω και φανερώνεται και δεν είναι τίποτα άλλος εκτός από αγαθό που προέρχεται και λάμπει πρώτο από εκείνους που μένουν μέσα στο Ένα Γιατί πρέπει να θεωρήσουμε συνεχή την πρόοδο των πάντων. Και το ένα ον ακολουθεί το άλλο λόγω της ομοιότητας ως προς την φύση τους. Τα πολλά αγαθά, λοιπόν, ακολουθούν την πηγή των αγαθών. Και ο αριθμός των ενάδων παρεμένει κρυμμένος μέσα στην άρρητη πηγή του, τον ακολουθεί αμέσως ο πρώτος αριθμός των όντων που προέρχονται και προκύπτουν από εκείνες, αριθμός ο οποίος βρίσκεται στα πρόθυρα, θα λέγαμε, των Θεών και αποκαλείπτει τη σιωπή εκείνων. Πως λοιπόν μπορεί να υπάρξει το κακό σε εκείνους που η ύπαρξή τους έγκειται στο να αποκαλύπτουν το αγαθό ;; Γιατί, όπου υπάρχει το κακό, λείπει από εκει το αγαθό και δεν αποκαλύπτεται. Αντιθέτως κρύβεται περισσότερο λόγω της παρουσίας της αντίθετης φύσης. Επίσης αυτό που αποκαλύπτει το Ένα ή Αγαθό είναι ενοειδές. Και γενικά νακθετί που αποκαλύπτει κάτι είναι σε μια κατώτερη βαθμίδα ότι και αυτό που αποκαλύπτεται ήταν πριν από την ενέργεια που απευθύνεται σε άλλα. Για αυτό και το Αγγελικό γένος εξομοιώνεται ιδιαιτέρως με τους Θεούς από τους οποίους εξαρτάται, ώστε μέσω της δεδηλωμένης ομοιότητάς του να μπορεί να αποκαλύψει την ιδιότητα του σε όσα βρίσκονται μετά από το γένος αυτό.

Αν όμως θέλεις να αποδείξουμε όχι μόνο με αυτόν τον τρόπο αλλά και με άλλον ότι η τάξη των Αγγέλων είναι αγαθόεργος, κοίτα όλα τα γένη των όντω και όλους τους αριθμούς και θα δείς ότι κάθε αριθμός που έλαβε την πρώτη και αρχική θέση στη σειρά του, και κατέχει δικαιολογημένα το αμιγές αγαθό που δεν επιδέχεται το κακό. Γιατί πρέπει το πρώτο σε κάθε σειρά να φέρει μια εικόνα της πρώτης αιτίας. Γιατί παντού τα πρώτα όντα είναι αντίστοιχα με την πρώτη αρχή και όλα τους σώζονται μέσω της μέθεξης σε εκείνη. Γιατί είτε χωρίσεις όλα τα όντα σε νοητά και σε αισθητά, είτε πάλι χωρίσεις την πριοχή του αισθητού σε ουρανό και υποσελήνια περιοχή και παρομοίως την περιοχή του νοητού σε ψυχή και νου, παντού το πρώτο και θειότερο δεν επιδέχεται το κακό. Όχι μονο, λοιπόν, στις διαιρέσεις που αναφέρθηκαν αλλά και στην τριπλή ηγεμονία των ανώτερων από εμάς γενών πρέπει η πρώτη τάξη να είναι άχραντη, νοητή, αμιγής από το κακό και καθορισμένη κατά κάποιο τρόπο από το αγαθό, επειδή και η πρόοδός της πραγματοποιήθηκε λόγω της αγαθότηταας, όπως ακριβώς και η τάξη των Δαιμόνων προέκυψε από την δύναμη και τη γονιμότητα των θεών και για αυτό οι δαίμονες έλαβαν τη μεσαία σειρά μέσα στα τρία γένη. Γιατί η δύναμη κατέχει τη μεσαία θέση, όπως ακριβώς κατέχει την τρίτη θέση ο νους και η κυκλική επιστροφή προς την αρχή. Ατή η επιστροφή μάλιστα ανήκει στους Ήρωες. Καθώς, όμως, η αγαθότητα ενεργεί μέσα στους Αγγέλους και με την ενότητά της καθορίζει την ύπαρξη τους, είναι αδύνατον να πούμε πως πλέον αυτή επιτρέπει την είσοδο του κακού στην φύση των Αγγέλων. Μόνο, λοιπόν, αυτό που έχει αγαθή φύση θα κυριαρχεί στην τάξη των Αγγέλων, και κανένα κακό πουθενά. Γιατί οι Άγγελοι είναι διερμηνείς των θεών και κατέλαβαν την κορυφή των ανώτερων γενών και η ύπαρξη τους χαρακτηρίζεται από το αγαθό.

Μήπως, λοιπόν, το κακό εμφανίζεται για πρώτη φορά στους Δαίμονες ;; Γιατί οι Δαίμονες βρίσκονται αμέσως μετά από την χορεία των Αγγελών. Υπάρχουν κάποιοι οι κάνουν λόγο για πάθη των Δαιμόνων[1]. Και μάλιστα αποδίδουν αυτά τα πάθη στη φύση των δαιμόνων, όταν περιγράφουν με τραγικό ύφος τις εναλλαγές των θανάτων και των γεννήσεων των δαιμόνων. Άλλοι, όμως, τους αποδίδουν τα πάθη ως αποτέλεσμα επιλογής, όταν αποκαλούν κάποιους δαίμονες πονηρούς και κακούς, εκείνους που διαφθείρουν τις ψυχές και τις οδηγούν στην ύλη και στον τόπο που βρίσκονται κάτω από την γη, αποσπώντας τες από την πορεία τους προς τον ουρανό. Και όσοι ισχυρίζονται αυτά, πιστεύουν ότι ο Πλάτων υπήρξε υποστηρικτής αυτής της θεωρίας, επειδή τοποθέτησε δυο υποδείγματα μέσα στο σύμπαν (βπ. “Θεαίτητος, 176.e”), ένα θείο, φωτεινό και αγαθοεργό, και ένα άλλο άθεο, σκοτεινό και κακοποιό. Και κάποιες ψυχές κατευθύνονται προς το πρώτο και κάποιες άλλες προς το δεύτερο και για την επιλογή τους αυτή υφίστανται τιμωρίες, καθώς κάποιες από τις ψυχές στον Κάτω Κόσμο οδηγούνται προς το επάνω μέρος του στομίου αποφεύγοντας εκείνο τον τόπο, ενώ άλλες σύρονται από εκείνα τα πύρινα και άγρια φαντάσματα στους ασπαλάθους και στα Τάρταρα (πβλ. “Πολιτεία, 615.e – 616.a”). Όλο αυτό, λοιπόν, το γένος των Δαιμόνων για το οποίο έχουμε μιλήσει (εννοώ αυτό που εξαπατά, κακοποιεί και φθείρει τις ψυχές) θα είναι, σύμφωνα με τον ισχυρισμό τους, το πρώτο που επιδέχεται το κακό και η φύση τους θα διαιρείται ανάμεσα στο αγαθό και στο κακό.

Αυτούς πρέπει να τους ρωτήσει κανείς, αν μη τι άλλο, το εξής – γιατί είναι σπουδαίοι και οι εισηγητές αυτών των θεωριών – : Οι Δαίμονες που λέτε ότι είναι κακοί αφ’ εαυτού τους ή δεν είναι κακοί αλλά μόνο για τους άλλους ;; Γιατί, αν ήταν αφ’ εαυτού τους κακοί, θα ίσχυε το ένα από τα εξής δύο : είτε παραμένουν για πάντα στο κακό είτε επιδέχονται μεταβολή. Και αν είναι πάντα κακοί, πως αυτό που λαμβάνει υπόσταση από τους Θεούς είναι πάντα κακό ;; Γιατί το να μην υπάρχει καθόλου είναι καλύτερο από το να είναι πάντα κακό. Αν μεταβάλλονται, δεν θα ανήκουν στους κατ’ ουσία δαίμονες, αλλά στους κατά θέσιν δαίμονες[2]. Γιατί αυτό που επιδέχεται εξίσου το καλύτερο και το χειρότερο, επιδέχεται και διαφορετικό είδος ζωής. Όλοι οι δαίμονες, όμως παίζουν πάντα τπν ρόλο των δαιμόνων, καθένας στην θέση που του ανήκει. Αν, όμως, είναι αφ’ εαυτού τους αγαθοί, αλλά κακοί για τους άλλους, επειδή τους οδηγούν σε κάτι χειρότερο, θα είναι ωσάν να αποκαλούσε κανείς μοχθηρούς κάποιους δασκάλους και παιδαγωγούς οι οποίοι έχουν αναλάβει την διόρθωση των σφαλμάτων και δεν επιτρέπουν στους μαθητές που κάνουν σφάλματα να λάβουν θέση ανώτερη από αυτή που τους αξίζει, ή ωσάν κανείς εκείνους που στέκονται μπροστά από τα ιερά και κρατοπύν έξω από τον περίβολο τους μιαρούς να τους αποκαλούσε κακούς, επειδή απογορεύουν τη  συμμετοχή στα μυστήρια που γίνονται μέσα. Το κακό, λοιπόν, είναι όχι να μένουν έξω όσοι το αξίζουν, αλλά το να αξίζουν μια τέτοια θέση και τέτοιες απογορεύσεις. Αν, λοιπόν, κάποιοι από τους δαίμονες που υπάρχουν στον Κόσμο οδηγούν τις ψυχές προς τα πάνω, και άλλοι με το συνηθισμένο τους τρόπο φυλάνε τις ψυχές που δεν μπορούν ακόμα να ανέβουν, δεν θα τους χαρακτηρίσουμε ορθώς κακούς ούτε τους μεν ούτε τους δεμ ούτε δηλαδή εκείνους που απομακρύνουν τις ψυχές από εδώ κάτω ούτε εκείνους που τις κρατούν εδώ κάτω. Γιατί πρέπει να υπάρχουν και αυτοί που κρατούν με τη βία στον επίγειο τόπο όποιον είναι μιαρός και ανάξιος να ανέβει στον ουρανό. Φαίνεται, λοιπόν, πως η λογική δεν βρίσκει το κακό ούτε ανάμεσα στους δαίμονες. Γιατί καθένας από αυτούς κάνει ότι κάνει σύμφωνα με τη φύση του και πάντα με τον ίδιο τρόπο. Και αυτό δεν είναι κακό.

Τι συμβαίνει με το γένος των ηρώων ; Μήπως κατ’ αρχάς η ουσία και η ύπαρξη τους δεν καθορίζεται από τη στροφή προς το καλύτερο ; Έπειτα κάθε ήρωας με την ίδια την ύπαρξη του δεν πραγματοποιεί πάντα το δικό του έργο, επειδή ο καθένας έχει οριστεί από τον πατέρα στην πρόνοια διαφορετικών πραγμάτων ; Αν λοιπόν το κάνουν αυτό με τον ίδιο πάντα τρόπο, δεν είναι κακό. Γιατί κάθε κακό είναι από την φύση του ασταθές και αστήρικτο. Αυτό όμως που υπάρχει πάντα, είναι εντελώς αντίθετο. Γιατί το πάντα είναι δύναμη, ενώ το κακό είναι αδυναμία για εκείνα για τα οποία είναι κακό. Και γενικά η οποιαδήποτε μεταβολή στο είδος της ζωής τους τους κάνει ήρωες κατά θέσιν και όχι ήρωες κατά την ουσία. Γιατί και ο αγγελος, και ο δαίμων και ο ήρωας που είναι τέτοιος κατά ουσία, είναι καθένα τους δημιουργημένος να διατηρεί πάντα τη θέση του. Και δεν ενεργούν άλλοτε με τον ένα τρόπο και άλλοτε με τον άλλον, αλλά πάντα σύμφωνα με τη φύση που ο καθένας τους έλαβε. Επιπλέον, αν και στους ήρωες λόγω μιας διαστρεβλώσεως της φυσικής τους καταστάσεως γεννιέται κάποια οργή, κάποια επιθυμία και κάποιο άλλο πάθος από αυτά που αποκαλούνται κακά, τότε σε κάθε περίπτωση της δύναμής τους και η εκτροπή από την τελειότητα που τους τσαιριάζει. Γιατί το κακό είναι αδύναμο και ατελές και έχει φύση που αδυνατεί να σώσει τον εαυτό της. Αν όμως καθένας από αυτούς, ενεργώντας έτσι, διασώζει τον εαυτό του, τη φύση του και τον κλήρο που έχει μέσα στο σύμπαν και κληρονόμησε από την αιωνιότητα, πως πλέον θα είναι αντίθετο με τη φύση τους το να ενεργούν έτσι ;; Καθετί, όμως, που είναι σύμφωνο με τη φύση δεν είναι στην πραγματικότητα κακό, αν το κακό για κάθε πράγμα είναι αντίθετο με τη φύση του πράγματος αυτού. Γιατί δεν μπορεί να πεις ότι είναι κακό πράγμα ο θυμός για τα λιοντάρια ή τις λεοπαρδάλεις, αλλά για τους ανθρώπους στους οποίους το άριστο μέρος είναι η λογική. Γιατί πρέπει το κακό, όπως έχει ειπωθεί συχνά, να μη συμφωνεί με τη φύση και με το καλύτερο πράγμα μέσα σε καθετί (γιατί αυτό είναι αγαθό) αλλά να ανήκει σε εκείνο που ακολουθεί κάτι κατώτερο από την φύση του.

Και στην περίπτωση όλων των ηρώων λοιπόν, η απερίσκεπτη φαντασία, η οργή, ο θυμός, η βιαιότητα, η επιμονή και όλα τα παρόμοια δεν είναι αντίθετα με τη φύση τους, γιατί η ύπαρξη των ηρώων δεν καθορίζεται από την λογική. Ποιο λοιπόν από όλα αυτά μπορεί να είναι κακό για τους ίδιους ;; Αν όμως αυτά είναι αμπόδια για τις ψυχές, που οφείλονται τα δεσμά τους και η πτώση τους πρως τα κάτω ; Γιατί και οι ήρωες δεν οδηγούν στον δικό τους τόπο τις ψυχές που δεν έπεσαν ακόμη (γιατί αυτό δεν θα ήταν δυνατόν), αλλά τιμωρούν σύμφωνα με τους νόμους του σύμπαντος όσες ψυχές βρέθηκαν κάτω και χρειάζεται να το πάθουν αυτό σύμφωνα με τη δικαιοσύνη. Και οι ίδιοι οι ήρωες ενεργούν σύμφωνα με τη φύση τους, ενώ το σύμπαν τους χρησιμοποιεί σαν όργανο θεραπείας, επειδή χρησιμοποιεί και τα ζώα για την καταβρόχθιση των ανθρώπων και τα ίδια τα άψυχα για κάποιους άλλους σκοπούς. Και όλα αυτά ενεργούν σύμφωνα με τη φύση τους. Και ο βράχος ενεργεί σύμφωνα με τη φύση του, όταν πέφτει κάτω και χτυπά ότι συναντήσει. Γιατί οι συγκρούσεις είναι φυσιολογικές ενέργειες των σωμάτων. Και το σύμπαν χρησιμοποιώντας τη φύση του βράχου για αυτόν τον σκοπό, ικανοποιεί με τον κατάλληλο τρόπο την ανάγκη που υπάρχει να χτυπηθεί όποιος πρέπει να πάθει αυτό το πράγμα. Δεν είναι, λοιπόν, κακό για τα σώματα να συγκρούονται ούτε γενικά είναι κακό να ενεργεί κάτι σύμφωνα με τη φύση του. Και σύμφωνα με τη φύση του ενεργεί καθετί που δεν μπορεί να πραγματοποιήσει καμία καλύτερη ενέργεια από αυτήν. Θα πούμε, λοιπόν, ότι υπάρχει κάποια ζωή καλύτερη από αυτήν για τους δήθεν κακούς ήρωες ; Δεν μπρούμε να πούμε κάτι τέτοιο.Γιατί αυτή είναι η σειρά των ηρώων και αυτό το είδος ενέργειας τους αποδόθηκε από την δημιουργία χάριν της φρούρησης των νεκρών. Και καθώς είναι φρουροί των ψυχών, με την φρούρηση τους αξιολογούν σε τακτικές περιόδους ότι οι ψυχές μέσα στα πλαίσια της ζωής τους έπραξαν αντίθετα με το φυσιολογικό. Και η δύναμη όσων τιμωρούνται καθορίζει τον χρόνο της περιόδου και, όταν ο εξαγνισμός έχει ολοκληρωθεί, ησυχάζει το στόμιο και τίποτα δεν εμποδίζει την άνοδο των ψυχών. Όταν όμως η τιμωρία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, κάποιες ψυχές από άγνοια του εαυτού τους επιθυμούν να ανέβουν και το σύμπαν τις οδηγεί στον τόπο που τους αρμόζει. Και οι φύλακες αυτών των ψυχών υπηρετούν το θέλημα του σύμπαντος, οδηγώντας κάθε ψυχή σε διαφορετικό είδος τιμωρίας, και κρατούν άλλες ψυχές για περισσότερο και άλλες για λιγότερο χρόνο και ελευθερώνουν καθεμία σύμφωνα με τις επιταγές του σύμπαντος και τους νόμους του σύμπαντος». Λέμε, λοιπόν, ότι το θέμα των θεών και των ανώτερων από εμάς γενών έχει αναπτυχθεί με τον δέοντα σεβασμό από εμάς, οι οποίοι υποστηρίζουμε ότι δεν υπάρχει ούτε ποτέ θα υπάρχει κανένα κακό σε αυτούς, για τους εξής λόγους : γιατί όλοι τους ενεργούν σύμφωνα με τη θέση στην οποία καθένας τοποθετήθηκε και τηρούν αμετάτρεπτα τα ίδια όρια που τους τέθηκαν από τη δημιουργία μένοντας στην οικία τους κατάσταση.

—- βλ. Πρόκλος «Περί της των κακών υποστάσεων, 14.1 – 19.50». —-

για την συγγραφή :Κεφάλας Ευστάθιος [Αμφικτύων] – (15/12/2012).

eleysis69

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ