“ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ” Κάρολος Ντίκενς

Χαρά Νάστου

Φίλοι μου, είστε έτοιμοι να κάνετε μαζί μου ένα ταξίδι στο παρελθόν, σε μια λαμπροστόλιστη χρονική στιγμή, στολισμένη με γιρλάντες κι αστέρια, με λαμπιόνια και κουκουνάρες, μ' έλατα χιονισμένα και καμαρωτά, που γέρνουν την κορφούλα τους σε μελωδικά τρίγωνα, που κρατούν παιδικά γαντοφορεμένα χεράκια, δίνοντας την ευκαιρία στην άχνα τους να γίνει η ομίχλη στον αέρα;
Εισιτήριό σας θα είναι ένα αγαπημένο σας βιβλίο, δώρο ίσως στα μικράτα σας, θησαυρός στον ίσκιο του στολισμένου δέντρου, χαρακιά στη μνήμη σας.
Κι εγώ την ίδια αποσκευή θα κρατώ, ολιγοβαρή μεν, μεστή δε σε ουσία και περιεχόμενο.
Απ' έξω γράφω, για να μη χαθεί: “ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ”, Κάρολος Ντίκενς.
Μη ξεχάσετε, καλού-κακού, να επιγράψετε και στη δική σας αποσκευή.

ΜΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Ένα εικονογραφημένο κλασικό, από τα πιο αγαπημένα των παιδικών μου ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ, ξεχείλιζε από το λόγο των ηρώων του Κάρολου Ντίκενς, ηρώων με παράξενο ντύσιμο και αλλόκοτη συμπεριφορά.
Τα ρούχα κομμένα και ραμμένα στο ήθος τους, στην ψυχή τους, στην τάξη τους, οι πράξεις τους ακατανόητες για μας που, παιδιά τότε, αγνοούσαμε την εποχή του έργου, την πρώιμη βικτωριανή, τη βιομηχανική επανάσταση και την κοινωνική θέση του συγγραφέα.
Απορροφημένη από τους ήρωες δεν εξέταζα, γιατί η εποχή τους να περιλαμβάνει τέτοιους μισάνθρωπους ενήλικες, ή τόσο ευάλωτα παιδάκια, που η ζωή τους δεν ήταν ανέμελη.
Απλώς, συμπαθούσα, αντιπαθούσα και λυπόμουν.
Τους χώρισα, όπως συνήθιζα σε όλα τα αναγνώσματα τότε, σε δυο κατηγορίες, στους κακούς και τους καλούς.
Έτσι ή τους αγαπούσα ή τους αποστρεφόμουν, μελαγχολώντας ανάμεσά τους.
Αυτά ένιωθα και περίμενα το κακό νικηθεί, να εξανεμιστεί και να κυριαρχήσει το καλό.
Στη “ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ” ο κεντρικός ήρωας ήταν αντιπαθέστατος, από την αρχή και σχεδόν μέχρι το τέλος.
Εμπενίζερ Σκρουτζ, το όνομά του!
Το θυμάσθε, έτσι δεν είναι;
Μίζερος, φιλάργυρος, άξενος, άκαρδος και ψυχρός, που είχε θεοποιήσει το χρήμα, νιώθοντας τη μεγαλύτερη ικανοποίηση και μόνο με το μέτρημά του.
Στον άνθρωπο έδινε σημασία, παρά μόνο αν του έφερνε χρήματα, τα δε Χριστούγεννα τα θεωρούσε σιχαμερά! Ανήκαν στους ανόητους, έλεγε, που ξόδευαν χρήματα για να τα γιορτάσουν, προσθέτοντας χρόνο στην πλάτη τους και αφαιρώντας χρήματα από τον οικογενειακό προυπολογισμό.
Απεχθάνονταν την πιο αγαπημένη γιορτή των παιδιών!
Και μόνο αυτό έφθανε για να τον αντιπαθήσουμε!

“ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ”

Παραμονή Χριστουγέννων και όλοι μαζεύονται να συνεορτάσουν, ν' ανταλλάξουν ευχές, να δείξουν την αγάπη τους στο συνάνθρωπο, ν' απολαύσουν τα αγαθά στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Ό ήρωάς μας είναι μόνος στο σπίτι του, που κάποτε μοιραζόταν με τον συνεταίρο του, τον Τζέικομπ Μάρλευ, νεκρό εδώ και επτά χρόνια.
Το φάντασμά του Τζέικομπ, σέρνοντας βαριές αλυσίδες, τον επισκέπτεται παρέα με τα κρίματά του. Κάθε κρίκος της αλυσίδας του, του λέει, είναι και ένα κρίμα.
Τον προειδοποιεί πως, αν δεν αλλάξει, θα έχει την ίδια μεταθανάτια τιμωρία και του ανακοινώνει πως τρία πνεύματα θα τον επισκεφθούν σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

ΤΑΞΙΔΙΑ με τα ΠΝΕΥΜΑΤΑ

Πράγματι! Με το ΠΡΩΤΟ ΠΝΕΥΜΑ, που είχε τη μορφή μικρού παιδιού, ο Σκρουτζ ταξιδεύει στο ΠΑΡΕΛΘΟΝ του.
Βλέπει τον εαυτό του παιδί, τότε που μακριά από τους δικούς του ζούσε σε οικοτροφείο, απομονωμένος από τ' άλλα παιδιά, σκυμμένος σ' ένα βιβλίο, μακριά και απ' τους γονείς του.
Μετά τον βλέπει έφηβο, νέο και μάλιστα μνηστευμένο με την όμορφη Μπελ.
Βλέπει τη μνηστή του να τον εγκαταλείπει, να τον αποδεσμεύει από την υπόσχεσή του, όταν κατάλαβε πως ο μοναδικός του έρωτας ήταν το χρήμα.
Το πνεύμα τον περιφέρει σε σπίτια φιλικά, όπου διασκέδαζε κι αυτός ως νέος, για να τον οδηγήσει τελικά στο οικογενειακό τραπέζι της Μπελ, η οποία ευτυχισμένη, ανάμεσα στο σύζυγο και τα παιδιά της, απολάμβανε τα Χριστούγεννα.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΝΕΥΜΑ, με τη μορφή ενός τεράστιου γίγαντα, τον παροτρύνει να πιαστεί απ' το φλεγόμενο κέρας που κρατούσε στα χέρια του.
Ταξιδεύουν, στο ΠΑΡΟΝ, στους δρόμους της πόλης.
Ο κόσμος βγαίνει από την εκκλησιά, γιορτάζει, φαίνεται γαληνεμένος.
Aκόμα και στα πιο φτωχικά σπίτια γεύονται από την πίτα της χριστουγεννιάτικης ευτυχίας.
Στο σπίτι του υπαλλήλου του, του πολύτεκνου Μπόμπ Κράτσιτ, είναι μαζεμένοι γύρω από ένα αξιοπρεπές γιορτινό τραπέζι.
Ο μικρός του γιος, ο Τιμ, παρά τα προβλήματα υγείας του, παρά το χωλό του πόδι, είναι ένα γελαστό και καλόκαρδο παιδάκι.
Μια άδεια καρέκλα με μια παρατημένη πατερίτσα προβληματίζει τον Σκρούτζ και ρωτά το φάντασμα τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
Η απάντηση είναι πως ο Τιμ θα πεθάνει, αν δεν αλλάξει ο Σκρούτζ τη στάση του απέναντι στους ανθρώπους.
Σε όλα τα σπίτια, των ανθρακωρύχων, στους φάρους των φαροφυλάκων, στα πλοία στο λιμάνι, στου Φρεντ, του ανιψιού του που περιφρονεί, επικρατεί η χριστουγεννιάτικη θαλπωρή. 'Ολοι, μα όλοι. διασκεδάζουν και η ίδια επιθυμία γεννιέται και στον Σκρουτζ.
Η φτώχεια, περίεργο! Είναι γελαστή, χαρούμενη, γαληνεμένη!
Τη ζεσταίνει, θαρρείς, το ιλαρό πνεύμα των Χριστουγέννων.

Το ΤΡΙΤΟ ΠΝΕΥΜΑ, φορώντας μαύρη κουκούλα και μαύρο μανδύα, τον περιφέρει στο ΜΕΛΛΟΝ.
Σ' ένα κακόφημο ρυπαρό δρόμο μοιράζονται τα υπάρχοντα κάποιου φτωχού νεκρού, που είναι σκεπασμένος μ' ενα σεντόνι.
Ο Σκρούτζ φοβάται πως, αν το σηκώσει, θ' αντικρίσει το πρόσωπό του.. Περπατά με τον κουκουλοφόρο στους χιονισμένους δρόμους, μπαίνουν στο σπίτι του Φρεντ, του ανηψιού του, που κινδυνεύει να το χάσει λόγω υποθήκης, μετά στου Μπομπ, όπου όλοι κλαίνε για τον μικρούλη Τιμ, που πέθανε.
Όταν μάλιστα φθάνουν στο γραφείο του, εκλπήσσεται, γιατί στη θέση του κάθεται κάποιος άλλος.
Τελικά, το πνεύμα τον οδηγεί στο νεκροταφείο και σε μια ταφόπλακα επάνω ο Σκρουτζ διαβάζει αυτό που φοβόταν, το όνομά του.

Ο ΝΕΟΣ ΣΚΡΟΥΤΖ

Ο Εμπενίζερ πετάγεται τρομαγμένος από το κρεβάτι...
Συνειδητοποιώντας πως είναι ζωντανός, χοροπηδά απ' τη χαρά του, ανοίγει το παράθυρο κι από ένα πιτσιρίκο μαθαίνει πως είναι “ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ”!
Ενθουσιάζεται! Προλαβαίνει, λοιπόν, να τα γιορτάσει, ξοδεύοντας την αγάπη που ήταν φυλακισμένη στο σώμα του κι ασφυκτιούσε, αργοπέθαινε, μαράζωνε, μη εκπληρώνοντας τον προορισμό της.
Και πράγματι, σε λίγο νιώθει την ψυχή του ν' αναγαλλιάζει από τη γιορτινή ατμόσφαιρα στο σπιτικό του ανιψιού του.
Την ίδια ώρα η οικογένεια του Τιμ απολαμβάνει τη λαχταριστή γαλοπούλα που έφτασε στο τραπέζι τους με πολλή αγάπη μέσω του “αναγεννημένου” Σκρουτζ.
Ο Μπομπ, ο πατέρας του Τιμ, την άλλη μέρα παίρνει αύξηση, ο γιος του, ο καλόκαρδος Τιμ, θα γίνει καλά, θα το φροντίσει προσωπικά ο ίδιος Σκρουτζ, το αφεντικό του, και όλοι πια θα ζουν στο εξής:“καλά κι ευλογημένα”!
Η μεταμόρφωση του γερο τσιγγούνη αλλάζει όλη την πόλη.

Ο Σκρουτζ, που είδε κατάματα το ΠΑΡΕΛΘΟΝ και το ΠΑΡΟΝ του, το ΜΕΛΛΟΝ του, που βγήκε από τη συγχώνευσή τους, αποφασίζει ν' αλλάξει το ΠΑΡΟΝ, να σπάσει τους κρίκους των κριμάτων και να γίνει πια ο ευεργέτης της πόλης και των κατοίκων της που πάσχουν.
Τα χρήματά του τα διαθέτει στον άνθρωπο.
Λυτρώνεται και γίνεται πια ΑΛΛΟΣ! Είδε καθαρά τον εαυτό του μέσα στο χρόνο και αυτή η μεταφυσική θέαση τον ΑΛΛΑΞΕ!

***

Φίλοι μου, υπάρχουν κι άλλες πολλές, πιο ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες, που σκόπιμα παρέλειψα, για να σας βάλω στον πειρασμό, να τις ξαναβρείτε σ' αυτό το αριστούργημα, που καμιά ηλικία δεν άφησε ασυγκίνητη.
Το ταξίδι στο χρόνο, από εδώ και πέρα, ανήκει πια σε σας.
Την ιστορία την πρωτοδιάβασα, όπως σας είπα, ως κλασικό εικονογραφημένο, μετά ως νουβέλα και τέλος την απόλαυσα και ως κινηματογραφική ταινία.
Ο Άγγλος συγγαφέας Κάρολος Ντίκενς(1812-1870) άρχισε να τη γράφει τον Οκτώβρη του 1843, για ν' αντιμετωπίσει τα οικονομικά του προβλήματα.
Είχε τέσσερα παιδιά να θρέψει, τη γυναίκα του να περιμένει το 5ο τους παιδί, το σπίτι τους υποθηκευμένο.
Το βιβλίο το τελείωσε μέσα σε 6 εβδομάδες και κυκλοφόρησε στις 19 του Δεκέμβρη του ίδιου έτους, πριν τα Χριστούγεννα.
Δεν του απέφερε μεγάλα κέρδη, λόγω της ακριβής έκδοσης, με το πολυτελές εξώφυλλο και την εικονογράφηση, που ο ίδιος πλήρωσε.
Το πούλησε σε χαμηλή τιμή, ώστε να το αγοράσουν όλοι!

Η έκδοση είχε τεράστια επιτυχία! Ο Ντίσνει χρησιμοποιεί αργότερα το όνομα του κεντρικού ήρωα στα εικονογραφημένα Μίκυ μάους, με το ίδιο όνομα με τα ίδια χαρακτηριστικά, πριν τη μεταμόρφωση.
Το όνομα Σκρουτζ χρησιμοποιούμε και εμείς σήμερα για να δηλώσουμε τον τσιγγούνη, το φιλάργυρο.
Το βιβλίο, με τον πνευματικό πάταγο που έκανε, χαρίζει μεγάλη φήμη, δόξα στον Ντίκενς, γίνεται χριστουγεννιάτικη παράδοση και τον καθιστά ως τον πιο πολυδιαβασμένο συγγραφέα των Χριστουγέννων, τον πιο αγαπητό, που με τις χριστουγεννιάτικες εικόνες του και τα “πνεύματα” έβαλε τα θεμέλια για τον ιδεωδέστερο εορτασμό της Γέννησης του Χριστού.
Η ζωή, φίλοι μου, γίνεται αντιγραφέας της Τέχνης.
Η γαλοπούλα μπαίνει στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, στη θέση της χήνας, και η γενναιοδωρία και η αγάπη τα Χριστούγεννα πλάι στον Χριστό έχουν και την ευλογία του και την τιμητική τους.

Με την καρδιά ανοιχτή, τη δε ψυχή καθαρή και απλόχερη, σπάταλη, τα ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, μα και τη ζωή, τα ζεις και τα αισθάνεσαι καλύτερα, όπως ταιριάζει στον άνθρωπο.

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟ ΤΟ 2015!

The Mythologists

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ  ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ