Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2014

Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση: Πως απαντάμε στις ερωτήσεις των παιδιών μας;

mother-and-daughter-smiling

Τα παιδιά μας μάς ρωτούν συνεχώς για το καθετί που ακούν, βλέπουν και σκέφτονται. Απορίες που συνεχώς μας βομβαρδίζουν κι εμείς ως σωστοί γονείς απαντάμε. 

Μερικές ερωτήσεις όμως των παιδιών μας μάς φέρνουν σε αμηχανία και πολλές φορές τις αποφεύγουμε ή τους απαντάμε με λάθος τρόπο. Και φυσικά αναφέρομαι στο πιο ευαίσθητο για εμάς τους γονείς θέμα, την ανθρώπινη σεξουαλικότητα.

 «Πώς γίνονται τα παιδιά;», «Τι είναι σεξ;», «Γιατί διαφέρουν τα κορίτσια από τα αγόρια;», «Τι είναι το προφυλακτικό;» και πολλές ακόμα απορίες που μας εκφράζουν τα παιδιά και οι έφηβοι σε ανύποπτη στιγμή αιφνιδιάζοντάς μας, με αποτέλεσμα να μας βρίσκουν απροετοίμαστους για να απαντήσουμε κατάλληλα. 

Αρκετά συχνά οι γονείς δεν γνωρίζουν πώς να χειριστούν αυτές τις ερωτήσεις των παιδιών τους και εδώ φαίνεται και η αναγκαιότητα της ύπαρξης σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης που να απευθύνεται και στα παιδιά και τους εφήβους, αλλά και στους γονείς ούτως ώστε να είναι σε θέση να επικοινωνούν με τα παιδιά τους όλα όσα τα αφορούν και τα προβληματίζουν χωρίς αμηχανία, ντροπή ή λανθασμένες πεποιθήσεις.

Τα παιδιά σήμερα έρχονται σε επαφή με μία πληθώρα μηνυμάτων, όχι απαραίτητα σωστών και αξιόπιστων, που αφορούν τον εαυτό τους, τις σχέσεις με το άλλο φύλο και τη σεξουαλικότητα. Είναι λοιπόν σημαντικό να παρέχουμε στα παιδιά μας μηνύματα και εφόδια που να χαρακτηρίζονται από εγκυρότητα, αλήθεια και τη σοβαρότητα που αρμόζει σε ένα τόσο ευαίσθητο και ανθρώπινο θέμα.



Η σεξουαλικότητα είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Ένα παιδί από τη γέννησή του ως και την ενηλικίωσή του βρίσκεται σε μία διαδικασία διαρκούς και ραγδαίας ανάπτυξης τόσο σε βιολογικό και γνωστικό επίπεδο όσο και σε  συναισθηματικό και κοινωνικό. Μέσα σε αυτή την εξελικτική διαδικασία λαμβάνει χώρα και η ψυχοσεξουαλική του ανάπτυξη, όπου «χτίζονται» οι βάσεις μίας υγιούς προσωπικότητας.


Πολλές φορές, οτιδήποτε αφορά τη λέξη σεξ συνδέεται με συναισθήματα φόβου, ντροπής, αμηχανίας, ενοχών και αυτό γιατί υπάρχει άγνοια, άρνηση, παραπληροφόρηση, προκαταλήψεις και ταμπού που μας συνοδεύουν στη ζωή μας, στις σχέσεις μας και τελικά στα παιδιά μας, διαιωνίζοντας ένα φαύλο κύκλο.

 Ρόλος της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης είναι να καταρρίψει τους μύθους, να ενημερώσει σωστά και να ευαισθητοποιήσει για θέματα που αφορούν άμεσα όλους, δομώντας την αλήθεια από μικρή ηλικία και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη υγιών στάσεων και συμπεριφορών.

Τον πιο σημαντικό ρόλο στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση έχουν οι γονείς, οι οποίοι έχουν και τον πρώτο ρόλο στη ζωή του παιδιού, αποτελούν πρόσωπα αναφοράς και πρότυπα ταύτισης για το ίδιο και μεταφέρουν αξίες και στάσεις ζωής μέσα από τη σχέση τους μαζί του και τη συμπεριφορά τους. 

Δεύτερος σημαντικός σταθμός στη ζωή του παιδιού είναι το σχολείο, το οποίο αποτελεί φορέα γνώσης, μάθησης και κοινωνικοποίησης. Και τα δύο αυτά συστήματα -οικογενειακό και εκπαιδευτικό- οφείλουν να συμβάλλουν στη σωστή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του παιδιού για θέματα που αφορούν τον εαυτό του και τις σχέσεις του με τους άλλους στο παρόν και στο μέλλον.


ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

Εγγύς και ειλικρινής σχέση επικοινωνίας γονιού-παιδιού. Η καλή και ειλικρινής επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά βασίζεται στη σχέση που αναπτύσσουν μεταξύ τους, η οποία χτίζεται καθημερινά από τη στιγμή που ένα παιδί γεννιέται και δημιουργεί δεσμούς αγάπης και εξάρτησης με τους γονείς του. 


Είναι, λοιπόν, σημαντικό η σχέση αυτή και η επικοινωνία να χαρακτηρίζονται από συναισθηματική εγγύτητα, ασφάλεια και εμπιστοσύνη, όπου το παιδί θα μπορεί να εκφράσει όχι μόνο τις ανάγκες του και τις επιθυμίες του, αλλά και τις απορίες του, τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες του. 

Έχει μεγάλη σημασία οι γονείς να είναι ανοιχτοί στο διάλογο για θέματα σεξουαλικότητας με τα παιδιά τους. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να είναι κοντά τους, να τα ακούνε με προσοχή, να αφουγκράζονται τις ανησυχίες τους και να τους μεταφέρουν το μήνυμα ότι είναι πρόθυμοι και διαθέσιμοι να τα βοηθήσουν και να απαντήσουν στις ερωτήσεις τους,χωρίς να είναι επικριτικοί, αλλά αντιθέτως να ενισχύουν θετικά το ενδιαφέρον τους.  

Τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν την αλήθεια για θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα και όχι μύθους ή παραμυθάκια που απέχουν από την πραγματικότητα. Αυτό που χρειάζεται είναι οι αλήθειες αυτές να μεταφέρονται στα παιδιά με απλά και κατανοητά λόγια, προσαρμοσμένα στο ηλικιακό και γνωστικό τους επίπεδο.


Ο ομόφυλος γονέας (γονιός του ίδιου φύλου με το παιδί) είναι σημαντικό να περνάει χρόνο μαζί του, όχι μόνο κάνοντας κοινές δραστηριότητες, αλλά και συζητώντας για θέματα που άπτονται της σεξουαλικότητας. Η στενή και ουσιαστική σχέση του ομόφυλου γονέα με το παιδί του συμβάλλει στην ταύτιση και στη διαμόρφωση της ταυτότητας του φύλου του. Ο ετερόφυλος γονιός είναι σημαντικό να ενθαρρύνει αυτήν την ομόφυλη ταύτιση. 

Και οι δύο γονείς, ο καθένας από τη δική του θέση και μέσα από το δικό του ρόλο, μεταδίδουν στα παιδιά τους πληροφορίες και μηνύματα που έχουν μεγάλη αξία για την ομαλή ψυχοσεξουαλική τους ανάπτυξη, καθώς και τις μελλοντικές τους σχέσεις με το άλλο φύλο, λειτουργώντας ως πρότυπα.     

Στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συμμετέχει και να έχει ενεργό ρόλο, πέρα από τους γονείς, και το σχολείο, οργανώνοντας ένα συντονισμένο και δομημένο έργο με βάσεις την επιστημονική γνώση και τις ψυχικές και γνωστικές ανάγκες των παιδιών. 

Στην προσπάθεια αυτή, έχει υλοποιηθεί - αλλά δυστυχώς δεν έχει φτάσει στα ελληνικά σχολεία - για το Υπουργείο Παιδείας από την Ελληνική Εταιρεία Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, με πρόεδρο τον Θάνο Ασκητή και μία ομάδα ειδικών επιστημόνων, η συγγραφή βιβλίων για το πρόγραμμα «Σεξουαλική Αγωγή και Διαφυλικές Σχέσεις» στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. 

Το πρόγραμμα στοχεύει να θέσει τα θεμέλια και να συμβάλλει στην προαγωγή της ψυχικής και σεξουαλικής υγείας, συνδυάζοντας την επιστημονική γνώση με τη μάθηση μέσω της βιωματικής προσέγγισης, όπου το παιδί έχει κεντρικό-πρωταγωνιστικό ρόλο, συμμετέχει ενεργά και παράγει γνώση. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος, αναγκαία και πολύτιμη είναι η συνεργασία και η συμμαχική σχέση των γονιών με τον εκπαιδευτικό, έχοντας και οι δύο πλευρές έναν κοινό σκοπό, την πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών.
ΕΥΗ ΜΑΧΑΙΡΑΚΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Ευχαριστούμε πολυ την Κυρία Μαχαιράκη που παραχώρησε το άρθρο της για δημοσίευση στο gynaikoparea.gr


ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.