Κυριακή 3 Αυγούστου 2014

Συριακό δίδαγμα: Οι λιποτάκτες δεν κρίνουν έναν πόλεμο


Όχι πολύ καιρό πριν, κάθε αποστασίας από τις ένοπλες δυνάμεις της Συρίας χαιρετίζονταν ως μια ακόμη ένδειξη ότι ο στρατός της χώρας ήταν έτοιμος να καταρρεύσει - και μαζί με αυτόν, το καθεστώς στο σύνολό του. Σε μια δραματική δημόσια αντίστροφη μέτρηση, το Al Jazeera είχι εγκαταστήσει ένα κινούμενο στρατιώτη (animation) στην ιστοσελίδα του, καταμετρώντας ανά λεπτό κάθε αποστάτη, λες και ήταν να αποδείξει ότι ήταν μόνο θέμα χρόνου έως ότου ο στρατός της Συρίας εξαντληθεί λόγω μαζικής φυγής και χαμηλού ηθικού. 

Σήμερα, οι ένοπλες δυνάμεις της Συρίας όχι μόνο συνεχίζουν να στέκονται στα πόδια τους, αλλά σταδικά ανακαταλαμβάνουν εδάφη που έχουν απωλέσει νωρίτερα. Πώς είναι δυνατόν μια στρατιωτική οργάνωση που μαστίζεται από αποστασίες, ανυποταξίες και λιποταξίες, καταδικασμένη από τον πλουραλιστικό χαρακτήρα της και οχυρωμένη στις θέσεις της, να εξακολουθεί να αγωνίζεται σε έναν εμφύλιο πόλεμο;



Η Χίλαρι Κλίντον, η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, είχε αναφέρει ότι το καθεστώς του Σύριου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ θα πέσει τελικά, καθώς σταδιακά θα το εγκαταλείψουν οι στρατιώτες του τακτικού στρατού, οι επιχειρηματίες και οι εκπρόσωποι των μειονοτήτων της χώρας. «Πιστεύω ότι το καθεστώς θα πέσει. Δεν είμαι μάντισσα, δεν μπορώ να σας πω πότε θα συμβεί αυτό», είχε πει η Κλίντον τον Φεβρουάριο του 2012 σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο τηλεοπτικό κανάλι 2Μ του Μαρόκου. 

Για την αρχή, αυτό που εξήγησε η Aμερικανίδα υπουργός, δεν έχει έτσι προηγούμενο: Οι λιποταξίες δεν είναι αυτές που σπάνε την ραχοκοκαλιά μιας ένοπλης δύναμης. Είναι αλήθεια ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Συρίας έχουν υποστεί πολλά κύματα εγκαταλείψεων, οι εκτιμήσεις κυμαίνονται μεταξύ 20.000 και 100.000 στρατιωτών, ή μεταξύ 15% και 50% της αρχικής δύναμης, για το διάστημα 2009-2012. Αλλά οι λιποταξίες κατά τη διάρκεια ενός πολέμου, μιας μάχης, είναι αρκετά συχνές σε οποιαδήποτε δύναμη. Στην Ναπολεόντια Μεγάλη Στρατιά, στο στρατό της Πρωσίας, και στις δύο πλευρές του αμερικανικού εμφύλιου πολέμου, ανάλογα των εκτιμήσεων περί το 20-30% της δύναμης αποφάσισε ότι είχε βαρεθεί να μάχεται. Στο σύγχρονο Ιράκ, ακόμα και πριν τις τελευταίες συγκρούσεις, ο στρατός της χώρας είχε εν καιρώ ειρήνης ποσοστά εγκατάλειψης του 25%, το οποίο ανήλθε στο 50% σε καταστάσεις μάχης. 

Ακόμη και σε άκρως επαγγελματικές δυνάμεις η λιποταξία παραμένει ένα φαινόμενο: Περί το 6% του στρατού των ΗΠΑ και 5% του στρατού της Βρετανίας εγκατέλειψαν το στράτευμα κατά τη διάρκεια των ετών που πέρασαν στο Ιράκ. Σε έναν εμφύλιο πόλεμο, ο αριθμός των στρατιωτών που απουσιάζει χωρίς άδεια, είναι πάντα αυξημένος. 

Οι λιποταξίες δεν είναι συμπτώματα παρακμής, όπως κυρίως δείχνουν ότι το στράτευμα δεν είναι σε συγχρονισμό με την αποστολή του ή με τον τρόπο που εκτελεί αυτά τα καθήκοντα. Αλλά οι φυγόποινοι δεν θέτουν απαραίτητα σε κίνδυνο την επιχειρησιακή ικανότητα μιας δύναμης. Ακόμη και η εγκατάλειψη των υψηλόβαθμων αξιωματικών δεν συνεπάγεται διακοπή της λειτουργικής ικανότητας, αν και μπορεί να βλάψει το ηθικό. 

Στη Συρία, υψηλόβαθμοι και χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί, συμπεριλαμβανομένου του πρώην υπουργού Άμυνας, στρατηγού Αλί Χαμπίμπ Μαχμούντ, εγκατέλειψαν το στράτευμα. Αλλά οι αξιωματικοί δεν κατάφεραν να φέρουν με το μέρος τους και τις μονάδες που διοικούσαν, το οποίο θα είχε σημαντικές επιπτώσεις. Πιο επικίνδυνο από την εγκατάλειψη, το οποίο δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια απόφαση ενός μόνο ατόμου, είναι η αποσύνθεση. 

Όταν ολόκληρες μονάδες εγκαταλείπουν τη δύναμη, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η ραχοκοκαλιά του στρατού, δηλαδή η συνοχή και η δομή διοίκησης και ελέγχου, δεν λειτουργούν πλέον. Τέτοιες περιπτώσεις στρατιωτικής αποσύνθεσης συνέβησαν στη Λιβύη το 2011, στο Λίβανο το 1984 και πιο πρόσφατα στο Ιράκ. Μέχρι στιγμής, η τάση αυτή δεν έχει παρατηρηθεί στη Συρία. 

Σε μια αποτελεσματική κίνηση για την πρόληψη της αποσύνθεσης, η ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων της Συρίας διέλυσε πολλές ταξιαρχίες που ήταν χαμηλής επάνδρωσης και ηθικού και κατάφερε έτσι να κλειδώσει τις μονάδες αυτές που έκρινε ως ευάλωτες. Οι λιποταξίες έχουν αφήσει τις ένοπλες δυνάμεις με τα πιο αφοσιωμένα στρατεύματα, και παραδόξως έχουν ενισχύσει τη συνοχή στις υπόλοιπες τάξεις, αντί να τις αποδυναμώσουν. Οι ένοπλες δυνάμεις της Συρίας μπορεί να έχουν χάσει πολλούς άνδρες, αλλά η δομή στέκεται ακόμα. 

Οι ένοπλες δυνάμεις της Συρίας δεν χρησιμοποιούν το σύνολο των μονάδων, αλλά στηρίζονται μόνο σε εκείνες που έχουν πάντα στόχο την εσωτερική καταστολή και την προστασία του καθεστώτος: Η Δημοκρατική Φρουρά, οι Ειδικές Δυνάμεις, η 3η και 4η Τεθωρακισμένη Μεραρχία, οι πρώτοι δύο σχηματισμοί ντε φάκτο υπό τις διαταγές του Μαχέρ αλ- Άσαντ, ο αδελφός του προέδρου. Πιθανώς περί το 50-80% στελεχωμένες με μέλη των Αλαουιτών της Συρίας, οι μονάδες αυτές λέγεται ότι αποτελούνται από 50.000 στρατιώτες, που υποστηρίχθηκαν από εθελοντές από τη Χεζμπολάχ και το Ιράν. Αλλά ο θρησκευτικός παράγοντας στη συριακή σύγκρουση δεν πρέπει να υπερτονίζεται. Ο στόχος του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ και του πατέρα του, ο οποίος ήταν πρόεδρος πριν από αυτόν, δεν ήταν να προωθήσει τις πεποιθήσεις των Αλάουι, αλλά να προστατεύσει το καθεστώς τους. Ο Άσαντ ο πρεσβύτερος εκτόπισε τον Σαλάχ Γιαντίτ, ένας άλλος Αλάουι και ντε φάκτο πρώην ηγέτης της χώρας, και δεν δίστασε να φυλακίσει, να εκτελέσει ή να απορρίψει τους Αλάουι αξιωματικούς που έκρινε ως δύσπιστους. 

Αντ 'αυτού, το καθεστώς έχει παίξει με επιτυχία την στρατιωτική κάρτα για την ενίσχυση της συνοχής. Η Δαμασκός έχει παρακάμψει την μεγάλη υπερεκπροσώπηση των Αλάουι στο σώμα των αξιωματικών με το διορισμό Σουνιτών αρχηγών στα Γενικά Επιτελεία, και έχει καταφέρει να δεσμεύει τους αξιωματικούς με έναν ιδιαίτερα εξατομικευμένο τρόπο, συχνά απευθείας στον πρόεδρο. Παρά το γεγονός ότι ο εμφύλιος πόλεμος σέρνει την Συρία περαιτέρω σε σεχταρισμό, το ίδιο το καθεστώς επιβιώνει. 

Το γεγονός ότι καμία από τις μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Συρίας δεν έχει ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις για ένα πραξικόπημα δεν δείχνει τόσο πολύ την απροθυμία στο στρατό για να εκδιωχθεί ο Άσαντ, αλλά μάλλον ότι το καθεστώς έχει απομονώσει με επιτυχία τις ένοπλες δυνάμεις από ένα πραξικόπημα, διατηρώντας τις οικείες μονάδες κοντά στον πυρήνα της εξουσίας. Για να στηθεί ένα επιτυχημένο πραξικόπημα, ένα απλό 2% των στρατευμάτων ή μία ταξιαρχία, είναι αρκετή, υπό την προϋπόθεση ότι είναι οι σωστές μονάδες στο σωστό μέρος και στον κατάλληλο χρόνο. Όπως συμβαίνει όμως στη Συρία, όλες αυτές οι μονάδες είναι υπό τον έλεγχο του καθεστώτος. 

Εντέλει, ο συριακός στρατός έχει προσαρμοστεί καλά στην πρόκληση του εσωτερικού πολέμου, τόσο σε τακτική, όσο και σε δογματική έννοια. Αν και κακοποιημένες και με πολλούς τραυματίες, οι ένοπλες δυνάμεις της Συρίας φαίνονται ικανές να συντρίψουν τις δυνάμεις των ανταρτών. Ωστόσο, θα είναι αριθμητικά αδύνατο να διατηρήσουν την ειρήνη σε μια χώρα του μεγέθους της Συρίας, όπως η επιβολή της ειρήνης απαιτεί πολύ πιο εντατικές επιχειρήσεις, από την άποψη της επάνδρωσης, σε σχέση με τον πόλεμο. Η συριακή στρατιωτική δύναμη θα κερδίσει τον πόλεμο, αλλά θα μπορέσει να κερδίσει και την ειρήνη;


Fox 2 Magazine

amina-politiki


ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.