10 τρόποι που η φύση λειτουργεί θεραπευτικά για την ψυχή και το μυαλό

Οι άνθρωποι ξοδεύουν όλο και λιγότερο χρόνο για να απολαύσουν την ύπαιθρο και τη φύση. Η πρόσφατη στροφή τους μακριά από τη φύση έχει πάρει απίστευτες διαστάσεις: ορισμένες μελέτες υπολογίζουν πώς οι άνθρωποι ξοδεύουν τώρα 25% λιγότερο χρονικό διάστημα στη φύση από ό, τι πριν από 20 χρόνια (Pergams & Zaradic, 2007).

Αντί αυτού, ο χρόνος αναψυχής τους αναλώνεται συχνά σε σερφάρισμα στο διαδίκτυο, παίζοντας βιντεοπαιχνίδια και βλέποντας ταινίες. Αυτή είναι μία δυσάρεστη εξέλιξη, όχι μόνο λόγω των φυσικών πλεονεκτημάτων που έχει κανείς όταν βρίσκεται στη φύση, αλλά και λόγω των ψυχολογικών!

Παρακάτω βρίσκονται 10 από τους πιο αξιόλογους τρόπους με τους οποίους η επαφή με τη φύση μπορεί θεραπεύσει την ψυχή και το μυαλό.

1. Αίσθηση ζωντάνιας

Η παραμονή όλη την ώρα μέσα στο σπίτι, δίνει στον άνθρωπο ένα νεκρό, επίπεδο συναίσθημα. Αρκετές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει όμως ότι η επαφή με τη φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ζωντανοί (Ryan et al., 2010). Δεν πρόκειται μόνο για την επιπλέον άσκηση που κάνουν όταν βρεθούν στη φύση, αλλά η παρουσία του ανθρώπου από μόνη της, έχει τη δική της ιδιαίτερη επίδραση.

Η ίδια η φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πραγματικά πιο ευτυχισμένοι, πιο υγιείς και πιο ενεργητικοί. Ο καθηγητής Ρίτσαρντ Ράιν, ο οποίος έχει μελετήσει το πώς η φύση ωφελεί το μυαλό, δήλωσε: "Η φύση είναι το καύσιμο για την ψυχή. Συχνά, όταν αισθανόμαστε εξαντλημένοι, σκεφτόμαστε ότι θέλουμε ένα φλιτζάνι καφέ για να 'ανέβουμε', αλλά η έρευνα δείχνει ότι ένας καλύτερος τρόπος για να ενεργοποιηθεί το μυαλό μας είναι να συνδεθούμε με τη φύση".

Και αυτή η επιπλέον ζωτικότητα έχει ακόμα πολλά οφέλη: "Η έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι με μεγαλύτερη αίσθηση ζωντάνιας δεν έχουν μόνο περισσότερη ενέργεια για πράγματα που θέλουν να κάνουν, αλλά γίνονται και πιο ανθεκτικοί σε σωματικές ασθένειες. Μία σίγουρη διέξοδος για καλύτερη υγεία μπορεί να είναι η αφιέρωση περισσότερου χρόνου στο φυσικό περιβάλλον".

2. Αύξηση της δημιουργικότητας κατά 50%

Η παραμονή στη φύση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην δημιουργικότητα. Μια πρόσφατη μελέτη, ερεύνησε συμμετέχοντες που έκαναν ένα ταξίδι τεσσάρων ή έξι ημερών ταξίδι σε ένα ερημικό μέρος.

Η μελέτη τους έδειξε ότι "... τέσσερις ημέρες παρουσίας στη φύση και με την αντίστοιχη αποσύνδεση από τα διάφορα μέσα της τεχνολογίας, αυξάνουν την απόδοση σε δημιουργικότητα, την επίλυση προβλημάτων σε ένα πλήρες ποσοστό 50%", (Atchley et al., 2012)

Γιατί προκύπτει αυτό το αποτέλεσμα; Οι ψυχολόγοι εξηγούν: "Η σύγχρονη κοινωνία μας είναι γεμάτη με αιφνίδια γεγονότα και θορύβους (κόρνες, ήχους τηλεφώνων, συναγερμούς, τηλεόραση κλπ) που αποσπούν την προσοχή μας. Αντίθετα, τα φυσικά περιβάλλοντα σχετίζονται με μία ήπια, απαλή γοητεία, επιτρέποντας στο εκτελεστικό μας σύστημα μας να αναζωογωνηθεί" (Atchley et al., 2012).

3. Μείωση του στρες

Οι Ιάπωνες είναι μεγάλοι οπαδοί των περιπάτων στο δάσος για την ισχυροποίηση της ψυχικής υγείας τους. Η πρακτική αυτή ονομάζεται "Shinrin-Yoku", που κυριολεκτικά σημαίνει "κολύμβηση στο δάσος". Μια μελέτη που έγινε από Ιάπωνες ερευνητές διαπίστωσε ότι η πρακτική αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τα άτομα που πάσχουν οξύ στρες (Morita et al., 2006).

Η μελέτη τους, ερεύνησε 498 ανθρώπους και διαπίστωσε ότι το "Shinrin-Yoku" μείωσε την εχθρότητα και την κατάθλιψη και αύξησε τη ζωντάνια των ανθρώπων σε σχέση με τις συγκρίσιμες ομάδες ελέγχου.

4. Χαλάρωση των συμπτωμάτων άνοιας

Οι κήποι στις κλινικές μπορεί να έχουν θεραπευτικά οφέλη για όσους πάσχουν από άνοια, σύμφωνα με μια ανασκόπηση 17 ξεχωριστών μελετών (Whear et al., 2014). Οι ερευνητές στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιο του Έξετερ, διαπίστωσαν ότι οι κήποι μειώνουν τη διέγερση των ασθενών, ενθαρρύνουν τη δραστηριότητα και προωθούν τη χαλάρωση.

Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ρεμπέκα Γουίαρ, δήλωσε: "Υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον στη βελτίωση των συμπτωμάτων της άνοιας, χωρίς τη χρήση φαρμάκων. Πιστεύουμε ότι οι κήποι μπορούν να ωφελήσουν τους πάσχοντες από άνοια, παρέχοντάς τους αισθητική διέγερση και ένα περιβάλλον που προκαλεί μνήμες. Δεν παρουσιάζουν μόνο την ευκαιρία να χαλαρώσει κανείς σε μια γαλήνια ατμόσφαιρα αλλά και να μπορούν να ανακληθούν δεξιότητες και συνήθειες που έχουν φέρει την απόλαυση στο παρελθόν".

5. Βελτίωση της μνήμης

Η βραχυπρόθεσμη μνήμη μπορεί να βελτιωθεί κατά 20% από το περπάτημα στη φύση ή ακόμη απλά κοιτάζοντας μια εικόνα ενός φυσικού τοπίου.Ο Marc G. Berman και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν ήθελαν να δοκιμάσουν την επίδραση του φυσικού τοπίου στη γνωστική λειτουργία (Berman, Jonides & Kaplan, 2008).

Στην πρώτη από τις δύο μελέτες, δόθηκε στους συμμετέχοντες μία εργασία 35 λεπτών που περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενα φορτία τυχαίων αριθμών που στέλνονταν πίσω στον πειραματιστή, αλλά με αντίστροφη σειρά. Μετά από αυτό εστάλησαν έξω για μια βόλτα - μια ομάδα γύρω από ένα κήπο γεμάτο δέντρα και φυτά και η άλλη κάτω από ένα πολυσύχναστο δρόμο της πόλης - και οι δύο ομάδες παρακολουθούνταν με συσκευές GPS.

Ο καθένας επανέλαβε το τεστ μνήμης, όταν επέστρεψε. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι επιδόσεις των ανθρώπων μετά την περιπλάνηση στα δέντρα βελτιώθηκαν κατά σχεδόν 20%. Σε σύγκριση με όσους έκαναν βόλτα στον πολυσύχναστο δρόμο δεν παρουσιάστηκε καμία βελτίωση.

6. Μεγαλύτερη αίσθηση του "ανήκειν"

Μια μικρή μελέτη 10 παιδιών από ένα ως επί το πλείστον χριστιανικό υπόβαθρο, διαπίστωσε ότι εκείνοι που αφιέρωναν περισσότερο χρόνο εκτός σπιτιού, ένιωθαν πιο ταπεινοί από την εξουσία της φύσης, καθώς και μια αίσθηση "ανήκειν" στον κόσμο. Ενώ ευρίσκονταν σε εξωτερικούς χώρους, ενισχύθηκε επίσης η εκτίμηση των παιδιών για την ομορφιά του τοπίου.

Αυτά τα παιδιά πρόσεξαν περισσότερο τα χρώματα, τη συμμετρία και την ισορροπία στη φύση, καθώς εμφάνισαν μεγαλύτερη φαντασία και περιέργεια. Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Γκρέτελ Βαν Βίερεν σχολίασε: "Πρώτη φορά βλέπουμε μία γενιά που βρίσκεται "καλωδιωμένη" και σε διαφορετικό βαθμό από ποτέ, οπότε τι μας λέει αυτό; Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει δημιουργήσει μια απόσταση μεταξύ των ανθρώπων και της φύσης, που τώρα συνειδητοποιούμε ότι δεν μας κάνει καλό μέσα από μία σειρά ποικίλων τρόπων.Έτσι προκύπτει ένα τρομακτικό ερώτημα: Πώς θα επηρεάσει τα παιδιά μας και πώς θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε";

7. Προαγωγή της ψυχικής υγείας μέσα στην πόλη

Υπάρχει ακόμη ελπίδα για εκείνους που ζουν στις πόλεις. Τα οφέλη της φύσης για την ψυχική υγεία των ανθρώπων δεν περιορίζονται σε όσους ζουν στην ύπαιθρο. Η μετάβαση σε μια πιο πράσινη, αστική περιοχή ενισχύει την ψυχική υγεία για τρία τουλάχιστον έτη.

Ο επικεφαλής ερευνητής Ίαν Άλκοκ, δήλωσε: "Έχουμε δείξει ότι τα άτομα που μετακινούνται σε πιο πράσινες περιοχές μέσα στο αστικό πλαίσιο, έχουν σημαντικές και μακροχρόνιες βελτιώσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας. Αυτά τα ευρήματα είναι σημαντικά για τους πολεοδόμους, ώστε να σκέφτονται την εισαγωγή νέων χώρων πρασίνου στις πόλεις μας, γεγονός που υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να προσφέρει μακροπρόθεσμα και διαρκή οφέλη για τις τοπικές κοινότητες".

8. Αύξηση της αυτοεκτίμησης

Όλα τα είδη άσκησης στη φύση μπορεί να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή σας. Και είναι εκπληκτικό το πόσο λίγο έχετε να προσπαθήσετε για να πάρετε την ώθηση. Μια κριτική μετα-μελέτη, ανέλυσε στοιχεία από 1.252 άτομα που συμμετείχαν σε 10 διαφορετικές μελέτες (Barton & Pretty, 2010).

Σε αυτή την έρευνα παρά το γεγονός ότι οι διάφορες δραστηριότητες των ανθρώπων που μελετήθηκαν διέφεραν σημαντικά, συμπεριλαμβανομένων της κηπουρικής, του περπατήματος, της ποδηλασίας, της κωπηλασίας, του ψαρέματος και της ιππασίας, διεπιστώθηκε ότι μόλις 5 λεπτά "πράσινη άσκηση" αρκούν για να δώσουν τη μεγαλύτερη ώθηση στην αυτοεκτίμηση.  

9. Βελτίωση των συμπτωμάτων ADHD

Τα παιδιά με Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας που παίζουν περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους, έχουν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, σύμφωνα με έρευνα. Οι Τάλυρορ και Κουο (2011) διαπίστωσαν ότι μεταξύ των 400 παιδιών που διαγιγνώσκονται με ADHD, εκείνα που συνήθως παίζουν σε εξωτερικούς χώρους με πράσινο, είχαν καλύτερη συγκέντρωση. Όχι μόνο αυτό, αλλά επίσης ήταν συνήθως πιο ήρεμα, χαλαρά και πιο ευτυχισμένα.

Η μελέτη διαπίστωσε ακόμη ότι τα παιδιά που κάθονταν σε εσωτερικούς χώρους κοιτάζοντας έξω σε ένα καταπράσινο χώρο, τα πήγαν καλύτερα από εκείνα που ήταν έξω, αλλά βρίσκονταν σε ένα ανθρωπογενές περιβάλλον χωρίς δέντρα ή γρασίδι. Αυτή είναι η δύναμη των χώρων πρασίνου.

10. Το μυαλό εργάζεται σε πλήρη συγχρονισμό

Γαλήνιες φυσικές σκηνές, όπως η εικόνα μίας ήρεμης θάλασσας ή ενός ηλιοβασιλέματος, προκαλούν συγχρονισμένη λειτουργία σε ζωτικής σημασίας περιοχές του εγκεφάλου, σύμφωνα με τους ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ (Hunter et al., 2010). Αντίθετα, σε ανθρωπογενές περιβάλλον όπως για παράδειγμα στους δρόμους, διαταράσσεται η συγχρονιστική λειτουργία στον εγκέφαλο.

Ο Δρ Μάικλ Χάντερ, ο οποίος ηγείται της έρευνας, δήλωσε: "Οι άνθρωποι μέσα από την επαφή τους με τη φύση, βιώνουν ένα αίσθημα γαλήνης ως μια κατάσταση ηρεμίας και περισυλλογής, το οποίο είναι αναζωογονητικό σε σχέση με τα αποτελέσματα του άγχους που προκαλούνται από την έντονη προσοχή στην καθημερινότητά τους. Είναι γνωστό ότι το φυσικό περιβάλλον προκαλεί συναισθήματα γαλήνης ενώ το τεχνητό, αστικό περιβάλλον βιώνεται ως μη ήρεμο".

-----------------------------------

Πηγή: PsyBlog

Photo Credit: Oleg Oprisco

psychologynow

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ