Αυτοεκτίμηση: ο καθρέφτης της ψυχικής μας υγείας...Πώς θα εξασκήσετε την αυτοεκτίμησή σας;

• 

Το να εκτιμάς τον εαυτό σου σημαίνει να έχεις καλή εικόνα για τον εαυτό σου, να πιστεύεις ότι αξίζεις σαν άτομο, ότι είσαι ικανός και αγαπητός. Άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση δυσκολεύονται να πούνε “Αγαπώ τον εαυτό μου”, “Δικαιούμαι να είμαι ευτυχισμένος”, “Είμαι καλός άνθρωπος”.

Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν σε κάποια φάση της ζωής τους χαμηλή αυτοεκτίμηση – όταν για παράδειγμα χάσουν τη δουλειά τους ή έναν σύντροφο. Όμως, αρκετές φορές, αυτή η αίσθηση μπορεί να είναι μόνιμη. Συνήθη συμπτώματα χαμηλής αυτοεκτίμησης είναι να νιώθεις συνεχώς κουρασμένος και χωρίς κίνητρο, να έχεις βαρεθεί τη ζωή και να αισθάνεσαι ότι δεν έχεις κάτι να περιμένεις, να κάνεις αρνητικές σκέψεις για τις ικανότητές σου και για πιθανές ευκαιρίες, να αισθάνεσαι αποτυχημένος ή απελπισμένος και θλιμμένος.

Η αυτοεκτίμηση δείχνει πόσο καλά νιώθουμε μέσα μας και άρα καθορίζει την ψυχική μας υγεία. Επηρεάζει δε όλες τις πλευρές της ζωής μας: την επαγγελματική μας επιτυχία, τις σχέσεις μας με τους άλλους, τις επιδόσεις μας και τελικά, το βαθμό ευχαρίστησης και ικανοποίησης που νιώθουμε από τη ζωή.

Πώς χτίζεται η αυτοεκτίμηση;

Η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, χτίζεται κατά την παιδική ηλικία, μέσα από την εικόνα που οι γονείς μας έχουν για μας. Ο γονιός λειτουργεί ως “καθρέφτης” για τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού. Απ’ αυτά που βλέπει το παιδί στον καθρέφτη αυτό, δημιουργεί την αίσθηση που έχει για τον εαυτό του. Όταν ο γονιός δείχνει εκτίμηση και σεβασμό στο παιδί, όταν αποδέχεται την προσωπικότητα του με τις ιδιαιτερότητές της, όταν δείχνει στο παιδί του αγάπη, στήριξη, εμπιστοσύνη στις ικανότητές του και το ενθαρρύνει να αναπτύξει τις δεξιότητές του, τότε το παιδί αναπτύσσει καλή σχέση εκτίμησης και αγάπης με τον εαυτό του. Όταν, αντίθετα, ο γονιός απαξιώνει το παιδί, όταν δεν το επαινεί για τις προσπάθειές του, όταν το παραμελεί συναισθηματικά, όταν απαγορεύει στο παιδί να εκφράζει τις επιθυμίες και τα συναισθήματα του, τότε το παιδί νιώθει ότι δεν το αποδέχονται όπως είναι, ότι δεν είναι άξιο αγάπης, ότι “φταίει” το ίδιο. Με άλλα λόγια, δεν εκτιμά τον εαυτό του και αυτή η αίσθηση το ακολουθεί στην μετέπειτα ζωή του.

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να αποκατασταθεί;

Ανεπιφύλακτα ΝΑΙ. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας, το άτομο μπορεί να εντοπίσει τις ρίζες της χαμηλής του αυτοεκτίμησης στην παιδική του ηλικία, στις εμπειρίες που είχε μέσα στο οικογενειακό του περιβάλλον και κατόπιν στο σχολικό και κοινωνικό του περίγυρο. Θα επεξεργαστεί τα συναισθήματα που ένιωσε μέσα απ’ αυτές τις εμπειρίες και θα διαπιστώσει τις συνέπειες που είχαν στις πεποιθήσεις που δημιούργησε για τον εαυτό του και για τους άλλους. Έτσι το άτομο μπορεί να καταλάβει πώς ανέπτυξε την τωρινή εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Αυτή η κατανόηση λειτουργεί ως κάθαρση και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να αναθεωρήσει τις διαστρεβλωμένες ιδέες που έχει για τον εαυτό του. Η ψυχοθεραπεία θα τον βοηθήσει να ανακαλύψει τον αληθινό του εαυτό, απαλλαγμένο από ιδέες που του πέρασαν οι άλλοι, να τον εκτιμήσει, να τον αγαπήσει και να του αφήσει χώρο να εκφραστεί.

Πώς θα εξασκήσετε την αυτοεκτίμησή σας;

Είναι σημαντικό να εξασκείτε την αυτοεκτίμησή σας καθημερινά. Ας δούμε κάποιους τρόπους.

**Γράψτε σ’ ένα χαρτί τουλάχιστον 7 πράγματα για τα οποία εκτιμάτε τον εαυτό σας.

Όταν τελειώσετε, δείτε πόσα απ’ αυτά που γράψατε αφορούν δραστηριότητες και πόσα ποιότητες χαρακτήρα.

Δηλώσεις που αφορούν δραστηριότητες είναι για παράδειγμα:

· Μαγειρεύω καλά

· Ζωγραφίζω ωραία

· Τα πάω καλά με τους αριθμούς

· Χαίρομαι εύκολα

Δηλώσεις που αφορούν ποιότητες είναι για παράδειγμα:

· Είμαι γενναιόδωρος/η

· Νοιάζομαι για τους ανθρώπους

· Είμαι ευγενής

Οι άνθρωποι είναι τόσο προσανατολισμένοι στη δράση που δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν την αξία τους αν δεν κάνουν κάτι συγκεκριμένο. Όταν αρχίσεις να αναγνωρίζεις τις ποιότητες που διαθέτεις, να βλέπεις ποιος είσαι και όχι τι κάνεις, τότε αρχίζεις να αποκτάς διαφορετική εικόνα για τον εαυτό σου.

*Κάντε αυτή την άσκηση τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.

**Το επόμενο βήμα είναι να εστιάζετε συνειδητά στις καλές σας ποιότητες. Όσο περισσότερο εστιάζετε σ’ αυτές, τόσο περισσότερο θα αναπτύσσονται, ενισχύοντας περαιτέρω την αυτοεκτίμησή σας.

Αυτό συμβαίνει γιατί σύμφωνα με μια παγκόσμια αρχή, όταν εστιάζεις σε κάτι, αυτό μεγαλώνει. Όταν εστιάζεις στο πρόβλημα, αυτό μεγαλώνει. Όταν εστιάζεις στον πονοκέφαλο, αυτός χειροτερεύει. Αντίστοιχα, όταν περνάς καλά και η προσοχή σου είναι στραμμένη στην ευχαρίστηση που παίρνεις, μεγαλώνει η ένταση της εμπειρίας.

Παναγιώτα Δ. Κυπραίου, Ψυχοθεραπεύτρια – Συντονίστρια Σχολών Γονέων

psychotherapeia + psychotherapeia

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ