Τροφικές αλλεργίες

Οι έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 20% των ενηλίκων πιστεύουν ότι είναι αλλεργικοί σε κάποιο τρόφιμο. Ύστερα όμως από πλήρη εξέταση και διάγνωση, μόνον το 1-2% αυτών αποδεικνύεται ότι είναι πράγματι αλλεργικοί.

Ωστόσο, τα παιδιά στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι ακόμη πλήρως αναπτυγμένο, είναι πιθανό να υποφέρουν περισσότερο από αλλεργίες σε σχέση με τους ενήλικες.

Ως τροφική αλλεργία καλείται η ανεπιθύμητη αντίδραση σε κάποιο τρόφιμο ή συστατικό αυτού με εμπλοκή του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος.
Υπάρχουν και άλλες ανεπιθύμητες αντιδράσεις στις οποίες όμως εμπλέκεται ο μεταβολισμός και όχι το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτές είναι γνωστές ως «δυσανεξίες» σε κάποιο τρόφιμο και περιλαμβάνουν αντιδράσεις λόγω τροφικών δηλητηριάσεων και ενζυμικές ανεπάρκειες που εμποδίζουν τη σωστή πέψη ορισμένων ουσιών, όπως η λακτόζη (σάκχαρο του γάλακτος).

Μια πραγματική αλλεργική αντίδραση περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια:
πρώτα, επαφή με την αλλεργιογόνο ουσία του τροφίμου (κάποια ουσία που προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, συνήθως μια πρωτεΐνη), έπειτα, αύξηση της ανοσοσφαιρίνης Ε (IgE - αντίσωμα του ανοσοποιητικού συστήματος που δραστηριοποιείται παρουσία αλλεργιογόνου). Τέλος,τα κύτταρα των ιστών και τα βασεόφιλα κύτταρα (κύτταρα του αίματος) έρχονται σε επαφή με τα αντισώματα ΙgE και απελευθερώνουν ισταμίνη ή άλλες ουσίες που προκαλούν αλλεργικά συμπτώματα.

Όταν το αμυντικό σύστημα εντοπίσει κάποιο αλλεργιογόνο στην τροφή, παράγει αντισώματα για να επιτεθεί κατά του εισβολέα. Ταυτόχρονα, το σώμα εκδηλώνει συμπτώματα όπως πρήξιμο των χειλιών, στομαχικές κράμπες, έμετο και διάρροια, εξανθήματα ή έκζεμα, καταρροή και αναπνευστικά προβλήματα. Μια πιο επικίνδυνη, αλλά σπάνια αντίδραση, είναι το αναφυλακτικό σοκ, που μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θάνατο, και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.

Οι αλλεργικές αντιδράσεις στις τροφές είναι σπάνιες, αλλά μπορεί να προκληθούν από οποιαδήποτε σχεδόν τροφή. Τα τρόφιμα που προκαλούν πιο συχνά αλλεργίες είναι τα φιστίκια, τα δημητριακά που περιέχουν γλουτένη (βρώμη, σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη), τα οστρακοειδή (εκτός των μαλακίων), τα αβγά, τα ψάρια, η σόγια και οι ξηροί καρποί.

Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε κάποια τροφική αλλεργία, είναι καλύτερο να αποφύγετε την κατανάλωση της ύποπτης τροφής μέχρι ο γιατρός σας να προσδιορίσει την αιτία των συμπτωμάτων σας, καθώς αυτά ενδέχεται να οφείλονται σε κάποια άλλη πάθηση. Εάν τελικά διαπιστωθεί σχέση των συμπτωμάτων με κάποια τροφική αλλεργία, πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό αλλεργιολόγο. Επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία που να απαλλάσσει μονίμως από τις τροφικές αλλεργίες. Μετά τη διάγνωση, η μόνη λύση είναι η «αποφυγή» κατανάλωσης των ένοχων τροφών από το διαιτολόγιο του πάσχοντος. Επισημαίνεται ότι η κατάργηση ορισμένων τροφών, ιδίως εάν πρόκειται για κάποια από τις βασικές τροφές οποιουδήποτε διαιτολογίου, απαιτεί σχετική ιατρική συμβουλή ώστε να αποφευχθούν τυχόν διατροφικές ελλείψεις, ιδίως στα παιδιά.

Έφη Δέδε
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, BSc
Επιστημονική Υπεύθυνη ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Άνω Λιόσια
Ιδρυτικό Μέλος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας

logodiatrofis

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ